PODZIAŁY KOMÓRKOWE

Zadanie 1. (2 pkt)

Podziały komórek eukariotycznych mogą mieć postać mitozy lub mejozy.

Podaj dwie różnice dotyczące efektów podziału mitotycznego i mejotycznego.

Zadanie 2. (1 pkt)

Schemat przedstawia mechanizm crossing-over.

Na podstawie powyższego schematu opisz przebieg procesu crossing-over.

Zadanie 3. (2 pkt)

Poniżej przedstawiono schematycznie wybrane fazy podziału jądra komórki z określoną liczbą chromosomów.

Na podstawie porównania rysunków określ po jednej różnicy w przebiegu dwóch tych samych faz (A, B) podziału mitotycznego i mejotycznego. Określenie różnic przyporządkuj właściwemu podziałowi komórki.

1.

2.

Zadanie 4. (2 pkt)

Na wykresie przedstawiono zmiany ilości materiału genetycznego i liczby chromosomów w cyklu komórkowym.

a) Podaj nazwę podziału komórkowego, którego dotyczy ten wykres.

b) Podaj etap cyklu (A, B, C czy D), który umożliwił Ci rozpoznanie rodzaju podziału i uzasadnij wybór.

Zadanie 5 ( 2 pkt.)

Na zamieszczonym obok rysunku ukazano fragment

merystemu wierzchołkowego korzenia.

W oparciu o ten rysunek :

a) Wskaż podstawową cechę charakterystyczną tej tkanki, decydującą o jej roli w życiu rośliny :

.

b) Poszczególnym cyfrom zamieszczonym na rysunku

przypisz nazwy odpowiednich stadiów przedstawionego tu procesu :

1 - ......................................................................

2 - ......................................................................

3 - ......................................................................

Zadanie 6 ( 2 pkt.)

W profazie pierwszego podziału mejotycznego komórki dochodzi do procesu zwanego crossing-over, a w metafazie - do losowego układania się chromosomów każdej pary homologicznej względem biegunów dzielącej się komórki.

Wyjaśnij jakie znaczenie mają oba wskazane powyżej elementy podziału mejotycznego w powstawaniu gamet.

Zadanie 7 (1 pkt)

U roślin, na drodze mitozy, mogą powstawać zarówno komórki somatyczne, jak i gamety.

Uzasadnij to stwierdzenie za pomocą jednego argumentu.

Zadanie 8 (1 pkt)

Zadanie 9 (1 pkt)

Zadanie 10 (4 pkt)

Zadanie 11 (1 pkt)

Zadanie 12 (1 pkt)

Zadanie 13 (2 pkt.)

Podaj po jednym przykładzie komórek roślinnych i zwierzęcych, w których zachodzi proces mejozy.

Roślinne .............

Zwierzęce ..........................

Zadanie 14. (3pkt)

Długości trwania faz cyklu komórkowego pewnej komórki są następujące (w godzinach):

Faza G₁ - 12

Faza S - 8

Faza G₂ - 4

Faza M - 2

Narysuj schemat kolisty ilustrujący opisany wyżej cykl komórkowy (kolejność i długość trwania faz, kierunek przebiegu cyklu) oraz wpisz przy odpowiednich fazach liczbę cząsteczek DNA (2c, 4c) odpowiednią dla każdej z nich.

Zadanie 15. (2 pkt)

Komórka nabłonka jelita dzieli się średnio co 12 godzin. Po 48 godzinach hodowli komórek jelita in vitro dodano substancję hamującą syntezę DNA.

Przedstaw w postaci krzywej (lub łamanej) zmiany liczby komórek nabłonka w ciągu 72 godzin, uwzględniając fakt, że wszystkie przeżyły i że powstały podczas podziału mitotycznego jednej komórki macierzystej.

Zadanie 16. (2 pkt)

Na schemacie przedstawiono przemianę pokoleń pewnej rośliny o liczbie chromosomów 2n = 8.

Uzupełnij schemat, wstawiając w każdy prostokąt odpowiednią liczbę chromosomów charakterystyczną dla danego stadium rozwojowego oraz zaznacz symbolem R! moment zajścia mejozy.

Zadanie 17. (2 pkt)

Schemat przedstawia cykl życiowy haploidalnej komórki dzielącej się mitotycznie.

Obok komórek przedstawionych przy fazach G2 i M wpisz liczbę chromosomów i liczbę cząsteczek DNA właściwą dla tych faz cyklu życiowego komórki.

Zadanie 18. (2 pkt)

Poniżej przedstawiono inhibitory wybranych procesów zachodzących w czasie cyklu życiowego komórki.

Proces zachodzący w czasie cyklu komórkowego:	Inhibitor
replikacja DNA	hydroksymocznik
powstawanie mikrotubul wrzeciona podziałowego	kolchicyna
rozdzielanie komórek potomnych po podziale	cytochalazyna B

Zaznacz dla każdego ze zdań I-II jedno poprawne dokończenie spośród A-D.

I. Kolchicyna - silnie toksyczny alkaloid pozyskiwany z zimowita jesiennego

1. zaburza proces formowania się chromosomów w profazie mitozy i profazie I mejozy.

2. hamuje proces rozdzielania się komórek potomnych po podziale.

3. zapobiega rozdziałowi chromosomów do komórek potomnych.

4. przerywa proces replikacji DNA.

II. Jeżeli do hodowli tkankowej dodać hydroksymocznik, to cykl życiowy komórek zostanie zahamowany w

1. fazie S.

2. fazie G1.

3. fazie G2.

4. metafazie.

Zadanie 19. (1 pkt)

W cyklu komórkowym wyróżniamy fazę podziału oraz okres międzypodziałowy (interfazę). Interfaza trwa dłużej niż mitoza, a w jej przebiegu możemy wyodrębnić charakterystyczne fazy G1, S, G2.

Dobierz opisy do procesów zachodzących w fazach G1, S, G2.

Zadanie 20 (1 pkt)

Warunkiem wejścia komórki w mitozę jest:

1. podwojenie ilości materiału genetycznego (c)

2. podwojenie liczby chromosomów (n)

3. podwojenie ilości (c) i liczby (n)

4. zwiększenie czterokrotnie ilości (c) i podwojenie liczby (n)

1

---