Klonowanie systemu Windows 2000/XP/2003

Często wąskim gardłem systemu jest przestarzały dysk twardy. Najlepszym rozwiązaniem okazuje się wtedy zakup szybkiego HDD 7200rpm 80-120GB (najlepiej z 8MB Cache). Jak powszechnie wiadomo wiąże się to zazwyczaj z reinstalacją całego systemu Windows 2000/XP/2003, bowiem nie można tu, jak w przypadku Windows 9x/Me, po prostu skopiować całej partycji. Kończy się to nieskończoną pętlą z komunikatem o błędzie klucza aktywacji...

W poniższym artykule znajdziecie rozwiązanie na tę bolączkę. Jeśli masz dobrze skonfigurowany, spersonalizowany i stabilny system, lecz działający nieco w żółwim tempie i nie chcesz stracić jego żadnych ustawień - Sklonuj sobie Windows 2000/XP/2003 w stanie identycznym z tym, z którego korzystasz na zupełnie inny dysk twardy, komputer itp. Cały system i oprogramowanie będzie działało w niezmienionym stanie!

Wszystko czego potrzebujesz to plik Deploy.cab, a konkretniej narzędzie o nazwie SysPrep.exe.

Dostępnych jest kilka scenariuszy klonowania systemu. Ja ograniczę się do dwóch najczęściej wykorzystywanych : zmiany twardego dysku na nowszy (większy i szybszy) oraz do przenoszenia systemu na całkiem inny komputer.


Tworzenie partycji na nowym dysku twardym

Zakładam, że rozmiar nowego dysku jest taki sam lub większy od starego. Do partycjonowania HDD używamy narzędzia administracyjnego Computer Management->Storage->Disk Management (Zarządzanie komputerem->Magazyn->Zarządzanie dyskami).

Pierwszą partycję (z założenia systemową) na nowym dysku twardym tworzymy o takiej samej wielkości jak na starym (ew. większą).
Klikamy w obszarze nowego dysku Unallocated (Niezaalokowany) prawym przyciskiem myszy i tworzymy partycję New partition (Nowa partycja).

Klikamy Dalej (Next), a następnie wybieramy Primary partition (Partycja podstawowa) i ustawiamy wielkość w MB (najlepiej na taką jak na starym dysku; ew. większą).

Klikamy Dalej i zaznaczamy opcję Do not assign any drive letter or path (Nie przypisuj żadnej litery dysku ani ścieżki).

Przyciskiem Dalej przechodzimy do okna formatowania i nadawania etykiety nowego dysku. Zaznaczamy Format this partition... (Formatuj tą partycję...) Możemy użyć w zasadzie dowolnego systemu plików, wedle upodobań. Najlepiej użyć tego samego, który jest aktualnie w systemie. Ustawiamy więc:

File system (System plików): NTFS / FAT32

Allocation unit size (Wielkość jednostki alokacji) : Default (Domyślna)

Volume label (Etykieta woluminu) : np. SYSTEM_C (w celu łatwej orientacji)

Zaznaczamy również opcję Perform a quick format (Wykonaj szybkie formatowanie).

Klikamy Dalej i potem Zakończ (Finish).

Uwaga! Jeśli wystąpi błąd formatowania (zależy to od systemu) należy przypisać jakąś (najlepiej wybraną domyślnie) literę dysku (klikając prawym -> Zmień literę dysku i ścieżkę), a następnie przeprowadzić jeszcze raz formatowanie, klikając prawym przyciskiem na nowo utworzonej partycji ->Formatuj i wybrać te same parametry, jak uprzednio. Po sformatowaniu należy usunąć literę dysku klikając prawym przyciskiem na partycji -> Zmień literę dysku i ścieżkę -> Usuń.

Rozkład dalszej części dysku (jeśli stary dysk był podzielony na kilka partycji) należy przeprowadzić w analogiczny sposób (tworząc np. 3 kolejne, ale przykładowo 2 razy większe partycje). Po zakończeniu podziału całej dostępnej powierzchni dysku, klikamy na pierwszej partycji nowego dysku prawym przyciskiem -> Make partition as active (Ustaw partycję jako aktywną).

Teraz możemy przejść do fazy przygotowywania narzędzi do klonowania.


Przygotowywanie odpowiednich narzędzi i systemu

Teraz mamy dwie możliwości - albo mamy dostęp do innego komputera, gdzie będziemy mogli później przekopiować całość danych na nowy dysk twardy, albo posiadamy inny system operacyjny na starym dysku twardym i możemy skorzystać z niego wybierając go z menu bootowania przy starcie komputera. Jeśli nie mamy ani takiej ani takiej możliwości pozostaje nam instalacja drugiego systemu Windows 2000/XP/2003 na innej partycji/dysku obok starego, który chcemy sklonować (oczywiście po procesie klonowania system „pomocniczy” można odinstalować). Po takiej operacji wracamy do poprzedniego systemu i kontynuujemy przygotowania do sklonowania.

Ściągamy z sieci Windows XP Deployment Tools - plik xpsp1deploytools_pl.cab lub bierzemy bezpośrednio z płyty instalacyjnej plik D:\\Support\\Tools\\Deploy.cab.

Najlepiej jednak pobrać najnowszą wersję Windows XP Deployment Tools z sieci - obsługuje ona bowiem Windows XP SP1 oraz system Windows .NET Server.

Skąd wziąć plik Deploy.cab :

>> dla Windows 2000 : Windows 2000 Deployment Tools (SysPrep 1.0)

>> dla Windows XP/.NET Server : Windows XP SP1 Deployment Tools (XPSP1DeployTools_PL.cab) lub bezpośrednio z płyty instalacyjnej (SysPrep 1.1)

>> dla Windows Server 2003 (RTM) : bezpośrednio z płyty instalacyjnej (SysPrep 2.0)


Plik Deploy.cab znajduje się na płycie instalacyjnej w folderze D:\\Support\\Tools\\Deploy.cab.

Rozpakowujemy archiwum do utworzonego wcześniej katalogu C:\\SysPrep.


Automatyzowanie klonowania - Setup Manager Wizard (Menadżer instalacji)

Uruchamiamy z folderu C:SysPrep narzędzie Setup Manager Wizard - Setupmgr.exe. Klikamy Dalej (Next). Na ekranie New or Existing Answer File (Nowy lub istniejący pli odpowiedzi) zaznaczamy Create a new answer file (Utwórz nowy plik odpowiedzi) i klikamy Dalej. Następnie zaznaczamy Sysprep setup (Instalacja programu Sysprep); klikamy Dalej. Na ekranie Product (Produkt) wybieramy system, który chcemy sklonować.

W przypadku klonowania Windows XP Professional wybieramy drugą od góry opcję i klikamy Dalej.

Na ekranie License Agreement wybieramy albo No, do not fully automate the installation (Nie, nie automatyzuj w pełni tej instalacji) - użytkownik będzie musiał wtedy zaakceptować umowę licencyjną EULA podczas instalacji albo Yes, fully automate the installation (Tak, w pełni zautomatyzuj tą instalację) - nie będziesz musiał później wprowadzać żadnych danych podczas instalacji,

Teraz przechodzimy do menadżera ustawień - Name and organization (Nazwa i organizacja).

Wpisujemy w Name (Nazwa) nazwę domyślnego użytkownika na nowym systemie (Uwaga! Starzy użytkownicy nie zostaną usunięci). Organization (Organizacja) możemy zostawić puste. Klikamy Dalej.

Na ekranie Display Settings (Ustawienia ekranu) zaakceptuj domyślne ustawienia wyświetlania, chyba, że chcesz użyć wyższej rozdzielczości/odświeżnia, jednak tylko wtedy, gdy jesteś pewien, że nowy komputer takowe obsługuje! Zazwyczaj ustawienia pulpitu powinny być następujące (dla typowego monitora 17”):
Color (Kolor): True Color (32 bit)
Screen area (Obszar ekranu): 1024 x 768
Refresh frequency (Częstotl.odświeżania): Use Windows default (Użyj domyślnych ustawień...)

