Edward Sapir (1884-1939)
KULTURA, JĘZYK, OSOBOWOŚĆ (1949)
TAGI:JĘZYKOZNAWSTWO,ANTROPOLOGIA,STRUKTURALIZM,OSOBOWOŚĆ,JEDNOSTKA,FRANZ BOAS,KULTURA AUTENTYCZNA (w skrócie KA)
RÓŻNE KONCEPCJE KULTURY
-Sapir przedstawia 3 różne koncepcje kultury:
1. termin techniczny używany przez etnologów i historyków kultury. ZBIÓR WSZYSTKICH SPOŁECZNIE DZIEDZICZONYCH SKŁADNIKÓW ŻYCIA LUDZKIEGO. Wg Sapira to w ogóle synonim człowieka i dla niego to jest CYWILIZACJA
2. termin określający ogładę, wartościujący, kulturalny = dobrze wychowany, maniery . SNOBIZM KULTURALNY - pogarda dla gustów i obyczajów tłumu, dystans społeczny. Ważna jest tu przeszłość, tradycja, której poszanowanie daje pewien rodzaj prestiżu. W takim ujęciu tworzy się pewien ideał kultury i do niego dąży.
3. termin przyjęty przez Sapira to swoista hybryda dwu poprzednich definicji: NA KULTURĘ SKŁADAJĄ SIĘ DUCHOWE DOBRA RACZEJ GRUPY NIŻ JEDNOSTKI, Z TYM, ŻE CHARAKTERYSTYCZNE I ZNACZĄCE. AKCENT PADA NA EFEKTY DZIAŁAŃ.
KULTURA MOŻE BYĆ OKREŚLONA JAKO CYWILIZACJA O TYLE, O ILE TA OSTATNIA UCIELEŚNIA DUCHA NARODU.
-kwestia geniuszu narodowego- charakterystyczne cechy, które wyróżniają dany naród. Odcina się jednak Sapir od rasizmu czy nacjonalizmu
KULTURA AUTENTYCZNA
-kultura oznacza pewną formę cywilizacji narodowej
-CECHY : RÓWNOWAGA, HARMONIJNOŚĆ, SAMOZASPOKOJENIE( tu ważny aspekt jednostki)
- nic w tej kulturze nie jest pozbawione duchowego znaczenia. Jest to IDEAŁ KULTURY czyli część zapożyczona z drugiego podejścia do terminu kultury. Do tego ideału należałoby dążyć (przykład Grecji)
- kultura autentyczna nie godzi się na traktowanie jednostki jako trybiku w maszynie. Wręcz przeciwnie. Każdy wnosi coś swojego do całego systemu.
-KULTURA AUTENTYCZNA FUNKCJONUJE OD JEDNOSTKI KU CELOM, nie odwrotnie. Dzięki temu jednostka nie jest anonimowym trybikiem.
-Sapir uważa, że aktywność człowieka powinna służyć zaspokajaniu potrzeb uczuciowych i twórczych. Są to potrzeby nie bezpośrednie( związane z przeżyciem i prokreacją), ale odległe. Wolny czas( a co za tym idzie wolna energia), którego nie spędzamy na zaspokajaniu potrzeb bezpośrednich związany jest z rozwojem kultury.
- rozwój cywilizacji nie jest tożsamy z rozwojem kultury autentycznej. Słabszy rozwój cywilizacji sprzyja trwałości KA, ponieważ nie ma tak zróżnicowanego podziału funkcji społecznych, mniejsza jest zatem szansa na redukcję jednostki do części mechanizmu.
-JEDNOSTKA nadaje kształt mechanizmowi kultury i odgrywa twórczą rolę.
KULTURALNA JEDNOSTKA I GRUPA KULTUROWA
-ZDROWA KULTURA NARODOWA NIE PRZEJMUJE TRADYCJI W SPOSÓB BIERNY, ALE ZAKŁADA AKTYWNE WSPÓŁUCZESTNICTWO CZŁONKÓW DANEJ SPOŁECZNOŚCI
-tradycja i przeszłość są potrzebne jako podstawa, ale ważny jest aspekt twórczy i kreatywny
-najdoskonalsze typy kultury wpisane są w ciąg, który wymaga pracy i czasu. Takim typom nie zagrażają POWIERZCHOWNOŚCI:
1. NADMIAR- brak zainteresowania jednostką, ważne masy
2. JAŁOWOŚĆ- brak wykształconego pojęcia jednostki
-Jednostka chcąc być KULTURALNA, powinna poszukiwać samookreślenia w zainteresowaniach niegospodarczych. Samookreślenie jest środkiem do rozwoju możliwości. -Rozwój osobowości jest warunkiem koniecznym do kulturalnej aktywności jednostki.