IstotaPrzedmiotZarzadzania.Z.wprow.lata70.WczesniejWlatach1925do1939poWojnieDo1970nieByłoWykład.(przedmiotKapital.)PracaLudziPowinnaBycOrganizowana,wykorzystywaniePotenc.przezPrawidOrganizacjęPracy.OdpowiadaNaPytanieJakPowinnyFunkcjonowaćFirmy,zakładyJakieSąTegoReguły.IstotąZjestPołączenieUmiejętn.iSztuki.KażdyJestCzłonkiemJakiejśOrganizacjiPrzełomXIX/XXw.Zwyodręb.sięJakoDyscyplinaNaukowaZtoRealizac.CelówPrzyOkreślonycNakład.ŁączenieWiedzyTeoretycznejZpraktyczna.SzkołyZarz:Klasyczna(naukowaOrganizacjaPracy/KlasycznaTeoriaOrganizacji);Behawioralna;Ilościowa.Podejscie:systemowe,sytuacyjne.ZaczynałyTworzyćSięOrganizmyGospodarcze,sprzedażWdużychIlościachCoSpowodowałoZapotrzebowanieWiedzyJakZarządzaćTakDużymiPrzedsiębiorstwamiPoznanieZasadKtórePozwoląNaJakNajlepszeFunkcjonowanie,OrganizowaniePracyWprzedsiębiorstwach.NaukowaOrganizacjaPracy.!F.W.Taylor!ByłPraktykiem.NaOrganizowaniePracyPatrzył”OdDołu”:poprzezObserwacjeIpomiaryOkreslicWymiarPracyDziennejIustalicOneBestWay;NaukowyDoborPracownikow;WspolpracaKierownikowIpracownikowWimieWspolnegoCelu.PodzialPracy.WydajnoscPracyToiloscJejJakaMozeWykonacPracownikBezSzkodNaZdrowiu.KierowanieFunkcjonalne(specalnizacjaPodzialPracyRowniezNaKierownikach).ProbaZastosowaniaMetodNaukowych.PracwnikJakoPrzedmiotNiePatrzylKompleksowo!K.Adamiecki!PrawaHarmonii:doboru(zespoluIjegoSynchronizacja)działania(spłeczne,techniczne)duchowej(koniecznoscIstnieniaWięziEmocjonal.)KlasycznaTeoriaOrganizacji!H.Fayol!:patrzył”zGóry”KierowanieSprawaUmiejetnosciAnieTalentuPodzialCzynnosciPrzedsieb,Na:Techniczne,HandloweFinansoweOchronneRachunkoweKierownicze.Zarzadzanie:PlanowanieOrganizowanieDecydowanie(rozkazywanie)KoordynowanieKontrolowanie.14zasadZarzadz.:PodzialuPracyAutorytetuDyscyplinyJednosciRozkazodawstwaJednolitosciKierownictwaPodporzadkowaniaInteresuOsobistegoInteresowiOgoluWynagradzaniaCentralizacjiIDecentralizacjiHierarchiŁaduOrganizacyjnegoOdpowiedniegoTraktowaniaPersoneluStabilnosciPersoneluInicjatyEspritDeCorps,WprowadzilSztaby.Behawioralna:organizacjaToLudzie,psychospoleczne,socjologiczneAspektyOrganizacjiIzarzadz.!H.Mindzbeg!:motywacja,odpowiedniPracownik,IdealneWarunkiPracyPodnoszaJejWydajnosc.!E.Mayo!:podstawyZachowaniaPracownikowWzespole:DobreStosunkiToWydajnaPracaGrupyWorgan,SpecjalizacjaNieZawszeJestDobraCzłowiekPodmiotem.McGregor.ZbytOgolnaTeoria.SzkołaIlościowa:badaniaOperacyjne,Specjalistyczne.PodejścieSystemowe:organizacjToSystemCzyliCałośćKtórySkładaSięZróżnegoTypuPodsystemów,tePowinnyFunkcjonowaćWtakiSposóbByKażdyZnichPrzyczyniałSięDoRealizacjiZadania.Podsystemy:TechnicznyEkonomicznySocjologicznyPsychologiczny.PodejścieSytuacyjne:odrzucenieZasadDotyczacychRozwiazanOrganizacyj.KtoreSprawdzalySieWkazdychWarunkachWokreslonejSytuacjiTrzebaWybracJakiesRozwiazanieModeloweNewWave:ObserwacjaAnalizaPopularyzacjaRozwiazanSprawdzajacychSieWpraktycePrzynoszacychWynikiWaznaRolaWszystkichPracownikow.Otoczenie(perspektywaZasileniowaInformacujna)sumaCzynnikówJakieMogaWplywacNaFunkcjonowaniePrzedsieb.OrganizacjaMaWpływNaOtoczenieBliższeAleNieNaDalsze.ObaMajaWplywNaOrganizacje.Bliższe(konkurencyjne,sektorowe):konkurecja;dostawcy;odbiorcy;kooperanci;instytucjeKontrolujaceDziałalnośćDanejJednostki;InstystujeKontrolowanePrzezDanaInstytucje.Dalsze(ogólne,zewnętrzne):czynniki:ekonomiczne,edukacyjne,polityczne,prawne,demograficzne,kulturowe,naturalne,społeczne/socjologiczne,Techniczne/TechnologiczneMiedzynarodowe.(sytuacjapewnosci)Stabline(stałe)bezNagłychZmian;(sytuacjaryzyka)Zmienne:zmianyMajaOkreslonyKierunekSąMożliweDoPrzewidzenia;(niepewnosc)Burzliwe:ciągłeZmianyKonkurentówItp.ProcesmaJasnoOkreślonyCel,JestPowtarz.;TworzyWartość(dlaKlienta);mierzalneWyniki;PozaGranicamiJednostek;przed.Zarzadzania.ProcesPodstaw.JeśliMaCosZtegoKlient.PocesPomocniczyJeśliNie(sekwencyjny,warunkowy,rownolegly,jednoczesny).CelStanRzeczyNaTyleWaznyByZainteresowanyNimMiałOchotePodjacDzialanieByGoOsiagnacDzielimy(udatnoscDziałania)głowneUboczne(spontanicznoscDzial)WłasneZadane(hierarchia)KońcowePośrednie(zakres)indywiduwalnePartykularneInstytucjonalne(zgodnosc)wspolrzedneKonkurencyjneAlternatywne(stopniowalnosc)nieIstopniowalne(czasRealizacji)Dlugo,sednio,krotkookresowe.CeleStrategiczneDotyczaZarzaduFirmyNajwazniejszeZadaniaTaktyczneDotyczaViceSzefówZadaniaKtoreMusiZrealizowacNaczelnaKadraOperacyjnePoziomKierownikówKomórekOrganizacyjnych
Zarządzanie(DefRosenzweiga):ZarządzanieJestProcesemKoordynowaniaZbiorowychWysiłkówDlaOsiągnięciaCelówOrganizacyjnychPrzezLudziPrzyWykorzystaniuTechnikiWZorganizowanychStrukturachWoparciuOwyznaczoneZadania./ProcesZarządzJestZwiązanyZmisjąIwizją.ZarządztoŚwiadomeIracjonalneKształtowanieŻależnościMiędzyElementamiSystemuOrganizacyjnego.FunkcjeZarzadz:planowanie(formułowanieDługofalowychCelówIokreslanieSposobowIchRealizacjiPodziałCelowIzadanNaSrednioIkrotkookresoweTerminyRealizacjiOrazObszaryIchDotyczacych);organizowanie(dokonywaniePodziałuPracyWładzyWyboSposobuKoordynacjiZadanZapewnienieInformacjiIsposobIchObieguPozsyskanieRozmieszczenieZasbowLudzkichRecz.Finansowych;decydowanie(OkreslenieZbiorowInfNiezbednychWprocesieZarzadzaniaIsposobowIchPozyskiwaniaWyborSposobuPrzetwarzaniaInformacjiWyborKryteriowDecyzyjnych);motywowanie(rozpoznaniePotrzebPracownikowFormulowanieOczekiwanWyborSposobuMotywacyjnego);kontrolowanie(OkreslaniePrzedmiotówKontroliJejMetodZrodloInfPodstawaRealizacjiInnychFunkcji).UmiejętnościKierownicze:koncepcyjnaUmiej.postrzeganiaOrganizacjiJakoCałościDziałającejWokreślonymOtoczeniuDostrzegaWspółzależnościCzęściOrganizacjiOrazIchStosunekDoCałościOrganizacyjnejIntegrowanieCelowJednostekZcelemOrganTechnicznaUmiejętnośćObsługiMaszynIurządzeńSpołecznaZdolnośćWspółpracyZinnymiLudźmiZarównoWsensieJednostkowymJakIzespołowymRoleKierownicze:Międzyludzkie:ReprezentantFormalnyPrzedstawicielOrganizacjiWobecPracownikówIwobecOrganizacjiŁącznikMiędzyDziałamiOrganizatorPrzywódcaInspirującyPrzełożonyDobórIocenaNajważniejszRola;Informacyjne:MonitorPrzechowalniaŹródłoWażnychDanychUpowszechniającyPrzekaźnikInformacjiRzecznikPostrzeganyJakoObrońcaInteresów;Decyzyjne:NegocjatorMiedzyFirmaAdostawcamiNegociujeRozdzielającyZasobyRodzielaZasobyLudzkieKapitałoweFinansoweRzeczowePrzedsiębiorcaInicjowaniePrzemianWorganizacjiPrzeciwdziałającyZakłóceniomPrzewidującyRozwiązaniaProblemówInstrumentyZarządzania:STRATEGIA(planowanieTookreslenieCelówFormulowanieStrategiDziałaniaAnalizaStrategiczna)główneCeleOrganizacjiPrzedsięwzięciaSłużąceDoRealizacjiCelowDotycząZwłaszczaDziałańSkierowanychNaZewnątrzOrganizacjiUwaunkowanaOdOtoczeniaSTRUKTURAORGANIZACYJNAwzględieStabilnyPodziałZadańIwładzy.PROCEDURYOPERACYJNEwzględnieTrwałeProgramyDziałaniaWewnątrzOrganizacjiKULTURAORGANIZACJIsposóbKierowaniaOrganizacjąWdanymŚrodowiskuPracowniczym.ZakresMożliwościWykorzystaniaTychInstrumentówZależyOdSzczeblaZarządzaniaImWyższyTymStopniowoObniżanaJestMożliwośćWpływuNaStrategieStrukturyIproceduryOrganizacyjnStrategiaIntergacjiPionowejWchlanianieDostawcowStrategIntergrPoziomejWchlanianieKonkurentow(osiaganiePozycjiDominujacejNaRynku)SWOTanalizaOtoczeniaAnalizaOrganizacji(StrengthsWeaknessOpportunitiesThreats)SkutecznosczgodnoścWynikuZcelemKorzystnośćcechaDziałaniaOznaczonegoDodatnioCoPrzewagaNabytkówNadUbytkamiEkonomicznośćStosunekMiedzyNabytkamiAubytkami;N/U>1WieziOrganizacyjneSluzboweFunkcjonalne(roznicowanieKompetencjiZawodowych)TechniczneInformacyjne(WyrazStosunkówOrganizacyjnychKtorychDotyczyStruktura)WymiaryStrukturOrg:konfiguracja(ukladStanowiskKomorekOrgKsztaltStrukturyPotencjalnaRozpietoscKierowania)centralizacja(skupianieUprawnienKierowniczychNa1stanowisku/decentalizacja)specjalizacja(podziałZadańNaCzynnosciMiedzyLudziWykonujacychCiagleToSamo/wszechstronnoscStandaryzacjaokreslaStopienTypowosciIzrytynizowaniaCzynnosciUjednolicenieZasadPostepowania/ekwifinalnoscFormalizacjaOkreslaZakresNormPostepowaniaIkomunikowaniaSieWorg.CzynnikiStrukturotworczeCeleOrgOtoczenieTechnologieKulturaOrgWielkoscOrgGrupowanieStanowiskZasadaOptymalnejSpecjalizacjiCelowosciPodobienstwoRodzajuCelowIzadanCzasuMiejscaRealizacjiCelowIzadanPsychofizycznychCechLudziAparaturyRozpiętośćKierowaniaLiczbaOsobKtoraDanyKierownikMozeEfektywnieKierowacWdanymCzasie
