analiza finansowa (24 strony) AJONBCANLXDESN67JBMBD2A33ZJWHKNZRL7NFVY


1. Budowa bilansu……………………………………………………………………………………………………………………..………….s.1

1.1. Co to jest bilans?
1.2. Lewa strona bilansu, czyli aktywa
1.3. Prawa strona bilansu, czyli pasywa
1.4. Jak analizować bilans?
1.5. Badanie struktury majątku i kapitału

2.Rachunek wyników……………………………………………………………………………………….……………………………………s.3

2.1. Rachunek wyników - ważne źródło informacji
2.2. Budowa rachunku wyników
2.3. Podstawowe założenia analizy rachunku wyników
2.4. Jak analizować rachunek wyników?
2.5. Krótko o wskaźnikach zyskowności

3. Przepływy finansowe (cash flow)……………………………………………………………………..…………………………..s.6

3.1. Badanie przepływów finansowych
3.2. Konstrukcja rachunku przepływów finansowych

4. Analiza rentowności (zyskowności)…………………………………………………………………………………..………….s.7

4.1. Co to jest rentowność przedsiębiorstwa?
4.2. Jakie wyniki zawiera rachunek wyników?
4.3. Ogólnie o analizie rachunku wyników
4.4. Wskaźniki rentowności obrotu
4.5. Rentowność majątku
4.6. Wskaźnik rentowności kapitałów

5. Sprawność działania (aktywność)…………………………………………………………………………………………………s.10

5.1. Sprawność działania przedsiębiorstwa
5.2. Pomiar gospodarowania całym majątkiem
5.3. Gospodarka intensywna czy ekstensywna?
5.4. Badanie efektywności poszczególnych składników majątkowych
5.5. Obrotowość zapasów
5.6. Mierzenie sprawności zarządzania zapasami
5.7. Obrotowość należności
5.8. O obrocie zobowiązaniami

6.Analiza płynności……………………………………………………………………………………….……………………………………….s.13

6.1. Pomiar płynności - jak firma gospodaruje swoimi zasobami?
6.2. O kapitale pracującym
6.3. Co ze zdolnością spłaty odsetek?
6.4. Podstawowy miernik - płynność bieżąca
6.5. Badanie płynności szybkiej
6.6. Pomiar podwyższonej płynności
6.7. Co sygnalizują wskaźniki płynności?

7.Analiza zadłużenia……………………………………………………………………………………………………………………..……….s.16

7.1. O celowości zaciągania kredytów
7.2. Struktura kapitałowo - majątkowa przedsiębiorstwa
7.3. Pomiar wielkości zadłużenia
7.4. Jak zbadać strukturę zadłużenia
7.5. Czy firma jest w stanie spłacić odsetki?
7.6. Alternatywa dla kredytu - inne źródła gotówki

8.Sytuacje kryzysowe………………………………………………………………………………………………………….………………..s.19

8.1. Przyczyny zewnętrzne kryzysu w firmie
8.2. Wewnętrzne źródła kryzysu firmy
8.3. Najważniejsze sygnały problemów firmy
8.4. Kryzys - podstawowe narzędzia diagnostyczne
8.5. Diagnostyka kryzysu - badanie dynamiki przychodów i kosztów
8.6. Diagnostyka kryzysu - wskaźnik Altmana

1.1.Co to jest bilans?

Podstawowym składnikiem sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa jest bilans, czyli zestawienie aktywów i finansujących ich pasywów. Jest to dokładna fotografia stanu przedsiębiorstwa w określonym dniu, zwanym dniem bilansowym. Uważna analiza bilansu pomaga w ocenie zarządzania spółką oraz w ustaleniu źródeł strat i zysków spółki.

Bilans jest sprawozdaniem o sytuacji majątkowej i kapitałowej przedsiębiorstwa. Zasadniczo dzieli się na dwie części:

Bilans, w odróżnieniu od rachunku wyników, ma charakter statyczny: pokazuje informacje o przedsiębiorstwie według stanu na dzień sporządzenia sprawozdania (podczas gdy rachunek wyników obejmuje cały okres, np. kwartał czy rok).

