Prąd stały - zastosowanie w lecznictwie kosmetycznym
Elektrolecznictwo jest działem fizykoterapii. W elektrolecznictwie lub elektroterapii wykorzystuje się do leczenia prąd stały oraz prądy impulsowe małej i średniej częstotliwości.
Pierwsze wzmianki o próbach wykorzystania elektryczności w celach leczniczych pochodzą już ze starożytności. Początki elektrolecznictwa sięgają XVIII wieku, kiedy to Luigi Galwani, profesor anatomii, opisał w 1791 r. skurcz mięśnia żaby wywoływany działaniem elektryczności. Nieco później Aleksandro Volta kontynuując doświadczenie Galvaniego zbudował pierwsze ogniwo elektryczne. Odkrycie w 1831 r. przez Faradaya zjawiska indykcji elektromagnetycznej, zapoczątkowuje stosowanie prądu indukcyjnego na część odkrywcy nazywanego faradycznym. Do stosowania prądu dla elektrostymulacji mięśni przyczyniły się także prace E. H. Du Bois-Raymonda i W. H. Erba prowadzone w końcu XIX wieku.
Założeniem fizjoterapii jest twierdzenie, że określony bodziec wywołuje w organiźmie określoną reakcję. Odpowiednio dobierając rodzaj bodźca, można wywołać różne reakcje lub grupy reakcji, np. wydzielanie pewnych substancji biochemicznych powodujących określone reakcje organizmu pod wpływem bodźców cieplnych lub świetlnych. Ruch z oporem powoduje zwiększenie siły mięśni. Sposób działania w fizykoterapii zależy od rodzaju bodźca, jego siły (natężenia i czasu działania) oraz reaktywności organizmu.
Niektóre zabiegi fizykalne oddziałują bezpośrednio na funkcje życiowe komórki, usprawniając je (biostymulacja). W ten sposób pobudzają naturalne możliwości naszego organizmu do walki z chorobą. Organizm człowieka przewodzi prąd, ponieważ składa się z dużej ilości płynów, głównie wody i cząsteczek o ładunkach elektrycznych (jony i elektrolity). Jony to atomy o jakimkolwiek ładunku elektrycznym. Aniony to jony o ładunku ujemnym, kationy to jony o ładunku dodatnim.
Elektrolity to płyny zawierające jony. Elektrolitami są woda, kwasy, zasady, krew i limfa. Przewodzenie prądu w organiźmie człowieka jest zróżnicowane, ponieważ poszczególne części ciała i organy zawierają różne ilości płynów. Kości zawierają mało płynów i prawie nie przewodzą prądu. Mięśnie są lepszymi przewodnikami. Bardzo dobrze przewodzą natomiast naczynia krwionośne i limfatyczne. Skóra mokra (woda, ampułki, pot) lepiej przewodzi niż skóra sucha. Krew, limfa i mokra skóra, to elektrolity dobrze przewodzące prąd. Prąd z sieci jest prądem zmiennym, dlatego urządzenia do wytwarzenia prądu stałego zaopatrzone są w prostowniki.
Zabiegi na ciele wykonuje się tylko przy natężeniu w zakresie miliamperów. Podczas zabiegów z użyciem prądu stałego używa sie dwóch różnie naładowanych biegunów + i -, czyli elektrod. Dzięki temu powstaje obieg zamknięty prądu. Używa się także elektrody czynnej i biernej. Obie elektrody moga być anodami i katodami. Można zamieniać bieguny przy elektrodach. Przeciwelektroda przykładana jest do ciała pacjentki, elektroda czynna jest elektrodą "pracującą" na wybranym fragmencie ciała. Wielkość powierzchni elektrody określa intensywność oddziaływania prądu.
Do zabiegów wchodzących w skład elektroterapii wykorzystywanych w gabinetach kosmetycznych zalicza się zabiegi:
Galwanizacja - polega na przyłożeniu elektrod do wilgotnej skóry. Jony wewnątrz organizmu zaczynają się przemieszczać pod wpływem prądu (kationy do katody, aniony do anody). W skutek tego zabiegu dochodzi do przekrwienia, do którego dochodzi w następstwie tworzenia się ciał histaminopodobnych. Podrażniony zostaje układ nerwowy i pobudzone mięśnie. Celem tego zabiegu jest poprawa napięcia mięśni.
Jontoforeza - celem tego zabiegu jest dostarczenie skórze specjalnych substancji czynnych do głębnych warstw skóry. Ilość dostarczonych substancji zależy od długości zabiegu, natężenia prądu oraz wielkości elektrod. Najczęściej stosuje się tu roztwory wodne, np. preparaty w ampułkach, w których rozpuszczone sa substancje czynne zdolne do jonizacji. Aniony, czyli anionowe substancje czynne, wprowadza się do skóry za pomocą katody. W tym wypadku katoda jest elektrodą czynną, anoda - bierną (przeciwelektrodą). Kationy, czyli kationowe substancje czynne, wprowadzane są anodą (elektrodą czynną), katoda jest tu przeciwelektrodą.
Termoforeza - jontoforezę można uzupełniać aparatami, których elektrody są podgrzewane. Zabieg ten to termoforeza - skóra jest tu dodatkowo podgrzewana i dzięki temu lepiej ukrwiona. Wpływa to na bardziej intensywne wnikanie substancji czynnych w skórę.
Elektroforeza - której celem jest wprowadzenie do wierzchnich warstw naskórka substancji składowych maści.
Dezinkrustacja (głębokie oczyszczanie) - substancje czynne ułatwiają usunięcie stwardniałego łoju i obumarłych łusek skóry. Zadaniem wprowadzonych jonów jest zmniejszenie swoistości osadów, aby mogły zostać wypłukane.