Ostatniej nocy wiosk臋 Smurf贸w nawiedzi艂a straszna ulewa. Kilku godzinny intensywny opad deszczu spowodowa艂 parali偶 w wiosce i sprawi艂, 偶e cz臋艣膰 wioski zosta艂o kompletnie odci臋ta od 艣wiata. Papa Smurf rozpocz膮艂 natychmiastow膮 akcje ratunkow膮 .
Wioska dysponuje tylko dwoma amfibiami - Gimbosmurf i Kangosmurf do przewo偶enia dobytku smurf贸w o. Gimbosmurf porusza si臋 z pr臋dko艣ci膮 6 km/h i spala 8 litr贸w paliwa na godzin臋. Kangosmurf porusz si臋 z pr臋dko艣ci膮 8 km/h spalaj膮c przy tym 12 litr贸w paliwa na godzin臋. Ponadto amfibie te mog膮 by膰 eksploatowane w okre艣lonych przedzia艂ach czasowych. Gimbosmurf w czasie kr贸tszym ni偶 6 h/dob臋 a Kangosmurf nie d艂u偶ej ni偶 8 h/dob臋.
Gumisie ruszyli z pomoc膮 i udost臋pnili wysokiej klasy amfibie o du偶ej mocy do ratowania dobytku Smurf贸w .W bajce jak i w 偶yciu nic nie ma za darmo i Bunia ustali艂a cen臋 us艂ugi na poziomie 20 i 30 gumijag贸d za godzin臋. Wypo偶yczone pojazdy mog膮 porusza膰 si臋 z pr臋dko艣ci膮 18 i 20 km/h. Pracuj膮c nie wi臋cej ni偶 18 i 20 h/dob臋 zu偶ywaj膮c 17 i 20 litr贸w paliwa na godzin臋.
Oboj臋tna na sytuacj臋 wioski nie pozosta艂a tak偶e s膮siaduj膮ca z ni膮 Kraina Mumink贸w. Zgodzi艂a si臋 ona udost臋pni膰 Wiosce Smurf贸w sw贸j sprz臋t do walki z sytuacjami kryzysowymi po nast臋puj膮cych cenach. Za wypo偶yczenie pierwszej amfibii zgodzi艂a si臋 pobra膰 odp艂atno艣膰 w wysoko艣ci 10 gumijag贸d za godzin臋, za drug膮 amfibi臋 15 gumijag贸d za godzin臋. Pr臋dko艣膰 poruszania si臋 w przypadku pierwszej amfibii wynosi 10 km/h, natomiast drugiej 14 km/h. Maszyny te zu偶ywaj膮 odpowiednio 14 i 15 litr贸w paliwa na godzin臋 . Maszyny nie mog膮 by膰 eksploatowane nie d艂u偶ej ni偶: pierwsza - 10 h/dob臋, druga - 14 h/dob臋.
Do koszt贸w wypo偶yczenia sprz臋tu Wioska Smurf贸w b臋dzie musia艂a doliczy膰 koszty zakupu paliwa ( 1 litr = 2 gumijagody).
Czy Papa Smurf powinien wypo偶yczy膰 dodatkowy sprz臋t umo偶liwiaj膮cy ewakuacj臋 wioski i ratowanie dobytku Smurf贸w, wiedz膮c, 偶e dost臋pne 艣rodki nie s膮 wystarczaj膮ce, aby poradzi膰 sobie z tragiczn膮 sytuacj膮 spo艂ecze艅stwa, kt贸re ucierpia艂o na skutek tego wydarzenia?. Papa Smurf musi pami臋ta膰 tak偶e o tym, 偶e w najgorszym wypadku opady mog膮 spowodowa膰 podniesienie si臋 obecnego stanu wody co spowoduje konieczno艣膰 ewakuacji o kolejne 30 kilometr贸w. Jak膮 decyzja powinien podj膮膰 Papa Smurf, aby koszty akcji by艂y jak najmniejsze?
Cel : Wykorzystanie posiadanego sprz臋tu po jak najni偶szym koszcie!
A: Ustalenie przeci臋tnej liczby kilometr贸w do ewakuacji:
70 = liczba kilometr贸w ewakuacji
100=liczba kilometr贸w ewakuacji w wypadku dodatkowych opad贸w deszczu
B: Obliczenia maj膮ce na celu wskazanie kosztu ca艂kowitego przypadaj膮cego na ewakuacje km drogi przez poszczeg贸lne amfibie.
