Produkt krajowy brutto.
Konkurencyjność polskiej gospodarki w świetle przystąpienia do Unii Europejskiej.
W okresie 1989 - 1991 Polska straciła ok. 18% PKB.
W takiej sytuacji mógłby się znaleźć kraj, który prowadził działania wojenne. Dopiero w 1996 r. Polska osiągnęła poziom rozwoju z 1989 r. Polska w ogóle nie weszła w okres postindustrialny.
Założenia:
Żeby skrócić dystans do Unii Europejskiej.
Wybrano dla Polski wskaźnik PKB z lat 1995 - 1999 to tempo wynosiło 5,7 % ( że będziemy się rozwijali)
Dla Grecji założono, że tempo wynosi 2,9 %
Dla Hiszpanii założono, że tempo wynosi 2,5 %
Dla Unii założono, że wynosi 2,5 %
PKB na 1 mieszkańca (percapita w USD) według kursu walut w 2000 r. w Polsce wyniósł 4.078 USD
Norwegia 33.300 USD
Szwajcaria 36.000 USD
Obecnie nasz PKB to ok. 30 %. Konstrukcja wewnętrzna jest gorsza niż w krajach rozwiniętych.
Rolnictwo
Przemysł
Usługi
Udział rolnictwa razem liczonego z leśnictwem i łowiectwem w 2001 r. wynosił 2,9 %
PKB w cenach bieżących (w zł) Polski wyniósł 721.575,3 mld zł.
2,9 % tego rolnictwa to jest 21 mld zł.
Dopłaty do rolnictwa 30 mld zł.
600 zł miesięcznie średnia opłata do ZUS.
Żeby się rozwijać trzeba inwestować.
W 2000 r. nakłady inwestycyjne w średnich i dużych przedsiębiorstwach obniżyły się o 15,5 % w stosunku do poprzedniego roku. W 2001 r. o 13,4 % w stosunku do 2000 r.
Spada przemysł przetwórczy(20% nakładów inwestycyjnych).
50 % nakładów idzie na sferę usług rynkowych (budowa supermarketów).
Podmioty gospodarcze są (od 60 do 70 %) finansowane ze środków własnych. Środki własne - zysk + amortyzacja (cash flow)
Kredyt 18 %
Jeśli Polska ma się rozwijać w tempie do przystąpienia do Unii Europejskiej to musiałaby się rozwijać w tempie 5 % i 6 % rocznie.
Do tego jest potrzebne zasilanie kapitałem zagranicznym (10 mln USD rocznie).
W latach 1996 -2000 do Polski napływało 8 mld USD rocznie kapitału.
Inwestycje portfelowe, czyli papiery dłużne - skumulowana wartość tych bezpośrednich inwestycji zagranicznych to wynosiła na koniec 2002 r. (1992-2002) 62 mld.
Licząc percapita to w 2002 r. na 1 mieszkańca w Polsce przypadało 870 USD, w Słowenii 1.317 USD, w Estonii 1.891 USD, na Węgrzech 1.984 USD, w Czechach 2.555 USD inwestycji zagranicznych.
W 2000 r. napłynęło 10 mld kapitału zagranicznego. W 2001 r. napłynęło 7 mld kapitału zagranicznego, zaś w 2002 r. 6 mld.
Wiele firm zagranicznych wykorzystuje ceny transferowe.
Część z nich zawyża sztucznie koszty. Rośnie deficyt tych firm zagranicznych.
Maleje reinwestowanie zysku w te firmy.
Kapitał obcy zainwestował zyski netto w 1995 r. w Polsce 888 mln USD, w 1996 r. 244 mln USD, w 1997 r. 25 mln USD, w 1998 r. wystąpiła ujemna wartość zysku netto, w 1999 r. 453 mln USD, w
2000 r. 400 mln USD.
Kapitał zagraniczny ma ogromną przewagę importu nad eksportem. Udział importu tych firm był następujący:
1995r. - 70 %
20002 r. - 57,2 %
(udział kapitału zagranicznego)
Głównym produktem eksportu tych firm to są działy praso i surowco - chłonne nisko przetworzone.
Wolne strefy (ok. 14).
Wskaźnik rentowności netto za 2002 r. wynosi 0,4 %.
54 % przedsiębiorstw nie ma zdolności kredytowej.
Kredyty zaciągają głównie przedsiębiorstwa z dobrym saidingiem.
Jest ogromna bessa na giełdzie.
W 70%, 80% inwestycje są ze środków własnych, a w 17 % jest to kredyt.
Jakie są zalety i niedogodności do wprowadzenie spółki do obrotu giełdowego?
