Utrzymanie pacjenta, jego łóżka i otoczenia w czystości
Jednym z podstawowych warunków dobrego samopoczucia chorego jest zapewnienie mu w szpitalu wygody i czystości. Wyłącznie do pielęgniarki zależy, czy pacjenci pod tym względem czują się dobrze, czy te potrzeby chorych są w pełni zaspokojone. Pielęgniarka wykonuje wiele czynności zmierzających do realizacji tego zadania:
Słanie łóżka chorego,
Zmiana bielizny pościelowej i osobistej,
Mycie ciała chorego,
Czesanie i mycie włosów chorego,
Toaleta jamy ustnej.
Najbliższe otoczenie pacjenta stanowi łóżko i szafka przyłókowa. Pacjenci mniej sprawni wymagają pomocy pielęgniarki w zakresie zmiany bielizny pościelowej, przesłania łóżka, uporządkowania przedmiotów na szafce przyłóżkowej oraz w takim ich ustawieniu, by było to zgodne z życzeniem i potrzebami pacjenta. Pacjent powinien sam decydować, które rzeczy będą mu najpotrzebniejsze i w związku z tym powinny być na zewnątrz szafki, a które należy schować do wewnątrz.
Przystępując do wykonywania zabiegów higienicznych przy pacjencie należy pamiętać o zasadach:
Poznaj stan pacjenta - stan fizyczny wskaże na stopień niezależności i możliwości przy wykonywaniu zabiegów higienicznych, pozwoli ustalić zakres samopielęgnacji i rolę pielęgniarki, ochroni pacjenta przed nadmiernym wysiłkiem pacjenta lub zachęci do samodzielnego wykonywania określonych czynności; poznanie stanu psychicznego pacjenta, jego stosunku do własnego zdrowia i choroby pozwoli na porozumienie się i pozyskanie go do udziału w planowaniu i realizowaniu opieki; stan społeczny, czyli nawyki, zwyczaje kulturowe i warunki materialne pacjenta mogą mieć wpływ na rodzaj i sposób wykonywania zabiegów higienicznych, może się to przejawiać w niechęci do korzystania ze wspólnych łazienek lub toalet, pacjenci mogą nie mieć własnych przyborów toaletowych.
Wyjaśnij istotę zabiegu oraz uzyskaj zgodę na jego wykonanie.
Jeśli jest to możliwe, uzgodnij porę wykonywania zabiegu.
Ustal zakres wykonywania czynności przez pacjenta i pielęgniarkę.
Ustal z pacjentem kolejność i technikę wykonywanych czynności tak, aby sposób wykonywania był zgodny z jego życzeniami i przyzwyczajeniami, uzgodnij ewentualne odstępstwa.
Przygotuj miejsce wykonywania zabiegu - zadbaj o temperaturę, unikaj przeciągu, zamknij okna, drzwi.
Przygotuj niezbędne sprzęt.
Zadbaj o bezpieczeństwo i wygodną pozycję pacjenta.
Przed zabiegiem i po jego zakończeniu umyj ręce.
Szanuj godność osobistą pacjenta, zapewnij intymność przy wykonywaniu czynności.
Obserwuj pacjenta, w razie potrzeby kształtuj prawidłowe nawyki higieniczne.
Wykonuj zabiegi sprawnie, dokładnie, delikatnie i estetycznie.
Po zabiegu upewnij się czy pacjentowi jest wygodnie, jak się czuje i sprzątnij sprzęt.
Słanie łóżka i zmiana bielizny pościelowej
Cele słania łóżka i zmiany bielizny pościelowej:
Zapewnienie choremu wygody,
Czystość pościeli chorego,
Estetyczny wygląd łóżka chorego.
Zasady obowiązujące przy słaniu łóżka i zmianie bielizny pościelowej:
Wykorzystać czas na nawiązanie kontaktu z pacjentem,
Nie trącać łóżka - chory bardzo dotkliwie odczuwa wszelkie wstrząsy,
Nie pochylać się nad łóżkiem, zniżyć się przez ugięcie nóg w kolanach,
Unikać dotykania bielizny pościelowej do swego fartucha, nie strzepywać zbyt energicznie, nie dotykać nią podłogi,
W czasie wykonywania czynności przy chorym nie dotykać rękami swojej twarzy i ust,
Unikać stykania się czystej bielizny z brudną,
Pracować tak, aby nie zmęczyć siebie, chorego.
Zadania do samodzielnego wykonania:
Zastanów się jakiej pomocy i w jakim zakresie odnośnie utrzymania w czystości pacjenta, jego łóżka i otoczenia należy udzielić:
dzieciom w wieku 2, 5, 12 lat
dorosłym w wieku 50, 70, 80 lat
3