Tablica 1: Zestawienie danych dotycz膮cych pr臋dko艣ci poszczeg贸lne amfibie podczas ewakuacji, zu偶ycia paliwa oraz kosztu wypo偶yczenia.
聽 |
Pr臋dko艣膰 w km/h |
Zu偶ycie paliwa w l/h |
Cena wypo偶yczenia sprz臋tu za godzin臋* |
A1 |
6 |
8 |
- |
A2 |
8 |
12 |
- |
A3 |
10 |
14 |
10 |
A4 |
14 |
15 |
15 |
A5 |
18 |
17 |
20 |
A6 |
20 |
20 |
30 |
*cena najmu nie uwzgl臋dnia kosztu paliwa
Tablica 2: Dane dotycz膮ce zu偶ycia paliwa na ewakuacje km drogi poszczeg贸lnych amfibii
聽 |
Zu偶ycie paliwa na ewakuacje km drogi |
A1 |
8/6 = 1,3 |
A2 |
12/8 = 1,5 |
A3 |
14/10 = 1,4 |
A4 |
15/14 = 1,1 |
A5 |
17/18 = 0,9 |
A6 |
20/20=1,0 |
Legenda:
A1- amfibia I ( nale偶膮ca do Wioski Smurf贸w)
A2 - amfibia II ( nale偶膮ca do Wioski Smurf贸w)
A3 - amfibia III ( nale偶膮ca do Gumisi )
A4 - amfibia IV ( nale偶膮ca do Gumisi)
A5 - amfibia V ( nale偶膮ca do Krainy Mumink贸w)
A6 - amfibia VI (nale偶膮ca do Krainy Mumink贸w)
Tablica 3: Koszt ewakuacji 1 km terenu przez ka偶d膮 z amfibii
聽 |
Koszt paliwa km* |
Koszt wypo偶yczenia sprz臋tu na km** |
Koszt ca艂kowity na km |
A1 |
1,3 * 2 = 2,7 |
- |
2,7 |
A2 |
1,5 * 2 = 3,0 |
- |
3,0 |
A3 |
1,4 * 2 = 2,8 |
1 |
3,8 |
A4 |
1,1 * 2 = 2,1 |
1,1 |
3,2 |
A5 |
0,9 * 2 = 1,9 |
1,1 |
3,0 |
A6 |
1,0 * 2 = 2,0 |
1,5 |
3,5 |
* cena paliwa na km to iloczyn zu偶ycia paliwa na km i ceny paliwa
** cena wypo偶yczenia sprz臋tu to iloraz ceny wypo偶yczenia sprz臋tu na godzin臋
przez pr臋dko艣膰 poruszania si臋 amfibii w km/h
C: Przedstawienie postaci funkcji celu i dalsze obliczenia
FC: 2,7x1 + 3,0x2 + 3,8x3 + 3,2x4 + 3,0x5 + 3,5x6 MIN
Zmienne decyzyjne:
X1 - ilo艣膰 przejechanych km przez amfibi臋 I
X2 - ilo艣膰 przejechanych km przez amfibi臋 II
X3 - ilo艣膰 przejechanych km przez amfibi臋 III
X4 - ilo艣膰 przejechanych km przez amfibi臋 IV
X5 - ilo艣膰 przejechanych km przez amfibi臋 V
X6 - ilo艣膰 przejechanych km przez amfibi臋 I
Warunki ograniczaj膮ce:
x1 +x2 +x3 +x4 + x5 + x6 => 70
x1 +x2 + x3 + x4 + x5 + x6 <= 100
x1 <= 6
x2 <= 8
x3 <= 10
x4 <= 14
x5 <= 18
(8) x6 <= 20
FC |
2,7 |
3 |
3,8 |
3,2 |
3 |
3,5 |
|
|
zmienne |
X1 |
X2 |
X3 |
X4 |
X5 |
X6 |
|
|
|
6 |
8 |
4 |
14 |
18 |
20 |
224,2 |
|
warunki |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
70 |
70 |
|
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
70 |
100 |
|
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
6 |
6 |
|
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
8 |
8 |
|
0 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
4 |
10 |
|
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
0 |
14 |
14 |
|
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
18 |
18 |
|
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
20 |
20 |
RAPORT WYNIK脫W
|
|
|
|
|
|
|
Kom贸rka celu (Min) |
|
|
|
|
||
|
Kom贸rka |
Nazwa |
Warto艣膰 pocz膮tkowa |
Warto艣膰 ko艅cowa |
|
|
|
$H$2 |
zmienne |
0 |
224,2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kom贸rki decyzyjne |
|
|
|
|
||
|
Kom贸rka |
Nazwa |