Rynek:
- finansowy, który dzieli się na: (pieniężny, kapitałowy)
Kryteria podziału:
czas i okres tych instrumentów
cel
Instrumentami rynku pieniężnego są to krótkoterminowe do zapadalności do 1 roku, a rynku kapitałowego są średnio i długoterminowe.
W rynku kapitałowym środki pozyskuje się na rozwój, czyli na inwestycje. Giełda papierów wartościowych w Warszawie.
Kto może emitować akcje?
Tylko spółki akcyjne
Instrumenty notowane na giełdzie:
akcje przedsiębiorstw
akcje narodowych funduszy inwestycyjnych (NFI)
obligacje Skarbu Państwa
certyfikaty
warranty
futures (instrumenty pochodne)=> indeksy na WIG-20, TECH WIG, na kurs dolara i euro, na jednostki mini WIG-20.
Od jakich instrumentów notowanych na giełdzie płacimy podatek?
Od odsetek i futures.
Giełda służy wycenie przedsiębiorstw.
Kryterium:
konkurencyjności, musi być dynamika przychodów
zysk operacyjny, zysk z działalności podstawowej
Najlepszą formą prywatyzacji jest wycena.
Przy dużych prywatyzacjach poprzez giełdę.
Instrumenty:
PDA (prawa do akcji)
PP (prawa poboru)
Dopuszczenie spółki do obrotu publicznego podnosi jej prestiż, wiarygodność. Spółka jest lepiej rozpoznawalna. Banki stanowią 52 % kapitalizacji giełdy.
Kapitalizacja giełdy = wartość wszystkich kolejnych emisji akcji * wartość rynkowa.
Gospodarką kieruje giełda. Kapitalizacja giełd amerykańskich to 164 % wartości ich PKB. Nasza giełda to 14 % PKB. Żeby giełda miała wpływ na gospodarkę danego kraju to procent kapitalizacji powinien wynosić 20 %.
Pozyskanie kapitału poprzez emisję akcji lub obligacji (obligacje korporacyjne, obligacje zamienne). Jeśli chcemy wprowadzić spółkę na giełdę to najpierw wprowadzamy ją do obrotu publicznego. Z obrotem tym mamy doczynienie wtedy, gdy akcje firmy są proponowane do więcej niż 300 inwestorów lub do nieokreślonego inwestora poprzez środki masowego przekazu o zasięgu ogólnokrajowym.
Jaka musi być minimalna liczba inwestorów?
Musi być zgoda Komisji papierów wartościowych i giełd, żeby spółka była dopuszczona do obrotu handlowego.
Wejście na giełdę
Jeśli spółka spełnia wymagane kryteria to za zgodą Rady giełdy jest wprowadzona do obrotu giełdowego.
Na giełdzie rynku wtórnym emitent już nie występuje. Spółka nie może handlować własnymi akcjami.
Firmy muszą składać sprawozdania finansowe. Coraz większą popularnością cieszą się obligacje zamienne na akcje.
Czy emisja obligacji zamiennych...
uzależnia spółkę od notowań giełdowych
jest neutralna
uniezależnia spółkę od notowań giełdowych
Oprocentowanie obligacji zamiennych jest niższe niż obligacji zwykłych przedsiębiorstw. Obligacja zamienna zawiera uprawnienia obligatoriusza do zamiany jej na akcje w ustalonym terminie według z góry ustalonej ceny już w momencie emisji obligacji.
Termin obligacji => 1 rok
Jeśli w terminie wykupu ceny akcji będą wyższe od ich notowań w momencie nabycia obligacji to obligatoriusz dostanie premię wynikającą różnicy tych cen i dostanie odsetki, albo dokona konwersji. Konwersja może być dokonana na koniec w ustalonym terminie. Emitent obligacji może dokonać zapisu, że może wezwać obligatoriuszy do wcześniejszego wykupu obligacji. Musi on przeprowadzić nową emisję.
W 2001 r. i 2002 r. firmy giełdowe więcej środków pozyskały z obligacji zamiennych.
Jakiego rodzaju jest kapitał w emisji akcji? (Czym są akcje?)
Akcje mają charakter udziałowy. Jest to kapitał zewnętrzny, własny. Jest to kapitał bezzwrotny. Mają one charakter hybrydowy. Korzyścią bycia spółką giełdową jest fakt, gdy spółka ma kłopoty finansowe istnieje możliwość konwersji (zamiany) na nowe akcje (nową emisję). Akcje mogą mieć charakter środka płatniczego. Spółki mogą tworzyć nowe przedsiębiorstwa, mogą dokapitalizować inny podmiot. Najważniejszą korzyścią bycia spółką notowaną na giełdzie jest możliwość przejmowania innych firm w zamian za własne akcje.
