Węgiel- pierwiastek niemetaliczny wyst. W przyrodzie w 3 odmianach alotropowych- diament, grafit, sadza.

W stopach żelaza węgiel może występować w postaci wolnej- grafitu lub w postaci związanej z żelazem- cementyt.

cementyt - wÄ™glik żelaza Fe₃C o strukturze rombowej. Zawiera 6,67% mas. wÄ™gla. Ze wzglÄ™du na znaczny udziaÅ‚ wiÄ…zania metalicznego ma wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci metaliczne, a wiÄ™c jest fazÄ… miÄ™dzy-metalicznÄ…. Cementyt jest skÅ‚adnikiem bardzo twardym i jednoczeÅ›nie bardzo kruchym. Rozróżnia siÄ™ nastÄ™pujÄ…ce rodzaje cementytu:

- pierwotny krystalizujący z roztworu ciekłego węgla w żelazie zgodnie ze zmianą rozpuszczalności wg linii DC,

- wtórny - wydzielający się w stanie stałym z austenitu wskutek malejącej rozpuszczalności węgla w żelazie γ według linii ES,

- trzeciorzędowy - wydzielający się z ferrytu na skutek malejącej rozpuszczalności węgla w żelazie α według linii PQ.

Cementyt występuje również jako składnik eutektyki (ledeburyt) lub eutektoidu (perlit). W czasie wyżarzania w wysokich temperaturach cementyt ulega rozkładowi na austenit i grafit według reakcji:

ÛÜ perlit - eutektoidalna mieszanina ferrytu i cementytu, zawierajÄ…ca 0,77%C. Powstaje z rozpadu austenitu w temperaturze 727°C. Jest zbudowany na przemian z pÅ‚ytek ferrytu i cementytu.

ÛÜ ledeburyt - eutektyczna mieszanina austenitu i cementytu, tworzÄ…ca siÄ™ w temperaturze 1148°C, przy krzepniÄ™ciu cieczy o zawartoÅ›ci 4,3%C. Po ochÅ‚odzeniu do temperatury 727°C austenit ledeburytu przemienia siÄ™ w perlit, tak, że poniżej tej temperatury wystÄ™puje mieszanina perlitu i cementytu; taka struktura eutektyczna nosi nazwÄ™ ledeburytu przemienionego.

Przemiany:

A0 magnetyczna Fe3C 210 st

A1 eutektoidalna aust-pelit 727st 0,77%C PSK

A2 magnetyczna żelaza 770 st MOSK

A3 alotropowa Feα-Feγ 912 st GSK

A4 alotropowa Feγ-Feαw 1394 st NJ

Eutektyczna 1148 st r.c.- ledeburyt ECF

Perytektyczna 1495 st HJB

---