SPIS TRE
CI

1. Wstêp

1. WST
P

Otrzymywanie fenolu z acetonem przez stadium tworzenia izopropylobenzenu opracowany zosta
na podstawie bada
P.G. Siergiejewa, B.D. Kru
a
owa i R.J. Urdisa i jest najbardziej nowoczesna. W ZSRR pierwsza fabryka pracuj
ca wed
ug tej metody zosta
a uruchomiona w 1949r. W USA produkcj
rozpocz
to w 1953r. Proces przemys
owy sk
ada si
z dwóch podstawowych stadiów:

• utlenianie izopropylobenzenu (kumenu) do hydronadtlenku

• rozk
  ad hydronadtlenku izopropylobenzenu

0. Izopropylobenzen utlenia si
   do hydronadtlenku izopropylobenzenu tlenem powietrza lub tlenem technicznym o wysokiej zawarto
   ci O₂. Reakcja utleniania jest autokatalityczna, utlenianie czystego izopropylobenzenu poprzedza zwykle okres pocz
   tkowy, który trwa oko
   o 1,5 godziny. Po dodaniu pewnej ilo
   ci gotowego hydronadtlenku okres pocz
   tkowy skraca si
   ; to samo mo
   na uzyska
   równie
   przez prowadzenie procesu utleniania w obecno
   ci miedzi, na przyk
   ad w reaktorze miedzianym.

0. Hydronadtlenek mo
   na równie
   otrzyma
   przez utlenianie izopropylobenzenu w obecno
   ci niewielkiej ilo
   ci
   ugu sodowego, jako stabilizatora, oraz wobec ró
   nych katalizatorów przyspieszaj
   cych proces. Jako katalizatory stosuje si
   : CaCO₃, mrówczan sodu, sole metali o zmiennej warto
   ciowo
   ci ( na przyk
   ad sole Fe, Co, Ni, Mn). Mo
   na równie
   utlenia
   izopropylobenzen w postaci emulsji wodnej. Utlenianie przebiega zupe
   nie zadowalaj
   co w
   rodowisku alkaicznym pH 8,5÷10,5. W kwa
   nym, oboj
   tnym lub silnie alkaicznym
   rodowisku wydajno
   
   hydronadtlenku izopropylobenzenu maleje. Aby otrzyma
   trwa
   
   emulsj
   zasadow
   (pH
   rodowiska we wskazanych granicach) izopropylobenzen emulguje si
   przy intensywnym mieszaniu w wodnym roztworze w
   glanu sodowego. Stosunek obj
   to
   ciowy fazy wodnej i w
   glowodoru powinien wynosi
   3:1 i wi
   cej.

0. Dobrymi emulgatorami s
   sole sodowe estrów kwasu alkilosulfonowego. Surowy izopropylobenzen powinien by
   wst
   pnie dobrze oczyszczony z domieszek zwi
   zków siarki.

0. W obecno
   ci zanieczyszcze
   znacznie maleje wydajno
   
   hydronadtlenku izopropylobenzenu. Znaczny wp
   yw na wydajno
   
   hydronadtlenku izopropylobenzenu ma temperatura procesu i jego st
   
   enie w w
   glowodorze. Utlenianie prowadzi si
   zwykle w temp. 110÷130⁰C . Przy dalszym zwi
   kszaniu temperatury wydajno
   
   otrzymywania hydronadtlenku izopropylobenzenu maleje. Ogólna wydajno
   
   hydronadtlenku izopropylobenzenu maleje równie
   przy znacznym zwi
   kszaniu jego st
   
   enia. W pocz
   tkowym okresie utlenienia, izopropylobenzen prawie ilo
   ciowo przechodzi w hydronadtlenek, przy zawarto
   ci jego równej 20% ogólna jego wydajno
   
   wynosi tylko 90%. W miar
   jego dalszego gromadzenia w w
   glowodorze wydajno
   
   jeszcze bardziej maleje. Zmniejszanie wydajno
   ci w miar
   wzrostu st
   
   enia hydronadtlenku izopropylobenzenu i podwy
   szenia temperatury t
   umaczy si
   przebiegiem procesów ubocznych rozk
   adu hydronadtlenku izopropylobenzenu z wytworzeniem acetofenonu i alkoholu metylowego lub dwumetylofenylokarbinolu.

0. Drugim stadium procesu
   
   cznego otrzymywania fenolu i acetonu jest rozk
   ad hydronadtlenku izopropylobenzenu pod wp
   ywem silnych kwasów. Do rozk
   adu mo
   e by
   wykorzystany kwas siarkowy lub fosforowy, gazowy bezwodnik siarkowy, kwasy arylosulfonowe (np. kwas p-toluenosulfonowy).

0. 2. ACETON - gotowy produkt.

0. 2.1 Charakterystyka acetonu:

0. Aceton otrzymuje si
   na skal
   przemys
   ow
   czterema metodami:

• przez niezupe
  ne utlenianie alkoholu izopropylowego

• hydroliza acetylenu z par
  wodn
  

• hydroliza etanolu z par
  wodn
  w temp. 400⁰C w obecno
  ci katalizatora

• otrzymywanie
  
  cznie z acetonem przez izopropylobenzen (kumen)

0. 2.2 W
   a
   ciwo
   ci fizykochemiczne acetonu

0. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI CHEMICZNEJ

0. Nazwa i synonimy:

0. polskie: aceton, dwumetyloketon, dimetyloketon, propanon

0. angielskie: acetone, dimethyl ketone, 2-propanone

0. niemieckie: Aceton, Dimethylketon, Methylacetyl, Propanon

0. francuskie: acétone, diméthyl cétone, 2-propanone

0. Nazwa wg IUPAC: 2-propanone

0. Wzór chemiczny: CH₃COCH₃

0. SK
   AD/INFORMACJA O SK
   ADNIKACH

0. Aceton - substancja podstawowa

0. Klasyfikacja substancji: F; R: 11

0. Numer CAS: 67-64-1

0. Numer ONZ (UN): 1090

0. Numer RTECS: AL3150000

0. Numer indeksowy: 606-001-00-8

0. Numer EWG (EINECS): 200-662-2

0. IDENTYFIKACJA ZAGRO
   E
   

0. Substancja wysoce
   atwo palna.

0. PIERWSZA POMOC

0. Niezb
   dne leki: tlen, hydrokortyzon, parafina p
   ynna.

0. Odtrutki: nie s
   znane.

0. Leczenie: post
   powanie objawowe.

0. ZATRUCIE INHALACYJNE

0. Przytomny

0. Pierwsza pomoc przedlekarska

0. Wyprowadzi
   zatrutego z miejsca nara
   enia. Zapewni
   spokój w pozycji dowolnej. W razie duszno
   ci podawa
   tlen. Wezwa
   lekarza.

0. Pomoc lekarska

0. Post
   powanie objawowe. W zale
   no
   ci od wskaza
   transport do szpitala pod nadzorem lekarza.

0. Nieprzytomny

0. Pierwsza pomoc przedlekarska

0. Wynie
   
   zatrutego z miejsca nara
   enia. U
   o
   y
   w pozycji bocznej ustalonej. Usun
   
   z jamy ustnej ruchome protezy i inne cia
   a obce. Odessa
   przez cewnik strzykawk
   wydzielin
   z nosa i jamy ustnej. Je
   eli zatruty oddycha, poda
   tlen przez mask
   . Je
   eli nie oddycha - zastosowa
   sztuczne oddychanie metod
   usta-usta albo za pomoc
   aparatu typu AMBU. Za
   o
   y
   sta
   
   drog
   do
   yln
   (piel
   gniarka).

0. Pomoc lekarska

0. Przy zaburzeniach oddychania zaintubowa
   , stosowa
   sztuczne oddychanie aparatem typu AMBU. Kontrolowa
   akcj
   serca (EKG). Nie podawa
   adrenaliny i innych amin katecholowych. Transport do szpitala karetk
   reanimacyjn
   PR.

0. SKA
   ENIE SKÓRY

0. Pierwsza pomoc przedlekarska

0. Zdj
   
   odzie
   , zmy
   skór
   du
   
   ilo
   ci
   letniej wody (z myd
   em, je
   eli nie ma zmian). Transport do szpitala karetk
   PR.

0. Pomoc lekarska

0. W zale
   no
   ci od wskaza
   konsultacja dermatologiczna lub transport do szpitala.

0. SKA
   ENIE OCZU

0. Pierwsza pomoc przedlekarska

0. P
   uka
   oczy co najmniej 15 minut du
   
   ilo
   ci
   ch
   odnej wody, najlepiej bie
   
   cej. Unika
   silnego strumienia wody ze wzgl
   du na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki.

0. Uwaga: osoby nara
   one na ska
   enie oczu powinny by
   pouczone o konieczno
   ci i sposobie ich natychmiastowego p
   ukania.

0. Pomoc lekarska

0. Konieczna konsultacja okulistyczna. Dalsze post
   powanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty.

0. ZATRUCIE DROG
   POKARMOW
   

0. Przytomny

0. Pierwsza pomoc przedlekarska

0. Natychmiast po po
   kni
   ciu (w ci
   gu 5 minut) poszkodowany powinien sam wywo
   a
   wymioty. Pó
   niej nie prowokowa
   wymiotów. Poda
   do wypicia 150 ml p
   ynnej parafiny. Nie podawa
   mleka, t
   uszczów i alkoholu. W razie duszno
   ci podawa
   tlen. Wezwa
   lekarza.

0. Pomoc lekarska

0. Transport do szpitala karetk
   PR pod nadzorem lekarza.

0. Nieprzytomny

0. Pierwsza pomoc przedlekarska

0. Post
   powanie jak w zatruciu inhalacyjnym.

0. Pomoc lekarska

0. Post
   powanie jak w zatruciu inhalacyjnym.

0. POST
   POWANIE W PRZYPADKU PO
   ARU

0. Klasa temperaturowa: T1

0. Grupa wybuchowo
   ci: IIA

0. Kod HAZCHEM: 2E

0. Szczególne zagro
   enia

0. Wysoce
   atwo palna ciecz. Wodne roztwory acetonu s
   palne w st
   
   eniach powy
   ej 5%. Pary s
   ci
   
   sze od powietrza i gromadz
   si
   przy powierzchni ziemi oraz w dolnych partiach pomieszcze
   . Zbiorniki nara
   one na dzia
   anie ognia lub wysokiej temperatury mog
   eksplodowa
   .