Kodeks handlowy pozwala na możliwość wydania w zamian za akcje przejmowanej firmy akcje firmy przejmującej. W przypadku, gdy przedmiotem przejmującym jest spółka giełdowa stosuje się inkorporacje. Spółka przejmująca może skupić z giełdy własne akcje albo przeznaczyć na ten cel nową emisję. Kapitał akcyjny spółki przejmującej (giełdowej) wynosi 100 mln zł. Spółki przejmowanej wynosi 20 mln zł. Ustala się parytet wymiany. Na ogół są przejmowane spółki z tej samej branży.
Korzyści spółki przejmowanej:
unika prospektów. Jest możliwość rozdzielenia spółek notowanych na giełdzie. Spółki notowane na giełdzie są postrzegane przez banki jako firmy o wyższej wiarygodności. W 2002 r. koszty kredytu były od 2 do 3 % niższe niż koszty dla pozostałych firm. Duże znaczenie ma możliwość zaciągania kredytów pod zastaw własnych akcji. Wartość nominalna akcji nie może być niższa niż 1 zł. Walne zgromadzenie ustala podział kapitału na określoną ilość akcji. Nie można przeprowadzić emisji po cenie niższej niż nominalnej.
Wady wynikające z wprowadzenie spółki na giełdę:
pracochłonna i kosztowna procedura przygotowania prospektu emisyjnego. Koszty tej emisji są kompensowane (na promocje). Koszty emisji księgowane są przez spółki publiczne jako wartości niematerialne i prawne i są amortyzowane przez 5 lat.
Obowiązek informacyjny. Można wystąpić do Komisji papierów wartościowych i giełd z wnioskiem. Dywidenda - zryczałtowany podatek 20 %
Możliwość przejęcia spółki. Na przejęcie firmy giełdowej potrzeba czasu i pieniędzy. Przekroczenie 5 % lub 10 % ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy wiąże się z obowiązkiem powiadomienie o tym spółki, urzędu ochrony konkurencji i konsumentów, Komisję papierów wartościowych i giełd, a w przypadku banku to także Komisję nadzoru bankowego w ciągu 4 dni.
Venture Capital - kapitał podwyższonego ryzyka
Venture Capital to kapitał średnio i długoterminowy, inwestowany w papiery wartościowe o charakterze udziałowym (właścicielskim) przedsiębiorstw nie notowanych na giełdzie papierów wartościowych z zamiarem ich późniejszego odsprzedaży i realizacji zysku, których podstawowym źródłem jest przyrost wartości przedsiębiorstwa.
Fundusze Venture Capital są nie bankowym pośrednikiem finansowym. Fundusze Venture Capital są funduszami statutowymi, czyli takimi, których akcjonariusze stają się pośrednio akcjonariuszami innych spółek, w których Venture Capital inwestuje. Fundusze Venture Capital są to fundusze zamknięte. Są to fundusze o stałej w danym momencie liczbie akcji. Uczestnik Venture Capital z góry deklaruje termin wykupu. Fundusze Venture Capital powstały z myślą o finansowaniu małych i średnich przedsiębiorstw.
W Polsce mamy 35 funduszy Venture Capital. Prowadzą one bardzo promocyjną formę swoich możliwości.
Sposoby finansowania Venture Capital:
poprzez zaciąganie długu
emisja obligacji
pozyskanie inwestora branżowego
emisja akcji
Venture Capital jest to kapitał długoterminowy od 3 do 7 lat, stabilny, cierpliwy i elastyczny, poprawia relacje zadłużenia Venture Capital mają powiązania z bankami komercyjnymi, firmami konsatingowymi, raitingowymi. Kapitał inwestuje w różne branże, różne regiony i w różne fazy rozwoju przedsiębiorstw. W każdym przypadku musi mieć trwałe udokumentowanie dynamicznego rozwoju. Musi mieć dynamikę przychodów.
Venture Capital poszukuje firm o:
lepszą niż konkurencja ofertę produkt ów, usług lub przewagę technologiczną
powinny działać na wzrostowym rynku (informatyka, komputeryzacja)
powinny rozwijać się szybciej niż branża
mają dobrą kadrę kierowniczą
Przy wyborze potencjalnego miejsca to ten ostatni sposób ma bardzo duże znaczenie. W bankach przy przyznawaniu kredytu biorą pod uwagę kadrę kierowniczą w 20 %. Poszczególne fundusze Venture Capital mają własną politykę inwestycyjną. Preferują pewne branże, regiony geograficzne. Venture Capital ma pewne limity inwestycyjne ( minimum i maksimum kwoty). Nie są one uniwersalne.
