Piechowski Marek Białystok 12.04.2005
Grupa L07
O-10
WYZNACZANIE RZMIARÓW SZCZELIN I GRUBOŚCI DRUCIKA ZA POMOCĄ ŚWIATŁA LASEROWEGO
1.Wstęp teoretyczny
Dyfrakcja - zakłócenie kształtu powierzchni falowej fal
Zasada Huygensa -Gdy czoło fali wnika do otworu lub otworów, to każda część czoła fali zachowuje się tak, jakby była nowym źródłem promieniowania
Promienie ugięte mogą nakładać się, czyli interferować ze sobą, gdyż są promieniami spójnymi i znaczy to że różnice faz między nimi zależą tylko od różnicy dróg geometrycznych, nie zależą zaś od czasu.
Promienie ugięte będą się wzmacniać, jeżeli różnice dróg dwóch sąsiednich promieni będą równe całkowitej wielokrotności długości fali światła padającego.
2. Cel i zakres ćwiczenia
Celem ćwiczenia laboratoryjnego jest wyznaczenie długości fali światła lasera oraz wyznaczenie rozmiarów szczeliny i grubości drucika za pomocą światła lasera.
3. Opis stanowiska badawczego
Przyrządy:
Laser He-Ne
Siatka dyfrakcyjna
Ekran
Drucik
Szczelina
4. Zestawienie wyników badań
Zadanie 1.
Wyznaczenie długości fali:
Wiązkę światła z lasera kierujemy na siatkę dyfrakcyjną o stałej a, ustawioną w odległości L od ekranu. Z warunku dla maksimum interferencji światła ugiętego przez siatkę obliczamy długość fali świetlnej ze wzoru:
gdzie: a - stała siatki dyfrakcyjnej, xk - odległość między maksimami k - tego rzędu, k - rząd widma
λ= = 6,202·10-7 [m]
a [m] |
L [m] |
xk [m] |
k |
λ [m] |
5·10-6 |
0,20 |
0,025 |
1 |
6,202·10-7 |
Zadanie 2. Wyznaczanie średnicy drucika.
Wiązkę światła laserowego kierujemy na badany drucik i na ekran ustawiony w odległości L od drucika. Mierzymy położenie środka plamki ciemnej k - tego rzędu od śladu wiązki nieugiętej xkc. Średnicę drucika obliczamy ze wzoru:
gdzie: λ - długość fali światła laserowego, d - średnica drucika, k - rząd widma, L - odległość drucika od ekranu, xkc - odległość środka plamki ciemnej k - tego rzędu od środka wiązki nieugiętej
d = = 3,411·10-4 [m]
Zadanie 3. Wyznaczanie szerokości szczeliny.
.
Pomiary wykonujemy tak samo jak dla drucika, szerokość szczeliny obliczamy z tego samego wzoru
Rodzaj przedmiotu |
λ [m] |
L [m] |
xk [m] |
k |
d [m] |
D [m] |
Drucik |
6,202·10-7 |
1,10 |
0,006 |
3 |
3,411·10-4 |
- |
Szczelina |
6,202·10-7 |
|
0,008 |
1 |
- |
8,528·10-5 |
d = = 8,528·10-5 [m]
5. Analiza błędów na podstawie błędów pomiarowych L, x metodą różniczki zupełnej.
Obliczanie błędu pomiaru długości fali promieniowania laserowego:
ΔL=0,005[m]
Δx=0,005[m]
Δλ = ·0,005+ ·0,005 = 3,076·10-9 +0,246·10-9 = 3,322·10-9[m]
Obliczanie błędu grubości drucika
Δλ=3,322·10-9[m]
Δl=0,005[m]
Δx=0,005[m]
Δd= ·0,005 + · 0,005 + ·3,322·10-9 = 1,55·10-6 + 2,84·10-4+1,83·10-6=
=2,874·10-4 [m]
Obliczanie błędu szerokości szczeliny
Δλ=3,322·10-9[m]
ΔL=0,005[m]
Δx=0,005[m]
Δd= ·0,005+ ·0,005 + ·3,322·10-9 = 3,88·10-7 +5,33·10-5 +4,58·10-7 =
= 5,415·10-5 [m]
6. Wnioski
Pojawiły się błędy które mogły być spowodowanie:
Niemożliwością dokładnego określenia środka ciemnej plamki przy wyznaczaniu średnicy drucika i szerokości szczeliny
Niemożliwością dokładnego prostopadłego ustawienia płaszczyzny siatki dyfrakcyjnej i szczeliny względem kierunku wiązki laserowej
Niedokładnością ustawienia drucika na środek wiązki laserowej
Złe odczytanie wartości L i X