0. Zalecenia ogólne

0. Zawiadomi
   otoczenie o awarii.

0. Usun
   
   z otoczenia wszystkie osoby nie bior
   ce udzia
   u w likwidowaniu awarii; w razie potrzeby zarz
   dzi
   ewakuacj
   .

0. Wezwa
   Pa
   stwow
   Stra
   Po
   arn
   i Policj
   Pa
   stwow
   .

0. Po
   ar

0. 
   rodki ga
   nicze: proszki ga
   nicze, dwutlenek w
   gla, piany odporne na alkohol, woda - pr
   dy rozproszone.

0. Ma
   y po
   ar: gasi
   ga
   nic
   proszkow
   w
   glanow
   lub
   niegow
   (dwutlenek w
   gla).

0. Du
   y po
   ar: pal
   ce si
   zbiorniki lub rozlewiska gasi
   pian
   lub pr
   dami wodnymi rozproszonymi; nie stosowa
   zwartych strumieni wody na otwart
   powierzchni
   cieczy.

0. Zbiorniki nara
   one na dzia
   anie ognia lub wysokiej temperatury ch
   odzi
   wod
   z bezpiecznej odleg
   o
   ci; je
   li to mo
   liwe, usun
   
   je z obszaru zagro
   enia (gro
   ba wybuchu).

0. Specjalne wyposa
   enie ochronne

0. Na
   o
   y
   odzie
   ochronn
   i aparat izoluj
   cy drogi oddechowe.

0. POST
   POWANIE W PRZYPADKU UWOLNIENIA

0. Zalecenia ogólne

0. Wyciek

0. Uwaga: obszar zagro
   ony wybuchem.

0. Usun
   
   
   ród
   a zap
   onu (ugasi
   otwarty ogie
   , og
   osi
   zakaz palenia i u
   ywania narz
   dzi iskrz
   cych); zabezpieczy
   studzienki
   ciekowe; unika
   bezpo
   redniego kontaktu z uwalniaj
   c
   si
   substancj
   ; pary rozcie
   cza
   pr
   dami wodnymi rozproszonymi; je
   li to mo
   liwe, zlikwidowa
   wyciek (zamkn
   
   dop
   yw cieczy, uszczelni
   , uszkodzone opakowania umie
   ci
   w szczelnym opakowaniu ochronnym); w razie du
   ego wycieku miejsce gromadzenia si
   cieczy obwa
   owa
   , zebran
   ciecz odpompowa
   ; ma
   e ilo
   ci rozlanej cieczy przysypa
   niepalnym materia
   em ch
   onnym, zebra
   do zamykanego pojemnika; zanieczyszczon
   powierzchni
   sp
   uka
   wod
   .

0. OBCHODZENIE SI
   Z SUBSTANCJ
   I MAGAZYNOWANIE

0. Obchodzenie si
   z substancj
   : podczas stosowania nie je
   
   , nie pi
   , unika
   kontaktu z ciecz
   , unika
   wdychania par, przestrzega
   zasad higieny osobistej, stosowa
   
   rodki ochrony indywidualnej (jak podano w punkcie 8), pracowa
   w dobrze wentylowanych pomieszczeniach; nie u
   ywa
   iskrz
   cych narz
   dzi, unika
   wy
   adowa
   elektrostatycznych;

0. unika
   dzia
   ania na substancj
   otwartego ognia i wysokiej temperatury.

0. Rodzaj magazynu: magazyn cieczy
   atwo palnych - ognioodporny; z wentylacj
   mechaniczn
   i instalacj
   elektryczn
   w wykonaniu przeciwwybuchowym, bez ogrzewania, z wyk
   adzin
   pod
   ogow
   elektroprzewodz
   c
   .

0. Wspólne magazynowanie: wy
   
   cznie z materia
   ami tej samej klasy niebezpiecze
   stwa.

0. KONTROLA NARA
   ENIA/
   RODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

0. Wymagania dotycz
   ce wentylacji

0. Niezb
   dna wentylacja miejscowa wywiewna, usuwaj
   ca pary z miejsc ich emisji, oraz wentylacja ogólna pomieszczenia. Otwory zasysaj
   ce wentylacji miejscowej przy p
   aszczy
   nie roboczej lub poni
   ej. Wywiewniki wentylacji ogólnej w górnej cz
   
   ci pomieszczenia oraz przy pod
   odze. Instalacje wentylacyjne musz
   odpowiada
   warunkom ustalonym ze wzgl
   du na niebezpiecze
   stwo po
   aru lub wybuchu.

0. Najwy
   sze dopuszczalne st
   
   enia

0. NDS 600 mg/m
   

0. NDSCh 1800 mg/m
   

0. Oznaczanie w powietrzu na stanowiskach pracy

0. PN-79/Z-04057 ark. 01 Ochrona czysto
   ci powietrza. Badania zawarto
   ci acetonu. Oznaczanie acetonu na stanowiskach pracy metod
   chromatografii gazowej z wzbogaceniem próbki.

0. PN-89/Z-04023 ark. 02 Ochrona czysto
   ci powietrza. Badania zawarto
   ci (w mieszaninach) szkodliwych substancji wydzielaj
   cych si
   z wyrobów lakierowych nitrocelulozowych. Oznaczanie acetonu, alkoholi: etylowego, n-butylowego, izobutylowego, etoksyetylowego, butoksyetylowego; octanów: etylu, n-butylu, etoksyetylu, toluenu i ksylenu na stanowiskach pracy metod
   chromatografii gazowej.

0. Wymagania dotycz
   ce
   rodków ochrony indywidualnej

0. Gdy st
   
   enie substancji jest ustalone i znane, doboru
   rodków ochrony indywidualnej nale
   y dokonywa
   z uwzgl
   dnieniem st
   
   enia substancji wyst
   puj
   cego na danym stanowisku pracy, czasu ekspozycji oraz czynno
   ci wykonywanych przez pracownika, na podstawie katalogu "
   rodki ochrony indywidualnej" wydawanego przez Centralny Instytut Ochrony Pracy.

0. W sytuacji awaryjnej, je
   li st
   
   enie substancji na stanowisku pracy nie jest znane, stosowa
   
   rodki ochrony indywidualnej o najwy
   szej zalecanej klasie ochrony. Odzie
   ochronna z materia
   ów powlekanych kauczukiem butylowym lub vitonem, antyelektrostatyczna; r
   kawice z kauczuku naturalnego, obuwie wykonane z neoprenu; gogle chroni
   ce przed kroplami cieczy (w przypadku stosowania pó
   maski); poch
   aniacz specjalny typu AX po skompletowaniu z mask
   lub pó
   mask
   ; je
   li st
   
   enie zwi
   zku jest wi
   ksze ni
   1% obj. lub wyst
   puje niedobór tlenu w powietrzu, stosowa
   odzie
   gazoszczeln
   powlekan
   kauczukiem butylowym lub vitonem, antyelektrostatyczn
   , z izoluj
   cym sprz
   tem ochrony uk
   adu oddechowego.

0. W
   A
   CIWO
   CI FIZYKOCHEMICZNE

0. W
   a
   ciwo
   ci podstawowe

0. Masa cz
   steczkowa: 58,08

0. Stan skupienia w temp. 20°C: ciecz

0. Barwa: bezbarwna

0. Zapach: charakterystyczny

0. Temperatura topnienia: -94,8°C

0. Temperatura wrzenia: 56,2°C

0. Temperatura zap
   onu: -19°C

0. Temperatura samozap
   onu: 540°C

0. Granice wybuchowo
   ci w mieszaninie z powietrzem:

0. - dolna: 2,1% obj.

0. - górna: 13% obj.

0. St
   
   enie stechiometryczne: 4,99% obj.

0. G
   sto
   
   w temp. 20°C: 0,792 g/cm
   

0. G
   sto
   
   par wzgl
   dem powietrza: 2,0

0. Pr
   
   no
   
   par:

0. - w temp. 20°C: 233 hPa

0. - w temp. 30°C: 360 hPa

0. St
   
   enie pary nasyconej:

0. - w temp. 20°C: 555 g/m
   

0. - w temp. 30°C: 830 g/m
   

0. Rozpuszczalno
   
   w wodzie: nieograniczona

0. Rozpuszczalno
   
   w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza si
   w wi
   kszo
   ci rozpuszczalników organicznych.

0. W
   a
   ciwo
   ci dodatkowe

0. Temperatura krytyczna: 235°C

0. Ci
   nienie krytyczne: 4,7 MPa

0. Wspó
   czynnik za
   amania
   wiat
   a w temp. 20°C: 1,3590

0. Lepko
   
   w temp. 20°C: 0,33 mPa·s

0. Ciep
   o w
   a
   ciwe w temp. 25°C: 1,4 J/(g·K)

0. Ciep
   o parowania:

0. - w temp. wrzenia: 521,13 J/g

0. - w temp. 25°C: 547,34 J/g

0. Ciep
   o spalania: -30,84 kJ/g

0. STABILNO
   
   I REAKTYWNO
   
   

0. Produkty spalania: dwutlenek w
   gla, woda.

0. Tworzy mieszaniny wybuchowe z powietrzem. Stwarza zagro
   enie po
   arowe i/lub wybuchowe w reakcjach z: bezwodnikiem chromowym, III-rz
   dowym butoksylanem potasu, chlorkiem chromylu, chlorkiem nitrozylu w obecno
   ci platyny, chloroformem, roztworem dwuchromianu potasu w kwasie siarkowym, kwasem nadtlenosiarkowym, mieszanin
   kwasu azotowego i kwasu octowego, mieszanin
   kwasu siarkowego i kwasu azotowego, nadchloranem nitrozylu, nadchloranem nitrylu, nadtlenkiem wodoru, podbrominem sodu, heksachloromelamin
   .

0. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE

0. Klasa toksyczno
   ci

0. Substancja nie umieszczona w wykazach A i B MZiOS.

0. Substancja umieszczona w za
   
   czniku 2 do rozporz
   dzenia MZiOS z 21 sierpnia 1997 r. (wysoce
   atwo palna).

0. Substancja nie umieszczona w wykazach czynników rakotwórczych i prawdopodobnie rakotwórczych dla ludzi (wg rozporz
   dzenia MZiOS z 11 wrze
   nia 1996 r.).

