Ewidencja działalności gospodarczej
Na gruncie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej podstawowym rodzajem działalności gospodarczej jest wolna działalność gospodarcza, tj. działalność gospodarcza o której decyduje wola zainteresowanego podmiotu. Podjęcie działalności gospodarczej przez osoby fizyczne, w tym również wykonujące działalność gospodarczą na podstawie koncesji i zezwoleń, wymaga zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej.
1. Organ ewidencyjny. ( Art. 23. )
Wpis do ewidencji działalności gospodarczej ma charakter publicznoprawny. Organ prowadzący wpis jest organem administracji publicznej. Ewidencję działalności gospodarczej prowadzi gmina właściwa dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy, czyli miejscowości , w której przedsiębiorca przebywa z zamiarem stałego pobytu. Gmina wykonuje w ten sposób tzw. zadania zlecone z zakresu administracji rządowej. Gminy otrzymują z tego tytułu dotację celową z budżetu państwa.
Postępowanie ewidencyjne prowadzi organ ewidencyjny, którym jest wójt, burmistrz, prezydent miasta. Organ ewidencyjny może jednak upoważniać pracownika urzędu gminy do załatwiania spraw i podejmowania decyzji w sprawach ewidencjonowania działalności gospodarczej.
Ewidencję prowadzi się w systemie informatycznym. Umożliwia to komputerowy dostęp do ewidencji niezależnie od tego w którym urzędzie gminy jest ona prowadzona. Ma to istotne znaczenie dla jawności ewidencji działalności gospodarczej oraz wykonywania kontroli tej działalności. Jednakże dostęp ten dotyczy organów ewidencyjnych.
2. Jawność EDG ( Art. 23. )
Ewidencja jest jawna. Jawność ewidencji służyć ma bezpieczeństwu obrotu prawnego. Dane zawarte w ewidencji działalności gospodarczej są dostępne dla każdego kto ich żąda. Nie ma potrzeby wykazywania przyczyny, dla której chce się poznać dane zawarte w ewidencji, także wykazywania istnienia po stronie żądającego tzw., interesu prawnego. Dostępność oznacza możliwość uzyskania pisemnej informacji o wpisie ewidencji i zaświadczenia o treści wpisów.
Możliwość ujawniania danych osobowych zawartych w ewidencji nie oznacza, że dane mogą być rozpowszechnione przez organ ewidencyjny w inny sposób niż na żądanie osoby trzeciej lub tez przetwarzane przez podmioty, które je uzyskały od organu ewidencyjnego. W tym zakresie mają zastosowanie przepisy ustawy z 29 sierpnia o ochronie danych osobowych.
Organ ewidencyjny nie ponosi odpowiedzialności za prawdziwość ujawnionych danych w ewidencji, ponieważ nie jest uprawniony do ich sprawdzania. Domniemywa się, że dane do ewidencji są prawdziwe, ponieważ zostały wpisane zgodnie ze zgłoszeniem przedsiębiorcy nie zostały zmienione na wniosek przedsiębiorcy o ich sprostowanie, uzupełnienie lub wykreślenie. Odpowiedzialność za brak prawdziwych danych spoczywa na przedsiębiorcy.
3. Akta ewidencyjne ( Art. 25. )
Dla przedsiębiorcy wpisanego do ewidencji prowadzi się akta ewidencyjne obejmujące szczególności dokumenty stanowiące podstawę wpisu Akta ewidencyjne podlegają przekazaniu wraz ze zmianą właściwości organu ewidencyjnego ( może to nastąpić przez zmianę zamieszkania przedsiębiorcy, albo lub ze względu na reorganizację podziału terytorialnego )
4. Wpis o wpis ( Art. 26, 27, 28 )
Postępowanie w sprawie wpisu jest wszczynane zasadniczo na wniosek, chyba że przepis szczególny przewiduje wpis z urzędu. Wpisem do ewidencji jest również wykreślenie albo zmiana wpisu.
Wniosek o wpis do ewidencji składa się na formularzu zgodnym z określonym wzorem urzędowym. Jednolitość prowadzenia ewidencji działalności gospodarczej wymaga aby wniosek o wpis zawierał te same dane. Dlatego też opracowanie w tym celu urzędowego formularza jest niezbędne. Zadanie to powierzono Ministrowi Gospodarki.
Składając wniosek wnioskodawca uiszcza opłatę w wysokości 100 zł, a jeżeli wniosek dotyczy zmiany wpisu opłata wynosi 50 zł. Wniosek o wykreślenie wpisu jest zwolniony z opłat. Rada gminy może określać niższe stawki opłat albo wprowadzić zwolnienie od opłat, uwzględniając w szczególności rodzaj wykonywanej działalności. Należy zwrócić uwagę, że wnioskowi o wpis ustawa o swobodzie działalności gospodarczej stawia większe wymagania niż zgłoszenie do ewidencji uregulowane w ustawie prawo działalności gospodarczej. Nowymi elementami są tu : NIP, Informacje o umowie spółki cywilnej, informacje o istnieniu lub ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej, dane stałego pełnomocnika. Nie wymaga się natomiast daty rozpoczęcia działalności gospodarczej.
Wniosek o dokonanie wpisu zawiera :
Firmę przedsiębiorcy oraz jego numer PESEL - oznaczenie przedsiębiorcy dotyczy wskazania jego imienia i nazwiska oraz ewentualnie danych o jego działalności gospodarczej. Numer PESEL należy do danych osobowych i ustawa nie przewiduje możliwości jego ujawniania.