1.2.Lewa strona bilansu, czyli aktywa

Do aktywów zaliczamy składniki majątku trwałego i obrotowego spółki oraz tzw. rozliczenia międzyokresowe.

Majątek trwały

Pierwszą grupą składników majątku trwałego są wartości niematerialne i prawne. Zalicza się do nich koszty organizacji, poniesione przy tworzeniu spółki akcyjnej, koszty prac rozwojowych, tzw. goodwill (wartość rynkową firmy, wynikającą chociażby z jej długoletniej obecności na rynku), wartości nabytych koncesji, licencji (także wartość nabytego oprogramowania komputerowego), znaków towarowych oraz zaliczki na poczet wartości niematerialnych i prawnych.

Na rzeczowy majątek trwały składają się: budynki i budowle, grunty, urządzenia techniczne i maszyny oraz środki transportu. W tej pozycji wpisuje się też inwestycje rozpoczęte oraz zaliczki na poczet inwestycji.

Finansowy majątek trwały obejmuje lokaty kapitałowe długoterminowe, udzielone innym podmiotom pożyczki długoterminowe. Oddzielną grupę stanowią należności długoterminowe.

Majątek obrotowy

Majątek obrotowy składa się z czterech grup. W skład zapasów wchodzą: materiały w magazynie, półprodukty i tzw. produkty w toku (które znajdowały się w produkcji w dniu bilansowym), produkty gotowe w magazynie, towary oraz zaliczki na poczet dostaw.

Należności i roszczenia obejmują przede wszystkim należności z tytułu dostaw i usług. Wynika to z faktu, że w dniu sporządzenia bilansu część wystawionych faktur jeszcze nie została zapłacona. Ponadto znajdują się tu należności budżetowe, należności wewnątrzzakładowe oraz należności dochodzone na drodze sądowej.

Ponadto w majątku obrotowym wpisuje się krótkoterminowe papiery wartościowe oraz środki pieniężne - zarówno tzw. pogotowie kasowe (pieniądze, znajdujące się w kasie zakładu), jak i środki zdeponowane w banku. W tej ostatniej pozycji wpisuje się też inne niż gotówkowe środki pieniężne, a więc weksle, czeki obce itp.

Rozliczenia międzyokresowe

Rozliczenia międzyokresowe obejmują czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów.

1.3.Prawa strona bilansu, czyli pasywa

Do pasywów zalicza się kapitały własne, utworzone rezerwy, kapitały obce oraz rozliczenia międzyokresowe.

Kapitał własny

Kapitał własny tworzą: kapitał podstawowy, należne wkłady na poczet kapitału, kapitał zapasowy, kapitały rezerwowe, nie podzielony wynik finansowy z lat ubiegłych oraz wynik finansowy netto roku obrotowego. Zasadniczą częścią kapitału własnego jest kapitał podstawowy (kapitał akcyjny).

Drugim składnikiem kapitałów własnych są należne, lecz nie wniesione wkłady na poczet kapitału podstawowego. W pozycji tej wpisuje się wartość nie spłaconego kapitału akcyjnego. Co istotne, liczba ta przyjmuje wartość ujemną, obniża zatem sumę kapitałów własnych.

Do kapitału zapasowego zaliczamy: kapitał tworzony ustawowo (zgodnie z Kodeksem Handlowym spółka ma obowiązek przekazywać na poczet kapitału zapasowego co najmniej osiem procent zysku netto do momentu, kiedy wysokość powstałej w ten sposób rezerwy nie osiągnie wielkości równoważnej jednej trzeciej kapitału akcyjnego) lub tworzony na mocy statutu spółki. Tu również trafia suma, wynikająca z różnicy pomiędzy ceną sprzedaży akcji a ich wartością nominalną.

Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny powstaje w wyniku dokonanych przeszacowań majątku trwałego. Poza tą pozycją wpisuje się również inne kapitały rezerwowe.

Kolejną pozycję stanowi nie podzielony wynik finansowy z lat ubiegłych. Jeśli mamy tu do czynienia z zyskiem, wówczas jego wielkość powiększa sumę kapitału. Jeżeli natomiast w latach poprzednich wystąpiła strata, wpisuje się wartość ujemną.

Podobna zasada obowiązuje przy wpisywaniu wyniku finansowego netto roku obrotowego. Zysk przyjmuje wartość dodatnią, strata natomiast ujemną. W pozycji tej znajdują się też dokonane odpisy z wyniku finansowego bieżącego roku obrotowego.

Rezerwy

Czasem spółka jest zmuszona do utworzenia rezerwy, która znajduje się w osobnej pozycji wśród pasywów. Tutaj wpisuje się też wartość rezerw na podatek dochodowy.

Zobowiązania

Zobowiązania, w odróżnieniu od poprzednich elementów pasywów, to kapitały obce, z których korzysta spółka - również według stanu na dzień sporządzenia bilansu. Przyjmuje się umownie, że granicą pomiędzy zobowiązaniami krótko- i długoterminowymi jest rok.

Zobowiązania długoterminowe obejmują m. in. długoterminowe papiery wartościowe, długoterminowe pożyczki i kredyty bankowe.

Zobowiązania krótkoterminowe natomiast to krótkoterminowe papiery wartościowe, kredyty krótkoterminowe, otrzymane zaliczki na poczet dostaw, zobowiązania wekslowe, zobowiązania z tytułu dostaw (lub usług), zobowiązania budżetowe, zobowiązania wewnątrzzakładowe (w tym wobec pracowników z tytułu wynagrodzeń). W zobowiązania krótkoterminowe wpisuje się również fundusze specjalne, utworzone przez spółkę - np. fundusze socjalne czy nagród.

Rozliczenia międzyokresowe

W rozliczenia międzyokresowe wpisuje się bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów oraz przychody przyszłych okresów.

1.4.Jak analizować bilans?

Bilans jest specyficznym zestawieniem aktywów i finansujących ich pasywów. Jego analiza jest bardzo istotna, pomaga ocenić sposób zarządzania oraz ustalić źródła powstawania strat i zysków przedsiębiorstwa w danym okresie.

Analiza pozioma bilansu polega na zestawieniu poszczególnych pozycji bilansu na dany dzień z analogicznymi danymi, wynikającymi z bilansu, sporządzonego na wcześniejszy dzień bilansowy. Przy zestawieniu zmian poszczególnych składników bilansu nie można zapominać o inflacji, która miała miejsce w okresie pomiędzy analizowanymi dniami bilansowymi. Wszystkie wartości należy więc skorygować o współczynnik inflacji.

Analiza pionowa bilansu polega na badaniu struktury jego podstawowych składników: zarówno majątkowych, jak i kapitałowych. Zwraca się przy tym uwagę na strukturę aktywów i pasywów, które opisują dwa wskaźniki: struktury majątku i struktury kapitału.

1.5.Badanie struktury majątku i kapitału

Wskaźnik struktury majątku pokazuje rozwój aktywów trwałych w stosunku do działalności przedsiębiorstwa. Oblicza się go według wzoru:

 

 

majątek trwały

w (sm)

=

0x01 graphic

 

 

majątek obrotowy

Poziom tego wskaźnika jest ściśle uzależniony od charakteru działalności przedsiębiorstwa. Inny będzie w przypadku np. Śląskiej Fabryki Kabli, zajmującej się działalnością produkcyjną, inny w przypadku KrakChemii (firma handlowa, która z definicji musi dysponować dużym majątkiem obrotowym), a jeszcze inny w przypadku ComputerLandu (działalność usługowa, która nie wymaga dużej bazy majątkowej).

