SPIS TREŚCI

1. CEL EKONOMICZNY TURYSTYKI I MOŻLIWOŚCI

JEJ ROZWOJU.

2. WARUNKI I ŚRODKI DO ROZWOJU WZROSTU TURYSTYCZNEGO ORAZ ZATRUDNIENIA.

1. Rozwój przedsiębiorstw turystycznych w celu zaspokojenia potrzeb klientów.

2. Udoskonalanie rynku turystycznego poprzez poprawę

zaplecza przedsiębiorstw.

3. Modernizacja i poprawa infrastruktury turystycznej.

4. Rewaloryzacja zasobów ludzkich w turystyce.

5. Wspieranie rozwoju turystycznego.

III. POLITYCZNE ZNACZENIE TURYSTYKI W EUROPIE.

WSTĘP

Raport Zespołu do spraw Turystki i Zatrudnienia (GAN) po raz kolejny potwierdza dużą wagę posiadania dokumentu z turystyki w osiąganiu celów Unii Europejskiej.

Turystyka rozwija się poprzez szeroką gamę usług i sektorów ekonomicznych, wspiera rozwój regionalny i tworzy miejsca pracy.

Wraz z pełnym wykorzystaniem potencjału, który drzemie w turystyce, należy wzmocnić partnerstwo publiczno-prywatne oraz zacieśnić współpracę na wszystkich poziomach: europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym.

Wnioski i rady, które wysuwa GAN, będą pomocnym narzędziem w przyszłej pracy.

Komisja Europejska zbada, w jakim stopniu te wskazówki mogą się przyjąć w ogólnej skali, według istniejących programów, i które z nich będą wymagać podjęcia dodatkowych środków przez Radę oraz kraje członkowskie. Komisja Europejska będzie informować o tej sprawie Parlament Europejski i Radę Ministrów, poprzez ocenę raportu GAN, wraz z informacjami o działaniach, które będą miały miejsce w przyszłości.

Chcę wyrazić wdzięczność prezydentowi GAN, dr Corsten i wszystkim jego współpracownikom za znaczący wkład w wytyczeniu podstawowych zadań, wysuniętych dla przemysłu turystycznego w Europie, w celu podniesienia jego konkurencyjności oraz dla jasnego zaznaczenia korzyści, które w warunkach rozwoju i wzrostu zatrudnienia może przynieść sektor turystyczny.

Bezpośredni udział w tym procesie jednostek odpowiedzialnych i wybitnych z sektora turystyki, z wszystkich krajów członkowskich, pobudza nas do dalszej wspólnej pracy, mającej na celu zdobycie większego uznania u polityków, wkładu turystyki w rozwój i wzrost zatrudnienia, co również może oznaczać rozwój samej polityki.

Christos PAPOUTSIS

Członek Komisji Europejskiej

I. CEL EKONOMICZNY TURYSTYKI I MOŻLIWOŚCI JEJ ROZWOJU.

Turystyka jest jedną z gałęzi przemysłu europejskiego, która wykazuje spory wzrost również i na innych kontynentach. W dużym stopniu zapełnia sektor usług, który w Unii Europejskiej pokrywa 65% zatrudnionych i 50% PIB, co dwa razy przekracza wkład rolnictwa i przemysłu.

Turystyka w swojej najwęższej definicji zakłada bezpośrednio W Unii Europejskiej 5,5% PIB, 6% całkowitego zatrudnienia i ponad 30% handlu zagranicznego. Dochody turystyki międzynarodowej rosną szybciej niż krajowej. Spodziewa się, że w Europie, między rokiem 1995-2010 przychody międzynarodowe wzrosną do 57%, z 335 milionów do 527 milionów.

Wprowadzenie euro i proces rozszerzania Unii Europejskiej o kraje z Europy Środkowo-Wschodniej oraz Cypr stworzy nowe możliwości rozwoju rynku turystycznego w Europie.

Na podstawie bazy danych i analizy jakościowo-ilościowej informacji, GAN, w ciągu najbliższych 10 lat, przewiduje wskaźniki rocznego wzrostu turystyki w Unii Europejskiej, wyższe od średniej ekonomicznej.

OSZACOWNIE OBSZARÓW ROZWOJU TURYSTYKI

EUROPEJSKIEJ W ROKU 2010.