0. Substancja nie by
   a oceniana pod wzgl
   dem dzia
   ania rakotwórczego przez IARC.

0. St
   
   enia oraz dawki
   miertelne i toksyczne

0. Próg wyczuwalnoúci zapachu - 484-968 mg/m
   

0. LD50 (szczur, doustnie) - 7400 mg/kg

0. LC50 (szczur, inhalacja) - 50100 mg/m
   (8 h)

0. LD50 (królik, skóra) - 20000 mg/kg

0. LCL0 (szczur, inhalacja) - 38720 mg/m
   (4 h)

0. TCL0 (cz
   owiek, inhalacja) - 1210 mg/m
   

0. Dzia
   anie toksyczne i inne szkodliwe dzia
   anie biologiczne na ustrój cz
   owieka: substancja dra
   ni
   ca, dzia
   a depresyjnie na o
   rodkowy uk
   ad nerwowy.

0. Drogi wch
   aniania: przez drogi oddechowe, z przewodu pokarmowego.

0. Objawy zatrucia ostrego: pary w st
   
   eniach bliskich NDSCh wywo
   uj
   
   zawienie i ból oczu, zaczerwienienie spojówek, kaszel, uczucie pieczenia w gardle i nosie. W wi
   kszych st
   
   eniach wywo
   uj
   ból i zawroty g
   owy, uczucie os
   abienia, md
   o
   ci, wymioty. Pod wp
   ywem par acetonu o bardzo du
   ym st
   
   eniu mo
   e doj
   
   do zaburze
   oddychania, utraty przytomno
   ci i
   mierci. Ska
   enie skóry ciek
   ym acetonem mo
   e wywo
   a
   miejscowe zaczerwienienie i ból, sw
   dzenie skóry. Ska
   enie oczu wywo
   uje ból, zaczerwienienie spojówek,
   zawienie. Drog
   pokarmow
   wywo
   uje ból gard
   a, prze
   yku, bóle brzucha; mog
   wyst
   pi
   objawy jak w zatruciu inhalacyjnym.

0. Objawy zatrucia przewlek
   ego: zapalenie b
   on
   luzowych dróg oddechowych, zawroty g
   owy i os
   abienie. Aceton powoduje odt
   uszczenie skóry mog
   ce prowadzi
   do jej stanów zapalnych.

0. INFORMACJE EKOLOGICZNE

0. Dopuszczalne zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego:

0. 350 µg/m³ - st
   
   enie 30-minutowe

0. 150 µg/m³ - st
   
   enie 24-godzinne (
   redniodobowe)

0. 30 µg/m³ - st
   
   enie
   rednioroczne

0. Dopuszczalne zanieczyszczenie
   ródl
   dowych wód powierzchniowych: nie ustalone

0. St
   
   enia toksyczne dla wodnych organizmów zwierz
   cych i ro
   linnych:

0. Dane do klasyfikacji

0. Toksyczno
   
   ostra (LC50/96 h) dla ryb - brak danych

0. Toksyczno
   
   ostra (EC50/48 h) dla skorupiaków - brak danych

0. Hamowanie wzrostu glonów (IC50/72 h) - brak danych

0. Hamowanie wzrostu kolonii bakterii - brak danych

0. Inne dane

0. Graniczne st
   
   enie toksyczne dla:

0. - bakterii Pseudomonas putida - 1,7 g/l

0. - glonów: Scenedesmus quadricauda - 7,5 g/l

0. Microcystis aeruginosa - 0,53 g/l

0. - planktonu: Vorticella campanulla - 1,0 g/l

0. Paramaecium caudatum - 7,0 g/l

0. - pierwotniaków Entosiphon sulcatum - 0,028 g/l

0. St
   
   enie toksyczne dla planktonu pokarmowego ryb Epeorus assimilis - 3,0 g/l

0. Progowe st
   
   enie toksyczne dla Salmo trutta - 2 g/l

0. St
   
   enie
   miertelne dla:

0. - ryb Leuciscus idus melanotus - 7,5 g/l (LC50/48 h)

0. - skorupiaków Daphnia magna - 10 g/l (EC50/24 h)

0. Gambusia affinis znosi bez trwa
   ych uszkodze
   st
   
   enie 11,5 g/l, natomiast ginie przy st
   
   eniu 15,5 g/l.

0. St
   
   enia powoduj
   ce zak
   ócenia w fermentacji metanowej osadów - powy
   ej 4 g/l.

0. St
   
   enie powoduj
   ce zmniejszenie o 75% zdolno
   ci nitryfikacyjnej nie zaadaptowanego osadu czynnego - 0,84 g/l.

0. POST
   POWANIE Z ODPADAMI

0. Niszczenie i neutralizacja

0. Aceton nale
   y niszczy
   przez spalanie, zgodnie z obowi
   zuj
   c
   instrukcj
   .

0. Opakowania

0. Opró
   nione opakowania jednorazowego u
   ytku przekaza
   do upowa
   nionego odbiorcy odpadów.

0. Opakowania wielokrotnego u
   ytku, je
   li to konieczne po uprzednim oczyszczeniu, mog
   by
   powtórnie stosowane.

0. INFORMACJE O TRANSPORCIE

0. Klasyfikacja materia
   u:

0. - RID - kl. 3, Im 301, p. 3b

0. - ADR - kl. 3, Im 2301, p. 3b

0. - transport morski - kl. 3.1, IMDG kod - 3102

0. Oznakowanie
   rodków transportu:

0. - pojazdy samochodowe - pomara
   czowe, odblaskowe tablice ostrzegawcze

0. - wagony - nalepka ostrzegawcza nr 3

0. - cysterny i wagony cysterny - pomara
   czowe tablice ostrzegawcze z numerami rozpoznawczymi 33/1090, nalepka ostrzegawcza nr 3

0. Oznakowanie opakowa
   transportowych: napis "UN 1090", nalepka ostrzegawcza nr 3

0. Grupa pakowania: II

0. Rodzaj opakowa
   : wszystkie typy konstrukcyjne przewidziane w przepisach RID, ADR i IMDG ze znakiem certyfikacyjnym UN, zgodnie z obowi
   zuj
   cymi przepisami.

0. 2.3 Zastosowanie produktu

0. Stosuje si
   go w wielu ga
   
   ziach przemys
   u:

• lakierniczym, przy produkcji jedwabiu sztucznego, ta
  my filmowej, w produkcji prochu, w ró
  nych procesach ekstrakcyjnych, do oczyszczania smarów, stosuje si
  równie
  do nape
  niania butli acetylenem oraaaaz dzi
  ki du
  ej liczbie oktanowej jako dodatek do paliwa ciek
  ego

• u
  ywa si
  go przy produkcji szk
  a organicznego, kauczuku syntetycznego, plastyfikatorów

• jest pó
  produktem w licznych syntezach organicznych

2.4 Opakowanie acetonu przechowywanie, magazynowanie

Aceton przechowuje si
w zbiornikach, beczkach metalowych, mniejsze ilo
ci w naczyniach szklanych zamykanych korkiem.

2.5 Transport produktu

Transport acetonu odbywa si
cysternami samochodowymi, kolejowymi lub w beczkach stalowych ocynkowanych.

3. Surowce - IZOPROPYLOBENZEN

3.1 Charakterystyka:

3.2 W
a
ciwo
ci fizykochemiczne

IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI CHEMICZNEJ

Nazwa i synonimy:

polskie: izopropylobenzen, kumen, 2-fenylopropan

angielskie: isopropyl benzene, cumol, 2-phenyl propane

niemieckie: Isopropylbenzol, Cumol, Cumerylwasserstoff, 2-Phenylpropan

francuskie: cum
ne, cumol, isopropylbenz
ne, 2-phenyl-propane

Nazwa wg IUPAC: (1-methylethyl)benzene

Wzór chemiczny: C₆H₅CH(CH₃)₂

SK
AD/INFORMACJA O SK
ADNIKACH

Kumen - substancja podstawowa

Klasyfikacja substancji: Xi; R: 10-37

Numer CAS: 98-82-8

Numer ONZ (UN): 1918

Numer RTECS: GR8575000

Numer indeksowy: 601-024-00-X

Numer EWG (EINECS): 202-704-5

IDENTYFIKACJA ZAGRO
E


Substancja
atwo palna i dra
ni
ca. Dzia
a dra
ni
co na uk
ad oddechowy.

PIERWSZA POMOC

Niezb
dne leki: tlen.

Odtrutki: nie s
znane.

Leczenie: post
powanie objawowe.

ZATRUCIE INHALACYJNE

Przytomny

Pierwsza pomoc przedlekarska

Wyprowadzi
zatrutego z miejsca nara
enia. Zapewni
spokój, wygodne u
o
enie w dowolnej pozycji. Kaszel i ból g
owy uzasadniaj
podawanie tlenu do oddychania, najlepiej przez mask
. Nie podawa
alkoholu w
adnej postaci. Wyst
pienie zawrotów g
owy, pobudzenie lub senno

uzasadniaj
wezwanie lekarza.

Pomoc lekarska

Kontynuowa
podawanie tlenu. Ze wzgl
du na mo
liwo

nasilenia si
objawów narkotycznych - transport do szpitala karetk
PR pod nadzorem lekarza.

Nieprzytomny

Pierwsza pomoc przedlekarska

Wynie

zatrutego z miejsca nara
enia. U
o
y
w pozycji bocznej ustalonej. Usun

z jamy ustnej ruchome protezy i inne cia
a obce. Je
eli zatruty oddycha, podawa
tlen przez mask
. Je
eli nie oddycha, zastosowa
sztuczny oddech metod
usta-usta lub za pomoc
aparatu typu AMBU z podawaniem tlenu. Za
o
y
sta

drog
do
yln
(piel
gniarka). Wezwa
lekarza.

Pomoc lekarska

Kontynuowa
podawanie tlenu. W razie zaburze
oddychania zaintubowa
. Prowadzi
sztuczne oddychanie za pomoc
aparatu typu AMBU. Kontrolowa
akcj
serca (EKG). Transport do szpitala karetk
reanimacyjn
PR.

SKA
ENIE SKÓRY

Pierwsza pomoc przedlekarska

Zdj

odzie
, zmy
skór
du

ilo
ci
ch
odnej wody, najlepiej bie

cej. Ze wzgl
du na ryzyko zatrucia przez skór
wezwa
lekarza.

Pomoc lekarska

Post
powanie jak w zatruciu inhalacyjnym.

SKA
ENIE OCZU

Pierwsza pomoc przedlekarska

P
uka
oczy co najmniej 15 minut du

ilo
ci
ch
odnej wody, najlepiej bie

cej (unika
silnego strumienia wody ze wzgl
du na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki).