Przechodzimy do ustawień Strefy Czasowej (Time Zone) i wybieramy z listy (GMT +1:00) Sarajevo,Skopje,Warsaw...

Na ekranie Providing the Product Key (Klucz produktu) wpisz klucz produktu dostarczony razem z instalacją Windows.

Dla Windows Server 2003 pojawi się dodatkowy ekran Licensing Mode (Tryb licencjonowania) - najlepiej zostawić tutaj domyślne ustawienia, chyba że posiadana przez nas licencja pozwala na ich zmianę.

Na ekranie Computer Name wybierz : Automatically generate computer name (Automatycznie generuj nazwę komputera) - nazwa komputera zostanie wygenerowana automatycznie albo drugą opcję : Use the following computer name... (Użyj następującej nazwy komputera) i wpisz w pustym okienku nazwę komputera.

Na ekranie Administrator Password (Hasło administratora) możesz wybrać (jeśli dostępna) opcję Prompt for Administrator Password (Monituj użytkownika końcowego...) - system zapyta o hasło administratora podczas instalacji albo wybierz Use the following Administrator password (Użyj następującego hasła...) i wpisz hasło podwójnie. Możesz opcjonalnie zaznaczyć Encrypt the Administrator password in the answer file (Szyfruj hasło administratora w pliku odpowiedzi) - hasło zostanie zaszyfrowane w pliku odpowiedzi oraz opcję When a destination computer starts, automatically log on as Administrator (Po uruchomieniu komputera docelowego...) - system automatycznie zaloguje administratora podczas startu sklonowanego systemu; poniżej wpisz ile razy administrator ma być logowany automatycznie (domyślnie: 1 raz).

Na ekranie Networking Components (Składniki sieciowe) ustaw opcję Typical Settings (Ust.standardowe). Zmiany ustawień sieciowych możesz dokonać po instalacji systemu.

Na ekranie Workstation or domain (Grupa robocza lub domena) zaznacz Workgroup (Grupa robocza) i wpisz nazwę grupy roboczej, do której należy komputer albo w przypadku komputera używanego jako stacja robocza (Workstation) zostaw domyślną wartość. Jeżeli komputer należy do domeny zaznacz Domain (Domena) i wpisz jej nazwę oraz odznacz Create a computer account in the Domain (Utwórz nowe konto w domenie...).

Opcjonalnie : Na ekranie Telephony (Telefonia) wybierz z listy Country or region (Kraj lub region) kraj Poland (Polska). Wpisz w okienku poniżej numer kierunkowy - kod strefy numeracyjnej (np. ”22” dla Warszawy) oraz pozostaw pusty numer dostępu do linii zewnętrznej (na niektórych centralach - „0”). Z listy The phone system... (Telefon w tej lokalizacji wykorzystuje) wybierz Tone dla wybierania tonowego, Pulse dla impulsowego.

Na ekranie Regional Settings (Ust. regionalne) ustaw dla polskiej wersji Windows XP Use the default.... (Użyj domyślnych ustawień regionalnych...) zaś dla angielskiej Specify regional settings in the answer file (Określ ustawienia regionalne w pliku odpowiedzi) i wybierz z listy Polish.

Na ekranie Languages (Języki) wybierz Central Europe.

Na ekranie Install Printers (Instalowanie drukarek) dodaj drukarki sieciowe, które będą automatycznie zainstalowane na komputerze docelowym.

Na ekranie Run Once (Uruchamianie jednokrotne) kliknij Dalej (lub wpisz dowolne komendy, które mają być uruchomione podczas pierwszego logowania użytkownika).

