Wykład nr I

20.10.2012

Zaliczenie 5go stycznia

Test, zadania, kojarzenie faktów

KALKULATORY!!

Sprawozdanie finansowe stanowi końcowy etap całego procesu przetwarzania informacji w rachunkowości.

Rachunkowość - (prof. Mesner) system informacyjny przedsiębiorstwa, system ciągłego w czasie ujmowania, grupowania, przetwarzania, prezentowania i interpretowania danych wyrażonych wartościowo, danych ogólnych i szczegółowych oraz bilansujących się, a dotyczących sytuacji majątkowej, kapitałowej i zdarzeń zachodzących w ramach prowadzonych działalności.

Przedmiot rachunkowości

- majątek,

- źródła finansowania,

- wynik finansowy,

- procesy gospodarowania(czynności i zjawiska dotyczące prowadzonej działalności gospodarczej przez tę jednostkę)

Rachunkowość wiąże się z tym, czym jednostka się zajmuje.

Podmioty rachunkowośći - podmioty prowadzące rachunkowość np. spółki kapitałowe, przedsiębiorstwa, spólki cywilne, podmioty sektora finansów publicznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą

Rachunkowość wykorzystuje trzy metody:

- metoda podmiotowa: polega na prowadzeniu rachunkowości odrębnie dla każdego jednego podmiotu.

- metoda bilansowa: polega na szukaniu równowagi w stanach majątku, źródłach jego finansowania i ich zmianach. Przejawem stosowania tej metody jest w rachunkowości sporządzanie sprawozdania finansowego, czyli bilansu i dwustronne ujmowanie operacji gospodarczych(zasada nadrzędna).

- metoda grupowania: polega na porządkowaniu zjawisk podlegających ewidencji księgowej.

Rachunkowość pełni kilka funkcji:

1. informacyjna(polega na dostarczeniu danych liczbowych odbiorcom wewnętrznym-kierownictwo jednostki, pracownicy i zewnętrznym-bank, Urząd Skarbowy, GUS, inwestorzy),

2. sprawozdawcza(polega na sporządzaniu sprawozdań finansowych, które są elementem końcowym całego procesu przetwarzania informacji),

3. analityczno-interpretacyjna(polega na analizie sprawozdań finansowych i wyciąganiu na tej podstawie wniosków),

4. funkcja kontrolna (kontroli wewnętrznej),

5. funkcja statystyczna (polega na dostarczaniu danych na potrzeby sporządzania informacji makroekonomicznej na potrzeby GUS).

Ustawa o rachunkowości określa zakres rachunkowości stanowiąc, iż rachunkowość obejmuje:

1. stosowanie zasad rachunkowości(MSR),

2. określanie polityki rachunkowości,

3. prowadzenie na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych w sposób chronologiczny i systematyczny,

4. wycena składników, aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego,

5. sprawdzanie za pomocą inwentaryzacji określonego stanu aktywów i pasywów,

6. sporządzanie sprawozdań finansowych,

7. gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych oraz innej dokumentacji przewidzianej ustawą,

8. badanie sprawozdania finansowego i jego ogłaszanie.

Literatura:

- Międzynarodowe standardy sprawozdawczości finansowej 2011.7, tłumaczenie na język polski: Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa 2011 ,strona Ministerstwa Finansów w odniesieniu do MSR i MSSF

- Irena Olchowicz, Agnieszka Tłaczała: Rachunkowość finansowa w przykładach według ustawy o rachunkowości i MSR. Diffin. Warszawa 2008.

- Monika Foremna-Pilarska, Ewa Radawiecka: Rachunkowość na tle rozwiązań międzynarodowych. Diffin. Warszawa 2007

MSR = MSSF(!!)

Naczelnym zadaniem rachunkowości jest identyfikacja, gromadzenie informacji o aktywach i pasywach, ich wycena a także prezentacja sprawozdania finansowego zgodnie z zasadą true and fair view(wierny i rzetelny obraz).

Globalizacja gospodarek wymaga(aby zachować zasadę true and view):

- standaryzacji rachunkowości,

- harmonizacji rachunkowości.

Standaryzacja - oznacza stosowanie tych samych reguł i zasad sporządzania sprawozdań finansowych.

Harmonizacja - oznacza proces redukowania różnic w sprawozdawczości finansowej poszczególnych krajów, jednak nie musi (nie powinna) prowadzić do unifikacji sprawozdań finansowych - musi być możliwość stosowania wewnętrznych zasad rachunkowości dostosowanych do specyfiki działalności jednostki.

Standaryzację i harmonizację rachunkowości przede wszystkim wymusili użytkownicy sprawozdań finansowych - głównie inwestorzy.

Przyczyny standaryzacji i harmonizacji rachunkowości:

1. globalizacja rynków kapitałowych,

2. procesy prywatyzacji na świecie,

3. powstanie i rozwój ponadnarodowych korporacji i ugrupowań,

4. regionalizacja gospodarki światowej,

5. potrzeby porównywalności informacji finansowych różnych podmiotów gospodarczych

Koncepcje rachunkowości na świecie

Obecnie na świecie ukształtowały się w ewolucyjny sposób dwie odmienne od siebie koncepcje rachunkowości(modele):

Model kontynentalny	Model anglosaski tzw. Brytyjsko-amerykański
Niemcy, Francja, Austria, Belgia, Hiszpania, Włochy, Szwajcaria, Kraje skandynawskie, Polska, Czechy, Węgry, Japonia	Wielka Brytania, Stany Zjednoczone
Wspierany przez Międzynarodowe standardy rachunkowości, MSR (international accounting standards, IAS), które bazuje na ścisłym powiązaniu prawa bilansowego z prawem podatkowym	Wspierany przez Amerykańskie standardy rachunkowości US GAAP (Generally Accepted Accounting Principles), które przyjmują prawdziwy i wierny wizerunek finansowy firmy, jako nadrzędny cel rachunkowości preferują ryzyko w działalności gospodarczej.
System Prawny
Rachunkowość podlega ścisłym regulacjom prawnym(ścisłe określenie zasad rachunkowości)	Obowiązuje prawo zwyczajowe, a reguły rachunkowości ustalane są przez sektor prywatny
Wpływ systemu podatkowego
Duży wpływ prawa podatkowego(prawo podatkowe i bilansowe są ściśle ze sobą powiązane)	Prawo podatkowe nie ma istotnego wpływu na rozwiązania w zakresie rachunkowości
Użytkownicy sprawozdań
Główni użytkownicy sprawozdań to kredytodawcy, organy podatkowe oraz inwestorzy	Główni użytkownicy sprawozdań to przede wszystkim inwestorzy
Zakres ujawniania informacji
Tendencje w kierunku zmniejszania ujawniania	Tendencje w kierunku zwiększania ujawniania
Źródło kapitału
Kapitał dostarczany głównie przez sektor bankowy	Kapitał dostarczany głównie przez rozwinięte rynki finansowe(akcji)
Zorientowanie rachunkowości
Na zaspokajanie potrzeb informacyjnych rządu np. w celu ustalania zobowiązań podatkowych, w mniejszym na zaspokajanie potrzeb informacyjnych dostawców kapitału	Na zaspokajanie potrzeb informacyjnych inwestorów i kredytodawców

Dwie teorie rachunkowości określający zasadniczy cel sprawozdania finansowego

Jednostka prowadząca działalność gospodarczą zobowiązana jest do sporządzania sprawozdania finansowego. W teorii rachunkowości można wyodrębnić dwa modele koncepcyjne określające zasadniczy cel sprawozdania finansowego:

1. Teorię transakcyjną - według które głównym celem sprawozdania finansowego jest ustalanie prawidłowego obrazu osiągniętej rentowności w danym okresie obrachunkowym. Podstawowym źródłem informacji jest więc rachunek zysków i strat. Ujmuje historyczne rozliczenie zdarzeń.

2. Teorię wartości - według której, głównym odbiorcą sprawozdania finansowego są obecni i potencjalni inwestorzy, a głównym celem sprawozdania finansowego jest przedstawienie rzetelnej sytuacji finansowej jednostki gospodarczej, mierzonej wielkością jej kapitału własnego. Głównym źródłem informacji jest więc bilans. Pokazuje jakie zasoby posiada jednostka, aby w przyszłości mogła generować przychody.

Obserwuje się w rozwiązaniach międzynarodowych odejście od rygoryzmu zasady transakcyjnej na rzecz teorii wartości (pomnożenia bogactwa).

Proces standaryzacji rachunkowości na świecie

Tworzenie „międzynarodowego języka biznesu”. Początkowo poszczególne kraje tworzyły standardy rachunkowości wyłącznie na własny użytek:

- W ramach Unii Europejskiej ograniczanie różnic w rachunkowości na początku następowało na podstawie wydawanych Dyrektyw Unii Europejskiej, w szczególności Dyrektywy IV i VII a w Stanach Zjednoczonych na podstawie Amerykańskich Standardów Rachunkowości US GAAP.

Jednak okazało się, iż w przypadku Unii Europejskiej Dyrektywy (szczególnie ważne w latach 80tych XX wieku) nie są dostatecznie szczegółowe, nie obejmują wielu obszarów rachunkowości, a także dopuszczają wielowariantowość rozwiązań. MSR, które powstały później, okazały się być bardziej szczegółowe.

W 2002 roku Parlament Europejski przyjął rozporządzenie nr 1606/2002 UE w sprawie stosowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości w Unii Europejskiej

27.10.2012 r - Sobota - Wykład 2

Geneza MSR-ów

Zapoczątkowany proces w 1973 roku poprzez powołanie w Londynie Komitetu Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (ang. International Accounting Standards Comitee, IASC). To niezależna, prywatna organizacja, założona na mocy porozumienia zawodowych organizacji księgowych z Australii, Francji, Holandii, Irlandii, Japonii, Kanady, Meksyku, Niemiec, USA i Wielkiej Brytanii.

W 2001 r. (w momencie przekształcenia) Komitet zrzeszał 153 organizacje zawodowe ze 113 krajów, w tym Stowarzyszenie Księgowych w Polsce.

Został powołany w celu opracowywania i publikowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości(MSR), które będą obowiązujące przy sporządzaniu ogólnie dostępnych sprawozdań finansowych oraz promowania tych Standardów na całym świecie - w tym celu powołano:

- 1981 rok, grupa konsultacyjna,

- 1995 rok, komisja doradcza,

- 1997 rok - stały komitet do spraw interpretacji

Komitet wydał 41 standardów (MSR), 24 inrepretacje MSR-ów oraz ramy koncepcyjne opracowywania sprawozdań finansowych (tzw. Założenia Koncepcyjne).

W 2001 r. Komitet MSR został przekształcony w 14 osobową Radę Międzynarodową Standardów Rachunkowości RMSR(International Accounting Bard, IASB), a standardy opublikowane od tego czasu określane są mianem Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej MSSF, których celem jest stopniowe zastępowanie dotychczasowych MSR.

Do zadań RMSR należy:

1. opracowanie globalnych, zrozumiałych i wysokiej jakości standardów rachunkowości,

2. promowanie stosowania i wdrażania tych standardów,

3. współpraca z krajowymi podmiotami tworzącymi standardy w celu uzyskania rozwiązań najlepszej jakości

Integralną częścią MSR-ów są interpretacje wydawane przez Komitet do spraw Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej KIMSF ( wcześniej SKI). Zawierają one wskazówki, które mają zapewnić poprawne stosowanie postanowień standardów (najczęściej dotyczą kwestii, które mogą być przedmiotem sporu).

Międzynarodowe standardy sprawozdawczości finansowej:

To standardy i interpretacje przyjęte przez RMSR i składają się z:

- Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej MSSF

- Międzynarodowe Standardy Rachunkowości MSR

- interpretacji wydanych przez Komitet do spraw Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej KIMSF lub istniejący wcześniej Stały Komitet do spraw Interpretacji SKI.