Inwestują w:
inwestycje, które mają dopiero powstać. Są skłonni być współudziałowcem
inwestycje, które już funkcjonują (spółki w fazie wzrostu)
spółki dojrzałe, zupełnie ukształtowane (kapitał może być przeznaczony na prywatyzację lub restrukturyzację)
Limity:
500 tyś zł
1 mln USD
Wykup papierów udziałowych to od kilkunastu do 100 %. Fundusze Venture Capital są inwestorem aktywnym poprzez formę kontroli firm oraz poprzez udziały w spółkach. Jest określony sposób wyjścia kapitału. Venture Capital określają horyzont czasowy.
Sposoby wyjścia Venture Capital firmy:
wprowadzenie firmy na giełdę
pozyskanie inwestora branżowego
propozycja wykupienia na akcje, udziałów przez Zarząd firmy, Radę nadzorczą; wprowadzają inny udział firmy
Due dilligence - fazy rozmów, proces uzupełniania materiałów.
Venture Capital ma komitet inwestycyjny, który podejmuje ostateczną decyzję o współpracy.
Kto jest udziałowcem Venture Capital?
inwestorzy indywidualni (dywersyfikacja portfela)
korporacja (wgląd w technologie)
instytucje finansowe (banki, towarzystwa ubezpieczeniowe)
instytucje naukowe (promocje wyników badawczych)
instytucje rządowe (stymulacja rozwoju gospodarstw)
fundusze emerytalne (dywersyfikacja portfela)
Kierowanie Venture Capital powierzane jest wyspecjalizowanym podmiotom.
W 2001 r. Z przemysłu elektronicznego to 50 % tych firm wprowadzanych na giełdę to był udział Venture Capital.
Krótkoterminowe papiery dłużne - (Comercial Paper) - zarządzanie przez wartość przedsiębiorstwa
Około 40% przedsiębiorstw jest niedostosowanych do konkurencyjności. W Polsce tylko 17 % uzyskało normy standaryzacyjne.
Inwestycja - jest w istocie bieżącym wyrzeczeniem dla przyszłych korzyści, ale teraźniejszość jest względnie dobrze znana, a przyszłość to tajemnica. Przeto inwestycja jest wyrzeczeniem się pewnego dla niepewnej korzyści (Hilsfler), obejmuje inwestycje rzeczowe i finansowe.
Uwzględnia kilka elementów:
psychologiczny związany z inwestowaniem (wyrzeczenie się bieżącej konsumpcji na rzecz przyszłych korzyści)
czynnik czasu
z inwestycjami nieodłącznie wiąże się ryzyko
Cele inwestycji:
maksymalizacja wartości dla przedsiębiorstwa
Inwestycje można ewidencjonować w ujęciu rzeczowym i w ujęciu pieniądza. Inwestycje można klasyfikować według różnych kryteriów (zależy to od naszych potrzeb, od podmiotu klasyfikacyjnego)
Podział inwestycji:
rzeczowe - dotyczą materialnych składników majątkowych firmy tj. maszyn, urządzeń, gruntów, budynków, budowli, środków transportu
finansowe (kapitałowe) - polegają na lokowaniu kapitału w papiery wartościowe na rachunkach bankowych w formie udziałów w spółkach
niematerialne - stanowią o strukturze i wielkości majątku niematerialnego i prawnego firmy (wydatki na kształcenie, patenty, licencje)
Inwestycje
finansowe |
rzeczowe |
niematerialne
|
|
|
|
Inwestycje rzeczowe o charakterze produkcyjnym z punktu ich wpływu na poziom zdolności produkcyjnej obejmują dwie grupy:
1) inwestycje odtworzeniowe, które nie zmieniają zdolności produkcyjnej firmy
2) inwestycje rozwojowe (nowe budownictwo, rozbudowa i inwestycje modernizacyjne), które powodują wzrost zdolności produkcyjnej.