Na ekranie Additional Commands (Polecenia dodatkowe) kliknij Dalej (lub wpisz dowolne komendy, które mają być uruchomione na końcu instalacji.

Na ekranie ID String (Ciąg identyfikacji) kliknij Finish (Zakończ) (lub wpisz wcześniej pomocniczą nazwę identyfikacyjną w celu łatwego rozpoznania obrazu SysPrep).

Menadżer instalacji zapyta teraz o lokalizacje pliku sysprep.inf - upewnij się, że jest to C:Sysprepsysprep.inf i kliknij OK.

Z menu aplikacji wybierz File->Exit (Plik->Zakończ).

Plik sysprep.inf powinien wyglądać podobnie do tego poniżej.


--------------------------------------------------------------------------------

;SetupMgrTag
[Unattended]
OemSkipEula=Yes
InstallFilesPath=C:\\sysprep\\i386

[GuiUnattended]
AdminPassword=7584248b8d2c9f9eaad3b435b...
EncryptedAdminPassword=Yes
AutoLogon=Yes
AutoLogonCount=1
OEMSkipRegional=1
TimeZone=100
OemSkipWelcome=1

[UserData]
ProductKey=AAAAA-AAAAA-AAAAA-AAAAA-AAAAA
FullName="GreGM"
OrgName=""
ComputerName=AMD1400

[Display]
BitsPerPel=32
Xresolution=1024
YResolution=768

[RegionalSettings]
LanguageGroup=2
Language=00000415

[SetupMgr]
DistFolder=C:\\sysprep\\i386
DistShare=windist

[Identification]
JoinWorkgroup=GRUPA_ROBOCZA

[Networking]
InstallDefaultComponents=Yes

(*)


--------------------------------------------------------------------------------

W celu zakończenia preparowania pliku sysprep.inf należy na jego końcu (np. za pomocą Notatnika) w miejscu oznaczonym (*) dodać następującą sekcję :

[SysPrep]
BuildMassStorageSection=Yes

[SysprepMassStorage]

Zapewni to, że narzędzie SysPrep doda support dla pamięci masowej.

Uwaga! W przypadku pominięcia tego fragmentu, sklonowany system może się w ogóle nie uruchomić!


Przygotowanie systemu do sklonowania - System Preparation Tool

Uruchamiany narzędzie C:\\SysPrep\\SysPrep.exe. Klikamy OK na pierwszym ekranie. Na kolejnym zaznaczamy tylko opcję (zaznaczana domyślnie) Use-MiniSetup (Użyj opcji MiniSetup) oraz jeśli przenosimy (klonujemy) system na inny komputer, na którym znajdują się urządzenia niezgodne z Plug&Play zaznaczamy dodatkowo Detect non-plug and play hardware (Wykryj sprzęt, który nie jest zgodny z typem PnP). Upewnij się, że z listy na dole wybrana jest opcja Shutdown (Zamknij - pierwsza od góry) (dla klonowania z użyciem innego komputera) lub Reboot (Uruchom ponownie) (dla klonowania z użyciem innego systemu operacyjnego na tym samym komputerze.

Jeśli należymy do domeny być może nie chcemy regenerować ponownie identyfikatorów zabezpieczeń. Zaznaczamy opcję Nie generuj ponownie ID zabezpieczeń (Do not regenerate SIDs...)

Teraz jesteśmy już gotowi do klonowania systemu - klikamy Reseal (Zapieczętuj komputer).

Na zapytanie Continue with current settings and regenerate the SIDs (Kontynuuj z bieżącymi ustawieniami i generuj ponownie ID zabezpieczeń) kliknij OK.

SysPrep przygotuje teraz system do klonowania na innym komputerze. Po kilku minutach komputer jest gotowy do procesu klonowania.

Uwaga! Zamiast poniższej fazy można skorzystać z narzędzia do klonowania dysku twardego - Norton Ghost.


