1. 
   ROZWIERTAK TRZPIENIOWY ZGRUBNY - BUDOWA NARZĘDZIA

2. GEOMETRIA NOŻA TOKARSKIEGO Z PŁYTKĄ WIELOOSTRZOWĄ

3. CHARAKTERYSTYKA MATERIAŁÓW NARZĘDZIOWYCH - REGULARNY AZOTEK BORU

Drugim obok diamentu materiałem supertwardym jest regularny azotek boru. Jest to materiał syntetyczny o regularnej (sześciennej) strukturze krystalicznej. Strukturę tę otrzymuje się przez poddawanie miękkiego azotku boru o strukturze heksagonalnej odpowiednio wysokiemu ciśnieniu i temperaturze.

Regularny azotek boru jest oznaczany symbolem CBN (ang. cubic bor-nitrid). Pod względem twardości ustępuje nieco diamentowi, lecz jest znacznie twardszy od materiałów ceramicznych. Ma małą rozszerzalność i dużą przewodność cieplną, jest odporny na ścieranie, adhezję i dyfuzję. Właściwości te zachowuje do ok. 1000^oC, również w kontakcie ze stopami żelaza, niklu i kobaltu.

Firmy zagraniczne wytwarzają dziś wiele odmian materiałów z udziałem CBN przeznaczonych na narzędzia skrawające. Można je podzielić na trzy grupy:

• CBN + faza wiążąca

• CBN + węgliki (TiC) + faza wiążąca

• CBN + heksagonalny azotek boru o strukturze wurcytowej (HBN) + faza wiążąca + fazy twarde

W każdej z tych grup w zależności od wielkości ziaren, proporcji składników, technologii - właściwości materiału mogą być różne, a zatem i różny zakres stosowania. Przy doborze warto korzystać ze szczegółowych informacji wytwórców. Ogólnie można powiedzieć, że spieki CBN nadają się szczególnie do obróbki wysoko ulepszonych (>45HRC) i hartowanych stali, żeliw szarych perlitycznych o twardości powyżej 30HRC, a także trudno skrawalnych stopów niklu i kobaltu tj. takich materiałów, do których nie można zastosować ostrzy diamentowych. Spieki CBN stosuje się do obróbki zgrubnej, kształtującej i wykończeniowej.

Zakres prędkości skrawania dla narzędzia wykonanego z CBN wynosi od ok. 30 do 305 m/min, a w szczególnych przypadkach mogą osiągać 900m/min. Wszystko zależy od producenta narzędzi. Szczegółowe dane należy szukać w firmowych katalogach producentów narzędzi.

4. WNIOSKI

-nadal nie istnieje idealny materiał narzędziowy, który łączyłby jednocześnie wysoką ciągliwość wytrzymałość na zginanie z wysoką twardością na gorąco, prędkością skrawania i odpornością na zużycie

-istnieje tendencja w zwiększaniu optymalnej prędkości skrawania dla poszczególnych materiałów narzędziowych

---