Inwestycje odtworzeniowe - to inwestycje powodowane zużyciem majątku trwałego, a ich zadaniem jest zapewnienie zdolności produkcyjnych na dotychczasowym poziomie. Na ogół wartość tych inwestycji równa się odpisowi amortyzacyjnemu
Inwestycje rozwojowe - charakteryzują się pewnymi cechami:
nowe budownictwo, sprowadza się do tworzenia obiektów poprzez budowę nowych zakładów przemysłowych, rolnych, budowlanych, transportowych (budowa filii i oddziałów poza siedzibą macierzystego zakładu). Są realizowane przy zastosowaniu tych metod (wiedzę, postęp techniczny). Powodują zmiany w przestrzennym rozmieszczeniu majątku. Aktywizują życie społeczno-gospodarcze. Cechą tych inwestycji jest:
długi czas ich realizacji (powoduje to zamrożenie nakładów inwestycyjnych) obarczone są dużym ryzykiem
rozbudowa, zajmuje pośrednie miejsce między budową nową, a modernizacją. Polega ona na roszczeniu powierzchni produkcyjnej w granicach istniejącego zakładu lub w bezpośrednim jego sąsiedztwie (obok). Rozbudowane mogą być obiekty produkcji podstawowej, pomocniczej i ubocznej. Mogą być uruchamiane nowe wydziały w produkcji podstawowej lub pomocniczej do wytwarzania dotąd nie produkowanych wyrobów
Inwestycje modernizacyjne - polegają na unowocześnieniu środków trwałych zgodnie z wymogami współczesnego postępu technicznego. Mamy doczynienia ze starzeniem normalnym (starzeje się majątek), moralne (maszyna może być nowa, ale oprogramowanie ich jest lepsze)
Podmiotem inwestycji modernizacyjnych jest przedsiębiorstwo (nie zaś branża, gałąź przemysłu, czy też przemysł rozumiany jako dział gospodarki narodowej)
Inwestycje te są realizowane w istniejącym już podmiocie przy danej infrastrukturze. Dotyczą one aktywnej części majątku firmy produkcyjnej.
Przedsięwzięcia inwestycyjne - mianem ich określa się kompleks0owe zamierzenia rozwojowe firmy. Są skonkretyzowane, co do celu, zakresu rzeczowego, czas i miejsce realizacji, przewidywany okres eksploatacji. Składają się z wielu zadań inwestycyjnych.
Zadania inwestycyjne - mogą funkcjonować niezależnie, autonomicznie i przynosi konkretny efekt usługowy lub produkcyjny.
Obiekt inwestycyjny - to wyodrębnione pod względem techniczno-użytkowym części zadań jak: budynki, budowle, środki transportu, infrastruktura techniczna.
W praktyce wyróżnia się dwa rodzaje ryzyka inwestycyjnego:
* sukcesu - to niebezpieczeństwo osiągnięcia efektywności nie zgodnej z założeniami projektowymi. Występują dwie postacie tego ryzyka:
ryzyko wielkości, kiedy nakłady przewyższają przychody i inwestycja jest nieefektywna
ryzyko czasu, gdy przychody przewyższają nakłady lecz ich rozłożenie w czasie jest nie zgodne z optymalnym harmonogramem przyjętym w projekcie
* płynności - wiąże się z brakiem lub opóźnieniem wpływów inwestycji
ryzyko wielkości traktowane jako zagrożenie płynności finansowej w związku z nieterminowością i ograniczeniem wpływów z inwestycji w okresie funkcjonowania projektu
czasu, gdy uzyskanie planowanych wpływów z inwestycji jest możliwe jedynie przez wydłużenie eksploatacji obiektu. Ryzyko płynności ma dla inwestora tym większe znaczenie, im większy jest udział kapitału obcego.
NBP prowadzi monitoring, w którym bierze udział 544 przedsiębiorstw wybranych z całego kraju.
Monitoring tzn. na bieżąco.
Po I kwartale 2003 r:
Na pierwszym miejscu był niski popyt (19,7% - przedsiębiorstw określało, że była to główna przeszkoda).
Na drugim miejscu było ściąganie należności (17,1% - przedsiębiorstw określało, że była to główna przeszkoda) - zatory płatnicze.
Na trzecim miejscu była zła sytuacja finansowa odbiorców, recesja (16,5% - przedsiębiorstw określało, że była to główna przeszkoda.
Na czwartym miejscu były wahania kursów walutowych (14,3% - przedsiębiorstw określało, że była to główna przeszkoda).
Na piątym miejscu były podatki i obciążenia na rzecz GUS-u (9,6% - przedsiębiorstw określało, że była to główna przeszkoda).
Na szóstym miejscu były trudności w uzyskaniu kredytu (9% - przedsiębiorstw określało, że była to główna przeszkoda).
Na siódmym miejscu był brak płynności (7,5% - przedsiębiorstw określało, że była to główna przeszkoda).
Na ósmym miejscu była duża konkurencja (6,4% - przedsiębiorstw określało, że była to główna przeszkoda).