Wskaźnik struktury kapitału określa relację kapitału własnego do zobowiązań (krótko- i długoterminowych). Oblicza się go według wzoru:

 

 

kapitał własny

w (sk)

=

0x01 graphic

 

 

kapitał obcy

Tutaj interpretacja jest bardziej jednoznaczna: wyższy poziom tego wskaźnika świadczy o dobrej sytuacji finansowej spółki (nie jest nadmiernie zadłużona, a swoją działalność finansuje z własnych środków). Utrzymujący się przez dłuższy czas zbyt niski poziom tego wskaźnika może jednak świadczyć o ekstensywnej polityce zarządzania firmą (niechęć zarządu do korzystania z dźwigni finansowej, co może w pewnym momencie zahamować rozwój).

W pogłębionej analizie bilansu stosuje się szereg innych wskaźników: płynności, zadłużenia i obrotowości poszczególnych składników (zapasów, należności i zobowiązań).

Kapitał obrotowy i aktywa netto

W wielu krajach bilanse sporządzane są według nieco odmiennego układu, pozwalającego ustalić dwie bardzo ważne wielkości: kapitał obrotowy i aktywa netto. Dysponując danymi, zawartymi w bilansie, sporządzonym według obowiązującej u nas ustawy o rachunkowości, jesteśmy w stanie wyliczyć ich wartości.

Majątek obrotowy pomniejszony o zobowiązania bieżące daje nam kapitał obrotowy. Jeśli do otrzymanego wyniku dodamy wartość majątku trwałego, otrzymamy sumę aktywów netto. Wzrost obu tych wielkości świadczy o prawidłowym rozwoju przedsiębiorstwa.

2.1.Rachunek wyników - ważne źródło informacji

Rachunek wyników zawiera informacje na temat zyskowności poszczególnych działań, podejmowanych przez spółkę. Znajduje się w nim ponadto zestawienie przychodów i kosztów, co pomaga w analizie przyczyn powstania takiego a nie innego wyniku finansowego. Należy jednak uważać - pobieżna analiza doprowadza często do błędnych wniosków, dotyczących sytuacji finansowej przedsiębiorstwa oraz jakości zarządzania jego majątkiem.

Zysk i strata jako saldo

Struktura klasycznego rachunku wyników jest przejrzysta: po jednej stronie mamy przychody, powiększające wynik finansowy, po drugiej natomiast koszty, wpływające ujemnie na generowane zyski. Rozpatrując rachunek wyników w powyższym ujęciu - które obowiązująca u nas ustawa o rachunkowości określa jako wariant kalkulacyjny - spostrzegamy, że zysk (lub strata) jest niczym innym, jak saldem - różnicą pomiędzy przychodami a kosztami. Jeśli te pierwsze przewyższają koszty, saldo określa się mianem zysku, w odwrotnej sytuacji mamy do czynienia ze stratą.

2.2.Budowa rachunku wyników

Dla większej przejrzystości rachunku wyników wprowadzono jednak większą liczbę sald, co pozwala na szybką orientację w jego strukturze (łatwiej określić wówczas faktyczne źródła przychodów i kosztów), ponadto znacznie upraszcza procedury analityczne. Wyróżniamy kilka pozycji wynikowych.

Wynik ze sprzedaży

Powstaje wskutek odjęcia od właściwych przychodów (powstałych ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, skorygowanych zmianą stanu produktów) kosztów wytworzenia produkcji sprzedanej, do których zalicza się m. in. wartość sprzedanych towarów i materiałów, zużycie materiałów (energii), ceny obcych usług, amortyzację, wynagrodzenia dla pracowników, podatki i opłaty. Saldo to ma duże znaczenie dla przedsiębiorstwa, gdyż wskazuje na rentowność jego podstawowej działalności.

