Samofinansowanie przedsiębiorstwa o/nac/.a konin/mom pokrywania wszelkich wydatków związanych z jego działalnością i rozwojem z przychodów uzyskiwanych ze sprzedaży wytworzonych wyrobów i usług.

Atrybutem wyróżniającym przedsiębiorstwo państwowe od innych jest cecha samorządności. Wyraża się ona tworzeniem w przedsiębiorstwach państwo­wych organów samorządu załogi i oddawaniu w ich ręce najważniejszych decy­zji w sprawach dotyczących funkcjonowania przedsiębiorstwa. Organami samo­rządu przedsiębiorstwa państwowego są: ogólne zebranie pracowników (dele­gatów) oraz rada pracownicza.

Spółdzielnia jest dobrowolnym zrzeszeniem o nieograniczonej liczbie człon­ków, zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, prowa­dzącym działalność gospodarczą dla maksymalizacji korzyści swoich członków. Członkami spółdzielni są gospodarstwa domowe oraz przedsiębiorstwa rodzin­ne. Cel leżący u podstaw spółdzielni oznacza, że w centrum uwagi są członko­wie i ich przedsiębiorstwa, a nie spółdzielnia jako odrębny byt. Struktura władz spółdzielni podobna jest do struktury władz spółek kapitałowych i obejmuje: walne zgromadzenie członków, radę nadzorczą oraz zarząd'³.

Kryteria wyboru formy organizacyjno-prawnej działalności przedsiębiorstw

Charakteryzując ogólnie kryteria wyboru formy organizacyjno-prawnej dzia­łalności przedsiębiorstw należy stwierdzić, że są one w pierwszym rzędzie za­leżne od tego do czego się zmierza, w jakim zakresie i w jaki sposób osoba podejmująca działalność gospodarczą chce osiągnąć swój cel. Jednym z pod­stawowych czynników, od których zależy wybór formy podejmowanej działal­ności gospodarczej jest kapitał, którym dysponuje i chce zaangażować dana osoba w projektowane przedsięwzięcie gospodarcze. „Można stwierdzić, że obok czynnika kapitałowego nie ma innego w tak dużej mierze wpływającego na dokonywany wybór"¹⁴. Problem wyboru formy prowadzenia działalności gospodarczej nie pojawia się tylko w momencie zakładania przedsiębiorstwa, ale występuje także w różnych stadiach jego rozwoju i może wynikać z bardzo różnych przyczyn, nie zawsze związanych z koniecznością poprawy efektywno­ści funkcjonowania przedsiębiorstwa. Do głównych kryteriów wyboru formy organizacyjno-prawnej działalności przedsiębiorstwa zalicza się przeważnie: wymagania założycielskie, zakres odpowiedzialności i ryzyka kapitałowego, możliwości finansowania działalności, zakres kierowania i kontroli firmy oraz obciążenia podatkowe¹⁵.

Por. Encyklopedia biznesu, t. II, cyt. praca, s. 875 oraz Podstawy nauki o przedsiębiorstwie, praca zbiorowa pod redakcją J. Lichtarskiego, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław 1997, s. 58. ¹ J. Kufel: Prowadzenie działalności gospodarczej, Prawo Przedsiębiorstw 1996, nr 13, s. 3.

Por. Podstawy nauki o przedsiębiorstwie, praca zbiorowa pod redakcją J. Lichtarskiego; cyt. praca, s. 60 oraz J. Kufel: Prowadzenie działalności gospodarczej, cyt. praca, s. 4-8.

---