Definicja i przeznaczenie przerzutnika monostabilnego. Przerzutniki monostabline w odróżnieniu od przerzutników bistabilnych zapamiętują stan na z góry założony, ustalony przez konstruktora układu, czas. Dzięki tej właściwości są generatorami przebiegu prostokątnego. Przerzutniki monostabilne stosuje się do odmierzania czasu, standaryzacji impulsów, pomiaru pojemności i rezystancji. Istnieje tylko jeden trwały stan równowagi, w którym układ może utrzymać się przez czas nieograniczony. Zewnętrzny sygnał wyzwalający powoduje przejście ze stanu stabilnego do quasi-stabilnego, a następnie po pewnym czasie układ samoistnie powraca do stanu stabilnego.
Podać od czego zależy czas trwania impulsu wyjściowego i w jaki sposób (wzór). Po podaniu na wejście impulsu (zera logicznego) układ zmienia stan wyjścia Q z „0” na „1”. Jednak po czasie proporcjonalnym do stałej RC (
) w punkcie X obwodu ponownie pojawia się zero logiczne i układ powraca do stanu wyjściowego: Q = „0”.
Symbol logiczny scalonego przerzutnika monostabilnego UCY 74121. Przeznaczenie jego wejść i wyjść.
Zmiany sygnałów na wejściach A1 i A2 przy wejściu B znajdującym się w stanie 0 lub zmiany sygnałów na wejściu B przy wejściach A1 i A2 znajdujących się w stanie 1 nie powodują wyzwalania impulsu wyjściowego. Umożliwia to blokowanie (bramkowanie) sygnałów wyzwalających, doprowadzanych do wybranego wejścia przez zmianę stanu innego wejścia.
Od czego zależy czas trwania impulsu wyjściowego i w jaki sposób? Jak wcześniej - wedle wzoru
. Jak widać wystarczy zwiększać rezystancję i pojemność.
Generator pojedynczego impulsu o zadanym tw (trzeba dobrać odpowiednie RT i CT) na układzie scalonym UCY 74121 wyzwalany poziomem niskim/wysokim
Definicja i przeznaczenie przerzutnika astabilnego (multiwibratora). Nie istnieje stan równowagi trwałej, w którym układ mógłby utrzymać się w czasie nieograniczonym. Przerzutniki takie wytwarzają przebiegi samoczynnie, bez udziału sygnału zewnętrznego, podobnie do generatorów sinusoidalnych.
Przerzutnik astabilny jest jednym z najpopularniejszych typów generatorów (układów generujących). Jest on szczególnie przydatny w układach cyfrowych gdyż uzyskiwany z niego przebieg o kształcie prostokątnym bardzo dobrze nadaje się do układów logicznych i zliczających. a) generator fali prostokątnej na bramkach logicznych b) generator fali prostokątnej na tranzystorach bipolarnych
c) generator fali prostokątnej na układzie scalonym UCY 74121
Przebiegi na jego wejściach i wyjściach oraz wzór.
wejście
wyjście
Budowa (schemat logiczny) i działanie układu podwajania częstotliwości fali prostokątnej.
Zasada działania polega chyba na opóźnianiu dotarcia sygnału do bramki XOR (o ile to jest XOR).
Przebiegi na jego wejściu i wyjściu (x - f1, y - f2):
parzystej liczbie bramek opóźniających
nieparzystej liczbie bramek opóźniających
opóźnieniu na układzie RC
Definicja i zastosowania generatora VCO (przestrajanego napięciem). Generator przestrajany napięciem lub w skrócie VCO (ang. Voltage Controlled Oscillator) jest to generator, którego częstotliwość można zmieniać w pewnym zakresie, stosownie do wartości napięcia doprowadzonego do jego wejścia sterującego. Przedstawione jest to na poniższym schematycznym rysunku (przebieg sinusoidalny).
Zastosowania: generatory laboratoryjne (funkcyjne); | modulatory częstotliwości - FM; | układy pętli fazowej - PLL; | przetworniki U/f (przetwarzanie napięcia na częstotliwość).
generator VCO na bramkach logicznych UCY 7404
generator VCO na układzie scalonym UCY 74121