Wynik na działalności operacyjnej

Poprzedni wynik korygowany jest o saldo, wynikające z zestawienia pozycji "pozostałe przychody operacyjne" z "pozostałymi kosztami operacyjnymi". W przychody wpisuje się tu m. in. przychody ze sprzedaży składników majątku trwałego, otrzymane dotacje, uzyskane odszkodowania, rozwiązane rezerwy, czynsze z dzierżaw, a po stronie kosztów - wartość sprzedanych składników majątku trwałego, utworzone rezerwy, odpisane należności nieściągalne, zapłacone odszkodowania, koszty czynszów i dzierżaw.

Wynik na działalności gospodarczej

Wynik na działalności operacyjnej korygowany jest o saldo operacji finansowych - tak powstaje zysk lub strata z działalności gospodarczej. Przychody finansowe obejmują m. in. otrzymane dywidendy (w tym także otrzymane od członków grupy kapitałowej - zarówno podmiotów zależnych, jak i stowarzyszonych), otrzymane odsetki, dodatnie różnice kursowe. Koszty finansowe natomiast obejmują m. in. odsetki do zapłaty (także na rzecz członków grupy kapitałowej), odpisy aktualizujące wartość finansowego majątku trwałego i krótkoterminowych papierów wartościowych oraz ujemne różnice kursowe.

Wynik finansowy brutto i netto

Poprzedni wynik - na działalności gospodarczej - jest korygowany o saldo, będące skutkiem zdarzeń nadzwyczajnych. Mamy tu na myśli m. in. zdarzenia losowe, rezultaty postępowania układowego (naprawczego) lub zaniechania pewnego rodzaju działalności. W ten sposób powstaje wynik finansowy brutto. Po zapłaceniu podatku otrzymujemy natomiast zysk (stratę) netto.

2.3.Podstawowe założenia analizy rachunku wyników

Interpretacja rachunku wyników może być dokonywana w rozmaity sposób. Zawsze jednak obowiązuje kilka "żelaznych" zasad.

2.4.Jak analizować rachunek wyników?

Analiza pionowa rachunku wyników polega na zbadaniu struktury poszczególnych przychodów i kosztów oraz wynikających z nich sald. Tu stosuje się analizę wskaźnikową - przede wszystkim tzw. stóp zysku (relacji zysku do obrotu).

Analizę poziomą przeprowadza się, porównując poszczególne pozycje przychodowe i kosztowe za dany okres obrachunkowy z analogicznymi danymi za poprzednie, porównywalne okresy (w zestawieniach miesiąc - miesiąc, kwartał - kwartał itp.). W podobny sposób zestawia się poszczególne poziomy zysku. Należy pamiętać o dwóch rzeczach:

Jeśli uwzględnimy powyższe uwagi, możemy przeprowadzać analizę poziomą. Bardzo pomocne w tym zakresie mogą się okazać tzw. zestawienia analityczne. Sporządza się je w formie dwóch tabel, obrazujących strukturę przychodów i kosztów. Przy badaniu dynamiki stosuje się tak zwany model badania efektywności zarządzania, który w przypadku rachunku wyników wyraża się nierównością:

iK < iP < iZ

gdzie: iK - dynamika kosztów sprzedaży, iP - dynamika przychodów ze sprzedaży, a iZ - dynamika zysku

2.5.Krótko o wskaźnikach zyskowności

Podstawowymi miernikami, stosowanymi w pionowej analizie rachunku wyników, są wskaźniki zyskowności. Ich konstrukcja jest bardzo prosta: zysk z danego poziomu dzielimy przez wartość przychodów ze sprzedaży, otrzymując odpowiednią stopę zysku (stopa zysku ze sprzedaży, stopa zysku z działalności operacyjnej, stopa zysku z działalności gospodarczej, stopa zysku brutto, stopa zysku netto).

Podstawowym błędem jest zawężanie analizy do stopy zysku netto. Faktem jest, że wskaźnik ten należy do najczęściej podawanych. Z drugiej strony jednak jego wielkość jest w dużym stopniu niezależna od spółki: obciążenie podatkiem jest przecież wypadkową obowiązującej aktualnie stopy podatku dochodowego oraz ewentualnych ulg i odliczeń. Bardziej sensowne wydaje się zatem mierzenie stopy zysku brutto, nie obciążonej podatkiem.