Uwaga: osoby nara
one na ska
enie oczu powinny by
pouczone o konieczno
ci i sposobie ich natychmiastowego p
ukania.

Pomoc lekarska

Wskazana konsultacja okulistyczna. Dalsze post
powanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty.

ZATRUCIE DROG
POKARMOW


Przytomny

Pierwsza pomoc przedlekarska

W razie pomy
kowego po
kni
cia poszkodowany powinien natychmiast wywo
a
u siebie wymioty. Pó
niej nie prowokowa
wymiotów. Nie podawa
mleka ani alkoholu. Wezwa
lekarza.

Pomoc lekarska

Post
powanie jak w zatruciu inhalacyjnym.

Nieprzytomny

Pierwsza pomoc przedlekarska

Post
powanie jak w zatruciu inhalacyjnym.

Pomoc lekarska

Post
powanie jak w zatruciu inhalacyjnym.

POST
POWANIE W PRZYPADKU PO
ARU

Klasa temperaturowa: T2

Grupa wybuchowo
ci: IIA

Kod HAZCHEM: 3

Szczególne zagro
enia


atwo palna, dra
ni
ca ciecz. Pary tworz
mieszaniny wybuchowe z powietrzem. Pary s
ci

sze od powietrza i gromadz
si
przy powierzchni ziemi oraz w dolnych partiach pomieszcze
. W kontakcie z powietrzem mo
e tworzy
wybuchowe nadtlenki.

Zalecenia ogólne

Zawiadomi
otoczenie o awarii.

Usun

z obszaru zagro
enia wszystkie osoby nie bior
ce udzia
u w likwidowaniu awarii. Wezwa
Pa
stwow
Stra
Po
arn
i Policj
Pa
stwow
.

Po
ar


rodki ga
nicze: dwutlenek w
gla, proszki ga
nicze, piany
rednie lub ci

kie, woda - pr
dy rozproszone.

Ma
y po
ar: gasi
ga
nic
proszkow
lub
niegow
(dwutlenek w
gla).

Du
y po
ar: pal
ce si
zbiorniki lub rozlewiska gasi
pian
lub rozproszonymi pr
dami wody; nie stosowa
zwartych strumieni wody na powierzchni
cieczy.

Zbiorniki nara
one na dzia
anie ognia lub wysokiej temperatury ch
odzi
wod
z bezpiecznej odleg
o
ci (gro
ba wybuchu); je
li to mo
liwe, usun

je z obszaru zagro
enia.

Specjalne wyposa
enie ochronne

Na
o
y
odzie
ochronn
i aparat izoluj
cy drogi oddechowe.

POST
POWANIE W PRZYPADKU UWOLNIENIA

Wyciek

Uwaga: obszar zagro
ony wybuchem.

Usun


ród
a zap
onu (ugasi
otwarty ogie
, og
osi
zakaz palenia i u
ywania narz
dzi iskrz
cych); zabezpieczy
studzienki
ciekowe; unika
bezpo
redniego kontaktu z uwalniaj
c
si
substancj
; pary rozcie
cza
rozproszonymi pr
dami wody, je
li to mo
liwe, zlikwidowa
wyciek (zamkn

dop
yw cieczy, uszczelni
, uszkodzone opakowanie umie
ci
w opakowaniu ochronnym); w razie du
ego wycieku miejsce gromadzenia si
cieczy obwa
owa
, zebran
ciecz odpompowa
; ma
e ilo
ci rozlanej cieczy przysypa
niepalnym materia
em ch
onnym, zebra
do zamykanego pojemnika; zanieczyszczon
powierzchni
sp
uka
wod
.

OBCHODZENIE SI
Z SUBSTANCJ
I MAGAZYNOWANIE

Obchodzenie si
z substancj
: podczas stosowania nie je

, nie pi
, unika
kontaktu z ciecz
, unika
wdychania par, przestrzega
zasad higieny osobistej, stosowa

rodki ochrony indywidualnej (jak podano w punkcie 8), pracowa
w dobrze wentylowanych pomieszczeniach, nie u
ywa
iskrz
cych narz
dzi; unika
dzia
ania na substancj
otwartego ognia i wysokiej temperatury.

Rodzaj magazynu: magazyn cieczy palnych - ognioodporny, z mechaniczn
wentylacj
i instalacj
elektryczn
w wykonaniu przeciwwybuchowym, pod
og
z wyk
adzin
elektroprzewodz
c
, bez ogrzewania.

Wspólne magazynowanie: wy

cznie z materia
ami tej samej klasy niebezpiecze
stwa.

KONTROLA NARA
ENIA/
RODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Wymagania dotycz
ce wentylacji

Niezb
dna wentylacja miejscowa wywiewna z obudow
rejonu emisji par do
rodowiska powietrznego oraz wentylacja ogólna pomieszczenia. Otwory zasysaj
ce wentylacji miejscowej przy p
aszczy
nie roboczej lub poni
ej.

Wywiewniki wentylacji ogólnej w górnej cz

ci pomieszczenia oraz przy pod
odze.

Instalacje wentylacyjne musz
odpowiada
warunkom ustalonym ze wzgl
du na niebezpiecze
stwo po
aru lub wybuchu.

Najwy
sze dopuszczalne st

enia

NDS 100 mg/m³

NDSCh 350 mg/m³

NDSP nie ustalone

Oznaczanie w powietrzu na stanowiskach pracy

PrPN-Z-04016-6: Ochrona czysto
ci powietrza. Badania zawarto
ci pochodnych benzenu. Oznaczanie kumenu na stanowiskach pracy metod
chromatografii gazowej z detekcj
p
omieniowo-jonizacyjn
i masow
.

Wymagania dotycz
ce
rodków ochrony indywidualnej

Gdy st

enie substancji jest ustalone i znane, doboru
rodków ochrony indywidualnej nale
y dokonywa
z uwzgl
dnieniem st

enia substancji wyst
puj
cego na danym stanowisku pracy, czasu ekspozycji oraz czynno
ci wykonywanych przez pracownika, na podstawie katalogu “
rodki ochrony indywidualnej" wydawanego przez Centralny Instytut Ochrony Pracy.

W sytuacji awaryjnej, je
li st

enie substancji na stanowisku pracy nie jest znane, stosowa

rodki ochrony indywidualnej o najwy
szej zalecanej klasie ochrony: odzie
ochronn
z materia
ów antyelektrostatycznych, r
kawice z polialkoholu winylowego, buty z neoprenu, aparat izoluj
cy drogi oddechowe skompletowany z mask
.

W
A
CIWO
CI FIZYKOCHEMICZNE

W
a
ciwo
ci podstawowe

Masa cz
steczkowa: 120,2

Stan skupienia w temp. 20°C: ciecz

Barwa: bezbarwna

Zapach: aromatyczny, ostry

Temperatura topnienia: -96,0°C

Temperatura wrzenia: 152°C

Temperatura zap
onu: 31°C

Temperatura samozap
onu: 420°C

Granice wybuchowo
ci w mieszaninie z powietrzem:

- dolna: 0,9% obj.

- górna: 6,5% obj.

St

enie stechiometryczne: 1,72% obj.

G
sto

w temp. 20°C: 0,86 g/cm


G
sto

par wzgl
dem powietrza: 4,1

Pr

no

par:

- w temp. 20°C: 4,5 hPa

- w temp. 30°C: 8,7 hPa

St

enie pary nasyconej:

- w temp. 20°C: 22 g/m


- w temp. 30°C: 41 g/m


Rozpuszczalno

w wodzie w temp. 25°C: 0,005% wag.

Rozpuszczalno

w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza si
w alkoholu etylowym,

eterze etylowym, benzenie i jego

homologach.

W
a
ciwo
ci dodatkowe

Temperatura krytyczna: 357,9°C

Ci
nienie krytyczne: 3,2 MPa

Wspó
czynnik za
amania
wiat
a w temp. 20°C: 1,4914

Lepko

w temp. 20°C: 0,791 mPa·s

Ciep
o w
a
ciwe: 1,26 J/(g·K)

Ciep
o parowania:

- w temp. wrzenia: 312,4 J/g

- w temp. 25°C: 375,8 J/g

Ciep
o spalania: -43,42 kJ/g

Wspó
czynnik podzia
u n-oktanol/woda (log): 3,66

STABILNO

I REAKTYWNO



Produkty spalania: dwutlenek w
gla, woda.

W kontakcie z powietrzem mo
e tworzy
wybuchowe nadtlenki. Niebezpiecznie reaguje z kwasem chlorosulfonowym, kwasem azotowym, oleum.

INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE

Klasa toksyczno
ci

Substancja nie umieszczona w wykazach A i B MZiOS.

Substancja
atwo palna i dra
ni
ca wg za

cznika 2 do rozporz
dzenia MZiOS z 21 sierpnia 1997r.

Substancja nie umieszczona w wykazie czynników rakotwórczych i prawdopodobnie rakotwórczych dla ludzi (wg rozporz
dzenia MZiOS z 11 wrze
nia 1996 r.).

Substancja nie oceniana pod wzgl
dem dzia
ania rakotwórczego dla ludzi przez IARC.

St

enia oraz dawki
miertelne i toksyczne

Próg wyczuwalno
ci zapachu - 0,04 ÷ 0,23 mg/m³

LD50 (szczur, doustnie) - 1400 mg/kg

LC50 (szczur, inhalacja) - 43260 mg/m³

LD50 (królik, skóra) - 12300 mg/kg

TCL0 (cz
owiek, inhalacja) - 984 mg/m³

Dzia
anie toksyczne i inne szkodliwe dzia
anie biologiczne na ustrój cz
owieka: substancja dra
ni
ca oraz dzia
aj
ca narkotycznie na o
rodkowy uk
ad nerwowy.

Drogi wch
aniania: drogi oddechowe, skóra, przewód pokarmowy.

Objawy zatrucia ostrego: pary w du
ych st

eniach wywo
uj

zawienie oczu, zaczerwienienie spojówek, kaszel, ból i zawroty g
owy, pobudzenie psychoruchowe, zaburzenia koordynacji ruchów, nast
pnie senno

. Przed
u
aj
ce si
nara
enie mo
e doprowadzi
do
pi
czki. Ska
enie du
ej powierzchni skóry mo
e spowodowa
wyst
pienie bólu i zawrotów g
owy, pobudzenie, senno

. Ska
enie oczu wywo
uje
zawienie, zaczerwienienie spojówek. Drog
pokarmow
powoduje md
o
ci, wymioty, bóle brzucha i objawy ogólne jak w zatruciu drog
oddechow
i przez skór
.