Na dziewiątym miejscu były wysokie stopy procentowe (5,1% - przedsiębiorstw określało, że była to główna przeszkoda).
Rentowność netto przedsiębiorstw w 2001 r. wynosiła -0,2 %, a 2002 r.
- 0,3 %
Sekurytyzacja jest pozabilansową metodą pozyskiwania kapitału.
Mechanizm procesu sekurytyzacji (podmioty sekurytyzacji)
gotówka gotówka
należności papiery
dłużne
Aktywa obejmują środki trwałe i obrotowe oraz należności.
Pasywa obejmują wielkości kapitału własnego i obcego oraz zobowiązania.
Sekurytyzacja pozyskuje kapitał na cele inwestycyjne i obrotowe polegające na przekształceniu wyodrębnionych aktywów w papiery wartościowe (obligacje korporacyjne, komunalne, krótkoterminowe, papiery dłużne), które mogą stać się przedmiotem obrotu na rynku prywatnym, publicznym lub wtórnym. Sekurytyzacja to proces, w którym wybrane dla jej potrzeb wierzytelności są selekcjonowane, grupowane i sprzedawane inwestorom. Sekurytyzacja inaczej jest to zamiana należności obecnych lub przyszłych (przeterminowanych) na papiery wartościowe.
W przypadku banku, są to należności pochodzące z tytułu udzielonych kredytów. W przypadku firm leasingowych będą to należne raty. W przypadku przedsiębiorstw będą to należności z tytułu umów handlowych.
Podmioty występujące w procesie sekurytyzacji są odrębnymi jednostkami organizacyjnymi.
kategoria kredytów
stopień ich ściągalności
Inicjator (aranżer) - zbywa półce celowej wyodrębnione należności.
Spółka celowa (SPV - emitent) - emituje papiery wartościowe. Powołana jest tyko do przeprowadzenia procesu sekurytyzacji. Zadaniem jej jest oddzielenie ryzyka związanego z działalnością inicjatora od ryzyka wyemitowanych w oparciu o sekurytyzację papierów wartościowych. Spółka SPV nie może być powiązana z inicjatorem ani prawnie ani organizacyjnie.
Dłużnicy (pierwotnie zobowiązani) - to firmy mające podpisane umowy z inicjatorem.
Inwestorzy - to instytucjonalni inwestorzy (osoby prawne i fizyczne). Dostarczają kapitału poprzez wykup papierów dłużnych. Dla nich jest to dywersyfikacja portfela.
Sekurytyzacja pozwala pozyskać tańszy kapitał w stosunku do innych alternatywnych form.
Odsetki przenoszone do SPV są odsprzedawane. Firma SPV mając zgromadzone aktywa (odpowiedniej wielkości) zastanawia się, jaki rodzaj papierów wyemitować. Firma SPV zwraca się do firmy raitingowej o wydanie oceny raitingowej. Ocena ta dotyczy zdolności kredytowej i inwestycyjnej.
Przedmiotem oceny raitingowej w procesie sekurytyzacji są należności
Czym wyższa ocena raitingowa tym koszt emisji będzie niższy.
Firma SPV przeprowadza emisję obligacji. Duże zainteresowanie przejawia inwestor jako otwarte fundusze emerytalne. W przypadku procesu sekurytyzacji bank ma z tego dodatkową korzyść, że najmniej płynne aktywa w postaci należności zamienia na najbardziej płynne aktywa, czyli gotówkę, co zwiększa mu możliwość kreacji pieniądza i powiększenia akcji kredytowej.
Należności w procesie sekurytyzacji wpływają do firm SPV
Firma SPV za uczestnictwo w procesie sekurytyzacji pobiera odpowiednią prowizję.
Dodatkowe zabezpieczenia - cały proces sekurytyzacji można ubezpieczyć w towarzystwo ubezpieczeniowe
Nadzabezpieczenie - próbujemy dokonać emisji obligacji o wartości 100 mln zł, to należności sprzedane dla emitenta wynoszą np.: 120 mln zł (nadzabezpieczenie wynosi wtedy 20 mln zł). Nadzabezpieczenia nie są biernie leżącymi środkami tylko są złożone w formie lokaty bankowej.
Bank PKO S.A przeprowadza sekurytyzację z własnych należności, ale również firmy. Udziela wszechstronnej pomocy.
Firma raitingowa nigdy nie udziela rekomendacji.
95% małych i średnich przedsiębiorstw nie ma zdolności kredytowych.
Asset Management - zarządzanie aktywami (portfelem).
Sposoby inwestowania nadwyżek:
zindywidualizowane
skorzystanie z profesjonalnych firm
Wadą Asset Management jest to, że rozpoczynają się od kwoty 100 tyś. Zł.
