Obróbka ubytkowa -to metoda wytwarzania polegająca na nadawaniu kształtów, wymiarów i gładkości powierzchni półwyrobom metalowym i z innych materiałów poprzez oddzielenie nadmiaru materiału, tzn. naddatku. Dzielimy na : ob. skrawaniem, ob. erozyjną.
Obróbka skrawaniem -polega nasuwaniu za pomocą pracy mechanicznej określonej objętości materiału, tzw naddatku na obróbkę, narzędziami zaopatrzonymi w klinowe ostrza skrawające twardsze od obrabianego materiału. Dzielimy na: ob.wiórową, ob.ścierną.
Obróbka wiórowa -jest to obróbka za pomocą skrawania dokonywanego narzędziami o określonej liczbie i kształcie ostrzy skrawających. Wiór jest widoczny gołym okiem.
Obróbka ścierna -jest to ob za pomocą skrawania dokonywanego licznymi drobnymi ostrzami o nieustalonej liczbie i kształcie. Np. szlifowanie, gładzenie, polerowanie.
Ob. erozyjna -polega na wykorzystaniu procesu erozji do usuwania określonej objętości materiału. Materiał usuwany jest w postaci drobnych odprysków, wyruszeń, rozpuszczania, topienia, parowania.
Cechy materiałów narzędziowych na ostrza:
-duża twardość (ok. 20HRC) większa od materiału obrabianego, -duża odporność na ścieranie, -materiał narzędzia skrawającego powinien mieć wysokie własności mechaniczne (duże dopuszczalne naprężenia na rozciąganie i ściskanie, zginanie, skręcanie, oraz udarność), -materiał narzędziowy powinien posiadać duży współczynnik przewodności cieplnej i duże ciepło właściwe;
Stale szybkotnące: +dobre właściwości wytrzymałościowe (szczególnie wytrzymałość na zginanie i udarność), --stosunkowo niska odporność na temp. SW18, SW7M, SW12, SK5. Składniki stopowe: chrom, wolfram, molibden, wanad, kobalt, węgiel 0,7-1,6%. Temp 540-580'C, Tw 62-65HRC.
Węgliki spiekane: ostrza w postaci płytek, lub narzędzia drobne i specjalne są w całości (WC TiC Tac Noc Co). S -dla materiałów dających wiór długi np. stal, staliwo, H -dla mat dających wiór krótki np. żeliwo, stopy aluminiowe-krzemowe, marmur, szkło, V -dla wiórów długich i krótkich np. żeliwo sferoidalne, stale żaroodporne. Tw 60-70HRC. Temp skr do 900.
Spieki ceramiczne: płytki na ostrza, wysoka twardość i odporność na ścieranie w szerokim zakresie temp, stabilne w atmosferze obojętnej i utleniającej, ustępują węglikom spiekanym pod względem ciągliwości i wytrzymałości na zginanie, wysokie prędkości skrawania oraz obróbka stali o podwyższonej twardości (również z uwagi na kształt), materiały lekkie i grubsze niż węgliki spiekane. Cer biała Al2O3+ZrO2, cer czara Al2O3+30-40%TiC(TiN), cer szara Si3N4 (duża przewodność cieplna), sialony, spieki z whiskerami węglika krzemu;
Narost -powstaje w określonych warunkach na powierzchni natarcia, narost składa się z mocno odkształconych plastycznie cząstek materiału obrabianego. Materiał narostu jest tak silnie umocniony, ze pod mikroskopem nie można wykryć struktury wyjściowej materiału obrabianego. -zwiększa chropowatość, -pozostają kawałki narostu na obrobionej powierzchni, -zmiana wymiarów, -cykliczne odrywanie powoduje drgania, +zwiększa kąt natarcia, chroni powierzchnie natarcia przed zużyciem. Zwiększenie prędkości likwiduje narost, stosowanie cieczy chłodzący przeciwdziała powstawaniu narostu.
Kolejność (tok) doboru warunków (parametrów) dla toczenia: 1).wybieramy możliwie największą głębokość skrawania, 2).dobieramy odpowiednie (wymiary, geometrię, materiały narzędziowy), 3).dobieramy możliwie największy posuw, 4).dobieramy okres trwałości ostrza, 5).wyliczamy lub odczytujemy z tablic lub wykresów okresową prędkość skrawania, 6).obliczamy prędkość obrotową wrzeciona, 7).dobieramy rzeczywistą prędkość obrotową wrzeciona.