Objawy zatrucia przewlek
ego: powtarzaj
ce si
lub przewlek
e nara
enie na pary mo
e spowodowa
upo
ledzenie w
chu. Powtarzaj
cy si
kontakt ze skór
prowadzi do jej wysuszenia.

INFORMACJE EKOLOGICZNE

Dopuszczalne zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego:

50 g/m³ - ste
enie 30-minutowe

21 g/m³ - ste
enie 24-godzinne (
redniodobowe)

4,4 g/m³ - ste
enie
rednioroczne

Dopuszczalne zanieczyszczenie
ródl
dowych wód powierzchniowych: nie ustalone

St

enia toksyczne dla wodnych organizmów zwierz
cych i ro
linnych:

Dane do klasyfikacji

Toksyczno

ostra (LC50/96 h) dla ryb brak danych

Toksyczno

ostra (EC50/48 h) dla skorupiaków brak danych

Hamowanie wzrostu glonów (IC50/72 h) - brak danych

Hamowanie wzrostu kolonii bakterii - brak danych

Inne dane

Graniczne st

enie toksyczne dla:

- ryb Leuciscus idus melanotus - 43 mg/l (LC0/48 h)

- skorupiaków Daphnia magna - 83 mg/l (EC0/24 h)

St

enie
miertelne dla:

- ryb: Leuciscus idus melanotus - 47 mg/l (LC50/48 h), 52 mg/l (LC100/48 h)

Artemia salina - 110 mg/l (LC50/24 h)

- skorupiaków Daphnia magna - 91 mg/l (EC50/24 h), 100 mg/l (EC100/24 h)

POST
POWANIE Z ODPADAMI

Niszczenie i neutralizacja

Kumen nale
y niszczy
przez spalanie, zgodnie z obowi
zuj
c
instrukcj
.

Opakowania

Opró
nione opakowania jednorazowego u
ytku przekaza
do upowa
nionego odbiorcy odpadów.

Opakowania wielokrotnego u
ytku, je
li to konieczne po uprzednim oczyszczeniu, mog
by
powtórnie stosowane.

INFORMACJE O TRANSPORCIE

Klasyfikacja materia
u:

- RID - kl. 3, lm 301, p. 31c

- ADR - kl. 3, lm 2301, p. 31c

- transport morski - kl. 3.3, IMDG kod - 3357

Oznakowanie
rodków transportu:

- pojazdy samochodowe - pomara
czowe, odblaskowe tablice ostrzegawcze

- wagony - nalepka ostrzegawcza nr 3

- cysterny i wagony cysterny - pomara
czowe tablice ostrzegawcze z numerami rozpoznawczymi 30/1918, nalepka ostrzegawcza nr 3

Oznakowanie opakowa
transportowych: napis “UN 1918”, nalepka ostrzegawcza nr 3

Grupa pakowania: III

Rodzaj opakowa
: wszystkie typy konstrukcyjne przewidziane w przepisach RID, ADR i IMDG ze znakiem certyfikacyjnym UN, zgodnie z obowi
zuj
cymi przepisami.

INFORMACJE DOTYCZ
CE UREGULOWA
PRAWNYCH

Oznakowanie na etykiecie

Identyfikacja: kumen

Znaki ostrzegawcze:

Substancja dra
ni
ca

Symbole ostrzegawcze:

Xi - substancja dra
ni
ca

Okre
lenia zagro
enia (R):

Okre
lenia dotycz
ce prawid
owego post
powania (S):

przechowywa
poza zasi
giem dzieci

Przepisy krajowe

Produkty uboczne - FENOL

4.1 Charakterystyka:

4.2 W
a
ciwo
ci fizykochemiczne

IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI CHEMICZNEJ

Identyfikacja substancji

Nazwa i synonimy:

polskie: fenol, hydroksybenzen, kwas karbolowy

angielskie: phenol, hydroxybenzene, phenic acid

niemieckie: Phenol, Phenylsäure, Karbolsäure, Benzolphenol

francuskie: phénol, acide phénique, acide carbolique, benzénol

Nazwa wg IUPAC: phenol

Wzór chemiczny: C₆H₅OH

SK
AD/INFORMACJA O SK
ADNIKACH

Fenol - substancja podstawowa

Klasyfikacja substancji: T, C; R: 24/25-34

Numer CAS: 108-95-2

Numer ONZ (UN): 1671 - sta
y, 2312 - stopiony

Numer RTECS: SJ3325000

Numer indeksowy: 604-001-00-2

Numer EWG (EINECS): 203-632-7

IDENTYFIKACJA ZAGRO
E


Substancja toksyczna oraz
r
ca. Dzia
a toksycznie w przypadku kontaktu ze skór
i po spo
yciu. Wywo
uje oparzenia.

PIERWSZA POMOC

Niezb
dne leki: tlen, hydrokortyzon.

Odtrutki: nie s
znane.

Leczenie: post
powanie objawowe.

ZATRUCIE INHALACYJNE

Przytomny

Pierwsza pomoc przedlekarska

Wyprowadzi
zatrutego z miejsca nara
enia, zapewni
spokój w dowolnej pozycji. Podawa
tlen do oddychania, najlepiej przez mask
. Wezwa
lekarza.

Pomoc lekarska

Kontynuowa
podawanie tlenu; w razie spadku ci
nienia t
tniczego krwi mo
na poda
hydrokortyzon do
ylnie. Transport karetk
reanimacyjn
PR do szpitala bez przerywania leczenia, pod nadzorem lekarza.

Nieprzytomny

Pierwsza pomoc przedlekarska

Wynie

zatrutego z miejsca nara
enia. U
o
y
w pozycji bocznej ustalonej. Usun

z jamy ustnej protezy i inne ruchome cia
a obce. Odessa
przez cewnik strzykawk
wydzielin
z nosa i jamy ustnej. Je
eli zatruty oddycha, poda
tlen przez mask
. Je
eli nie oddycha, zastosowa
sztuczne oddychanie metod
usta-usta albo aparatem typu AMBU. Za
o
y
sta

drog
do
yln
(piel
gniarka). Natychmiast wezwa
lekarza.

Pomoc lekarska

W razie zaburze
oddychania zaintubowa
, zastosowa
sztuczne oddychanie aparatem typu AMBU. Kontrolowa
prac
serca (EKG) i ci
nienie t
tnicze krwi. Transport do szpitala karetk
reanimacyjn
PR.

SKA
ENIE SKÓRY

roztworem

Pierwsza pomoc przedlekarska

Uwaga: osoba udzielaj
ca pomocy musi nosi
r
kawice i odzie
ochronn
.

Zdj

ska
on
odzie
. Bardzo wskazane jest staranne umycie skóry jadalnym olejem ro
linnym (miejsca oparzone zmy
tamponami z waty umoczonymi w oleju). Na p
cherze za
o
y
ja
owy opatrunek. Je
eli nie ma oleju, zmy
skór
du

ilo
ci
letniej wody z myd
em (uwaga - woda u
atwia wch
anianie fenolu przez skór
). Konieczna natychmiastowa pomoc lekarska ze wzgl
du na du
e ryzyko objawów ogólnych jak w zatruciu inhalacyjnym.

Pomoc lekarska

Post
powanie jak w zatruciu inhalacyjnym. Transport do szpitala karetk
PR lub reanimacyjn
bez przerywania leczenia, pod nadzorem lekarza.

SKA
ENIE OCZU

Pierwsza pomoc przedlekarska

P
uka
oczy przez 10-15 minut du

ilo
ci
ch
odnej wody, najlepiej bie

cej, lub roztworem soli fizjologicznej. Unika
silnego strumienia wody ze wzgl
du na ryzyko uszkodzenia rogówki.

Uwaga: osoby nara
one na ska
enie oczu powinny by
pouczone o konieczno
ci i sposobie ich natychmiastowego p
ukania.

Pomoc lekarska

W ka
dym przypadku ska
enia oczu konieczna pilna konsultacja okulistyczna (ryzyko utraty wzroku).

ZATRUCIE DROG
POKARMOW


Pierwsza pomoc przedlekarska

Nie prowokowa
wymiotów. Poda
do wypicia bia
ko jaj kurzych. Poza tym nie podawa
niczego doustnie. Ze wzgl
du na ryzyko ogólnych objawów - post
powanie jak w zatruciu inhalacyjnym.

Pomoc lekarska

Post
powanie objawowe jak w zatruciu inhalacyjnym. Transport do szpitala karetk
reanimacyjn
PR z zapewnieniem pomocy chirurgicznej.

POST
POWANIE W PRZYPADKU PO
ARU

Klasa temperaturowa: T1

Grupa wybuchowo
ci: IIA

Kod HAZCHEM: 2X

Szczególne zagro
enia

Toksyczne i
r
ce, palne cia
o sta
e. Pary tworz
mieszaniny wybuchowe z powietrzem. S
ci

sze od powietrza, gromadz
si
przy powierzchni ziemi oraz w dolnych partiach pomieszcze
.

Zalecenia ogólne

Zawiadomi
otoczenie o awarii.

Usun

z obszaru zagro
enia wszystkie osoby nie bior
ce udzia
u w likwidowaniu awarii.

Wezwa
Pa
stwow
Stra
Po
arn
i Policj
Pa
stwow
.

Po
ar


rodki ga
nicze: proszki ga
nicze, dwutlenek w
gla, piany
rednie, ci

kie lub odporne na dzia
anie alkoholu, woda - pr
dy rozproszone.

Ma
y po
ar: gasi
ga
nic
proszkow
lub
niegow
(dwutlenek w
gla).

Du
y po
ar: pal
ce si
zbiorniki lub rozlewiska gasi
pian
lub pr
dami wodnymi rozproszonymi; zabezpieczy

ród
a wody pitnej przed ska
eniem wodami z gaszenia po
aru. Zbiorniki nara
one na dzia
anie ognia lub wysokiej temperatury ch
odzi
wod
z bezpiecznej odleg
o
ci; je
li to mo
liwe, usun

je z obszaru zagro
enia.

Specjalne wyposa
enie ochronne

Na
o
y
odzie
ochronn
gazoszczeln
z aparatem izoluj
cym drogi oddechowe.

Uwaga: pary s
truj
ce.