Warto艣膰 pocz膮tkowa |
Warto艣膰 ko艅cowa |
|
|
|
$B$2 |
zmienne |
0 |
6 |
|
|
|
$C$2 |
zmienne |
0 |
8 |
|
|
|
$D$2 |
zmienne |
0 |
4 |
|
|
|
$E$2 |
zmienne |
0 |
14 |
|
|
|
$F$2 |
zmienne |
0 |
18 |
|
|
|
$G$2 |
zmienne |
0 |
20 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Warunki ograniczaj膮ce |
|
|
|
|||
|
Kom贸rka |
Nazwa |
Warto艣膰 kom贸rki |
formu艂a |
Status |
Luz |
|
$H$3 |
聽 |
70 |
$H$3>=$I$3 |
Wi膮偶膮ce |
0 |
|
$H$4 |
聽 |
70 |
$H$4<=$I$4 |
Nie wi膮偶膮ce |
30 |
|
$H$5 |
聽 |
6 |
$H$5<=$I$5 |
Wi膮偶膮ce |
0 |
|
$H$10 |
聽 |
20 |
$H$10<=$I$10 |
Wi膮偶膮ce |
0 |
|
$H$6 |
聽 |
8 |
$H$6<=$I$6 |
Wi膮偶膮ce |
0 |
|
$H$7 |
聽 |
4 |
$H$7<=$I$7 |
Nie wi膮偶膮ce |
6 |
|
$H$8 |
聽 |
14 |
$H$8<=$I$8 |
Wi膮偶膮ce |
0 |
|
$H$9 |
聽 |
18 |
$H$9<=$I$9 |
Wi膮偶膮ce |
0 |
RAPORT WRA呕LIWO艢CI
Kom贸rki decyzyjne |
|
|
|
|
|
||
|
聽 |
聽 |
Warto艣膰 |
Przyrost |
Wsp贸艂czynnik |
Dopuszczalny |
Dopuszczalny |
|
Kom贸rka |
Nazwa |
ko艅cowa |
kra艅cowy |
funkcji celu |
wzrost |
spadek |
|
$B$34 |
O1 |
6 |
0 |
2,7 |
1,1 |
1E+30 |
|
$C$34 |
O2 |
8 |
0 |
3 |
0,8 |
1E+30 |
|
$D$34 |
O3 |
4 |
0 |
3,8 |
1E+30 |
0,3 |
|
$E$34 |
O4 |
14 |
0 |
3,2 |
0,6 |
1E+30 |
|
$F$34 |
O5 |
18 |
0 |
3 |
0,8 |
1E+30 |
|
$G$34 |
O6 |
20 |
0 |
3,5 |
0,3 |
1E+30 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Warunki ograniczaj膮ce |
|
|
|
|
|||
|
聽 |
聽 |
Warto艣膰 |
Cena |
Prawa strona |
Dopuszczalny |
Dopuszczalny |
|
Kom贸rka |
Nazwa |
ko艅cowa |
dualna |
w. o. |
wzrost |
spadek |
|
$H$37 |
.(1) |
70 |
3,8 |
70 |
6 |
4 |
|
$H$38 |
.(2) |
70 |
0 |
100 |
1E+30 |
30 |
|
$H$39 |
.(3) |
6 |
-1,1 |
6 |
4 |
6 |
|
$H$40 |
.(4) |
8 |
-0,8 |
8 |
4 |
6 |
|
$H$41 |
.(5) |
4 |
0 |
10 |
1E+30 |
6 |
|
$H$42 |
.(6) |
14 |
-0,6 |
14 |
4 |
6 |
|
$H$43 |
.(7) |
18 |
-0,8 |
18 |
4 |
6 |
|
$H$44 |
.(8) |
20 |
-0,3 |
20 |
4 |
6 |
RAPORT GRANIC
聽 |
Cel |
聽 |
|
|
|
|
|
|
Kom贸rka |
Nazwa |
ko艅cowa |
|
|
|
|
|
|
$H$34 |
聽 |
224,2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
聽 |
Zmienne decyzyjne |
聽 |
|
Dolna |
Cel |
|
G贸rna |
Cel |
Kom贸rka |
Nazwa |
ko艅cowa |
|
granica |
Wynik |
|
granica |
Wynik |
$B$34 |
O1 |
6 |
|
6 |
224,2 |
|
6 |
224,2 |
$C$34 |
O2 |
8 |
|
8 |
224,2 |
|
8 |
224,2 |
$D$34 |
O3 |
4 |
|
4 |
224 |
|
10 |
247 |
$E$34 |
O4 |
14 |
|
14 |
224,2 |
|
14 |
224,2 |
$F$34 |
O5 |
18 |
|
18 |
224,2 |
|
18 |
224,2 |
$G$34 |
O6 |
20 |
|
20 |
224,2 |
|
20 |
224,2 |
ANALIZA WRA呕LIWO艢CI - INTERPRETACJA WYNIK脫W
Nale偶a艂oby zacz膮膰 od tego, 偶e nasze zadanie ma tylko jedno rozwi膮zanie. Dowiedzia艂y艣my si臋 o tym analizuj膮c raport wra偶liwo艣ci, poniewa偶 warto艣膰 ko艅cowa i przyrost kra艅cowy zmiennej decyzyjnej nie s膮 r贸wne zero. Jednak to nie 艣wiadczy jeszcze o niczym, musia艂y艣my sprawdzi膰 dla ka偶dego warunku ograniczaj膮cego warto艣膰 ceny dualnej. W naszym zadaniu jest ona r贸wna zero w warunkach: 2 i 5 ale odpowiedni warunek ograniczaj膮cy( w raporcie wynik贸w) nie jest wi膮偶膮cy, dlatego zadanie ma jedno rozwi膮zanie.