Najważniejszym chyba wskaźnikiem jest stopa zysku operacyjnego, wskazująca na jakość zarządzania spółką i zyskowność jej podstawowej działalności. Istotny jest też pomiar stopy zysku z działalności gospodarczej - uwzględnia ona saldo, osiągnięte przez spółkę z operacji finansowych.

Wzór na (dowolną) stopę zysku wygląda następująco:

 

 

zysk

 

 

stopa zysku

=

0x01 graphic

*

100%

 

 

obroty

 

Pod pojęciem "obrotu" rozumie się zwykle przychody ze sprzedaży - tak zbudowane są właśnie wymienione wyżej stopy zysku. Ponadto w analizie stosuje się (znacznie rzadziej) wskaźniki, które w mianowniku uwzględniają koszty uzyskania przychodów (również stanowiące obrót). Istota tych wskaźników polega na określeniu relacji wyniku działalności przedsiębiorstwa w przeliczeniu na jednostkę poniesionych kosztów.

W badaniu pionowym rachunku wyników stosuje się ponadto tzw. analizę przyczynową. Należy tu sprawdzić, jakie czynniki mają wpływ na zwiększenie (spadek) zysku (straty). Nie zawsze wzrost zysku jest dowodem na prawidłowy rozwój przedsiębiorstwa: może się przecież zdarzyć, że jest on pochodną znacznej redukcji kosztów, połączoną z wyprzedażą majątku czy też wzrostem przychodów finansowych przy spadającej rentowności podstawowej działalności przedsiębi
orstwa.

3.1.Badanie przepływów finansowych

Analiza bilansu i rachunku wyników nie wystarcza do sporządzenia rzetelnej oceny sytuacji firmy. Nieocenioną pomocą jest rachunek przepływów finansowych.

Każda jednostka, sporządzająca sprawozdanie finansowe, wypracowuje własne metody oceny zdarzeń gospodarczych, a obowiązujące przepisy sprawiają, że część z nich może być przedstawiana w sposób bardziej lub mniej korzystny. Przykładowo, bilans informuje nas jedynie o wielkości zadłużenia, nie zawiera natomiast danych na temat terminów spłat zobowiązań. Inny przykład. W bilansie możemy znaleźć informacje, dotyczące wielkości majątku, brak jest natomiast wskazania na rzeczywistą ich wartość (chodzi o wycenę, sporządzoną według stawek z tzw. wtórnego rynku środków produkcji).

Podobne zjawiska występują w przypadku rachunku wyników. Choć niejednokrotnie analiza wskazuje na wysoką rentowność przedsiębiorstwa okazuje się, że ma ono znaczne problemy z utrzymaniem płynności. Informacji na ten temat należy szukać właśnie w rachunku przepływów finansowych.

Podstawowym założeniem w konstrukcji rachunku przepływów finansowych jest rozróżnienie trzech sfer działania przedsiębiorstwa: działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej. W sferze operacyjnej firma generuje strumienie pieniężne, pochodzące z jej podstawowej działalności. W sferze działalności inwestycyjnej ujmuje się strumienie pieniężne, związane ze zmianami stanu składników majątkowych firmy. Z kolei sfera działalności finansowej to nic innego, jak dokładne określenie zmian struktury kapitałów, posiadanych przez przedsiębiorstwo.

3.2.Konstrukcja rachunku przepływów finansowych

Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej

Wpisuje się tu wynik finansowy netto firmy (a więc zysk lub stratę), który następnie jest korygowany o szereg pozycji: amortyzację, saldo wynikające z różnic kursowych, odsetki i dywidendy (zarówno otrzymane, jak i zapłacone), utworzone rezerwy, podatek dochodowy, wynik ze sprzedaży i likwidacji składników działalności inwestycyjnej, zmianę stanu zapasów, zobowiązań, rozliczeń międzyokresowych i przychodów przyszłych okresów. W ten sposób uzyskujemy wielkość środków pieniężnych netto, pochodzących z działalności operacyjnej przedsiębiorstwa.