POST
POWANIE W PRZYPADKU UWOLNIENIA

Wyciek

Zabezpieczy
studzienki
ciekowe; unika
bezpo
redniego kontaktu z uwalniaj
c
si
substancj
; usun


ród
a zap
onu (ugasi
otwarty ogie
, og
osi
zakaz palenia i u
ywania narz
dzi iskrz
cych); pary rozcie
cza
rozproszonym strumieniem wody; je
li to mo
liwe, zlikwidowa
wyciek, uszczelni
; w razie du
ego wycieku stopionego fenolu miejsce gromadzenia si
obwa
owa
ciecz odpompowa
; ma
e ilo
ci rozlanej cieczy przysypa
niepalnym materia
em ch
onnym, zebra
do zamykanego pojemnika; w przypadku rozlania ma
ych ilo
ci na nieprzepuszczalnym pod
o
u pozostawi
do zestalenia, zebra
do zamykanego pojemnika; zanieczyszczon
powierzchni
sp
uka
wod
.

OBCHODZENIE SI
Z SUBSTANCJ
I MAGAZYNOWANIE

Obchodzenie si
z substancj
: podczas stosowania nie je

, nie pi
, unika
kontaktu z substancj
, unika
wdychania par, przestrzega
zasad higieny osobistej, stosowa

rodki ochrony indywidualnej (jak podano w punkcie 8), pracowa
w dobrze wentylowanych pomieszczeniach; unika
dzia
ania na substancj
otwartego ognia i wysokiej temperatury.

Rodzaj magazynu: magazyn chemiczny ogólny z wydzielonym pomieszczeniem (boksem) dla materia
ów toksycznych; ze sprawn
wentylacj
mechaniczn
; nienasi
kliw
, szczeln
i g
adk
pod
og
;
atwo zmywalnymi
cianami; z wewn
trzn
instalacj
wodoci
gow
.

Wspólne magazynowanie: wy

cznie z materia
ami tej samej klasy niebezpiecze
stwa.

KONTROLA NARA
ENIA/
RODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Wymagania dotycz
ce wentylacji

Niezb
dna wentylacja miejscowa wywiewna z obudow
rejonu emisji par do
rodowiska powietrznego oraz wentylacja ogólna pomieszczenia. Otwory zasysaj
ce wentylacji miejscowej przy p
aszczy
nie roboczej lub poni
ej. Wywiewniki wentylacji ogólnej w górnej cz

ci pomieszczenia oraz przy pod
odze. Instalacje wentylacyjne musz
odpowiada
warunkom ustalonym ze wzgl
du na niebezpiecze
stwo po
aru lub wybuchu.

Najwy
sze dopuszczalne st

enia

NDS 10 mg/m³

NDSCh 20 mg/m³

Oznaczanie w powietrzu na stanowiskach pracy

PN-70/Z-04044 Oznaczanie zawarto
ci par fenolu w powietrzu.

PN-86/Z-04159 ark. 02 Ochrona czysto
ci powietrza. Badania zawarto
ci fenolu. Oznaczanie fenolu na stanowiskach pracy metod
chromatografii gazowej.

Wymagania dotycz
ce
rodków ochrony indywidualnej

Gdy st

enie substancji jest ustalone i znane, doboru
rodków ochrony indywidualnej nale
y dokonywa
z uwzgl
dnieniem st

enia substancji wyst
puj
cego na danym stanowisku pracy, czasu ekspozycji oraz czynno
ci wykonywanych przez pracownika, na podstawie katalogu "
rodki ochrony indywidualnej" wydawanego przez Centralny Instytut Ochrony Pracy.

W sytuacji awaryjnej, je
li st

enie substancji na stanowisku pracy nie jest znane, stosowa

rodki ochrony indywidualnej o najwy
szej zalecanej klasie ochrony. Odzie
ochronna z materia
ów powlekanych vitonem, kauczukiem butylowym, neoprenem lub hypalonem, antyelektrostatyczna; r
kawice z gumy naturalnej lub z neoprenu; gogle chroni
ce przed kroplami cieczy (w przypadku stosowania pó
maski); poch
aniacz typu A po skompletowaniu z mask
lub pó
mask
; je
li st

enie substancji jest wi
ksze ni
1% obj. lub wyst
puje niedobór tlenu w powietrzu, stosowa
odzie
gazoszczeln
powlekan
vitonem, kauczukiem butylowym, neoprenem lub hypalonem, antyelektrostatyczn
, z izoluj
cym sprz
tem ochrony uk
adu oddechowego.

W
A
CIWO
CI FIZYKOCHEMICZNE

W
a
ciwo
ci podstawowe

Masa cz
steczkowa: 94,11

Stan skupienia w temp. 20°C: krystaliczne cia
o sta
e

Barwa: bezbarwne (ró
owieje na powietrzu)

Zapach: ostry, s
odkawy

Temperatura topnienia: 40,9°C

Temperatura wrzenia: 181,75°C

Temperatura zap
onu: 75°C

Temperatura samozap
onu: 605°C

Granice wybuchowo
ci w powietrzu:

- dolna: 0,3% obj.

- górna: 2,4% obj.

St

enie stechiometryczne: 3,24% obj.

G
sto

:

- w temp. 20°C: 1,07 g/cm


- w temp. 50°C: 1,05 g/cm


G
sto

par wzgl
dem powietrza: 3,24

Pr

no

par:

- w temp. 20°C: 0,2 hPa

- w temp. 48,5°C: 2,5 hPa

St

enie pary nasyconej:

- w temp. 20°C: 0,77 g/m


- w temp. 30°C: 2,0 g/m


Rozpuszczalno

w wodzie w temp. 20°C: 7,6% wag.

Rozpuszczalno

w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza si
w alkoholu etylowym, eterze etylowym, glicerynie, chloroformie, benzenie.

W
a
ciwo
ci dodatkowe

Temperatura krytyczna: 419°C

Ci
nienie krytyczne: 6,13 MPa

Wspó
czynnik za
amania
wiat
a w temp. 41°C: 1,5418

Lepko

w temp. 45°C: 4,036 mPa·s

Ciep
o w
a
ciwe:

- w temp. 20°C: 1,394 J/(g·K)

- w temp. 50°C: 2,244 J/(g·K)

Ciep
o parowania w temp. 182°C: 511 J/g

Ciep
o topnienia w temp. 40,9°C: 120,6 J/g

Ciep
o spalania: -32,48 kJ/g

STABILNO

I REAKTYWNO



Produkty spalania: dwutlenek w
gla, woda.

Gwa
townie reaguje z podchlorynem wapnia, butadienem.

INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE

Klasa toksyczno
ci

Substancja umieszczona w wykazie B MZiOS.

Substancja toksyczna oraz
r
ca wg za

cznika 2 do rozporz
dzenia MZiOS z 21 sierpnia 1997 r.

Substancja nie umieszczona w wykazach czynników rakotwórczych i prawdopodobnie rakotwórczych dla ludzi (wg rozporz
dzenia MZiOS z 11 wrze
nia 1996 r.).

Substancja nie mo
e by
sklasyfikowana jako rakotwórcza dla ludzi wg IARC (grupa 3).

St

enia oraz dawki
miertelne i toksyczne

Próg wyczuwalnoúci zapachu - 0,2-20 mg/m³

LD50 (szczur, doustnie) - 384 mg/kg

LC50 (szczur, inhalacja) - 316 mg/m


LD50 (królik, skóra) - 850 mg/kg

Dzia
anie toksyczne i inne szkodliwe dzia
anie biologiczne na ustrój cz
owieka: substancja
r
ca, dzia
a toksycznie na uk
ad nerwowy.

Drogi wch
aniania: przez drogi oddechowe, skór
, z przewodu pokarmowego.

Objawy zatrucia ostrego: pary i mg
a powoduj
podra
nienie spojówek, b
on
luzowych nosa, gard
a, uczucie sucho
ci w nosie, gardle, kaszel. W wysokich st

eniach: zawroty i ból g
owy, md
o
ci, wymioty, duszno

, przyspieszenie i pog

bienie oddechów, zaburzenia oddychania, zaburzenia orientacji, zapa

, utrat
przytomno
ci. Wch
anianie przez skór
mg
y, par i roztworu wywo
uje zawroty, ból g
owy, dezorientacj
, zaburzenia oddechowe, zapa

, utrat
przytomno
ci. Ska
enie skóry substancj
sta

lub ciek

wywo
uje miejscowe zbielenie i oparzenia, które pocz
tkowo nie s
bolesne, oraz p
cherze, martwic
. Ska
enie oczu powoduje ostry stan zapalny, uszkodzenie rogówki. Bezpo
rednim nast
pstwem zatrucia jest uszkodzenie w
troby z
ó
taczk
, uszkodzenie nerek z ich ostr
niewydolno
ci
, zapalenie p
uc. Po
kni
cie roztworu wywo
uje rozleg
e oparzenia b
on
luzowych jamy ustnej, gard
a i dalszych cz

ci przewodu pokarmowego, bóle i krwawienie, perforacj

cian przewodu pokarmowego, uszkodzenie w
troby i nerek.

Objawy zatrucia przewlek
ego: zaburzenia ze strony uk
adu pokarmowego: wymioty, bóle gard
a, utrata
aknienia,
linotok, biegunka i jad
owstr
t. Wyst
puje ochronoza (ciemne zabarwienie skóry i moczu) i wykwity skórne. Mo
e wyst
pi
uszkodzenie w
troby i nerek.

INFORMACJE EKOLOGICZNE

Dopuszczalne zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego:

20 µg/m³ - st

enie 30-minutowe

10 µg/m³ - st

enie 24-godzinne (
redniodobowe)

2,5 µg/m³ - st

enie
rednioroczne

Dopuszczalne zanieczyszczenie
ródl
dowych wód powierzchniowych:

I klasa czysto
ci - 0,005 mg/l

II klasa czysto
ci - 0,02 mg/l

III klasa czysto
ci - 0,05 mg/l

St

enia toksyczne dla wodnych organizmów zwierz
cych i ro
linnych:

Dane do klasyfikacji

Toksyczno

ostra (LC50/96 h) dla ryb:

- Salmo gairdneri - 10,5 mg/l

- Pimephales promelas - 25,3 mg/l

- Lepomis macrochirus - 17,4 mg/l

Toksyczno

ostra (EC50/48 h) dla skorupiaków Daphnia magna - 12,6 mg/l

Hamowanie wzrostu glonów (IC50/72 h) - brak danych

Hamowanie wzrostu kolonii bakterii - brak danych

Inne dane

Graniczne st

enie toksyczne dla:

- ryb: Leuciscus idus melanotus - 8 mg/l (LC0/48 h)

Salmo irideus - 5 mg/l (LC0)*

- skorupiaków Daphnia magna - 3,1 mg/l (EC0/24 h)

- bakterii: Escherichia coli > 1000 mg/l

Pseudomonas putida - 64 mg/l

- glonów Scenedesmus quadricauda - 7,5 mg/l

- pierwotniaków Entosiphon sulcatum - 33 mg/l

St

enie
miertelne dla:

- ryb: Leuciscus idus melanotus - 14 mg/l (LC50/48 h), 28 mg/l (LC100/48 h)

Cyprinus carpio - 5 mg/l (LC50/20 h)

Salmo irideus - 10 mg/l (LC50)*

- skorupiaków Daphnia magna - 12 mg/l (EC50/24 h), 100 mg/l (LC100/24 h)

Najwy
sze dopuszczalne st

enie przy biologicznym oczyszczaniu
cieków - 75 mg/l.