TypyStrukturHierarchiczneLiniowaJednoscRozkazodawstwaFunkcjonalnaPracownikPodporzadkowanyWieluKierownikomKtorzyWszyscyDostajaSprawozdaniaSaSpecjaliztamiWdanejDziedzinieJednolitoscKierowaniaTaylorCentralizacjaUprawnienDecyzyjnychNaturalnąTendencjaLiniowoSztabowaZasadaJednolitosciRozkazodawstwaŁaczyPoprzedniePomocniczeCzynnosciWsztabachKtorePomagajaKierownikomPośrednieDywizjonalnePodzialOrgNaNiezalezneDywizjeKierowanePrzezSamodzielnychKierownikowRozproszenieWładzyIodpowiedzialnosciOrgMacierzowaWzmocnienieKoordynacjiDzialanNaCeluMaPoloczenieKoordynacjiFunkcjonalnejZprzedmiotowaSchematPrzybieraFormeMacierzyKolumnyToWieziFunkcjonalSłuzboweWierszeTechnicznoSłużboweKomorkiWykonawczeZatemPodwojniePodporzadkowaneElastyczneOperowanieZasobamiLudzkimiMaterialnymiOrganiczneZadaniowaWyodrebnionaCzescStalaKomorkiFunkcjonalneIproblemoweCzescZmiennaZespolyZadaniowePowolywaneDoRealizacjiCeluProjektowaSkomplikowanePrzedsiewzieciaKoordynacjaPionowaPoziomaBoczna(lateralna)WyspecjalizowanaWysokaWiedzaLudziSiecZaleznosciMiedzyRoznymiKierownikamiKtorzyPorozumiewajaSieInegocjujaCiagleSieciowaStosunkiTechniczneDominujaNadHierarchicznymiDuzaElastycznoscMozliwoscKooperacjiWswiatowymOtoczeniuNajwazniejszaWiedzaPracownikowRezygnacjaZpodzialuWyladzyKierownikowSzczebSredniegoSiećZbudowanaZwierzcholkow(wezlow)iPolaczenMiedzyNimiWierzcholkiToZespolyZadaniowePolaczeniaCharakterAdministracyjny(procedury)Ekonomiczny(transakcje)Operacyjny(wspolneDzialania)Informacyjny(dostepnoscInormacji)ProcesDecyzyjnoInformacyjnyInfomacjaDeterminujeRacjonalnośćPodejmowaniaDecyzjiBezTerminowegoDopływuInformacjiNieMogaBycPodejmowaneDecyzjeStrategiczne(dlaokresowWieloletnich)taktycze(conajmniejWciaguRoku)Operacyjne(okresKrótszyNizRok)Wykonawcze(niekierownicze)ZarzadzanieToStalyProcesPodejmowaniaDecyzjiDecyzjaToWyborRozwiazaniaJakiegosProblemuProcesDecyzyjnyToPrzetworzenieInformacjiWejsciowychŹródłaInf:ProcesPracyDokumentacjaWarunkówPracyPodstawyPodejmowaniaDecyzji:OsobisteDoswiadczebieEksperckaBadaniaEksperymentRekomendacjeAnalizyProgramowanieKomputProjektowanieKomputStrukturaProcesuDecyz:FazaPreparacji(ZbieranieInfAnalizaIselekcjaInfOkreslenieWymiarowDecyzRozpoznanieProblemuPrzyUzyciuTechnikDecyz:arkuszDanychArkuszIdentyfikacjiProblemuFishboneDiagramMetodaPareta)KonczySieZapropRozwiazaniaZajmujeNajwiecejCzasuBoDobrePrzygotowanieWazneFazaWyboruTechniki:brainstormingAnalizaTypuPlusMinusMacierze:skutecznoscRozwPorownanieRozwRozwiazProblemu)WyborJednegoRozwiazaniaFazaPrzekazywaniaIegzekwowania(ZleceniaiAnalizaiOcenaWynikow).MiedzyFazamiSprzezenieZwrotne.SkładnikiKierowania:Zlecenia:TrescZadaniaBadzPracyPrzekazywanaPracownikowiDoWykonaniaPrzezKierownika:RozkazPolecenieDoNatychmiastowegoWykonania2FormyNakazZakazPolecenieFormaPisemna/UstnaTrescZadaniaDoWykonaniaCoJakKiedyMaBycWykonaneBezwzglednieZobowiazujaceNiewykonanieKwalifikacjaDoZwolnieniaDyscyplinarnegoZalecenieTerminIczasDajacSwobodeWyboruSposobuRealizacjiZadaniaRadaUslugaPrzyjacielskaKiedyNiePrzynosiSkutkuStosujeSiePolecenie/ZalecenieBodźceWzmacniajaZleceniaPozytywneNegatywneArgumentyWyjasniajaUwarunkowaniaEmocjonalneIndywidualneUwarunkowaniaDostosowaneDoZadanRacjonalneWniektorychPrzypadkachTrzebaPodporzadkowacWlasneKwalifikacjeLiczacNaWynagrodzenieLiderTransformacyjnyZrewolucjonizowacFirmeWyprzedzicKonkurencjeStworzycMisjeTchnacNowegoDuchaWFirmeInspiracjaPracownikowMonitoringOtoczeniaSzybkoscDzialaniaCechyOsobowosciLideraPewnoscSiebieAmbicjeOsiagnieciaSukcesuAsertywnosc(dominowanieNadInnymi)TolerancjaNaStresUporStanowczoscInteligencja(umiejetnoscOdnalezeniaSieWnowejSytuacji)Odwaga(jasnoPrezentujeSwojeMysli)UmiejetnosciLideraUmiejetnoscTworzeniaMisjiKreatywnoscInnowacyjnosc(SzukanieNowychRozwiazan)TaktTalentyDyplomatyczneSprawnoscPerswazyjnegoMowieniaIsluchaniaSzybkiePodejmowanieDecyzjiUmiejetnoscStawianiaZadanIOrganizowaniaPracy
DemokrataDopuszczaPracownikowDoUdzialuWpodejmowaniuDecyzjiZalezyMuNaaprobacieGrupyPrzyPodejmowaniuDecyzji(nieWszystkich)OrganizujeSpotkaniaDyskusyjneInformujeGrupeOzmianachWyjasniaSwojeZamiaryMaCzasDlaPracownikowStwarzaNastrojBezposredniosciiSwobodyPracyZachecaPraciwnikowDoprezentacjiOpiniiIstaraSieWprowadzacWzycieIchPomyslyPozwalaWybracPracownikomSposobWykonaniaPracyStwarzaWarunkiPodnoszeniaUmiejetnosciInwestujeWpracownikaWymagaInicjatywyIsamodzielnosciPracyAutokrataNiedopuszczaPodcwladnychDoudzialuWpodejmowaniuDecyzjiNieTlumaczyIchOpieraSieNaformalnychZasadachUnikaZachowanNieformalnychKontrolujeSposobPracyNarzucaGoKoncentrujeSieNaKarachNieNagrodachNieZostawiaInicjatywyPracownikomDzialaBezPorozumieniaZgrupa.PoziomZaangazowaniaPracownikowIichKompetencjiDecydujaOwyoborzeStylu(HersayBlanchard).ProcesOrganizowaniaPracyPodziałPracy(rozlozenieProcesuPractNaElementySkladowePowstajaStanowiskaPracy)ŁączeniePracy(laczenieStanowiskWzespoly)KoordynacjaPracy(MechanizmKoordynacjiMusiBycNalozonyNaPodzialILaczeniePracyByFunkcjonowaly)ŹródłaWładzy:Przymus/PrzemocWłasnoscSturkturaOrg(danymSzczeblomPrzypisaneElementyWladzy)Kwalifikacje/Umiejetnosci(nieformalne)”DarŁaski”(nadprzyrodzoneUmiejetnosciKierowaniaGrupa)Władza:Wymuszania(StrachPrzedKonsekwencjamiNieposluszenstwa)Nagradzania(TenKtoMozeNagradzacMaWladze)ZmocyPrawa(WynikZajmowanegoStanowiskaWformanejHierarchiOrg)Ekspercka(WynikaZposiadanejWiedzyLubUmiejetnosciBadzInformacji)Odniesienia(CharyzmatycznaInaczej.IdentyfikowanieSieZosobaLidera)
3