Numer identyfikacji podatkowej NIP, o ile taki posiada. NIP nadawany jest decyzją naczelnika urzędu skarbowego o ile, właściwego dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy
Oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu, adres do doręczeń przedsiębiorcy oraz adres, pod którym jest wykonywana działalność gospodarcza, a jeżeli przedsiębiorca dokonuje działalność poza miejscem zamieszkania - adres głównego miejsca wykonywania działalności i oddziału jeżeli został utworzony.
Określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności ( PKD )
Informacje o istnieniu lub ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej
Informacje o umowie spółki cywilnej, jeżeli taka została zawarta. - przedsiębiorca może wykonywać działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej, która nie jest jednak przedsiębiorcą. Dlatego zasadne jest, aby wniosek o wpis zawierał także informacje o umowie spółki cywilnej. Trzeba dodać, że każdy ze wspólników powinien odrębnie złożyć wniosek o wpis do ewidencji.
Dane stałego pełnomocnika, uprawnionego do prowadzenia spraw przedsiębiorcy, o ile przedsiębiorca udzielił takiego pełnomocnictwa. - Należy podać zakres pełnomocnictwa
Gdy wniosek nie zawiera danych o których mowa w przepisie ustawy, lub jest nieopłacony, organ ewidencyjny niezwłocznie wzywa do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania. Wezwanie do uzupełnienia danych przez wnioskodawcę jest obligatoryjne i nie może być pominięte przez organ ewidencyjny
6. Decyzja o wpisie
Organ ewidencyjny wydaje decyzję o wpisie, w terminie nie poóżniejszym niż 3 dni od złożenia wniosku.
Decyzja o wpisie zawiera :
Firmę przedsiębiorcy oraz jego numer PESEL, o ile taki posiada
Numer identyfikacji podatkowej NIP, o ile taki posiada
Oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu, adres do doręczeń przedsiębiorcy oraz adres, pod którym jest wykonywana działalność gospodarcza, a jeżeli przedsiębiorca dokonuje działalność poza miejscem zamieszkania - adres głównego miejsca wykonywania działalności i oddziału jeżeli został utworzony
Określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności ( PKD )
Pouczenie o skutkach zaniedbania ujawnienia w ewidencji zmian określonych w art. 139 § 3 Kodeksu postępowania cywilnego
Decyzja o wpisie do ewidencji podlega natychmiastowemu wykonaniu, z wyjątkiem decyzji o wykreśleniu przedsiębiorcy z ewidencji. Wpis do ewidencji polega na wprowadzeniu do systemu informatycznego danych zawartych w decyzji niezwłocznie po jej wykonaniu. Wpis jest dokonywany z chwilą zamieszczenia danych w ewidencji.
7. Odmowa wpisu. ( Art. 32. )
Organ ewidencyjny wydaje decyzje o odmowie wpisu, gdy wniosek dotyczy działalności nieobjętej przepisami ustawy, wniosek został złożony przez osobę nie uprawnioną, prawomocne orzeczono zakaz wykonywania określonej we wniosku działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę. Jeżeli nie występuje żadna z ustawowych przesłanek odmowy wpisu, organ ewidencyjny ma obowiązek dokonania wpisu. Odmowa wpisu do ewidencji następuje w drodze decyzji administracyjnej. W decyzji należy wskazać nie tylko jedną z wymienionych przyczyn, lecz także podać jej uzasadnienie. Wniosek może pochodzić tylko od osoby fizycznej.
8. Zmiana i wykreślenie wpisu do ewidencji ( Art. 33 )
Przedsiębiorca jest obowiązany złożyć wniosek o zmianę wpisu do ewidencji terminie 7 dni od dnia zmiany danych, na podstawie których został dokonany wpis do ewidencji , które powstały po dniu dokonaniu wpisu do ewidencji. Zmiana wpisu do ewidencji następuje w trybie właściwym dla wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.
Wykreślenie wpisu do ewidencji może nastąpić na wniosek przedsiębiorcy, zobowiązanego złożyć wniosek o wykreślenie w terminie 7 dni od dnia trwałego zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej. Wykreślenie z wpisu na wniosek przedsiębiorcy następuje w trybie właściwym dla wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Wykreślenie oznacza utratę statutu przedsiębiorcy.
Wpis do ewidencji podlega obligatoryjnemu wykreśleniu z urzędu gdy: prawomocnie orzeczono zakaz wykonywania określonej we wpisie działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę, wpisania do rejestru przedsiębiorców spółki handlowej powstałej z przekształcenia spółki cywilnej, stwierdzenia trwałego zaprzestania wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej. Nadto wpis do ewidencji podlega wykreśleniu w przypadku, gdy organ ewidencyjny dokonał wpisu do ewidencji z naruszeniem prawa. Organ ewidencyjny może wykreślić z urzędu wpis zawierający dane niezgodne z rzeczywistym stanem rzeczy, po uprzednim wezwaniu przedsiębiorcy do złożenia oświadczenia w terminie 7 dni. Organ ewidencyjny jest obowiązany do przekazania drogą elektroniczną, w terminie 7 dni od dnia wydania decyzji, informacji o wykreśleniu przedsiębiorcy z ewidencji właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania przedsiębiorcy : urzędowi statystycznemu, naczelnikowi urzędu skarbowego oraz oddziałowi ZUS.
1