Podsumowując, cash flow na tym poziomie powstaje poprzez odjęcie od wpływów pieniężnych z działalności operacyjnej (wielkość ta jest zwykle zbliżona do zysku operacyjnego) wydatków pieniężnych z tego tytułu.

Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej

Wielkość środków pieniężnych netto z działalności inwestycyjnej uzyskuje się, sumując następujące pozycje: nabycie lub sprzedaż wartości niematerialnych i prawnych, składników rzeczowego majątku trwałego, akcji, udziałów lub innych papierów wartościowych, udzielone lub zwrócone pożyczki, otrzymane lub zwrócone dywidendy i odsetki. Oczywiście, w zależności od "kierunku" operacji (kupno-sprzedaż) pozycje te przyjmują wartości dodatnie lub ujemne.

Tak więc cash flow z tytułu inwestycji jest niczym innym, jak saldem przeprowadzanych przez firmę w danym okresie operacji, związanych z jej składnikami majątkowymi.

Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej

Tu uwzględnia się szereg operacji finansowych, przeprowadzanych przez przedsiębiorstwo w danym okresie obrachunkowym. Chodzi tu m. in. o zaciągnięcie lub spłatę kredytów i pożyczek, emisję lub wykup obligacji czy innych papierów wartościowych, wypłatę dywidendy, płatności, wynikające z umów leasingu finansowego, wpływy z emisji akcji. Sumując te pozycje (również z właściwymi znakami) otrzymujemy wielkość środków pieniężnych netto z działalności finansowej.

Mówiąc w skrócie, cash flow z działalności finansowej jest saldem operacji finansowych firmy w danym okresie obrachunkowym.

Zmiana stanu środków pieniężnych netto

Wielkość ta powstaje poprzez proste zsumowanie pozycji poprzednich: przepływów środków z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej.

Środki pieniężne na początek roku obrotowego

Tu wpisuje się wielkość, wynikającą z rachunku przepływów finansowych, sporządzonego w roku poprzednim.

Środki pieniężne na koniec roku obrotowego

Zmianę stanu środków pieniężnych netto w danym roku obrachunkowym powiększa się o wielkość tych środków na początek roku. W ten sposób otrzymujemy ostateczną pozycję wynikową - stan środków pieniężnych na koniec roku obrotowego.

4.1.Co to jest rentowność przedsiębiorstwa?

Wynik finansowy przedsiębiorstwa jest jednym z najważniejszych mierników jego sprawności. Powstaje w efekcie zsumowania zarówno wyników zwyczajnych (a więc pochodzących z celowo podejmowanych przez firmę działań), jak i wyników nadzwyczajnych (powstałych wskutek nieprzewidywalnych zdarzeń).

Wynik finansowy może być dodatni - wówczas nazywany jest zyskiem, a przedsiębiorstwo takie określane jest jako rentowne. W przypadku powstania ujemnego wyniku finansowego mówimy o stracie, a przedsiębiorstwo takie określamy jako deficytowe.

Powstanie straty nie oznacza, że firma rozwija się nieprawidłowo: przed sformułowaniem takiej tezy należy dokładnie zbadać, co stało się powodem takiego wyniku. Może się na przykład zdarzyć, że firma wygenerowała stratę w wyniku operacji księgowych. Z drugiej strony zysk netto może być pochodną wyższych przychodów finansowych, przy spadającej rentowności działalności podstawowej.

4.2.Jakie wyniki zawiera rachunek wyników?