Asset Management - zarządzanie pakietem (portfelem) papierów wartościowych na zlecenie klienta przez wyspecjalizowane firmy i biura maklerskie. Zarządzanie portfelem papierów wartościowych opiera się na uregulowany kodeksem cywilnym konstrukcji prawnej pełnomocnictwa. W tym szczególnym przypadku oznacza to, że jako mocodawca klient pozostanie właścicielem aktywów finansowych zgromadzonych na rachunku inwestycyjnym i będzie ponosić wszelkie skutki prawne działań pełnomocnika.
Klient nie tylko uzyskuje przychód zarządzanego portfela, ale także ponosi ryzyko inwestycji.
W Polsce nad działalnością firm Asset Management sprawuje nadzór Komisja papierów wartościowych i giełd, która jest nie zależna. Ustala się plan polityki inwestycyjnej.
Średnia kwota zgromadzonych depozytów wynosi 4.700. Musimy mieć wartość odniesienia (benchmark). Może być to np.: stopa inflacji, oprocentowanie depozytu (3-4% rocznie).
Portfel cały czas jest własnością klienta. Zgodni4e z teorią portfelową ryzyko mierzy się jako zmienność (volatility) względem średniej wartości całego portfela, a nie poszczególnych aktywów wchodzących w jego skład.
„ Nie liczy się ile zyskałeś, ale ile z tego zatrzymałeś”
Sporządza się psychograf inwestora indywidualnego. Najpopularniejsza metoda, służąca do wszystkich relacji to metoda Barnuella.
Wszystkie badania prowadzone są w oparciu o dane demograficzne. Metoda Barnuella bada różne grupy zawodowe. Wprowadza dwa pojęcia:
Inwestor pasywny - osoba (podmiot), który uzyskał obecny status majątkowy w sposób pasywny np.: otrzymał spadek, darowiznę lub inwestując kapitał innych osób, ale nie swój. Taka osoba żąda większego bezpieczeństwa dla swojego kapitału, ale nie toleruje ryzyka. Grupa zawodowa inwestorów pasywnych(dyrektorzy przedsiębiorstw, księgowi i prawnicy dużych firm, lekarze i dentyści - nie chirurdzy, politycy, bankierzy, dziennikarze).
Inwestor aktywny - to ten, który doszedł do obecnego statusu majątkowego angażując swój majątek i ponosi ryzyko. Cechuje ich większa tolerancja do ryzyka. Wolą mieć większą kontrolą nad swoim majątkiem to np.: właściciele małych firm, przedsiębiorcy i konsultanci pracujący na własny rachunek.
Metoda Barnuella określa cztery cykle życia inwestora.
I faza - akumulacja
Inwestorzy w tej fazie charakteryzują się następującymi cechami:
są to ludzie od 25 do 40 lat
ponoszą wydatki związane z budową domu i rozwojem zawodowym
są znacznie zadłużeni i żyją na poziomie przekraczającym nie co ich możliwości finansowych
Asset Management oparte jest o umowę. Główną przyczyną Asset Management jest brak popytu i brak płynności.
BRE BANK - minimalny wkład 100 tyś
DEUTSCHE BANK - minimalny wkład 5 mln.
Jest stała opłata za zarządzanie (1-2%)
Z jakich instrumentów składają się portfele przy określonych strategiach? (inwestycyjne)
Strategia dochodowa - ma zabezpieczyć portfel (aktywa) klientów przed utratą ich realnej wartości np.: inflacja, depozyty na kontach. Ma zapewnić klientowi wysoki zysk przy minimalnej wysokości ryzyka. W skład portfela inwestycyjnego wchodzą wyłącznie instrumenty dłużne:
bony i obligacje skarbowe
bony pieniężne NBP
inne instrumenty rynku pieniężnego
Strategia mieszana - klienci godzą się na ryzyko oczekując wyższą stopę zwrotu. W skład portfela wchodzą papiery dłużne, akcje. Jeżeli jest spadek akcji to rosną papiery dłużne w portfelu.
Strategia agresywna - stawia za cel maksymalizację zysków z portfela. W skład tego portfela wchodzą akcje, prawa poboru, Prawa Do Akcji (PDA), kontrakty terminowe, obligacje gmin i przedsiębiorstw.
PDA - są dopuszczone do obrotu giełdowego, ale ich termin jest odległy (1 miesiąc, 3 miesiące).