W praktyce stosuje się określenie Międzynarodowych Standardów Rachunkowości oznaczające MSR-y i MSSF-y.

AKTUALNA LISTA MSR I MSSF

Międzynarodowe Standardy Rachunkowości

MSR nr 1 - Prezentacja sprawozdań finansowych

MSR nr 2 - Zapasy

MSR nr 7 - Sprawozdanie z przepływów pieniężnych

MSR nr 8 - Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów.

MSR nr 10 - Zdarzenia po zakończeniu okresu sprawozdawczego

MSR nr 11 - Umowy o usługę budowlaną

MSR nr 12 - Podatek dochodowy

MSR nr 16 - Rzeczowe aktywa trwałe

MSR nr 17 - Leasing

MSR nr 18 - Przychody

MSR nr 19 - Świadczenia pracownicze

MSR nr 20 - Dotacje rządowe oraz ujawnianie informacji na temat pomocy rządowej

MSR nr 21 - Skutki zmian kursów wymiany walut obcych

MSR nr 23 - Koszty finansowania zewnętrznego

MSR nr 24 - Ujawnianie informacji na temat podmiotów powiązanych

MSR nr 26 - Rachunkowość i sprawozdawczość programów świadczeń emerytalnych

MSR nr 28 - Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych

MSR nr 29 - Sprawozdawczość finansowa w warunkach hiperinflacji

MSR nr 32 - Instrumenty finansowe: prezentacja

MSR nr 33 - Zysk przypadający na jedną akcję

MSR nr 34 - Śródroczna sprawozdawczość finansowa

MSR nr 36 - Utrata wartości aktywów

MSR nr 37 - Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe

MSR nr 38 - Aktywa niematerialne

MSR nr 39 - Instrumenty finansowe - ujmowanie i wycena

MSR nr 40 - Nieruchomości inwestycyjne

MSR nr 41 - Rolnictwo

Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej

MSSF 1 - Zastosowanie MSSF po raz pierwszy

MSSF 2 - Płatności na bazie akcji

MSSF 3 -Połączenia przedsięwzięć

MSSF 4 - Umowy ubezpieczeniowe

MSSF 5 -Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana

MSSF nr 6 - Poszukiwanie i ocena zasobów mineralnych

MSSF nr 7 -Instrumenty finansowe - ujawnianie informacji

MSSF nr 8 - Segmenty operacyjne

MSSF nr 9 - Instrumenty finansowe

MSSF 10 - Skonsolidowane sprawozdanie finansowe (Celem MSSF 10 jest wprowadzenie jednolitego modelu konsolidacji - zastępuje MSR 27 „Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowego”)

MSSF 11 - Wspólne ustalenia umowne - zastępuje MSR 31 „Udziały we wspólnych przedsięwzięciach”)

MSSF 12 - Ujawnienia na temat zaangażowania w inne jednostki

MSSF 13 - Wycena w wartości godziwej - podaje nową definicję wartości godziwej oraz wskazówki dotyczące jej wyceny

STRUKTURA MSR

Założenia koncepcyjne

MSR nr 1 Prezentacje sprawozdań finansowych

Inne MSR i MSSF

Interpretacja KIMSF i SKI

W 1989 roku Komitet (Rada) Międzynarodowych Standardów Rachunkowości wydał Założenia koncepcyjne Sporządzania i Prezentacji Sprawozdań Finansowych (Koncepcja ramowa), określają zakres informacji płynących ze sprawozdawczości oraz zasady rachunkowości, które należy uwzględnić. Założenia koncepcyjne dotyczą sprawozdań finansowych o ogólnym przeznaczeniu, sporządzanym przez spółki publiczne i prywatne.

Uwaga - Założenia koncepcyjne nie są Międzynarodowym Standardem Rachunkowości i nie dotyczą zagadnień szczegółowych.

Przydatność Założeń Koncepcyjnych:

1. określają cele sprawozdawczości finansowej

2. definiują podstawowe założenia

3. omawiają koncepcje kapitału i zachowania kapitału

4. określają cechy jakościowe informacji zawartych w sprawozdaniach

5. stanowią punkt odniesienia przy opracowaniu nowych standardów międzynarodowych i krajowych

Międzynarodowy standard rachunkowości nr1. „Prezentacja sprawozdań finansowych”

Podstawowy standard rachunkowości.

• Uregulowano w nim kluczowe kwestie związane z ogólnymi wymaganiami dotyczącymi prezentacji sprawozdań finansowych,

• Zawiera wytyczne dotyczące struktury i minimalnej zawartości sprawozdania finansowego,

• Rozwija niektóre zasady określone w Założeniach Koncepcyjnych,

• Nie zawiera np. szczególnych zasad wyceny poszczególnych kategorii, ponieważ te zagadnienia regulują inne standardy np. nr2. Zapasy.

Geneza US GAAP

• Lata trzydzieste XX w. to początki tworzenia założeń koncepcyjnych współczesnych amerykańskich standardów US GAAP - Amerykańskie Stowarzyszenie Rachunkowości (AAA) opublikowało w 1936r. wstępną deklarację zasad rachunkowości

• W 1956 roku powołano Radę do spraw Zasad Rachunkowości (APB)

• W 1970 r. wydana Deklaracja nr4 Rady ds. Zasad Rachunkowości (APB) - to pierwsza próba całościowego sformułowania założeń koncepcyjnych rachunkowości finansowej w USA

• W 1973 r. w miejsce APB powołano Radę Standardów Rachunkowości Finansowej (Finanacial Accounting Standards Board, FASB), która działa do dziś.

• FASB wydaje Deklaracje dotyczące pojęć rachunkowości finansowej (Statements of Financial Accounting Concepts, SFAC).

Są to zasadnicze założenia koncepcyjne rachunkowości finansowej - tzw. Ramy konceptualne rachunkowości (na nich były wzorowane założenia koncepcyjne MSR) np.:

- SFAC nr 1: cele rachunkowości organizacji typu profit,

- SFAC nr 6: definicje elementów sprawozdań finansowych wszystkich rodzajów organizacji i jednostek.

- SFAC nr 7 wykorzystanie informacji o przepływach pieniężnych i wartości bieżącej w rachunkowości

Rada standardów Rachunkowości Finansowej (FASB) wydaje też standardy rachunkowości finansowej (SFAS), będące uszczegółowieniem deklaracji.

Na całość US GAAP składają się więc:

- deklaracje SFAC,

- standardy rachunkowości finansowej SFAS,

- opinie wydawane przez APB (APB Opinions),

- biuletyny wydawane przez AICPA (Accounting research bulletings, ARB)

- biuletyny techniczne (Technical Bulletins) opracowywane przez FASB,

- deklaracje o przyjętym stanowisku (Statements of Positions) wydawane przez AICPA i zatwierdzane przez FASB i inne.

Podstawy prawne prowadzenia rachunkowości przez Polskie jednostki.

Od 1go stycznia 2005 roku nastąpiła przełomowa zmiana w zakresie obowiązywania prawa o rachunkowości na obszarze Unii Europejskiej ( w tym Polski), która wynikała z akceptacji przez Unię Europejską międzynarodowych standardów rachunkowości(MSR, rozporządzenie nr 1606/2002 UE).

Obecnie jednostki gospodarcze w Polsce ze względu na obowiązujące ich prawo w zakresie rachunkowości dzielą się na 3 grupy:

1. podmioty, dla których prawem w zakresie rachunkowości jest ustawa z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości( nazywana często jako: Polskie Prawo Bilansowe),

2. podmioty, dla których prawem w zakresie rachunkowości są MSR/MSSF,

3. podmioty, dla których prawem w zakresie rachunkowości w zależności od ich wyboru może być ustawa o rachunkowości lub MSR/MSSF

Ważne!! - Zatem od 01.01.2005 spółki, których papiery wartościowe znajdują się w obrocie publicznym, działające w Polsce(w tym banki) zostały objęte obowiązkiem sprawozdawczości według MSR(MSSF) - przy sporządzaniu sprawozdań finansowych muszą w pierwszym rzędzie stosować przepisy unijne (czyli MSR), a jedynie w kwestiach nieuregulowanych opierać się na normach wewnątrz krajowych.

Regulacje w zakresie rachunkowości(sprawozdawczości) w Polsce

• obowiązek stosowania zapisów Ustawy o rachunkowości (UOR) z dnia 29 września 1994 roku oraz aktów wykonawczych wydanych na podstawie UOR (art. 81,82 i 83 UOR)

obligatoryjnie (art. UOR) przez jednostki mające siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium RP np. dotyczy to:

1. spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji) oraz spółek cywilnych, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego

2. osób fizycznych, spółek cywilnych, jawnych, partnerskich oraz spółdzielni socjalnych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1.200.000 euro,

3. jednostek organizacyjnych działających na podstawie np. Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na wielkość przychodów,

4. gmin, powiatów, województw i ich związków oraz np. jednostek budżetowych,

5. jednostek organizacyjnych mniemających osobowości prawnej,

6. osób zagranicznych, oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej,

7. jednostek nie wymienionych w pkt 1-6, jeżeli otrzymują one na realizację zadań zleconych dotacje lub subwencje z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub funduszów celowych - od początku roku obrotowego, w którym dotacje lub subwencje zostały im przyznane.

• Obowiązek stosowania zapisów MSR i MSSF

Obligatoryjnie (art. 45 UOR):

Skonsolidowane sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych oraz banków (art. 4 rozporządzenie WE nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 lipca 2002r. w sprawie stosowania MSR)

Fakultatywnie (art. 45 i 55 UOR) - decyzję podejmuje każdorazowo organ zatwierdzający:

Skonsolidowane sprawozdania finansowe:

1. emitentów papierów wartościowych zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

2. Jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca wyższego szczebla sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR

Jednostkowe sprawozdanie finansowe:

1. emitentów papierów wartościowych dopuszczonych, emitentów zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego

2. jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR

-w zakresie nieuregulowanym przez MSR i ich interpretacje (art. 2 UOR) dozwolone stosowanie: ustawy o rachunkowości i aktów wykonawczych do UOR

10.11.2012r. Sobota - Wykład 3

REGULACJA W ZAKRESIE RACHUNKOWOŚCI (SPRAWOZDAWCZOŚCI) W POLSCE

Stosując UOR Stosując MSR/MSFF

W zakresie nieuregulowanych w ustawie W zakresie nieuregulowanych przez MSR/MSSF

o rachunkowości dozwolone stosowanie: i ich interpretacje (art. 2 UoR) dozwolone stosowanie:

w pierwszej kolejności - Krajowych KSR oraz ustawy o rachunkowości i aktywów

Standardów Rachunkowości KSR wykonawczych do UoR

• KSR nr 1 Rachunek przepływów

Pieniężnych

• KSR nr 2 Podatek dochodowy

• KSR nr 3 Niezakończone

• Usługi budowlane

• KSR nr 4 Utrata wartości aktywów

• KSR nr 5 Leasing, najem i dzierżawa

• KSR nr 6 Rezerwy, bierne rozliczenia

międzyokresowe kosztów, zobowiązania

warunkowe

• KSR nr 7 Zmiany zasad (polityki)

rachunkowości, wartości szacunkowych,

poprawianie błędów, zdarzenia następujące

po dniu bilansowym - ujęcie i prezentacja.

W drugiej kolejności - MSR/MSSF

PROCEDURY PRZYJMOWANIA MSR W UE:

Podstawa prawna do przyjęcia MSR/MSSF do porządku prawnego Wspólnoty zawarta jest w Rozporządzeniu 1606/2002 Parlamentu Europejskiego oraz Rady w sprawie stosowania MSR. Poszczególne MSR/MSSF włączane są do prawa UE w formie rozporządzeń wykonawczych Komisji Europejskiej.