Fenol w st

eniu 5,6 mg/l powoduje zmniejszenie o 75% zdolno
ci nitryfikacyjnej nie zaadaptowanego osadu czynnego.

POST
POWANIE Z ODPADAMI

Niszczenie i neutralizacja

Fenol nale
y neutralizowa
5-procentowym roztworem wodorotlenku sodu. Ma
e ilo
ci fenolu nale
y niszczy
przez spalanie zgodnie z obowi
zuj
c
instrukcj
.

Opakowania

Opró
nione opakowania jednorazowego u
ytku przekaza
do upowa
nionego odbiorcy odpadów.

Opakowania wielokrotnego u
ytku, je
li to konieczne po uprzednim oczyszczeniu, mog
by
powtórnie stosowane.

INFORMACJE O TRANSPORCIE

Klasyfikacja materia
u:

Fenol sta
y

- RID - kl. 6.1, Im 601, p. 14b

- ADR - kl. 6.1, Im 2601, p. 14b

Fenol stopiony

- RID - kl. 6.1, Im 601, p. 24b)1.

- ADR - kl. 6.1, Im 2601, p. 24b)1.

- transport morski - kl. 6.1, IMDG kod - 6224, 6225

Oznakowanie
rodków transportu:

- pojazdy samochodowe - pomara
czowe, odblaskowe tablice ostrzegawcze

- wagony - nalepka ostrzegawcza nr 6.1

- cysterny i wagony cysterny - pomara
czowe tablice ostrzegawcze z numerami rozpoznawczymi 60/1671 (sta
y) lub 60/2312 (stopiony), nalepka ostrzegawcza nr 6.1

Oznakowanie opakowa
transportowych - napis "UN 1671" (dla fenolu sta
ego) lub "UN 2312" (dla fenolu stopionego) oraz nalepka ostrzegawcza nr 6.1

Grupa pakowania: II

Rodzaj opakowa
: wszystkie typy konstrukcyjne przewidziane w przepisach RID, ADR i IMDG ze znakiem certyfikacyjnym UN, zgodnie z obowi
zuj
cymi przepisami.

INFORMACJE DOTYCZ
CE UREGULOWA
PRAWNYCH

Oznakowanie na etykiecie

Identyfikacja: fenol

Znaki ostrzegawcze:

Substancja toksyczna

Symbole ostrzegawcze:

T - substancja toksyczna

Okre
lenia zagro
enia (R):

24/25 - dzia
a toksycznie w przypadku kontaktu ze skór
i po spo
yciu

34 - wywo
uje oparzenia

Okre
lenia dotycz
ce prawid
owego post
powania (S):

- przechowywa
w zamkni
ciu i poza zasi
giem dzieci

- zanieczyszczon
skór
natychmiast przemy
du

ilo
ci
jadalnego oleju ro
linnego

- w przypadku awarii lub je
li poczujesz si
niezdrowo, skonsultuj si
z lekarzem (je
eli to mo
liwe, poka
etykiet
)

5. Przebieg procesu

5.1 Opis procesu technologicznego

W reaktorze R-1 przez intensywne mieszanie przygotowuje si
emulsj
izopropylobenzenu w wodzie. W tym celu do reaktora R-1 doprowadza si

wie
y izopropylobenzen, powrotny izopropylobenzen oraz emulgator stearynian sodu i wod
w której uprzednio rozpuszcza si
w
glan sodowy. Stosunek
wie
ego i powrotnego izopropylobenzenu wynosi oko
o 1:4. Emulsj
izopropylobenzneu przepompowuje si
pomp
P-2 do reaktora R-3 w celu utlenienia. Tutaj w temperaturze 130⁰C przez ciecz (pod ci
nieniem) przepuszcza si
powietrze. Kiedy na hydronadtlenek przereaguje oko
o 25% izopropylobenzenu mieszanin
reakcyjn
kieruje si
do reaktora R-4 w celu rozk
adu kwasem siarkowym. Reakcja rozk
adu hydronadtlenku kumenu na fenol i aceton przebiega ze znacznym wydzieleniem ilo
ci ciep
a (400 kcal na 1 kg hydronadtlenku). Szybko

reakcji zale
y od st

enia stosowanego kwasu i hydronadtlenku. W obecno
ci 10% kwasu siarkowego rozk
ad trwa 1 godzin
. Nadmiar ciep
a odprowadza si
w ch
odnicy zwrotnej W-5. Z reaktora R-4 ciecz przep
ywa do rozdzielacza S-6, sk
d oddzielony kwas siarkowy mo
e by
wykorzystany ponownie do rozk
adu. Produkty reakcji , które zawieraj
(po oddzieleniu kwasu siarkowego) 8% acetonu, 14% fenolu i 76% nieprzereagowanego izopropylobenzenu oraz 1% domieszek alfa-metylostyrenu i acetofenonu kieruje si
do rektyfikacji. W kolumnie rektyfikacyjnej K-7 oddestylowuje si
aceton i odbiera w zbiorniku V-16, a w kolumnie K-8 pod pró
ni
izopropylobenzen z dodatkami alfa-metylostyrenu i fenolu. Dodatki te przeszkadzaj
normalnemu przebiegowi reakcji utleniania i dlatego izopropylobenzen poddaje si
oczyszczaniu. W reaktorze R-9 zadaje si
go wodnym roztworem
ugu, w wyniku czego fenol przekszta
ca si
w fenolan i przechodzi do roztworu, który w separatorze S-10 oddziela si
od warstwy organicznej. W aparacie R-11 przez izopropylobenzen przepuszcza si
wodór w obecno
ci zawieszonego niklu metalicznego (katalizator). Wówczas alfa-metylostyren ulega uwodornieniu do izopropylobenzenu. I wówczas izopropylobenzen kieruje si
pomp
P-12 do reaktora R-1. W kolumnie rektyfikacyjnej K-13 nast
puje rozdzielenie fenolu od acetofenonu. Fenol jako destylat kierowany jest do zbiornika V-14. A acetofenon jako ciecz wyczerpan
odbierana do zbiornika V-15.

2. Schemat ideowy

2. Schemat technologiczny.

0. Schemat technologiczny otrzymywania fenolu metod
   ci
   g
   
   w za
   
   czniku nr 1.

2. Bilans masowy

5.4.1. Bilans przygotowania mieszaniny.

Lp.	Nazwa strumienia	Jednostka	Wlot	Wylot
1.1	WIE Y KUMEN	kg	2118,96
1.2	KUMEN CYRKULACYJNY	kg	6156,91
1.3	EMULGATOR	kg	17940
1.3.1	WODA	kg	17790
1.3.2	STEARYNIAN SODU	kg	100
1.3.3	W GLAN SODOWY	kg	50
1.4	MIESZANINA REAKCYJNA	kg		26215,87
1.4.1	KUMEN	kg		8275,87
1.4.2	WODA	kg		17790
1.4.3	STEARYNIAN SODU	kg		100
1.4.4.	W GLAN SODOWY	kg		50
	Suma	kg	26215,87	26215,87

5.4.2. Bilans utlenienia.

Lp.	Nazwa strumienia	Jednostka	Wlot	Wylot
2.1	MIESZANINA REAKCYJNA	kg	26215,87
2.1.1	KUMEN	kg	8275,87
2.1.2	WODA	kg	17790
2.1.3	STEARYNIAN SODU	kg	100
2.1.4	W GLAN SODOWY	kg	50
2.2	POWIETRZE	kg	2959,79
2.2.1	TLEN	kg	621,56
2.2.2	AZOT	kg	2338,23
2.3	MIESZANINA POREAKCYJNA	kg		26780,92
2.3.1	KUMEN NIEPRZERAGOWANY	kg		6156,91
2.3.2	WODA	kg		17790
2.3.3	STEARYNIAN SODU	kg		100
2.3.4	W GLAN SODOWY	kg		50
2.3.5	HYDRONADTLENEK KUMENU	kg		2620,68
2.3.6	ACETOFENON	kg		50
2.3.7	METANOL	kg		13,33
2.4	ODGAZY	kg		2394,74 kg
2.4.1	TLEN	kg		56,51
2.4.2	AZOT	kg		2338,23
	Suma	kg	29175,66	29175,66

3. Bilans rozk
adu hydronadtlenku kumenu i separacja.

Lp.	Nazwa strumienia	Jednostka	Wlot	Wylot
3.1	MIESZANINA POREAKCYJNA	kg	26780,92
3.1.1	KUMEN NIEPRZERAGOWANY	kg	6156,91
3.1.2	WODA	kg	17790
3.1.3	STEARYNIAN SODU	kg	100
3.1.4	W GLAN SODOWY	kg	50
3.1.5	HYDRONADTLENEK KUMENU	kg	2620,68
3.1.6	ACETOFENON	kg	50
3.1.7	METANOL	kg	13,33
3.2	H2SO4 st ony	kg	5930
3.3	FAZA ORGANICZNA	kg		8827,59
3.3.1	KUMEN NIEPRZERAGOWANY	kg		6156,91
3.3.2	FENOL	kg		1620,68
3.3.3	ACETON	kg		1000
3.3.4	ACETOFENON	kg		50
3.4	FAZA WODNA	kg		23883,33
3.4.1	WODA	kg		17790
3.4.2	STEARYNIAN SODU	kg		100
3.4.3	W GLAN SODOWY	kg		50
3.4.4	KWAS SIARKOWY	kg		5930
3.4.5	METANOL	kg		13,33
	Suma	kg	32710,92	32710,92

4. Bilans rektyfikacji.

Lp.	Nazwa strumienia	Jednostka	Wlot	Wylot
4.1	FAZA ORGANICZNA	kg	8827,59
4.1.1	KUMEN NIEPRZERAGOWANY	kg	6156,91
4.1.2	FENOL	kg	1620,68
4.1.3	ACETON	kg	1000
4.1.4	ACETOFENON	kg	50
4.2	DESTYLAT II	kg		1609,96
4.2.1	FENOL	kg		1609,88
4.2.2	NIEPRZEREAGOWANY KUMEN	kg		0,8
4.3	DESTYLAT I (ACETON)	kg		1000
4.4	CIECZ WYCZERPANA I	kg		6156,11
4.4.1	NIEPRZEREAGOWANY KUMEN	kg		6156,11
4.5	CIECZ WYCZERPANA II	kg		60,8
4.5.1	FENOL	kg		10,8
4.5.2	ACETOFENON	kg		50
	Suma	kg	8827,59	8827,59

Wykres Sankey'a bilansu materia
owego w za

czniku.