Prawa poboru - notowane są bez widełek
Strategia agresywna o podwyższonym ryzyku - klienci oczekują wysokiej stopy zwrotu w krótkim okresie czasu. 30-50 % tego portfela są to instrumenty pochodne np.: warranty, prawa poboru, 50-70% to akcje spółek notowanych na giełdzie. Ta strategia jest zawsze indywidualna i portfel też jest indywidualny. Trzeba posiadać 250 tyś.
Portfel indywidualny - dla klientów mających specyficzne wymagania, co do jego składu, ryzyka i oczekiwanego zysku. Głównie są to właściciele dużych pakietów akcji, którzy nie mogą na bieżąco zajmować się ich kontrolą. Osoby, które chciałyby zakupić większe pakiety jednej spółki. Osoby, które na rynku kapitałowym chcą inwestować w ściśle określone instrumenty.
W umowie prowizje są rozliczane z osobnego rachunku.
Giełda - spółka, której akcje są imienne, nie wypłaca dywidendy
Podstawowe instrumenty to:
akcje
notowania ciągłe
notowania jednolite
Komisja papierów wartościowych i giełd reguluje obrót giełdowy.
Rodzaje rynku:
kasowy (akcji, obligacji, prawa poboru, prawa do akcji). Jeśli zawieramy transakcję to musimy natychmiast zapłacić pieniądze. Jeśli sprzedajemy akcje to pieniądze uzyskamy fizycznie po trzech dniach.
W 2002 r. inflacja wynosiła 1,9 %
Futures
Instrumentem bazowym dla kontraktów terminowych może być każda wystandaryzowana wielkość (produkty rolne, kursy walutowe, stopa inflacji, indeksy giełdowe, na akcje wybranych najbardziej płynnych spółek)
Kontrakt terminowy - to rodzaj zakładu
Można zarobić grając na zwyżkę i na zniżkę.
Kontrakty liczy się w punktach, a nie w złotówkach.
Zaletą kontraktu jest to, że płacimy nieznaczną część tego kontraktu. Wpłacamy tzw. depozyt zabezpieczający (8%)
NIK - numer identyfikacyjny klienta potrzebny do izby rozliczeniowej
Jakie są przewagi inwestora indywidualnego nad inwestorem instytucjonalnym?
fundusze mają długi horyzont inwestycyjny
inwestor indywidualny ma szansę nabycia w pierwszej kolejności wzrostowych spółek średniej wielkości
fundusz dysponuje większymi środkami
duże fundusze zachowują się w sposób stadny
fundusze inwestycyjne wobec akcjonariuszy muszą się wykazać w krótkim okresie zadowalającą stopą wzrostu
są pod presją akcjonariuszy
Zasady jak nie przegrywać na giełdzie
Jedyne środki, za które możemy grać to są to środki własne (nie mogą to być pieniądze pożyczone). Musimy wyznaczyć horyzont czasowy. Giełda nie jest maszynką do robienia pieniędzy. Nie nastawiajmy się na to, że wygramy w krótkim okresie.
Nie rozdrabniali naszego portfela
Optymalna ilość akcji
Należy kupować tylko wtedy, kiedy jesteśmy pewni. Musimy mieć własną strategię i dyscyplinę i nią się kierować.
Nigdy nie łap okazji. Nie należy korzystać z poufnych informacji. Isnaiderzy to ci, którzy są wewnątrz.
Nie podążaj za tłumem. Na giełdzie jest niedemokratyczna zasada. Większość nie ma racji. Nie musimy być najlepsi, wystarczy, że będziemy lepsi od większości. Zawsze gramy z trendem. Nie staramy się rynku pokonać.
Nigdy nie uśredniajmy w dół, gdy ceny spadają. Np.; kupujemy 100 akcji po 50 zł. Cena spada do 40 zł. Kupujemy 100 akcji po 40 zł, więc średnia zakupu wynosi 45 zł. Raz do roku możemy uśrednić w dół.
Nigdy nie należy łapać dołków. Łapanie dołków to łapanie spadającego noża. Możemy zacząć kupować, jeśli akcje mają trzy sesje bez spadku i jedną wzrostową. Można zalecić uśrednianie w górę. Chronimy najlepszą akcję.
Nigdy nie należy obawiać się sprzedać ze stratą.
Uczymy się na własnych błędach. Raz na miesiąc powinniśmy przeanalizować nasz portfel.
Należy unikać groszowych akcji. Spółki groszowe nie mają wysokiej
stopy zwrotu.
Bądź cierpliwy i roztropny dla własnych akcji.
Dłużnicy
Spłata należności
Inicjator
Inwestorzy
Dodatkowe
zabezpieczenia
SPV
Emitent