Procedura przyjęcia MSR/MSSF obejmuje:

• Wydanie rekomendacji w sprawie przyjęcia lub odrzucenia danego MSR/MSSF przez Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG) - prywatną organizację europejską doradzają Komitetowi Regulacyjnemu ds. Rachunkowości,

• Zaaprobowanie przyjęcia danego MSR/MSSF przez Komitet Regulacyjny ds. Rachunkowości (ARC) działający przy Komisji Europejskiej.

• Wyrażenie braku sprzeciwu przez Radę UE i Parlament Europejski

• Wydanie przez KE rozporządzenia zawierającego tekst przyjętego MSR/MSSF i opublikowanie go we wszystkich językach urzędowych UE

POJĘCIE , ISTOTA I KLASYFIKACJA SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH

Sprawozdaniem finansowym określa się usystematyzowane zestawienie liczbowe charakteryzujące majątek przedsiębiorstwa w przekroju rzeczowym i finansowym (wg źródeł pochodzenia), koszty oraz wynik finansowy działalności gospodarczej tego podmiotu. - Z. Messner.

Sprawozdanie finansowe to usystematyzowany zbiór, wybranych z ksiąg rachunkowych danych liczbowych o działalności gospodarczej i jej wynikach oraz o sytuacji finansowej jednostki gospodarującej. - G. Świderska

Podstawowym źródłem danych do sporządzenia tych sprawozdań jest ewidencja księgowa. Dane niezbędne do sporządzenia sprawozdania finansowego są najpierw odpowiednio uporządkowane, doprowadzone do porównywalności zweryfikowane.

CEL SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO.

UoR nie określa wprost celu sprawozdania finansowego - art.4 UoR „Jednostki obowiązane są stosować określone ustawą zasady rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy”.

Art.8 ust 1. UoR - Jednostka dokonując wyboru rozwiązań dopuszczonych ustawą i dostosowując je do potrzeb jednostki powinna zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki przy zachowaniu zasady ostrożności.

Podstawowym celem sprawozdań finansowych jest dostarczenie informacji o sytuacji finansowej, majątkowej, wynikach finansowych działalności i zmianach sytuacji finansowej podmiotu gospodarczego niezbędnych przy podejmowaniu decyzji ekonomicznych przez odbiorców tych informacji. Odbiorcami tych informacji są inwestorzy, akcjonariusze, kredytodawcy, pracownicy, kontrahenci, władze podatkowe, zarząd przedsiębiorstwa (H. Buk).

KLASYFIKACJA SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH

SPRAWOZDANIE FINANSOWE - RYS.1

CHARAKTERYSTYKA RODZAJÓW SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH

• Ze względu na złożoność podmiotu objętego sprawozdaniem:

• Jednostkowe sprawozdanie finansowe sporządzają wszystkie podmioty gospodarcze, które prowadzą księgi rachunkowe na podstawie ustawy o rachunkowości; dotyczą poszczególnych, w pełni lub częściowo samodzielnych jednostek organizacyjnych,

• Na jednostce spoczywa obowiązek sporządzenia łącznego (zbiorowego) spr. fin., jeśli w strukturze wyodrębnia się wewnętrzne jednostki organizacyjne (zakłady, oddziały), które same sporządzają sprawozdanie finansowe; te sprawozdania łączą informacje zawarte w sprawozdaniach jednostkowych

• Skonsolidowane sprawozdania finansowe sporządzają grupy kapitałowe składające się z jednostki dominującej, jednostek zależnych, współzależnych i stowarzyszonych; sporządzane są przez jednostkę dominującą na podstawie sprawozdań finansowych jednostek od niej zależnych wszystkich szczebli należących do grupy kapitałowej.

• Ze względu na powtarzalność sporządzania sprawozdania i długość okresu sprawozdawczego:

• Sprawozdania finansowe systematyczne, to sprawozdania finansowe sporządzone w jednakowych odstępach czasu np. roczne (na koniec roku obrotowego) orz śródroczne (na koniec kwartału lub miesiąca); zestawianie z określoną częstotliwością, która zależy od potrzeb odbiorcy

• Sprawozdania finansowe sporadyczne sporządzane są na inny niż wskazany wcześniej dzień, np. dzień zakończenia działalności, jej likwidacji, sprzedaży, podziału lub połączenia jednostki, postawienia jednostki w stan upadłości itp.; sporządzane są w miarę występowania konkretnych potrzeb lub na żądanie odpowiednich jednostek nadrzędnych, organów kontroli zewnętrznej, bądź też w celu zaspokojenia potrzeb wewnętrznych jednostki.

• Ze względu na stopień szczegółowości sprawozdania:

• Sprawozdanie finansowe szczegółowe zawiera informacje liczbowe z wielostopniowym rozwinięciem analitycznym

• Sprawozdanie finansowe uproszczone polega na tym, że informacje są prezentowane na dwóch poziomach uszczegółowienia, np. w aktywach trwałych podaje się ogólną kwotę inwestycji długoterminowych.

• Ze względu na układ prezentacji informacji w sprawozdaniu:

• W układzie brutto sprawozdanie zawiera więcej niż jedną informacje o określonej wielkości ekonomicznej, np. kapitał podstawowy może być ujęty jako:

• Kapitał podstawowy (wg statutu lub umowy spółki)

• Należne wpłaty na kapitał podstawowy (ujmowane jako wielkość ujemna).

• W układzie netto zawiera tylko jedną informacje o określonej wielkości ekonomicznej, np. kapitał podstawowy po uwzględnieniu uprzednio ewentualnych zmniejszeń. Sprawozdanie sporządzone za pomocą metody brutto ma większą wartość poznawczą, natomiast sprawozdanie finansowe sporządzone metodą netto jest bardziej czytelne.

• W układzie mieszanym informacje istotne dla użytkownika są prezentowane w układzie brutto, natomiast pozostałe informacje prezentowane są w układzie netto; metoda najczęściej stosowana w praktyce.

INNE SPOSOBY KLASYFIKACJI SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH:

Z punktu widzenia odbiorców i treści sprawozdania

-zewnętrzne(wykorzystywane wewnątrz firmy i przez inne instytucje np. banki i urzędy skarbowe)

-wewnętrzne(przeznaczone na własne potrzeby jednostki)

Wg stopnia uogólnienia

-syntetyczne-podstawowe(ujmują całościowo informacjo o firmie i jej działalności w postaci niewielu globalnie przedstawionych danych liczbowych)

-analityczne-uzupełniające(podające szczegółowe informacje o wybranym zagadnieniu, stanowiące uzupełnienie informacji zawartch w sprawozdaniach)

Ze względu na obowiązek publikacji

-podlegające publikacji,ogłoszeniu(są ogłaszane w dziennikach przeznaczonych do obowiązkowej publikacji sprawozdań finansowych)

-niepodlegające publikacji(zgodnie z przepisami prawa posiadające zwolnienie z publikacji)

Ze względu na obowiązek ich publikacji

-obligatoryjne(z mocy przepisów-ustawy o rachunkowośći, rozporządzenia ministra finansów, rozporządzenia prezesa GUS, prezesa NBP itd.)

-fakultatywne(sporządzane dobrowolnie przez firmy na własne potrzeby)

TERMINY I ZASADY SPORZĄDZANIA SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO WG UoR

Sprawozdanie finansowe sporządza się na określony moment czasu, którym jest dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych, a także inny dzień, na który jednostka jest zobowiązana do sporządzania spr. fin.

KSIĘGI RACHUNKOWE ZAMYKA SIĘ (UOR):

• Na dzień kończący rok obrotowy

• Na dzień zakończenia działalności jednostki, w tym również jej sprzedaży, zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego, o ile nie nastąpiło jego umorzenie

• Na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej

• W jednostce przejmowanej na dzień połączenia związanego z przejęciem jednostki przez inną jednostkę - to jest na dzień wpisu do rejestru tego połączenia

• Na dzień poprzedzający dzień podziału lub połączenia jednostek, jeżeli w wyniku podziału lub połączenia powstaje nowa jednostka - to jest na dzień poprzedzający dzień wpisu do rejestru połączenia lub podziału

• Na dzień poprzedzający dzień postawienia jednostki w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości

• Na inny dzień bilansowy określony odrębnymi przepisami

Jednak nie później niż w ciągu trzech miesięcy od dnia zaistnienia tych zdarzeń.

Sporządzenie rocznego spr fin zapewnia kierownik jednostki w terminie nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego i przedstawia je właściwym organom, zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy.

Sprawozdanie finansowe sporządza się w języku polskim i w walucie polskiej - dane zawarte w sprawozdaniach można wykazywać w zaokrągleniu do tysięcy złotych, jeżeli nie powodu to zniekształcenia oceny działalności jednostki.

MSR/MSSF nakazują sporządzać sprawozdania finansowe w walucie prezentacji. MSR nr 21 dopuszcza prezentowanie sprawozdań finansowych w dowolnej walucie (lub w walutach) - innej niż przyjęta waluta funkcjonalna (waluta funkcjonalna jest walutą podstawowego środowiska gospodarczego, w którym działa jednostka). Konieczne jest jednak podanie przyczyn zastosowania waluty prezentacji innej niż waluta funkcjonalna oraz kursu przyjętego do przeliczenia danych liczbowych. Jeżeli waluta prezentacji jednostki różni się od jej waluty funkcjonalnej, jej wynik finansowy oraz sytuację majątkową i finansową również przelicza się na walutę prezentacji.

Sprawozdanie finansowe może być przedstawione z większą szczegółowością lub w bardziej uproszczony sposób w stosunku do wzoru sprawozdania zawartego w załączniku do UoR w zależności od specyfiki i charakteru jednostki:

• Bardziej szczegółowe ujęcie może mieć miejsce np. przy podjęciu określonego przedmiotu działalności

• Jednostka gospodarcza może sporządzać sprawozdanie finansowe w uproszczonej formie, wykazując jedynie pozycje oznaczone literami i cyframi rzymskimi, jeżeli w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe nie osiągnęła dwóch z następujących trzech wielkości:

• Średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło nie więcej niż 50 osób,

• Suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego w walucie polskiej nie przekroczyła równowartości 2 000 000 euro

• Przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz operacji finansowych w walucie polskiej nie przekroczyły równowartości 4 000 000 euro

Jeżeli informacje dotyczące poszczególnych pozycji sprawozdania finansowego nie wystąpiły w jednostce zarówno w roku obrotowym, jak i w roku poprzedzającym rok obrotowy, wówczas przy sporządzaniu spr fin można pozycje te pominąć lub wykazać je ze znakiem zero lub minus.

ZAKRES SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO WEDŁUG UoR

Zakres sprawozdania finansowego zależy od tego, czy sprawozdanie to podlega obowiązkowemu badaniu i publikacji czy też nie.

SPRAWOZDANIE FINANSOWE OBEJMUJE:

• Bilans

• Rachunek zysków i strat

• Informacja dodatkowa

• Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym

• Rachunek przepływów pieniężnych

Uwaga - Wszystkie podmioty gospodarcze prowadzące księgi rachunkowe zgodnie z UoR mają obowiązek sporządzania:

• Bilansu

• Rachunek wyników

• Informacji dodatkowej (obejmuje wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objąsnienia)

Wykład 4 24.11.2012

UWAGA. Wszystkie podmioty gospodarcze prowadzące księgi rachunkowe zgodnie z ustawą o rachunkowości mają obowiązek sporządzania:

-bilansu

-rachunku wyników

-informacji dodatkowej

Badanie i ogłaszanie sprawozdań finansowych

Badaniu i ogłaszaniu podlegają:

-roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych,

-roczne sprawozdania finansowe kontynuujących działalność:

1) banków, zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji,

2) jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych, jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,

3) spółek akcyjnych z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji,

4) pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:

-średniomiesięczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,

-suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2 500 000 euro,

-przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 000 000 euro.