Wynik powstaje wskutek odjęcia od kwoty wygenerowanych przychodów wartości powstałych z tego tytułu kosztów. Dla większej przejrzystości rachunku wyników wprowadzono podział na poszczególne poziomy wynikowe:

Działalność podstawowa

Od przychodów ze sprzedaży odejmuje się koszty wytworzenia produkcji sprzedanej, otrzymując zysk brutto ze sprzedaży.

Działalność operacyjna

Powyższy wynik jest korygowany o inne zdarzenia operacyjne: przychody (sprzedaż składników majątku trwałego, rozwiązane rezerwy, otrzymane dotacje) i koszty (wartość sprzedanych składników majątku trwałego, utworzone rezerwy, należności nieściągalne, zapłacone odszkodowania itd.). W rezultacie powstaje wynik na działalności operacyjnej.

Działalność gospodarcza

Do poprzedniego zysku (straty) dodaje się przychody finansowe (otrzymane dywidendy i odsetki, dodatnie różnice kursowe) i odejmuje koszty finansowe (zapłacone odsetki, ujemne różnice kursowe, odpisy aktualizujące wartość finansowego majątku trwałego). W ten sposób otrzymujemy wynik na działalności gospodarczej.

Uwzględnienie zdarzeń nadzwyczajnych

Poprzednio otrzymany zysk (lub strata) jest korygowany o saldo, wynikające ze zdarzeń nadzwyczajnych, co daje zysk (stratę) przed opodatkowaniem (zysk / stratę brutto).

Poziom wyniku finansowego netto

Zysk brutto jest pomniejszany o obowiązkowe obciążenia (m. in. podatek dochodowy) - wówczas powstaje zysk (strata) netto.

Przy badaniu wyniku finansowego należy zwrócić uwagę, jaka jest relacja przychodów do kosztów na poszczególnych poziomach, co pomaga w identyfikacji źródeł ponoszonych strat czy osiąganych zysków.

4.3.Ogólnie o analizie rachunku wyników

Zadaniem analizy porównawczej jest przedstawienie dynamiki i struktury poszczególnych pozycji rachunku wyników. Pozwala to na określenie źródeł osiąganych przez dane przedsiębiorstwo wyników. Z kolei analiza przyczynowa pozwala ustalić wpływ poszczególnych pozycji rachunku wyników na generowane przez przedsiębiorstwo zyski (lub straty). W analizie przyczynowej można także wziąć pod uwagę strukturę przychodów w ujęciu ilościowym i wartościowym. Takie zestawienie wskaże nam na działalność najbardziej i najmniej opłacalną dla przedsiębiorstwa.

Najpopularniejszą metodą, stosowaną w badaniu rentowności przedsiębiorstwa jest analiza wskaźnikowa. Polega ona na porównaniu wyniku, osiągniętego przez spółkę z wartością obrotów lub wielkością zaangażowanych zasobów kapitałowych względnie majątkowych

4.4.Wskaźniki rentowności obrotu

Wskaźniki rentowności obrotu pokazują stosunek wypracowanego zysku do obrotu, przez który najczęściej rozumie się przychody ze sprzedaży (rzadziej koszty wytworzenia).

Bardzo pożytecznym, choć zdecydowanie niedocenionym wskaźnikiem jest stopa zysku brutto ze sprzedaży, obliczana według w
zoru:

 

 

zysk brutto ze sprzedaży

 

 

stopa zysku brutto ze sprzedaży

=

0x01 graphic

*

100%

 

 

przychody ze sprzedaży

 

 

Wielkość tego wskaźnika obrazuje rentowność podstawowej działalności przedsiębiorstwa. Jego rosnąca w czasie wartość jest sygnałem zdecydowanie pozytywnym, natomiast spadek należy interpretować negatywnie, nawet przy wzrastającej stopie zysku netto (świadczy to o spadającej rentowności podstawowej działalności przedsiębiorstwa, co zazwyczaj kończy się poważnymi kłopotami).

Podobnie konstruuje się wskaźniki, uwzględniające zyski niższego poziomu. Do najbardziej rozpowszechnionych należą przy tym: