III MBmgr
Daniel Bielecki, Przemysław Buzak, Mariusz Kruk, Paweł Kwiatkowski, Marcin Malawka, Arkadiusz Nowicki, Artur Otto, Maciej Szalc, Daniel Tomasik
Laboratorium okrętowych silników spalinowych tłokowych.
Temat: Badanie pomp wtryskowych.
Cel ćwiczenia:
Pompy wtryskowe w przeważający sposób decydują o prawidłowości spalania w cylindrze. Regulacji pomp wtryskowych dokonuje się po uprzednim wyeliminowaniu pozostałych czynników mogących mieć wpływ na nieprawidłową pracę silnika. Jest to ostatni etap regulacji silnika. Regulacji pomp wtryskowych dokonuje się według protokołu ustawienia silnika. W razie konieczności należy regulować pompy wtryskowe poszczególnych cylindrów aby maksymalne różnice parametrów pracy silnika
nie przekraczały 3% wartości przyjętych za średnie.
Kontrola ustawienia i regulacji pompy wtryskowej na silniku polega na sprawdzeniu parametrów regulacyjnych i porównaniu ich z kartą ustawienia silnika np. protokół prób z hamowni. W protokole tym jest podane dokładne położenie dźwigni paliwowej (wskaźnika obciążenia) odpowiadające nominalnemu obciążeniu silnika. Dla tego położenia dźwigni paliwowej dokonuje się sprawdzenia i porównania następujących parametrów:
skok tłoka efektywny (mm),
początek tłoczenia paliwa mierzony kątem obrotu wału korbowego przed GMP danego cylindra(˚ OWK),
koniec tłoczenia paliwa mierzony kątem obrotu po GMP danego cylindra (˚ OWK),
koniec tłoczenia paliwa mierzony kątem obrotu wału korbowego po GMP danego cylindra (˚ OWK).
Przebieg ćwiczenia:
Kontrola ustawienia i regulacja pompy wtryskowej z zaworkiem przelewowym na ssaniu.
W warunkach okrętowych przed przystąpieniem do kontroli ustawienia należy odłączyć dźwignie regulatora obrotów , ustawić elementy sterujące w położeniu odpowiadającemu kierunkowi pracy silnika „naprzód” i dźwignię paliwową pomp wtryskowych ustawić w położeniu odpowiadającemu pracy nominalnej silnika , zgodnie z protokołem ustawienia silnika.
Kolejność czynności podczas ustawiania:
po zamontowaniu czujników zegarowych należy obracać silnikiem aż stwierdzi się , że tłok pompy jest w swym najwyższym położeniu. Na czujniku zegarowym umieszczonym nad zaworem zamkniętym teraz zaworem przelewowym ustawić dowolną zaokrągloną wartość wysokości np.5mm ;
obracać silnikiem aż do chwili , gdy zawór przelewowy po uniesieniu się na największą wysokość zacznie opadać i na czujniku zegarowym umieszczonym nad zaworem przelewowym osiągniemy wartość 5,02 mm. Jest to moment rozpoczęcia efektywnego procesu tłoczenia paliwa. Na podziałce kątowej wału korbowego odczytać kąt przed GMP danego cylindra. W takim położeniu należy wyzerować czujnik zegarowy umieszczony nad tłokiem pompy (ustawić na nim wartość 0,00 mm);
obracać silnikiem ponownie aż do zarejestrowania maksymalnego położenia tłoka pompy. Wartość odczytana na czujniku zegarowym umieszczonym nad tłokiem pompy jest wartością skoku efektywnego pompy;
w celu znalezienia momentu końca procesu tłoczenia należy ponownie obrócić wałem korbowym silnika , ale zatrzymać w momencie , gdy czujnik nad tłokiem pompy wskaże wartość wartość S=0,02 mm. Na podziałce kątowej odczytać wartość kąta β po GMP danego cylindra.
Dopuszczalne odchyłki w stosunku do wartości podanych w protokóle ustawienia wynoszą:
dla kątów α i β ±0,25ºOWK ,
dla skoku efektywnego ±0,05 mm.
Kontrola ustawienia i regulacji pompy wtryskowej z zaworem przelewowym na tłoczeniu.
Kolejność czynności podczas kontroli ustawienia:
po zamontowaniu czujników zegarowych nad tłokiem pompy i nad zaworem przelewowym należy tak obracać wałem aż stwierdzi się że tłok pompy znajduje się w swym najniższym położeniu. Obydwa czujniki zerujemy z napięciem wstępnym 1 mm ;
obracamy wałem korbowym aż do momentu wskazania na czujniku umieszczonym nad tłokiem pompy wartość 1,1 mm. Jest to moment zejścia rolki popychacza tłoka pompy z koła podstawowego krzywki czyli początek procesu tłoczenia paliwa. Należy odnotować wartość kąta przed GMP danego cylindra na podziałce kątowej wału korbowego ;
obracać wałem dalej do momentu wskazania przez czujnik wartości 1,02 mm. Jest to moment otwarcia się zaworu przelewowego na tłoczeniu czyli koniec procesu tłoczenia paliwa. Odnotowujemy wskazania czujnika zamontowanego nad tłokiem
i na podziałce kątowej wału korbowego wartość kąta β po GMP danego cylindra.
Kontrola ustawienia i regulacja pompy wtryskowej z zaworkami przelewowymi na ssaniu i tłoczeniu.
Kolejność czynności podczas kontroli ustawienia:
obracać wałem korbowym do momentu gdy tłok pompy znajdzie się w swym najwyższym położeniu i ustawić na czujniku zamontowanym nad zaworem przelewowym na ssaniu wartość 0,00 mm ;
obracać dalej wałem korbowym do momentu gdy tłok pompy znajdzie się w swym najniższym położeniu i ustawić na czujniku zegarowym zamontowanym nad zaworem przelewowym na tłoczeniu wartość 0,00 mm. Na czujniku zamontowanym nad tłokiem pompy ustawić również wartość 0,00 mm ;
obracać wałem korbowym do chwili wskazania przez czujnik nad zaworem przelewowym na ssaniu wartość 0,02 mm. Odnotować wartość kąta początku tłoczenia paliwa ze skali kątowej wału korbowego i odnotować wartość wskazania czujnika zamontowanego nad tłokiem pompy -
jest to wartość skoku jałowego;
obracać wałem korbowym do momentu gdy czujnik zamontowany nad zaworem przelewowy na tłoczeniu wskaże wartość 0,02 mm. Odnotować ze skali kątowej wartość kąta końca tłoczenia paliwa i wartość wskazaną przez czujnik nad tłokiem pompy S. Wartość skoku efektywnego wyniesie
Kontrola ustawienia i regulacja pomp wtryskowych z pokrętnym tłoczkiem.
Kolejność czynności podczas kontroli pomp z pokrętnym tłoczkiem:
do pompy doprowadzić paliwo pod ciśnienie ok. o,45 (kPa)-w wypadku naszych badań było to sprężone powietrze ;
obrócić wałem korbowym tak aby rolka popychacza tłoka pompy znalazła się na kole podstawowym krzywki (najniższe wartości położenia tłoka).Ustawić wtedy na czujniku wartość 0,00 m ;
obracać wałem korbowym do chwili gdy paliwo przestanie wpływać z tulejki. Jest to moment początku tłoczenia paliwa. Wartość odczytana na czujniku podaje skok jałowy. Na podziałce kątowej wału korbowego odczytać wartość kąta α przed GMP ;
obracać silnikiem dalej aż do chwili ponownego wypływu paliwa z tulejki. Jest to moment końca podawania paliwa. Na czujniku należy odczytać wartość S , obliczyć skok efektywny , z podziałki kątowej należy odczytać wartość kąta β za GMP>
Tabele pomiarowe
Pompa wtryskowa z zaworem przelewowym na tłoczeniu
Nastawa |
Skok efektywny |
Początek wtrysku |
Koniec wtrysku |
Skok całkowity |
8,4 |
6,22 (6,12) |
34Ⴐ (30Ⴐ) |
7Ⴐ |
14,88 |
7,8 |
6,04 (5,61) |
35Ⴐ (30Ⴐ) |
7Ⴐ (7Ⴐ) |
14,89 |
Pompa wtryskowa z zaworem przelewowym na ssaniu
Nastawa |
Skok efektywny |
Początek wtrysku |
Koniec wtrysku |
8,0 |
23,85 (21,50) |
24° (13°) |
12,8° (14°) |
Pompa wtryskowa z zaworem przelewowy na ssaniu i tłoczeniu
Nastawa |
Skok efektywny |
Początek wtrysku |
Koniec wtrysku |
8,0 |
21,04 (17,49) |
42° (11,8°) |
15° (12,3°) |
Badanie ciśnienia otwarcia wtryskiwaczy
Wtryskiwacz 1 - 27MPa
Wtryskiwacz 2 - 27MPa
Wtryskiwacz 3 - 28MPa
Wnioski:
Regulacje wydajności pomp z zaworami przelewowymi dokonuje się przez zmianę długości popychacza śrubą regulacyjną na nim zamontowaną. Zmianę wydajności pompy wtryskowej z pokrętnym tłoczkiem uzyskuje się przez obrót tłoka. Chwilowa wydajność pompy zależy również od efektywnego skoku tłoka, to znaczy od długości tworzącej na części sterującej tłoka znajdującej się w płaszczyźnie otworu przelewowego. Jeżeli wyżej wymienione sposoby nie odnoszą skutku dopuszcza się stosowanie podkładek na popychaczu zmieniających jego długość, a przez to nastawy pompy.