UWAGA. Badaniu podlegają:

-sprawozdania finansowe spółek przejmujących i spółek nowo zawiązanych, sporządzone za rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie, a także

-roczne sprawozdania finansowe jednostek sporządzone zgodnie z MSR

Roczne sprawozdanie finansowe podlega badaniu, jeszcze przed zatwierdzeniem sprawozdania. Badanie sprawozdania finansowego jest przeprowadzane przez biegłego rewidenta, który działa w imieniu podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań.

Biegły rewident wyraża bezstronną i niezależną opinię o sprawozdaniu(ustawa o biegłych rewidentach).

Zatwierdzanie i ogłaszanie sprawozdań finansowych

Sprawozdanie finansowe podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzający, nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego (art.53 ust.1 UOR). Jeżeli sprawozdanie finansowe nie zostało zatwierdzone w terminie określonym w art. 53 ust. 1, to należy je złożyć w rejestrze sądowym w ciągu 15 dni po tym terminie, a także 15 dni po jego zatwierdzeniu wraz z wymaganymi dokumentami.

Zatwierdzenie sprawozdania finansowego powinno być udokumentowane w formie pisemnej. W zależności od organu zatwierdzającego będzie to:

-uchwała zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia,

-decyzja innego organu zatwierdzającego,

-klauzula zatwierdzam na dokumentach składających się na sprawozdanie finansowe.

W ciągu 15 dni od zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego, kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze sądowym:

-roczne sprawozdanie finansowe,

-opinię biegłego rewidenta(jeśli sprawozdanie podlega badaniu),

-odbis uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokrycia straty,

-w przypadku spółek kapitałowych, spółek komandytowo-akcyjnych, towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, spółdzielni oraz przedsiębiorstw państwowych - sprawozdanie z działalności jednostki(uor art. 69 ust.1).

Sprawozdanie z działalnośći jednostki powinno obejmować istotne informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej, w tym ocenę uzyskiwanych efektów oraz wskazanie czynników ryzyka i opis zagrożeń np. o przewidywanym rozwoju jednostki, waźniejszych osiągnięciach w dziedzinie badań i rozwoju, posiadanych przez jednostkę oddziałach(zakładach), a także powinno obejmować np. wskaźniki finansowe oraz informacje o zatrudnieniu itp.

Wszystkie elementy sprawozdania finansowego kierownik jednostki składa do ogłoszenia w ciągu 15 dni od dnia ich zatwierdzenia. Elementy te składa wraz z opinią biegłego rewidenta, odpisem uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty (art.70 ust.1).

Dokumenty te ogłasza się w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski B

Spółdzielnie ogłaszają swoje sprawozdania w Monitorze Spółdzielczym

UWAGA - od 01.01.2013 roku ogłoszenia w ogólnokrajowym Dzienniku Urzędowym Monitor Sądowy i Gospodarczy a spółdzielnie - w Monitorze Spółdzielczym(dotyczy to sprawozdań finansowych za rok rozpoczęty 01.01.2012 roku lub później).

W ciągu 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych są obowiązani złożyć do urzędu skarbowego:

-sprawozdanie finansowe

-jeżeli jednostka podlega obowiązkowi badania sprawozdania finansowego - opinięi raport podmiotu uprawnionego do badania,

-odpisy uchwały zgromadzenia zatwierdzającej sprawozdanie finansowe.

Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, prowadzący księgi rachunkowe są zobowiązani do złożenia w odpowiednim urzędzie skarbowym:

-sprawozdanie finansowe,

-zeznanie o wysokości osiągnietego dochodu(poniesionej straty).

Dokumenty te podatnicy mają obowiązek złożyć do dnia 30 kwietnia roku następnego.

Od 2008 roku ustawa o rahcunkowośći stanowi, że odpowiedzialności za sprawozdawczośćjednostki ponoszą solidarnie: kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innych organów nadzorujących jednostki np. zarząd. Do roku 2008 odpowiedzialność tę ponosił jedynie kierownik. W związku z tą nowelizacją za szkodę wyrządzoną działaniem lub za zaniechanie obowiązku związnaego ze sprawozdawczością jednostki, odpowiedzialność ponosi kierownik oraz organy nadzorujące jednostkę.

Podstawowe założenia(zasady) sporządzania sprawozdań finansowych

Sprawozdania finansowe powinny rzetelnie i jasno przedstawiać sytuację majątkowo-finansową oraz wynik finansowy podmiotu gospodarczego -by ten cel był zrealizowany księgi rachunkowe powinny być prowadzone rzetelnie oraz jasno i wiarygodnie odzwierciedlać zdarzenia gospodarcze. Taka koncepcja rachunkowości - wiernego i rzetelnego obrazu TRUE AND FAIR VIEW - została sformułowana w Wielkiej Brytanii i przyjęta przez inne państwa (uwaga-nie jest definiowana w międzynarodowych standardach rachunkowości).

Każda jednostka musi przyjąć określoną politykę(zasady) rachunkowości. Ramy tej polityki są określone przez przepisy polskiego prawa bilansowego oraz MSR-ów.

Według UOR przez przyjęte zasady(politykę) rachunkowośći, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów - zasady(polityką) rachunkowości to konkretne prawidła, metody, konwencje, reguły i praktyki przyjęte przez jednostkę przy sporządzaniu i prezentacji sprawozdań finansowych(paragraf 5).

Pełne zestandaryzowanie rozwiązań w zakresie zasad(polityki) rachunkowości jest niemożliwe oraz niewskazane. W praktyce funkcjonują jednostki z róźnych branż o równych rozmiarach i rachunkowośći i w związku z tym kierownik każdej jednostki jest odpowiedzialny za przyjęcie polityki rachunkowości i jej realizację w dostosowaniu do potrzeb jednostki.

Kierownik jednostki jest odpowiedzialny za stworzenie dokumentacji opisującej w języku polskim przyjęte zasady(politykę) rachunkowości.

Założenia(zasady) sporządzania sprawozdań finansowych wg polskiego prawa bilansowego (UOR)

UOR formułuje nadrzędne zasady rachunkowości, które stanowią swoisty drogowskaz dla sporządzania sprawozdania finansowego. Sprawozdania finansowe są ostatecznym produktem rachunkowości, a zatem zasady rachunkowości są jednocześnie zasaami sprawozdawczości finansowej.

Zasady rachunkowości wg UOR

1. Uniwersalne

-dwustronnego zapisu

-periodyzacji

2. Podstawowe(nadrzędne)

-kontynuacji działania

-ciągłości

-memoriału

-współmierności przychodów i kosztów

-istotności

-zakazu kompensat

3. Szczegółowe(podrzędne)

Z nadrzędnych zasad rachunkowości, które stanowią podstawy prowadzenia rachunkowości wynikają, znajdujące szerokie zastosowanie w praktyce, zasady podrzędne, które mają bezpośrednio wpływ na jakość rachunkowości każdego przedsiębiorstwa, a tym samym na jakość sporządzanego sprawozdania finansowego:

-porównywalność sprawozdań

-kompletności

-jasności

-dokumentacji

Uniwersalne zasady są powszechnie stosowane w rachunkowości we wszystkich krajach niezależnie od ustroju politycznego i systemu gospodarczego. Zasada dwustronnego (podwójnego) zapisu wynika z dwoistego rozpatrywania majątku podmiotu gospodarczego - wg postaci wystepowania majątku i wg źródeł finansowania (pochodzenia) tego majątku, a w konsekwencji z dwoistego znaczenia każdego zdarzenia gospodarczego zaliczanego do operacji gospodarczych.

Zasada periodyzacji, oznacza okresowość sporządzania sprawozdań(stałe powtarzające się odcinki czasu).

Założenia(zasady) sporządzania sprawozdań finansowych wg standardów międzynarodowych

Założenia koncepcyjne(ramy) sporządzania i prezentacji sprawozdań finansowych stanowią, iż prawdziwy i rzetelny obraz sprawozdania uzyskuje się poprzez stosowanie określonych i właściwych standardów rachunkowości, a także poprzez realizację cech jakościowych przy sporządzaniu sprawozdań finansowych. Podkreśla to również MSR nr 1 Prezentacja sprawozdań finansowych, który stanowi, iż spraowzdanie finansowe powinno rzetelnie obrazować sytuację finansową jednostki, jej wyniki finansowe i przepływy środków pieniężnych.

Założenia koncepcyjne i MSR nr 1 jako nadrzędne zasady rachunkowości(podstawowe założenia wywierające wpływ na sposób ujmowania i prezentacji informacji w sprawozdaniu finansowym) uznają:

-zasadę memoriału

-zasadę kontynuacji działania

Wykład 5 25.11.2012

Przydatność informacji się zwiększa jeśli są:

- porównywalne

- sprawdzalne

- terminowe

-zrozumiałe

To tak zwane wzbogacenie cech jakościowych

Porównywalność- daje możliwość porównywania informacji zawartych w sprawozdaniu w czasie i przestrzeni. Dokonywanie porównania w czasie pozwalają na określenie kierunków oraz tendencji oraz rozwoju działalności jednostki gospodarczej oraz wyników finansowych. Z kolei porównywalność w przestrzeni pozwala na określenie pozycji, jaką dana jednostka gospodarcza zajmuje wśród innych podmiotów gospodarczych posiadający podobny profil działalności. Cecha porównywalności jest ściśle związana z zasada ciągłości; tylko zachowanie zasady ciągłości pozwala na dokonywanie porównań.

Sprawdzalność- pozwala zapewnić użytkownikowi, że informacje wiernie prezentuje zjawisko, które ma prezentować - informacja liczbowa nie musi stanowić konkretnej szacunkowej kwoty, aby była sprawdzalna (także przedział możliwych kwot i powiązanych prawdopodobieństw może być sprawdzalny).

Terminowość- oznacza iż podejmujący decyzje będą mieli na czas dostęp do informacji mogących wpłynąć na ich decyzje (im informacja starsza tym jej użyteczność mniejsza, lecz nie zawsze)

Zrozumiałość - o niej decyduje przejrzystość informacji, oraz jej czytelność bardzo ważne jest, aby użytkownik sprawozdania finansowego posiadał odpowiedni zasób wiedzy ekonomicznej oraz chęć studiowania sprawozdania z należytą starannością- nie można pomijać informacji które są skomplikowane i nie dla każdego zrozumiałe.

Treść i układ sprawozdania finansowego

O treści i układzie sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa zobowiązanego do stosowania MSR (MSSF) decydują założenia koncepcyjne sporządzania i prezentacji sprawozdań finansowych MSR nr1 oraz inne standardy uszczegóławiające poszczególne pozycje np. bilans

Elementy składowe sprawozdania finansowego wymienia i charakteryzuje MSR nr1- na pełne sprawozdanie finansowe składa się:

- sprawozdanie z sytuacji finansowej na koniec okresu ( przed zmianą -bilans)

- sprawozdanie z zysków i strat i innych całkowitych dochodów (przed zmiana- rachunek zysków i strat)

- sprawozdanie ze zmianą w kapitale własnym (przed zmiana- zestawienie zmian w kapitale własnym)

- sprawozdanie z przepływów pieniężnych za okres (przed zmianą - rachunek przepływów pieniężnych)

- informacja dodatkowa o przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości oraz inne informacje objaśniające

- sprawozdanie z sytuacji finansowej na początek najwcześniejszego porównawczego okresu, w którym jednostka zastosowała zasady (politykę) rachunkowości restropektywnie lub dokonała retrospektywnego przekształcenia pozycji w sprawozdaniu finansowym lub przeklasyfikowała pozycje w swoim sprawozdaniu finansowym

Zmiany wprowadzone w tym standardy mają zastosowania do rocznych okresów obrotowych rozpoczynających się 1.01.2009r i później. Jednostka może stosować inne nazwy dla sprawozdań niż te zastosowane MSR nr 1 - może więc także przy poprzednim nazewnictwie.

Przy przejściu jednostek na sprawozdanie finansowe wg MSR główna zmiana dotyczy samej formy (formaty) tego sprawozdania. Jednostki, sporządzając sprawozdania wg uregulowań polskiego prawa bilansowego sporządzają go wg ściśle wyznaczającego wzoru. Po przejściu na MSR-y (MSSF) każda jednostka musi wypracować samodzielnie szablon sprawozdania finansowego. Standardy takiego szablonu nie proponują gdyż było by to sprzeczne z ich istotą (uniwersalność i porównywalność).

W praktyce przygotowanie poprawnego wzoru sprawozdania finansowego jest zadaniem bardzo odpowiedzialnym i czasochłonnym wiąże się z konieczonścią podjęcia wielu decyzji np. o nazwach pozycji w zakresie czy sposobie prezentacji informacji.

Sporządzenia sprawozdania finansowego zgodnie z MSR (MSSF) wymaga zastosowania przez jednostkę określonych założeń i szacunków księgowych które mają wpływ np. na wartość aktywów i zobowiązań prezentowanych sprawozdania. Szacunki te oparte są o obserwacje historyczne i inne przesłanki, podlegają regularnej weryfikacji (np. szacunki dotyczące utraty wartości należności).

Charakterystyka elementów sprawozdania finansowego:

Bilans( sprawozdanie z sytuacji finansowej)

Bilans przedsiębiorstwa stanowi syntetyczne wartościowe zestawienie wszystkich aktywów i pasywów przedsiębiorstwa, sporządzone na podstawie uzgodnionego zestawienia obrotów i sald kont syntetycznych i analitycznych na określony dzień ( dzień bilansowy) i w określonej formie.

Bilans jest podstawowym elementem sprawozdania finansowego a polskie normy rachunkowości w zakresie bilansu zostały opracowane w ścisłej korelacji ze standardami międzynarodowymi. Poszczególne pozycje aktywów i pasywów bilansu są ustalone w wartościach rzeczywistych, na określoną datę zwaną momentem bilansowym (dniem bilansowym). Data ta jest momentem kończącym jeden okres i równocześnie początkiem następnego okresu sprawozdawczego, a zatem bilans zamykający jeden okres i otwierający nowy okres nosi nazwę bilansu zamknięcia ( końcowego) dla okresu ubiegłego oraz bilans otwarcia (początkowego) dla okresu nowego.

Każdy bilans musi mieć pewne cechy formalne i są to:

- słowo „bilans”

- nazwa podmiotu gospodarczego dla którego bilans jest sporządzony

- oznaczony dzień bilansowy np. 31.12.xxx

-zgodność sumy aktywów z sumą pasywów

- podpisy kierownika jednostki a także osoby odpowiedzialnej za sporządzenie bilansu

- data sporządzenia bilansu

Zasady wyceny bilansowej

Polskie prawo bilansowe jaki międzynarodowe standardy rachunkowości wskazują wiele parametrów wyceny. Mogą być one zastosowane na potrzeby wyceny poszczególnych składników majątkowych w celu sporządzenia sprawozdania finansowego.

Założenia koncepcyjne wskazują 4 zasady wyceny stosowane przy sporządzaniu sprawozdania finansowego:

1. Kosztu historycznego

2. Aktualnej ceny nabycia

3. Wartości możliwej do uzyskania (realizacji)

4. Wartości bieżącej

Podobne zasady wskazuje także polskie prawo bilansowe

Żadna z tych metod nie jest preferowana co oznacza, że wybór odpowiedniej metody wyceny zależy od samej jednostki gospodarczej. To do niej należy wybór takiej metody, która zapewni użyteczność I wiarygodność sprawozdania finansowego. Powinno to znaleść odzwierciedlenie w „ polityce rachunkowości jednostki”.

Na tle wymienionych zasad wyceny ukształtowały się wg MSR-ów 3 modele wyceny składników na potrzeby sprawozdania finansowego:

- oparty na koszcie historycznym ( tzn. wycena wg nabycia lub kosztów wytworzenia)

- oparte na wartości godziwej (przewidują aktualizację składników na każdy dzień bilansowy)

- mieszane ( wycena składników odbywa się wg. Niższej z dwóch wartości: kosztów historycznego lub wartości godziwej)

Z których wiodących MSR jest model wykorzystujący wartość godziwą jako podstawowa kategorie wyceny.

Wg. Ustawy o rachunkowości do wyceny składników majątkowych stosuje się następujące parametry:

- cena nabycia

- cena zakupu

- koszt wytworzenia produktu

- cena sprzedaży netto

- wartość godziwa

W niektórych sytuacjach ustawa o rachunkowości nakazuje skorygowanie ceny nabycia czyli zamortyzowany koszt.

Cena nabycia to rzeczywista cena zakupy ( cena płacona dostawcy) danego składnika aktywów, która obejmuje :

- kwotę należną sprzedającemu

- bez podlegających odliczeniu podatków od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publiczno-prawnym

- powiększona o tzw. koszty związane z zakupem (np. koszty transportu, załadunku, wyładunku, składowania, ubezpieczenia w drodze itp.). Oraz przystosowanie składnika aktywów do stanu zdatnego do używania

- obniżona o upusty i rabaty

Koszt wytworzenia produktu obejmuje:

- koszty, które dają się bezpośrednio przypisać do danego produktu ( wartości zużytych materiałów bezpośrednich koszty pozyskania przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione z związku z doprowadzeniem produktu do postaci miejsca, w jakim się znajduje w dniu wyceny) oraz

-uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu. Do uzasadnionej części kosztów pośrednich zalicza się i zmienne koszty pośrednie produkcji oraz części kosztów stałych pośrednich produkcji, które odpowiadają normalnemu wykorzystywaniu zdolności produkcyjnych

W przypadku, gdy jednostka otrzymała składnik aktywów nieodpłatnie (np. darowizna) i nie jest możliwe ustalenie jego ceny sprzedaży takiego samego lub podobnego przedmiotu

Jeżeli nie można ustalić kosztu wytworzenia produktu, wyceny składnika majątkowego dokonuje się wg ceny sprzedaży netto.

Cena sprzedaży netto danego składnika aktywów, to umożliwia do uzyskania na dzień bilansowy cena jego sprzedaży, bez podatku VAT i podatku akcyzowego pomniejszona o rabaty, upusty i inne podobne zmniejszenia oraz koszty związane z przystosowaniem danego składnika majątkowego do sprzedaży, a powiększone o należna dotację przedmiotową.

Jeżeli nie można ustalić ceny sprzedaży netto danego składnika majątkowego należy w inny sposób określić jego wartość godziwą na dzień bilansowy.

Wartość godziwa jest to kwota, za która dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi niepowiązanymi ze sobą stronami

W niektórych sytuacjach można wyceniać niektóre składniki majątkowe w oparciu o tzw. Zamortyzowany koszty (tzw skorygowana cena nabycia) - wprowadzono element dyskontowanie.

Przykład- ustalenie wartości początkowej śr. Trwałego w oparciu o cenę nabycia.

- zbieżność zapisów…. I MSR nr 16 - cena nabycia obejmuję m. In. Cenę zakupu, powiększoną o cła importowe, bezzwrotne podatki a pomniejszoną o upusty i rabaty, wszystkie koszty bezpośrednio związane z doprowadzeniem aktywu do miejsca i stanu zdolności do użytkowania oszacowane koszty demontażu i usunięcia składnika oraz renowacji miejsca jego postoju itp. Oraz możliwości zwiększenia o koszty finansowania zewnętrznego MSR nr 23.

Jednostka X - podatnik Vat -zakupiła środek trwały wykorzystany w celach produkcyjnych z otrzymanej Fv wynika iż cena zakupu netto urządzenia wynosi 150000 zł VAT 23%. Otrzymano także Fv, w związku z poniesieniem dodatkowego kosztu transportu tego środka trwałego na kwotę 500zł VAT 23%. Dodatkowo śr. Ten wymagał montażu którego dokonała specjalistyczna spółka wystawiając Fv na kwotę 2000 zł VAT 23%

Ustalić wartość początkową śr. Trwałego

Na wart. Pocz. Śr. Trwałego (cenę nabycia) składa się

(+) cena zakupu wg. Faktury 150000 (bez VAT-u)

(+) koszty transportu 500 zł (bez VAT-u)

(+) koszty montażu 2000 zł (bez VAT-u)

Wartość początkowa śr. Trwałego wynosi 152 500 zł

Przykład 2

Ustalenie wart. Bilansu środka trwałego z uwzględnieniem kosztu finansowania zew. MSR nr 23

Uwaga koszty finansowania zew. Które można bezpośrednio przyporządkować do nabycia budowy lub wytworzenia np. środków trwałych ujmuje się jako część ceny nabycia lub kosztów wytworzenia tego składnika pod warunkiem że koszty te mogą być wiarygodnie wycenione oraz spowodują z przyszłości wpływ korzyści ekonomicznych do jednostki. Są to np. odsetki i inne koszty poniesione w związku z pożyczeniem funduszy np. odsetek z tytułu zaciągniętych kredytów na zakup budowy śr. Trwałego , koszty zawarcia kredytu lub pożyczki różnice kursowe związane z kredytem lub pożyczką w walutach obcych. Kwotę aktywowanych ( przypisanych ) kosztu finansowania zewnętrznego ustala się jako różnice między rzeczywistą kwotą kosztów poniesionych z tytułu danej pożyczki lub kredytu w danym okresie ( np. zaciągania na zakup środka trwałego) a przychodami z tytułu tymczasowego zainwestowania pożyczonych środków.

Wykład 6 01.12.2012

Jednostka X buduje Środek trwały. Koszty związane z budową środka trwałego poniesione do dnia bilansowego wynoszą 200 000zł. Ponadto odsetki od kredytu bankowego zaciągniętego na budowę środka trwałego na dzień bilansowy wynoszą 5 000zł. Odsetki zaś powstałe z tytułu ulokowania wolnych środków zaciągniętego kredytu na lokacie bankowej wynoszą 1000zł. Określić wartość bilansową środka trwałego?

Wartość bilansowa budowanego środka trwałego obejmuje:

(+) koszty związane z budową środka trwałego poniesione do dnia bilansowego 200 000 zł

(+) odsetki od kredytu bankowego na dzień bilansowy 5 000zł

(-) odsetki od lokaty

Łącznie o kwota 204 000zł.

STRUKTURA BILANSU WG POLSKIEGO PRAWA BILANSOWEGO

• Pozycje aktywów uszeregowane są według kryterium wzrastającej płynności

• Pozycje pasywów wykazuje się, uwzględniając kryterium wzrastającej wymagalności

Aktywa- to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń (np. zakup lub wytworzenie), które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych.

Ogół posiadanych przez konkretne przedsiębiorstwo zasobów majątkowych dzieli się na 2 zasadnicze grupy:

• Majątek trwały (aktywa trwałe)

• Majątek obrotowy (aktywa obrotowe)

Aktywa trwałe to składniki aktywów jednostki, które:

• Są użytkowane przez jednostkę lub związane z jednostką, w okresie dłuższym niż rok od dnia bilansowego, daty ich założenia, wystawienia lub nabycia

• Charakteryzują się długotrwałym okresem użytkowania

• Charakteryzują się stosunkowo wysoką wartością jednostkową oraz

• Zużywają się stopniowo, zachowując swoją naturalną postać.

• Aktywa obrotowe- pozostałe poza aktywami trwałymi zasoby majątkowe.

Wartości niematerialne i prawne- to nabyte przez jednostkę prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż 1 rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki, np. oprogramowanie komputerów, licencje, koncesje, prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych lub zdobniczych.

Rzeczowe aktywa trwałe to np.:

1. Nieruchomości w tym np. grunty, prawo wieczystego użytkowania gruntu, budynki i budowle, itp.

2. Maszyny, urządzenia, środki transportu i inne,

3. Ulepszenia w obcych środkach trwałych

4. Inwentarz żywy

Oraz środki trwałe w budowie

Należności to wynikające z przeszłych zdarzeń prawo otrzymania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, związane z cyklem operacyjnym lub wynikające z przepisów prawa. Dzielą się na:

• Należności długoterminowe

• Należności krótkoterminowe (uwaga!! Obejmują ogół należności z tytułu dostaw i usług bez względu na termin spłaty- do 12 m-cy i powyżej 12 m-cy)

Inwestycje to aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających np. w formie odsetek, dywidend. Dzielą się na:

• Inwestycje długoterminowe ( np. udział, akcje, obligacje, udzielone pożyczki, lokaty bankowe)

• Inwestycje krótkoterminowe (j.w. oraz środki pieniężne w kasie i na rachunku bankowym oraz inne środki pieniężne, otrzymane weksle i czeki obce itp.)

Zapasy to rzeczowe aktywa obrotowe np. materiały, towary, produkty gotowe, półprodukty i produkty w toku.

Pasywa to równowartość aktywów sfinansowana ze środków własnych (kapitał własny) lub z obcych źródeł (kapitał obcy - zobowiązania).

Kapitał (fundusz) własny to równowartość środków gospodarczych wniesionych do jednostki na stałe (na cały okres jej istnienia) przez właścicieli ( wkład właściciela lub właścicieli) oraz środki wygospodarowane w toku jej działalności (część zysku)

Zobowiązania to wynikające z przeszłych zdarzeń obowiązki wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki. Dzielą się na:

• Zobowiązania długoterminowe

• Zobowiązania krótkoterminowe (uwaga!! Obejmują ogół zobowiązań z tytułu dostaw i usług bez względu na termin spłaty do 12 m-cy i powyżej 12 m-cy)

STRUKTURA BILANSU WG US GAAP

• Brak ujednoliconej klasyfikacji bilansowej i brak uporządkowania aktywów, zobowiązań lub kapitałów własnych

• Aktywa są prezentowane w podziale na krótkoterminowe (obrotowe) i długoterminowe ( trwałe)

• Aktywa obrotowe to składniki majątku, co do których oczekuje się, że zostaną zamienione na środki pieniężne lub sprzedane bądź skonsumowane w ciągu najbliższego roku lub w okresie dłuższym, jeżeli cykl operacyjny jest dłuższy niż 1 rok

• Brak jest jednoznacznych definicji poszczególnych elementów aktywów trwałych, zwykle stosowany bilansowy podział tej grupy na: rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne, instrumenty finansowe oraz inwestycje wykazywane zgodnie z metodą praw własności,

• Zobowiązania - podział na krótkoterminowe i długoterminowe

• Kapitał własny jednostki jest dzielony na część pochodzącą z transakcji z właścicielami oraz część pochodzącą z pozostałych transakcji.

STRUKTURA BILANSU WG MSR

MSR w odróżnienie od UoR nie proponują i nie narzucają konkretnej formy bilansu. Jedynie MSR nr 1 określa pewne minimum wykazywanych informacji, różniących się między sobą charakterem i funkcją na tyle, że wskazana jest ich odrębna prezentacja.

- MSR 1 nie określa kolejności prezentacji wymienionych pozycji

- w bilansie należy zamieścić dodatkowe pozycje, grupy pozycji i sumy cząstkowe, gdy jest to niezbędne do zrozumienia sytuacji finansowej jednostki

- nazwę oraz kolejności pozycji lub grupy podobnych pozycji można zmieniać, stosownie do charakteru jednostki oraz przeprowadzanych transakcji. Ma to zapewnić informacje, które są konieczne dla zrozumienia sytuacji finansowej jednostki

- niektóre pozycje bilansowe są wykazywane osobno, jeżeli charakter, rozmiary lub funkcje danej pozycji są znaczne

- podjęcie decyzji o wyodrębnieniu dodatkowych pozycji w bilansie powinno wynikać z oceny:

1. charakteru i płynności aktywów

2. funkcji aktywów w jednostce

3. kwot, charakteru i terminów wymagalności zobowiązań

- stosowanie różnych zasad wyceny dla poszczególnych grup aktywów, co wynika z odmiennego charakteru i funkcji, wymaga ich prezentacji jako odmiennych pozycji.

Dalszy podział poszczególnych pozycji bilansowych, w sposób uwzględniający charakter działalności jednostki, powinien być ujawniony w bilansie lub w informacji dodatkowej. Przy wyodrębnianiu szczegółowych elementów można uwzględnić następujące kryteria podziału:

1. Rzeczowe aktywa trwałe podzielić na grupy, zgodnie z MSR 16 „rzeczowe aktywa trwałe”

2. Należności podzielić na:

1. Należności z tytułu dostaw i usług

2. Należności od jednostek powiązanych

3. Przedpłaty

4. Pozostałe należności

3. Zapasy podzielić na towary, materiały pomocnicze, materiały, produkty w toku i wyroby gotowe, zgodnie z MSR 2 „Zapasy”

4. W rezerwach wyodrębnić rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych i inne rezerwy

5. Kapitał podstawowy i kapitały rezerwowe (zapasowe) podzielić na poszczególne kryteria:

1. Wniesiony kapitał podstawowy

2. Nadwyżki ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej

3. Kapitały rezerwowe.

Wg standardów międzynarodowych w bilansie ujmuje się te pozycje, które spełniają definicję składnika bilansu i kryteria ujmowania. Daną pozycję, spełniającą definicję składnika należy ująć jeżeli:

• Prawdopodobne jest, że jednostka osiągnie ewentualne przyszłe korzyści ekonomiczne związane z tą pozycją lub nastąpi ich wypływ z jednostki oraz

• Pozycja ta posiada cenę nabycia lub koszt wytworzenia lub też wartość, którą można wiarygodnie ustalić.

W bilansie nie ujmuje się składnika aktywów,, jeżeli poniesiono wydatki , co do których nie jest prawdopodobne, że jednostka gospodarcza osiągnie korzyści ekonomiczne po upływie bieżącego roku obrotowego.

Zobowiązanie nie ujmuje się w bilansie, jeżeli prawdopodobne jest, że dojdzie do wypływu zasobów zawierających korzyści ekonomiczne na skutek uregulowania przez jednostkę obecnego obowiązku, zaś kwotę konieczną do wywiązania się z tego obowiązku można wiarygodnie ustalić.

UWAGA- w oparciu o rodzaj prowadzonej działalności każda jednostka powinna ustalić, czy w bilansie dokonuje podziału aktywów i zobowiązań na krótkoterminowe i długoterminowe czy nie.

Niezależnie od przyjętej metody prezentacji, w odniesieniu do wszystkich pozycji aktywów i zobowiązań, na które składają się zarówno kwoty, których realizacji lub uregulowania się oczekuje przed upływem 12 miesięcy po dniu bilansowym i po upływie więcej niż 12 miesięcy po dniu bilansowym, jednostka powinna podać kwotę, której realizacji lub uregulowania oczekuje się po upływie 12 miesięcy. Taka prezentacja służy przede wszystkim potrzebom informacyjnym w zakresie oceny płynności i wypłacalności jednostki.

Przykład

Przedsiębiorstwo x wykonuje roboty budowlane, przy czym należność za wykonane roboty na koniec roku 2009 wynosi 10 mln zł. I ma zostać uregulowana w kwocie 8 mln zł w ciągu najbliższych 5 miesięcy, zaś pozostałe 2 mln zł ma zastać spłacona dopiero w 2011r. natomiast zobowiązanie z tytułu zaciągniętego kredytu o wartości bilansowej netto 12 mln zł., z którego w 2010 r. należy spłacić 3 mln zł.

Ująć rozrachunki w bilansie na koniec 2009r. (wg UoR i MSR- minimum)

Przykładowe wykazanie w bilansie na koniec 2009r ( z pominięciem ewentualnego wpływu dyskonta czy premii za odroczony termin płatności)

Przy sporządzaniu sprawozdań mg MSR należy dyskontować

Wyciąg z bilansu przedsiębiorstwa X 2009r (w mln zł.)

Układ bilansu wg kryterium płynności wg MSR

Należności z tytułu robót budowlanych (dostaw i usług) 10

W tym: należności w okresie spłaty dłuższym niż 12 miesięcy 2

Zobowiązania z tytułu zaciągniętych kredytów 12

W tym: raty kredytu o terminie spłaty dłuższym niż 12 miesięcy 9

UKŁAD TRADYCYJNY BILANSY WG UoR

Aktywa obrotowe:

Należności z tyt. Robót budowlanych (dostaw i usług)

- w okresie spłaty do 12 m-cy 8

- w okresie spłaty dłuższym niż 12 m-cy 2

Zobowiązania długoterminowe

W tym zobowiązanie z tyt. Zaciągniętych kredytów 9

Zobowiązania krótkoterminowe

W tym zobowiązania z tyt. Spłaty rat zaciągniętych kredytów 3

Aktywa trwałe a aktywa obrotowe wg MSR

(materiały)

Aktywa trwałe obejmują zgodnie z MSR 1:

1. Rzeczowe aktywa trwałe

2. Aktywa niematerialne

3. Aktywa finansowe o charakterze trwałym

Aktywa trwałe obejmują aktywa, które sprzedaje się lub zużywa, czy realizuje w ramach normlanego cyklu operacyjnego, nawet jeśli nie oczekuje się ich realizacji w terminie 12 miesięcy po dniu bilansowym np. zapasy i należności z tyt. Dostaw i usług (podobnie jak UoR). Poza tym aktywa obrotowe obejmują aktywa posiadane przede wszystkim z przeznaczeniem do obrotu oraz bieżącą część długoterminowych aktywów finansowych.

Wykład 7 02.12.2012

Zobowiązania długo - i krótkoterminowe wg MSR

Zobowiązanie zalicza się do zobowiązań krótkoterminowych jeżeli spełnia jedni z poniższych kryteriów:

1. Oczekuje się, że zostanie ono uregulowane w toku normalnego cyklu operacyjnego jednostki

2. Jest w posiadaniu przede wszystkim z przeznaczeniem do obrotu

3. Jest ono wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnie bilansowego

4. Jednostka nie posiada bezwarunkowego prawa do odroczenia daty wymagalności zobowiązania przez okres co najmniej 12 miesięcy od dnia bilansowego.

Wszystkie pozostałe zobowiązania zalicza się do zobowiązań długoterminowych

UWAGA

Jednostka zalicza do zobowiązań krótkoterminowych zobowiązania finansowe, gdy są one wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego, nawet wówczas gdy:

1. Pierwotny termin wymagalności przekraczał 12 miesięcy raz

2. Umowa o refinansowaniu lub umowa o przesunięciu terminów spłat zmieniająca charakter zobowiązania na długoterminowy została zawarta po dniu bilansowym, a przed zawarciem sprawozdania finansowego do publikacji

UWAGA

Jeśli natomiast kredytodawca (pożyczkodawca) zgodził się przed dniem bilansowym na okres karencji kończący się przynajmniej 12 miesiącu po dniu bilansowym w którym jednostka ma prawo wywiązywać się ze załamanych wcześniej warunków i w którym kredytodawca (pożyczkodawca) nie może domagać się natychmiastowej zapłaty, wówczas takie zobowiązanie klasyfikowane jest jako długoterminowe.

Przy klasyfikowanie aktywów i zobowiązań na długo - i krótkoterminowe, pozycje zobowiązań i należności, które związane są z działalnością operacyjna np.:

- z tytułu dostaw i usług

- wobec/od pracowników

- operacyjne rozliczenia międzyokresowe

- inne zobowiązania i zależności wynikające z działań podejmowanych w normalnym cyklu operacyjnym

Zalicza się zawsze do pozycji krótkoterminowych, nawet jeśli są płynne lub wymagalne w terminie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia bilansowego.

