Katalog centralny

Obejmuje w jednym układzie abecadłowym lub rzeczowym opisy katalogowe całości lub części zbiorów. Każdy opis jest opatrzony znakiem biblioteki przechowującej dany dokument. Symbol ten, lokalizuje poszczególne dokumenty i ich egzemplarze, jest nieodłączną cechą tego katalogu. w zależności od charakteru i rodzaju katalogu zaopatruje się je w indeksy rzeczowe, osobowe, topograficzne. Rozwój katalogu centralnego datuje się od końca XIX w., gdy zaczęły powstawać katalogi centralne krajowe, regionalne i lokalne, rejestrujące stosownie do swej nazwy zasoby biblioteczne całego kraju, regionu, okręgu. Ze względu na zakres wykazywanych materiałów można wyróżnić katalogi centralne ogólne, obejmujące wszystkie dziedziny piśmiennictwa, oraz specjalne, ograniczone do jednej dziedziny. Katalogi centralne tworzy się w postaci kartoteki lub wydaje drukiem wspólnie dla książek i czasopism lub osobno dla każdego z tych rodzajów. Najbardziej rozpowszechnione są katalogi centralne czasopism o zakresie zarówno ogólnym, jak specjalnym.

Katalogi centralne regionalne rozwinęły się głównie w USA i w Anglii, a po drugiej wojnie światowej w Niemczech. Oprócz katalogów centralnych globalnych, obejmujących całość zasobów bibliotek, zaczęto również od końca XIX w. wydawać w postaci periodyków katalogi centralne bieżących nabytków; wykazują one osobno druki zwarte lub czasopisma. Do najstarszych tego typu katalogów należą: szwedzki, duński, włoski i niemiecki. W Polsce katalog centralny zainicjował S. B Linde, lecz dopiero bibliografia polska Estreichera podała przy opisach sigla bibliotek.

---