Kopiowanie danych

Uwaga!
>> „stary dysk” = dysk, z którego klonujemy system
>> „nowy dysk” = dysk, który został uprzednio spartycjonowany (wg części opisanej w Tworzenie partycji na nowym dysku twardym) i na który to chcemy "przeklonować" stary system

Kolejną fazą jest kopiowanie danych na nowy, uprzednio przygotowany dysk twardy.

Do tego celu albo używamy innego komputera z systemem operacyjnym obsługującym nasz system plików (dla FAT32 wystarczy Windows 9x/Me, ale już dla NTFS musimy użyć Windows 2000/XP/2003).

Podpinamy normalnie oba dyski twarde do kontrolera - nowy i stary - na innym komputerze, ale nie bootujemy z nich, lecz z obecnego na nowym komputerze systemu.

Dzięki utworzonym wcześniej etykietom podczas partycjonowania i formatowania nowego dysku łatwo znajdujemy odpowiadające sobie partycje na nowym i starym dysku. Następnie kopiujemy (np. używając narzędzia Total Commander) po kolei wszystkie dane na odpowiednie partycje. Nie może zostać pominięty żaden plik szczególnie z partycji systemowej (dawny dysk C:).

W zasadzie można skopiować tylko starą partycję systemową na nową SYSTEM_C, chyba, że mamy jakieś ważne programy zainstalowane na innej partycji, to tę także warto skopiować w całości. Resztę danych (np. gry itp.) można skopiować już na docelowym komputerze również podpinając oba dyski (nowy koniecznie jako Primary Master; można ew. zmienić sekwencję bootowania w BIOSie na nowy dysk).

Aby jednak programy zainstalowane na innych partycjach działały prawidłowo należy tak kopiować dane, aby litera nowej partycji odpowiadała starej. Jeśli system przyporządkował litery inaczej należy użyć narzędzia Computer Management->Storage->Disk Management (Zarządzanie komputerem->Magazyn->Zarządzanie dyskami) do zmiany przypisanych liter dysków, klikając prawym przyciskiem myszy na danej partycji -> Zmień literę dysku i ścieżkę i wybierając z listy nową - odpowiednią dla poprzedniej konfiguracji komputera (po uprzednim zwolnieniu stosownej litery jeśli nie jest dostępna, klikając -> Zmień literę dysku i ścieżkę -> Usuń.).

Jeśli jednak nie mamy dostępu do innego komputera, a zainstalowaliśmy drugi system operacyjny na innej partycji (dysku), to należy podczas ponownego uruchamiania komputera wciskać klawisz F8, aby pojawiło się menu wyboru systemów operacyjnych. Teraz możemy wybrać ten drugi system i przeprowadzić kopiowanie analogicznie do opisanego powyżej z użyciem innego komputera.

Nie należy kopiować plików Pagefile.sys oraz Hiberfil.sys z żadnej partycji, w szczególności dotyczy to partycji systemowej (dawne C:).

Uwaga! W żadnym wypadku przed procesem kopiowania (klonowania) nie należy uruchamiać spreparowanego do klonowania systemu!!! Dane utworzone wówczas przez narzędzie SysPrep zostaną bezpowrotnie utracone i całą procedurę będzie trzeba wykonywać ponownie.


Na zakończenie...

Powyższej procedury klonowania można również użyć do stworzenia obrazu systemu zaraz po instalacji, z zainstalowanymi i skonfigurowanymi wszystkimi potrzebnymi do codziennej pracy programami (np. z pakietem Office). Można potem w razie awarii, szybko przywrócić system do działania, bez zabawy w instalacje i konfigurowanie go od podstaw. Jest to b.przydatne w firmach i szkołach, gdzie dostęp do komputerów ma wiele osób, które instalują różnorakie oprogramowanie.

A teraz możecie już klonować do woli - na razie jeszcze nie całą swoją rodzinę, ale system Windows :))))


Dodatkowe informacje

opracowano na podstawie własnych doświadczeń oraz witryny microsoft.com
Wersja artykułu: 1.0

---