RAPORT WYNIK脫W
W raporcie wynik贸w z zawarto艣ci cz臋艣ci pierwszej Kom贸rka celu wynika, 偶e minimalny przy danych warunkach ograniczaj膮cych koszt akcji wyniesie 224,2 gumijag贸d.
Osi膮gni臋cie takiego kosztu jest mo偶liwe(Kom贸rki decyzyjne) dzi臋ki ewakuacji przez:
- amfibi臋 I - 6 km drogi,
amfibi臋 II - 8 km drogi,
amfibi臋 III - 4 km drogi,
amfibi臋 IV - 14 km drogi,
amfibi臋 V - 18 km drogi,
amfibi臋 VI - 20 km drogi
Z ostatniego fragmentu raportu wynik贸w (Warunki ograniczaj膮ce) dowiadujemy si臋, 偶e ograniczenie opisuj膮ce prac臋 amfibii 3 jest lu藕ne (nie wi膮偶膮ce) przy decyzji optymalnej. Warto艣膰 6 w kolumnie Luz dla pi膮tego warunku ograniczaj膮cego informuje, 偶e w trakcie wykonywania optymalnej akcji amfibia trzecia nie zostanie dobrze wykorzystana, gdy偶 Smurfy z obszaru 60km drogi nie zostan膮 ewakuowani. Warto艣膰 30 w kolumnie Luz dla drugiego warunku ograniczaj膮cego informuje, 偶e smurfy z obszaru 30 kilometr贸w drogi zostan膮 ewakuowani w wyniku pogorszenia si臋 warunk贸w pogodowych.
Natomiast warunki dotycz膮ce amfibii 1,2,4,5 i 6 s膮 napi臋te (wi膮偶膮ce) przy decyzji optymalnej. Oznacza to, 偶e przy optymalnej akcji usuwania szk贸d w pe艂ni zostan膮 wykorzystane p艂ugi 1,2,4,5,6.
RAPORT WRA呕LIWO艢CI
Dla zmiennych decyzyjnych ( O1, O2, O3, O4, O5, O6 ) warto艣膰 w kolumnie Przyrost kra艅cowy jest r贸wna zero, co oznacza, 偶e jakakolwiek zmiana dodatnich warto艣ci zmiennych decyzyjnych nie mo偶e by膰 brana pod uwag臋.
Liczby w kolumnach Dopuszczalny wzrost i Dopuszczalny spadek okre艣laj膮 tzw. zakresy stabilno艣ci decyzji optymalnej wzgl臋dem zmian warto艣ci poszczeg贸lnych wag funkcji celu. I tak z wiersza przyporz膮dkowanego zmiennej O1 odczytujemy, 偶e je艣li wsp贸艂czynnik c1 z funkcji celu ( koszt jednostkowy amfibii pierwszej r贸wny 1 gumijagodzie) zmniejszy si臋 nie wi臋cej ni偶 o 1E+30, to nie spowoduje to zmiany decyzji optymalnej przy niezmienionych kosztach jednostkowych: x2 = 3,0; x3 = 3,8; x4 = 3,2; x5 = 3,0; x6=3,5. Zmiana decyzji nie nast膮pi r贸wnie偶 gdy c1 wzro艣nie nie wi臋cej ni偶 1,1 gumijagody za godzin臋, niezmienn膮 decyzj臋 optymaln膮 otrzymamy je艣li c1 nale偶y (0; 3,8>. Zmieni si臋 jednak warto艣膰 funkcji celu. Analogicznie z pozosta艂ymi p艂ugami.