Ponadto MSR nr 1 zezwala na ujawnienie: W bilansie lub w informacji dodatkowej pewnych bardzo szczególnych danych dotyczących KAPITAŁU WŁASNEGO, np. dla każdej grupy kapitału podstawowego - liczbę akcji lub udziałów składających się na zatwierdzony kapitał, czy opus charakteru i przeznaczenie każdego kapitału rezerwowego ( zapasowego) wchodzącego w skład kapitału własnego.

Porównanie pozycji bilansowych w MSR i ustawie o rachunkowości

1. Większość pozycji bilansowych występujących w MSR 1 odpowiada elementom bilansu przewidzianym w ustawie o rachunkowości

2. W MSR 1 są pozycje eksponujące problematykę własności

3. W ustawie o rachunkowości kapitał własny jest eksponowany w podziale na bardziej szczegółowe składniki np. kapitał podstawowy, kapitał zapasowy.

4. W MSR 1 występują odrębne pozycje prezentujące zobowiązania i aktywa dotyczące podatku bieżącego, a w ustawie o rachunkowości są one ujęte w pozycjach zbiorczych

5. W MSR 1 występują też pozycje, których nie ujmuje się w bilansie sporządzonym zgodnie z ustawą o rachunkowości np. aktywa biologiczne

6. W ustawie o rachunkowości zasady wyceny wszystkich aktywów o zobowiązań oraz zasady ustalania wyniku finansowego zostały ujęte w rozdziale czwartym. Natomiast każdy odrębny MSR/MSSF zawiera szczegółowe regulacje dotyczące wyceny.

7. MSR 1 podobnie jak ustawa o rachunkowości zakłada roczny cykl opracowywania bilansu.

Odpis aktualizujący na dzień wyceny

Na każdy dzień bilnasowy jednostka ocenia czy istnieją obiektywne dowody utraty wartości składnika aktywów finansowych - te dowody mogą wynikać z jednego lub z więcej zdarzeń mających miejsce po początkowym ujęciu składnika aktywów - należności („zdarzenia powodujące stratę”) oraz to zdarzenie lub zdarzenia powodujące stratę mają wpływ na wartości składnika, co można wiarygodnie oszacować jest możliwe. Jeśli takie dowody istnieją, jednostka stosuje MSR 39.

Wzkazanie pojedynczego zdarzenia powodujące utratę wartości może nie być możliwe, utrat e wartości może raczej spowodować złożony efekt kilku zdarzeń.

Odpis odnosi się w koszty ( na rachunek zysków i strat) okresu, w którym następuje odpis. MSR nie określają o jaką pozycję kosztów chodzi. W przypadku zmniejszenia się w okresach następnych straty z tytułu utraty wartości, to uwzględnioną pierwotnie stratę „odwraca się”, drogą uznania przychodów w okresie, w którym nastąpiło obniżenie straty ( MSR 39)

UoR nakazuje tworzyć odpisy aktualizujące wartość należności z zachowaniem zasady ostrożności, co wyraża się uwzględnieniem zmniejszenia wartości należności, co do których istnieje wątpliwość, czy nastapi od nich przewidywany dopływ korzyści ekonomicznych do jednostki np. w odniesieniu do należności dłużników postawionych w stan likwidacji lub w stan upadłości.

Zadanie

Jednostka A wykazuje w księgach rachunkowych należności z tytułu dostaw i usług w kwocie 15 000zł. Należność od odbiorcy X w kwocie 3 000zł. (upadłość jednostki) najprawdopodobniej nie zostanie odzyskana.

Ustalić wartość bilansową należności

Należy utworzyć odpis w wysokości 3 000zł. Na należność od odbiorcy X

Wartość bilansowa = 15 000 - 3 000= 12 000 zł

Zadanie

W przedsiębiorstwie R, które sprzedaje produkty dużej liczbie odbiorców różnych, saldo końcowe konta „rozrachunki z odbiorcami” wynosiło 200 000zł. Na podstawie analizy dotychczasowych płatności (należności nieściągalne) oszacowana wartość odpisu aktualizującego w wysokości 2%.

Oszacować odpis aktualizujący i dokonać wyceny bilansowej

Wysokość odpisu: 2% x 200 000= 4 000zł.

Wartość bilansowa: 200 000 - 4 000= 196 000zł.

Rachunek zysków i strat (sprawozdanie z zysków lub strat i innych całkowitych dochodów)

Rachunek zysków i strat jest drugim, obok bilansu, najważniejszym składnikiem sprawozdania finansowego jednostki. Jest ściśle powiązany z bilansem, gdyż obrazuje efekty wykorzystania tego majątku. Ostateczny rezultat działalności przedsiębiorstwa ujęty w rachunku zysków i strat w postaci wyniku finansowego jest wykazany w kapitale własnym.

Rachunek zysków i strat, jako obligatoryjny element sprawozdania finansowego jednostki gospodarczej, jest sporządzony w układzie segmentowym. Oznacza to odrębne wykazywanie dla każdego rodzaju działalności osiągniętych przychodów oraz poniesionych kosztów.

W rachunku zysku i strat wykazuje się oddzielnie przychody, koszty, zyski i straty oraz obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego, które są pogrupowane wg poszczególnych rodzajów działalności, co pozwala na ustalenie wyników cząstkowych dla danego rodzaju działalności. Do ustalenia ostatecznego wyniku finansowego ( wyniku finansowego netto) dochodzi się stopniowo.

Wynik działalności operacyjnej stanowi różnicę między przychodami netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, z uwzględnieniem dotacji, rabatów i innych zwiększeń lub zmniejszeń, bez podatku od towarów i usług, oraz pozostałymi przychodami operacyjnymi a wartością sprzedanych produktów, towarów, materiałów wycenionych w kosztach wytworzenia albo cenach nabycia albo zakupu, powiększoną o całość poniesionych od początku roku obrotowego kosztów ogólnych zarządu, sprzedaży produktów, towarów i materiałów oraz pozostałych kosztów operacyjnych.

Wynik operacji finansowych stanowi różnicę między przychodami finansowymi (np. z tytułu dywidend (udziałów w zyskach), odsetek, zysków ze zbycia inwestycji, aktualizacji wartości inwestycji, nadwyżki dodatnich różnic kursowych nad ujemnymi), a kosztami finansowymi (np. tytułu odsetek, strat ze zbycia inwestycji oraz aktualizacji wartości inwestycji, nadwyżki ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi)

Wynik operacji nadzwyczajnych jest to różnica pomiędzy zyskami nadzwyczajnymi a stratami nadzwyczajnymi. Stary i zyski nadzwyczajne powstają na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, powstają poza działalnością operacyjna jednostki i nie są związane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia np. pożar, powódź.

Wynik finansowy netto oblicza się poprzez skorygowanie wyniku finansowego brutto o obowiązkowe obciążenia wyniku np. w postaci podatku dochodowego.

Ustawa o rachunkowości dopuszcza 2 warianty sporządzania rachunku zysków i strat:

- wariant porównawczy

- wariant kalkulacyjny

Wyboru wariantu sporządzania zysków i strat dokonuje kierownik jednostki, na wybór wariantu w decydującym stopniu wpływa sposób ewidencji kosztów.

Bez względu na to w jakim wariancie będzie sporządzany rachunek zysków i strat, wynik ze sprzedaży i wszystkie pozostałe wyniki są zawsze takie same w obu wariantach, różne są tylko sposoby ich obliczania wyniku.

Struktura rachunku zysków i strat wg US GAAP

• Nie formułują minimalnego zestawu informacji, zawartych w rachunku wyników (układ podobny do struktury informacyjnej wg MSR)

• Konieczność wyodrębnienia w rachunku rezultatów finansowych działalności podstawowej, działalności zaprzestanej i zdarzeń nadzwyczajnych

• Zakładają 2 wersje rachunku wyników: wariant porównawczy i wariant kalkulacyjny

Struktura rachunku zysków i strat wg MSR

Informacje przedstawiane w sekcji dotyczącej zysków lub strat lub w sprawozdaniu z zysków i strat:

a. przychody

b. Koszty finansowe

c. udział w zyskach lub stratach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć rozliczanych zgodnie z metodą praw własności

d. obciążenia z tytułu podatków

e. łączna kwota obejmująca sumy działalności zaniechanych (MMSF-5)

Informacje przedstawiane w sekcji dotyczącej innych całkowitych dochodów

To składniki kwot innych całkowitych dochodów w danym okresie, sklasyfikowanych wg rodzaju ( w tym udział w innych całkowitych dochodach jednostek stowarzyszonych) oraz zgrupowanych w te kwoty.

Można także zaprezentować w rachunku zysków i strat dodatkowe pozycje, grupy pozycji i sumy cząstkowe, jeżeli taki sposób prezentacji jest przydatny dla zrozumienia finansowych wyników działalności jednostki.

Przy sporządzaniu rachunku zysków i strat wg MSR nie wykazuje się pozycji nadzwyczajnych.

Jednostka ujmuje w ramach rachunku zysków i strat wszystkie osiągnięte przychody i koszty obciążające w danym okresie, chyba że MSSF (MSR) wymagają lub zezwalają na inne podejścia. Założenia koncepcyjne definiują przychody i koszty.

Uwaga

MSR-y podobnie jak US GAAP i UoR dopuszczają 2 wersje rachunku zysków i strat; porównawcza i kalkulacyjna

Informacja dodatkowa do sprawozdania finansowego

Informacja dodatkowa nazywana również załącznikiem, przedstawia dane i objaśnienia, które nie zostały ujęte w pozostałych elementach sprawozdania, a które są niezbędne do tego, aby jasno i rzetelnie ocenić sytuacje finansową jednostki oraz jej wyniki finansowy. Sporządzając informację dodatkową należy kierować się zasadą istotności, to znaczy, że w informacji dodatkowej zamieszcza się te informacje, które są ważne dla oceny działalności jednostki, a równocześnie upraszcza się lub pomija się zagadnienia o mniejszym znaczeniu.

W związku z tym, że ustawodawcza nie określił wzoru czy postaci, w jakiej powinny być prezentowane dane w informacji dodatkowej, jednostka sama ustala formę prezentacji danych. Dodatkowe informacje i objaśnienia mogą być prezentowane np. w formie tabelarycznej, opisowej lub mieszanej.

Natomiast zakres informacji, które są prezentowane we „wprowadzeniu do sprawozdania finansowego” oraz „dodatkowych informacjach i objaśnieniach” został określny w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowości.

MATERIAŁY OD BABKI

Według standardów międzynarodowych w bilansie, który nazywamy też sprawozdaniem sytuacji finansowej, ujmuje się te pozycje, które spełniają definicję składnika bilansu - dany składnik ujmuje się jeżeli:

• prawdopodobne jest, że jednostka osiągnie ewentualnie przyszłe korzyści ekonomiczne związane z tą pozycją albo nastąpi wypływ ich z jednostki;

• pozycja ta posiada cenę nabycia lub koszt wytworzenia, lub też inną wartość, którą można wiarygodnie ustalić.

W oparciu o rodzaj prowadzonej działalności każda jednostka powinna ustalić czy w bilansie dokonuje podziału aktywów i zobowiązań na krótkoterminowe i długoterminowe czy takiego podziału nie dokonuje.

Niezależnie od przyjętej metody prezentacji w odniesieniu do wszystkich aktywów i zobowiązań, na które składają się zarówno kwoty, których uregulowania lub realizacji oczekuje się przed upływem 12 miesięcy po dniu bilansowym i powyżej tych 12 miesięcy. Jednostka powinna podać kwotę, której realizacji lub uregulowania oczekuje się po upływie 12 miesięcy. Taka prezentacja służy przede wszystkim potrzebom informacyjnym w zakresie oceny płynności oraz wypłacalności jednostki.

Przykład:

Przedsiębiorstwo X wykonuje roboty budowlane, przy czym należność za wykonane roboty na koniec roku 2009 wynosi 10 mln zł i ma zostać uregulowana w kwocie 8 mln zł w ciągu najbliższych 5 miesięcy, zaś pozostałość 2 mln zł ma zostać spłacona dopiero w 2011 roku. Natomiast zobowiązanie z tytułu zaciągniętego kredytu o wartości bilansowej netto wynosi 12 mln zł, z którego w roku 2010 należy spłacić 3 mln. Zł.

Ująć rozrachunku w bilansie na koniec 2009 roku (według UOR i MSR - minimum)

Przykładowe wykazanie w bilansie na koniec 2009 roku (z pominięciem ewentualnego wpływu dyskonta czy premii za odroczony termin płatności):

WYCIĄG Z BILANSU PRZEDSIĘBIORSTWA X	2009 rok (w mln zł)
Układ bilansu według kryterium płynności według MSR
Należności z tytułu robót budowlanych (dostaw i usług) w tym: należności o okresie spłaty dłuższym niż 12 miesięcy	10 2
Zobowiązania z tytułu zaciągniętych kredytów w tym: raty kredytu o terminie spłaty dłuższym niż 12 miesięcy	12 9
Układ tradycyjny bilansu według UOR
Aktywa obrotowe: Należności z tytułu robót budowlanych (dostaw i usług) - o okresie spłaty do 12 miesięcy - okresie spłaty dłuższym niż 12 miesięcy	8 2
Zobowiązania długoterminowe w tym: zobowiązanie z tytułu zaciągniętych kredytów	9
Zobowiązania krótkoterminowe w tym: zobowiązanie z tytułu spłat rat zaciągniętych kredytów	3

Klasyfikowanie zobowiązań i aktywów powinno następować konsekwentnie - jeśli stosuje się w odniesieniu do aktywów klasyfikację na krótko i długoterminowe, to po stronie zobowiązań powinno być zastosowane analogiczne kryterium. Jeżeli natomiast aktywa są porządkowane według kryterium płynności, to pasywa powinny być klasyfikowane według kryterium wymagalności.

Przy klasyfikowaniu aktywów i zobowiązań na długo i krótkoterminowe pozycje należności i zobowiązań, które są związane z działalnością operacyjną jednostki np. z tytułu dostaw i usług wobec/od pracowników operacyjne rozliczenia międzyokresowe i inne należności i zobowiązania wynikające z działań podejmowanych w normalnym cyklu operacyjnym, zalicza się jej zawsze do pozycji krótkoterminowych, nawet jeśli są płynne lub wymagalne w terminie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia bilansowego. (ma tutaj miejsce zbieżności przepisów UOR i MSR)

Standard nr 1 zezwala na ujawnienie w bilansie lub w informacji dodatkowej pewnych bardzo szczegółowych danych dotyczących kapitału własnego, np. dla każdej grupy kapitału podstawowego podaje się liczbę akcji lub udziałów składających się na kapitał zatwierdzony, opis charakteru i przeznaczenia każdego kapitału wchodzącego w skład kapitału własnego.

Aktywa trwałe a aktywa obrotowe według standardów międzynarodowych

Według MSR dany składnik aktywów zalicza się do aktywów krótkoterminowych (aktywów obrotowych), jeżeli spełnia przynajmniej jedno z poniższych kryteriów:

• oczekuje się, że ten składnik aktywów zostanie zrealizowany lub sprzedany lub przeznaczony do zużycia, w toku normalnego cyklu operacyjnego jednostki (jeżeli ten cykl operacyjny nie jest jasno zidentyfikowany to domniemywa się jego trwanie przez okres 12 miesięcy)

Definicja cyklu operacyjnego - cykl operacyjny jednostki to okres, który upływa między nabyciem aktywów przeznaczonych do przetworzenia (np. do produkcji, sprzedaży) a ich realizacją np. w formie pieniężnej

• jest w posiadaniu jednostki przede wszystkim z przeznaczeniem do obrotu

• oczekuje się, że zostanie zrealizowany w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego

• stanowi składnik środków pieniężnych lub ich ekwiwalentu.

Wszystkie pozostałe aktywa zalicza się do aktywów trwałych, czyli długoterminowych.

Według standardu nr 1 aktywa trwałe obejmują:

• rzeczowe aktywa trwałe

• wartości niematerialne

• aktywa finansowe o charakterze trwałym.

Do aktywów obrotowych zalicza się zatem te aktywa, które są przeznaczone do obrotu oraz bieżąca część długoterminowych aktywów finansowych.

Zobowiązania długo i krótkoterminowe według MSR

Zobowiązanie zalicza się do zobowiązań krótkoterminowych jeśli spełnia jedno z poniższych kryteriów:

• oczekuje się, że zostanie ono uregulowane w toku normalnego cyklu operacyjnego jednostki (jeśli nie wiemy ile on trwa to domniemywamy, że 12 miesięcy)

• jest w posiadaniu jednostki przede wszystkim z przeznaczeniem do obrotu

• jest wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego

• jednostka nie posiada bezwarunkowego prawa do odroczenia daty wymagalności zobowiązania przez okres co najmniej 12 miesięcy od dnia bilansowego.

Wszystkie pozostałe zobowiązania zalicza się do zobowiązań długoterminowych.

Jednostka zaliczać będzie do zobowiązań krótkoterminowych te zobowiązania finansowe, gdy są wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego nawet wówczas gdy:

• pierwotny termin przekraczał 12 miesięcy oraz

• umowa o przesunięciu terminu spłaty zmieniająca charakter zobowiązania na długoterminowy została zawarta po dniu bilansowym a przed zatwierdzeniem sprawozdania

UWAGA! Jeżeli natomiast pożyczkodawca/kredytodawca zgodził się przed dniem bilansowym na okres karencji kończący się przynajmniej 12 miesięcy po dniu bilansowym, wówczas takie zobowiązanie klasyfikowane jest jako długoterminowe (musi to być uregulowane prawnie).

Porównanie pozycji bilansowych w MSR i UOR

• Większość pozycji bilansowych występujących w MSR 1 odpowiada elementom bilansu przewidzianym w ustawie o rachunkowości.

• W MSR 1 są pozycje eksponujące problematykę własności.

• W ustawie o rachunkowości kapitał własny jest eksponowany w podziale na bardziej szczegółowe składniki np. kapitał podstawowy, kapitał zapasowy itd.

• W MSR 1 występują odrębne pozycje prezentujące zobowiązania i aktywa dotyczące podatku bieżącego, a w ustawie o rachunkowości są one ujęte w pozycjach zbiorczych.

• W MSR 1 występują też pozycje, których nie ujmuje się w bilansie sporządzanym zgodnie z ustawą o rachunkowości np. aktywa biologiczne.

• W ustawie o rachunkowości zasady wyceny wszystkich aktywów i zobowiązań oraz zasady ustalania wyniku finansowego zostały ujęte w rozdziale czwartym. Natomiast każdy odrębny MSR/MSSF zawiera szczegółowe regulacje dotyczące wyceny (w odróżnieniu do ustawy o rachunkowości MSR nr 2 Zapasy ogranicza np. wycenę rozchodów zapasów do metody średniej ważonej - nazywaną też metodą cen przeciętnych - oraz metody FIFO).

• MSR nr 1 podobnie jak ustawa o rachunkowości zakłada roczny cykl opracowywania bilansu.

Przykład - dotyczący należności z tytułu dostaw i usług i tworzenia odpisów z tytułu utraty wartości zgodnie z MSR nr 39:

Należność poddaje się ocenie z punktu widzenia ewentualnej utraty wartości (§ 46 MSR 39). I jeśli istnieją obiektywne dowody, iż została poniesiona strata z tytułu utraty wartości należności, uzasadniony jest odpis aktualizujący wartość należności.

Odpis aktualizujący na dzień wyceny =
wartość księgowa należności - można do odzyskania kwota

Na każdy dzień bilansowy jednostka ocenia, czy istnieją obiektywne dowody utraty wartości składnika aktywów finansowych - te dowody mogą wynikać z jednego lub więcej zdarzeń mających miejsce po początkowym ujęciu składnika aktywów - należności („zdarzenie powodujące stratę”) oraz to zdarzenie (lub zdarzenia) powodujące stratę mają wpływ na wartość składnika, co można wiarygodnie oszacować jest możliwe. Jeśli takie dowody istnieją, jednostka stosuje MSR nr 39.

Wskazanie pojedynczego zdarzenia powodującego utratę wartości może nie być możliwe. Utratę wartości może raczej spowodować złożony efekt kilku zdarzeń.

Do obiektywnych dowodów utraty wartości składnika aktywów finansowych - należności - zalicza się uzyskanie przez posiadacza składnika aktywów informacje, dotyczące następujących zdarzeń powodujących stratę (MSR 39) np.

• znaczące trudności finansowe dłużnika;

• niedotrzymanie warunków umowy, np. niespłacenie albo zaleganie ze spłacaniem odsetek lub nominału;

• Wysokie prawdopodobieństwo upadłości lub innej reorganizacji finansowej pożyczkobiorcy.

Odpis odnosi się w koszty (na rachunek zysków i strat) okresu, w którym następuje odpis. MSR nie określają, o jaką pozycję kosztów chodzi. W przypadku zmniejszenia się w okresach następnych straty z tytułu utraty wartości, to uwzględnioną pierwotnie stratę „odwraca się”, drogą uznania przychodów w okresie, w którym nastąpiło obniżenie straty (MSR 39).

Porównanie z UOR - zapisy ustawy o rachunkowości art. 35 b) nakazują tworzyć odpisy aktualizujące wartość należności z zachowaniem zasady ostrożności, co wyraża się uwzględnieniem zmniejszenia wartości należności, co do których istnieje wątpliwość, czy nastąpi do nich przewidywany dopływ korzyści ekonomicznych do jednostki np. w odniesieniu do należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub w stan upadłości.

Zadanie:

Jednostka A wykazuje w księgach rachunkowych należności z tytuł dostaw i usług w kwocie 15 000 zł. Należność od odbiorcy X w kwocie 3 000 zł (upadłość jednostki) najprawdopodobniej nie zostanie odzyskana.

Ustalić wartość bilansową należności

Należy utworzyć odpis w wysokości 3 000 zł na należność od odbiorcy Z

Wartość bilansowa - 15 000 - 3 000 = 12 000 zł

Zadanie:

W przedsiębiorstwie R, które sprzedaje produkty dużej liczbie odbiorców różnych saldo końcowe konta Rozrachunki z odbiorcami wynosiło 200 000 zł. Na podstawie analizy dotychczasowych płatności (należności nieściągalne) oszacowano wartość odpisu aktualizującego w wysokości 2 %.

Oszacować odpis aktualizujący i dokonać wyceny bilansowej

Wysokość odpisu = 2% * 200 000 zł = 4 000 zł

Wartość bilansowa = 200 000 - 4 000 = 196 000 zł

Rachunek zysków i strat (Sprawozdanie z całkowitych dochodów za dany okres)

Rachunek zysków i strat jest drugim, obok bilansu, najważniejszym składnikiem sprawozdania finansowego jednostki. Jest ściśle powiązany z bilansem, gdyż obrazuje efekty wykorzystania majątku. Ostateczny rezultat działalności przedsiębiorstwa ujęty w rachunku zysków i strat w postaci wyniku finansowego jest wykazany w kapitale własnym.

Rachunek zysków i strat, jako obligatoryjny element sprawozdania finansowego jednostki gospodarczej, jest sporządzany w układzie segmentowym. Oznacza to odrębne wykazywanie dla każdego rodzaju działalności osiągniętych przychodów oraz poniesionych kosztów.

W rachunku zysków i strat wykazuje się oddzielnie przychody, koszty, zyski i straty oraz obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego, które są pogrupowane według poszczególnych rodzajów działalności, co pozwala na ustalenie wyników cząstkowych dla danego rodzaju działalności. Do ustalenia ostatecznego wyniku finansowego (wyniku finansowego netto) dochodzi się stopniowo.

31

---