Bilans cieplny

1. Bilans przygotowania mieszaniny.

Lp.	Nazwa strumienia	Jednostka	Wlot	Wylot
1.1	WIE Y KUMEN	kJ	101309,18
1.2	KUMEN CYRKULACYJNY	kJ	1639514
1.3	EMULGATOR	kJ	1508537,8
1.3.1	WODA	kJ	1501936,8
1.3.2	STEARYNIAN SODU	kJ	4300
1.3.3	W GLAN SODOWY	kJ	2301
1.4	MIESZANINA REAKCYJNA	kJ		3190303,2
1.4.1	KUMEN	kJ		946318,5
1.4.2	WODA	kJ		2234068,2
1.4.3	STEARYNIAN SODU	kJ		6459
1.4.4.	W GLAN SODOWY	kJ		3457,5
1.5	STRATY CIEP A	kJ		59057,7
	Suma	kJ	3249360,9	3249360,9

2. Bilans utlenienia.

Lp.	Nazwa strumienia	Jednostka	Wlot	Wylot
2.1	MIESZANINA REAKCYJNA	kJ	3190303,2
2.1.1	KUMEN	kJ	946318,5
2.1.2	WODA	kJ	2234068,2
2.1.3	STEARYNIAN SODU	kJ	6459
2.1.4	W GLAN SODOWY	kJ	3457,5
2.2	POWIETRZE	kJ	60767,2
2.2.1	TLEN	kJ	12502,88
2.2.2	AZOT	kJ	48264,32
2.3	MIESZANINA POREAKCYJNA	kJ		11979506
2.3.1	KUMEN NIEPRZERAGOWANY	kJ		1521611,8
2.3.2	WODA	kJ		9704089,2
2.3.3	STEARYNIAN SODU	kJ		28613
2.3.4	W GLAN SODOWY	kJ		15275
2.3.5	HYDRONADTLENEK KUMENU	kJ		718473
2.3.6	ACETOFENON	kJ		17647,5
2.3.7	METANOL	kJ		2410,5
2.4	ODGAZY	kJ		49400,92
2.4.1	TLEN	kJ		1136,6
2.4.2	AZOT	kJ		48264,32
2.5	CIEP O ODDANE PRZEZ PAR	kJ	8827835,8
2.6	STRATY CIEP A	kJ		500000
	Suma	kJ	12078906	12078906

3. Bilans rozk
adu hydronadtlenku kumenu i separacja.

Lp.	Nazwa strumienia	Jednostka	Wlot	Wylot
3.1	MIESZANINA POREAKCYJNA	kJ	11979506
3.1.1	KUMEN NIEPRZERAGOWANY	kJ	1521611,8
3.1.2	WODA	kJ	9704089,2
3.1.3	STEARYNIAN SODU	kJ	28613
3.1.4	W GLAN SODOWY	kJ	15275
3.1.5	HYDRONADTLENEK KUMENU	kJ	718473
3.1.6	ACETOFENON	kJ	17647,5
3.1.7	METANOL	kJ	2410,5
3.2	H2SO4 st ony	kJ	298279
3.3	FAZA ORGANICZNA	kJ		2247930,1
3.3.1	KUMEN NIEPRZERAGOWANY	kJ		1521611,8
3.3.2	FENOL	kJ		486755,36
3.3.3	ACETON	kJ		221915,52
3.3.4	ACETOFENON	kJ		17647,5
3.4	FAZA WODNA	kJ		11733913,4
3.4.1	WODA	kJ		9704089,2
3.4.2	STEARYNIAN SODU	kJ		28613
3.4.3	W GLAN SODOWY	kJ		15275
3.4.4	KWAS SIARKOWY	kJ		1983525,7
3.4.5	METANOL	kJ		2410,5
3.5	STRATY CIEP A	kJ		50000
3.6	CIEP O ODEBRANE PRZEZ WOD ZIMN	kJ		1052289
3.7	CIEP O REAKCJI	kJ	2706347,5
	Suma	kJ	14984132	14984132

4. Bilans rektyfikacji.

Lp.	Nazwa strumienia	Jednostka	Wlot	Wylot
4.1	FAZA ORGANICZNA	kJ	2247930,1
4.1.1	KUMEN NIEPRZERAGOWANY	kJ	1521611,8
4.1.2	FENOL	kJ	486755,36
4.1.3	ACETON	kJ	221915,52
4.1.4	ACETOFENON	kJ	17647,5
4.2	DESTYLAT I	kJ		520598,06
4.2.1	FENOL	kJ		520383,36
4.2.2	NIEPRZEREAGOWANY KUMEN	kJ		214,7
4.3	DESTYLAT II (ACETON)	kJ		221915,52
4.4	CIECZ WYCZERPANA I	kJ		1639514
4.4.1	NIEPRZEREAGOWANY KUMEN	kJ		1639514
4.5	CIECZ WYCZERPANA II	kJ		22576,4
4.5.1	FENOL	kJ		3515,4
4.5.2	ACETOFENON	kJ		19061
4.6	STRATA CIEP A	kJ		70000
4.7	CIEP O ODDANE PRZEZ PAR	kJ	226673,8
	Suma	kJ	2474603,9	2474603,9

Wykres Sankey'a bilansu cieplnego w za

czniku.

5. Kontrola produkcji.

KONTROLA ANALITYCZNA I POMIAROWA PROCESU.

KONTROLA ANALITYCZNA.

Lp.	Faza produkcji	Punkt poboru	Oznaczenie	Metoda
1.	MIESZANIE	R-1	alfa-metylostyrenu	chromatografia cieczowa
2.	UTLENIANIE	R-3	hydronadtlenek kumenu	chromatografia cieczowa
2.	REKTYFIKACJA	K-12	aceton	Destylacja frakcyjna




KONTROLA POMIAROWA.

WZÓR KARTY OPERACYJNEJ.

Data	Godzina	Nazwa surowca	Numer pomiarowy	Temperatura	Ci nienie	Przep yw masowy	UWAGI
		kumen
		aceton
		hydronadtlenek kumenu
		acetofenon
		metanol
		WODA
		KONDENSAT
		PARA




6. Produkty uboczne i odpady produkcyjne.

Wszystkie surowce rozdzielone s
i wykorzystywane do dalszych procesów w przemy
le chemicznym:

• fenol sprzedawany jest jako produkt handlowy.

• acetofenon do otrzymywania
  ywic

7. Zagadnienia higieny i BHP.

Zagadnienia higieny i bhp przedstawiaj
za

czniki za

czone w kartach charakterystyk.

APARATURA.

NR. TECH. APARATU	CHARAKTERYSTYKA APARATU	NAZWA APARATU	PRODUCENT
R-1	Vca kowita= 17,5 m^3 z p aszczem ch odz cym o powierzchni wymiany 15 m^2	reaktor z mieszad em propelerowym	METALKO
P-2	Q=40 m^3/h, H= 15 m, N=11 kW	pompa wirowa	Hydro-Vacuum
R-3	Vca kowita= 17,5 m^3 z p aszczem grzejnym o powierzchni wymiany 19 m^2	reaktor z be kotk powietrzn	METALKO
R-4	Vca kowita= 20 m^3 z p aszczem ch odz cym o powierzchni wymiany 19 m^2	reaktor z mieszad em turbinowym	METALKO
W-5	F=45 m^2, L=2000 mm	wymiennik p aszczowo-rurkowy	NYSA
S-6	Vca kowita= 20 m^3	separator	METALKO
K-7	ilo pó ek 32, pó ki z otworami dzonkowymi odleg o mi dzy pó kami 45 cm wysoko kolumny 17,5 m	kolumna rektyfikacyjna	GEA-NIRO
K-8	ilo pó ek 32, pó ki z otworami sitowymi odleg o mi dzy pó kami 45 cm wysoko kolumny 17,5 m	kolumna rektyfikacyjna	GEA-NIRO
R-9	Vca kowita= 4 m^3 z p aszczem grzejnym o powierzchni wymiany 7 m^2	reaktor z mieszad em turbinowym	METALCHEM
S-10	Vca kowita= 20 m^3	separator	METALKO
R-11	Vca kowita= 4 m^3 z p aszczem grzejnym o powierzchni wymiany 7 m^2	reaktor z mieszad em turbinowym	METALCHEM
P-12	Q=40 m^3/h, H= 15 m, N=11 kW	pompa wirowa	Hydro-Vacuum
K-13	ilo pó ek 32, pó ki z otworami dzonkowymi odleg o mi dzy pó kami 45 cm wysoko kolumny 17,5 m	kolumna rektyfikacyjna	GEA-NIRO
V-14	V=100 m^3 z p aszczem grzejnym	zbiornik poziomy	METALCHEM
V-15	V=10 m^3 z p aszczem grzejnym	zbiornik poziomy	METALCHEM

Zak
adam,
e instalacja produkcji acetonu wytwarza si
w sposób ci
g
y przez okres 330 dni. Jeden miesi
c w roku przeznaczone s
na remont instalacji oraz nieuniknione przerwy w produkcji wynik
e podczas awarii.

W zwi
zku z tym dzienna wydajno

wynosi


Wydajno

godzinowa wynosi


Do oblicze
pojemno
ci roboczej aparatów (reaktorów) przyjmuj
g
sto

masy reakcyjnej równ
1000 kg/m³. I do pojemno
ci roboczej dodaj
20%.

Z uwagi na
rodowisko kwa
ne i czysto

produkowanego fenolu aparaty i ruroci
gi wykonane s
ze stali kwasoodpornej wg DIN 316 wg normy polskiej 1H18N9T.

---