Druga cz臋艣膰 raportu wra偶liwo艣ci dotyczy warunk贸w ograniczaj膮cych i zawiera informacje o stabilno艣ci decyzji optymalnej wzgl臋dem zmian wyraz贸w wolnych z warunk贸w ograniczaj膮cych.
Drugi i pi膮ty warunek ograniczaj膮cy w zadaniu s膮 nie wi膮偶膮ce (lu藕ne):
lu藕ny drugi warunek ograniczaj膮cy przy decyzji optymalnej oznacza, 偶e limit wydajno艣ci pracy amfibii nie zosta艂 wykorzystany w ca艂o艣ci.
Pi膮ty warunek ograniczaj膮cy jest tak偶e niewi膮偶膮cy przy decyzji optymalnej, co oznacza, 偶e wydajno艣膰 amfibii trzeciej nie zosta艂a wykorzystana w ca艂o艣ci (O5=4), nale偶y stwierdzi膰, 偶e zwi臋kszenie wydajno艣ci pracy tej amfibii powy偶ej 4 km nie wp艂ynie na szybko艣膰 ewakuacji smurf贸w i ratowania dobytku, a co za tym idzie r贸wnie偶 na spadek kosztu - wskazuje na to zerowa warto艣膰 ceny dualnej,
Trzeci, czwarty, sz贸sty, si贸dmy, 贸smy warunek ograniczaj膮cy s膮 napi臋te (wi膮偶膮ce) przy decyzji optymalnej. Oznacza to, 偶e:
dost臋pna wydajno艣膰 pracy pierwszej amfibii jest wykorzystany w ca艂o艣ci. Gdyby jednak by艂a mo偶liwo艣膰 zwi臋kszenia wydajno艣ci pracy tej amfibii o godzin臋, przy nie zmienionym czasie pracy innych amfibii, to optymalna ewakuacja smurf贸w przez pozosta艂e amfibie gwarantowa艂oby 艂膮czny koszt o 1,1 gumijag贸d mniejszy od minimalnego kosztu 224,2 osi膮ganego bez zwi臋kszenia wydajno艣ci pracy tej amfibii.
analogicznie w pozosta艂ych warunkach.
Informacje zawarte w kom贸rkach dopuszczalny wzrost i dopuszczalny spadek dotycz膮 zmian wyraz贸w wolnych, ale takich zmian, kt贸re nie zmieni膮 zestawu dodatnich zmiennych decyzji optymalnej, chocia偶 warto艣ci tych zmiennych mog膮 ulega膰 zmianie.
je艣li wydajno艣膰 pracy trzeciej amfibii zmniejszy艂aby si臋 o co najwy偶ej 6 km/h (do dolnej granicy krytycznej 4) lub zwi臋kszy艂aby si臋 o dowoln膮 wielko艣膰 (g贸rna granica 1E+30) nie spowodowa艂oby to 偶adnych zmian w wydajno艣ci amfibii (warunek ten jest lu藕ny),
je艣li wydajno艣膰 pracy pierwszej amfibii zmniejszy艂aby si臋 o co najwy偶ej 6 km/h (do dolnej granicy krytycznej 0) lub zwi臋kszy艂aby si臋 o 4 (g贸rna granica 10) , optymalny koszt ewakuacji b臋dzie nadal przewidywa艂 dane amfibii (warto艣膰 funkcji celu zmieni si臋 o b*(-1,1))
RAPORT GRANIC
Podaje informacje o dopuszczalnych zakresach zmian warto艣ci ka偶dej ze zmiennych decyzyjnych, kt贸re osi膮gn臋艂y warto艣膰 dodatni膮, przy nie zmienionych warto艣ciach pozosta艂ych zmiennych decyzyjnych. Ka偶da taka zmiana musi spowodowa膰 zmian臋 - pogorszenie - warto艣ci funkcji celu.
Z raportu granic dla analizowanego zadania wynika, 偶e gdyby warto艣膰 zmiennej decyzyjnej O1 - wydajno艣膰 pierwszej amfibii wynosi艂a zero, to przy nie zmienionych warto艣ciach pozosta艂ych zmiennych decyzyjnych funkcja celu wynios艂aby 224,2 etc.
2