Zakwaterowanie Organizacja wolnego czasu, sporty

- luksusowe hotele 5-gwiazdkowe -miejsca do uprawiania

nowych sportów

Transport -kąpieliska, uzdrowiska,

siłownie

-linie lotnicze -ośrodki edukacyjne

-firmy portów lotniczych

Organizacja podróży Parki Sprzedaż komputerów i zastosowania informatyki

-systemy globalne, rezerwacja -parki przygody -nowe środki -parki tematyczne

Zakwaterowanie Usługi restauracyjne

-hotele 4-gwiazdkowe -restauracje 1-kategorii

-hotele 3-gwiazdkowe -restauracje 2-kategorii

-ustalenie pokoi i śniadanie -restauracje 3-kategorii

-majątek -restauracje z kuchnią lokalną

-kempingi, karawany -restauracje z kuchnią

międzynarodową

-domy i apartamenty wakacyjne -możliwość samoobsługi

-bary, kawiarnie, usługi

gastronomiczne w firmach transportowych

Organizacja wolnego czasu i sporty Agencje recepcji

-baseny z organizowanymi zabawami -informacja turystyczna

Organizacja życia kulturalnego -przewodniki turystyczne

-muzea -wycieczki

-wystawy Rozrywki kulturalne

Zabytki -opera, operetka, musicale

-zabytki kultury -teatr, kabaret

-pomniki przyrody Ubezpieczenia podróży -zabytki przemysłu

Produkcja środków transportu

Kamery i filmy -samoloty, autobusy, samochody

Rzemiosło i produkty artystyczne Sprzęt sportowy

Wydawanie i rozprowadzanie publikacji i map. Rolnictwo

Agencje reklamowe

Centra handlowe

Transport

-koleje

-firmy autobusowe

-rejsy promem

-firmy wynajmujące auta

-taksówki, inne formy przemieszczania się

• firmy portowe

Konferencje i centra targowe

Parki

-parki rozrywki

-parki wodne

Handel hurtowy i detaliczny

-karawany, przyczepy kempingowe

-artykuły kempingowe

-artykuły ze skóry

-rzeczy do podróży

-pamiątki

Architekci i promotorzy

Firmy budowlane

Zakwaterowanie Organizacja podróży

-biura podróży

Organizacja życia kulturalnego

-hotele 2-gwiazdkowe -biblioteki, archiwa

-hotele 1-gwiazdkowe Usługi gastronomiczne

-motele -restauracje poza kategorią

Środki transportu

-wozy drewniane

-schroniska młodzieżowe -lokomotywy i wagony kolejowe

Zakwaterowanie Banki i kantory wymiany pieniędzy

-hotele poza kategorią

Prawdopodobnie wskaźniki te będą wynosić:

-2,5%-4% w sprawach handlowych

-1,0%-1,5% w kwestii zatrudnienia

Oznacza to, że pod koniec przyszłej dekady możliwe będzie stworzenie w Unii Europejskiej od 2,2 do 3,3 miliona nowych miejsc pracy w turystyce. Poza tym, w wyniku rozwoju turystyki w innych gałęziach ekonomii, wytworzy się dodatkowa ilość miejsc pracy.

Możliwość rozwoju turystyki europejskiej będzie mogła być w pełnie wykorzystana, jeśli władze publiczne na wszystkich poziomach spełnią postawione warunki. Tak samo, niezbędne jest, by przedsiębiorstwa i klientela połączyli swoje wysiłki w pokonywaniu przeszkód o charakterze strukturalnym.

Turystyka jest zespołem usług i produktów, z myślą o doglądywaniu przedsięwzięć związanych z podróżami krajowymi i zagranicznymi klientów. Jej struktura jest bardzo rozgałęziona i zakorzeniona w ekonomii przez: różnorodne potrzeby turystów, i poprzez to, że ofert turystyczne są sprzedawane przed, w trakcie i po wycieczkach.

Ostatnie analizy i nowe zapotrzebowania, które zaraz przedstawimy, są zapowiedzią zbioru interesów, po części stworzonym przez konsumentów z każdego podsektora.

Sporządzenie rachunków dla turystyki, przy użyciu ścisłej metodologii, stosowanej zgodnie z normami Unii Europejskiej o OCDE, która odpowiada potrzebom publicznym i prywatnym,

dałoby kompletne informacje na temat celów działalności turystycznej, łącznie z projektami i wprowadzaniem ich w życie.

PROCENT ZATRUDNIENIA STWORZONY W RÓŻNYCH PODSEKTORACH TURYSTYKI.

2. WARUNKI I ŚRODKI ROZWOJU TURYSTYCZNEGO

ORAZ ZATRUDNIENIA.

1. Rozwój przedsiębiorstw turystycznych w celu zaspokojenia potrzeb klientów.

Od strony popytu rozwój i ewolucja rynku turystycznego są bezpośrednio powiązane ze zmianami demograficznymi, z poprawą siły nabywczej konsumentów, coraz większa ilością wolnego czasu, a także z coraz większą różnorodnością oczekiwań klientów.

Tendencja do coraz lepszego przemieszczania się,

potrzeba bezpieczeństwa,

indywidualne żądania klientów oraz

rosnąca potrzeba wygody są głównymi cechami oczekiwań turystów.

Zadowolenie może zostać osiągnięte głównie poprzez rozszerzenie gamy produktów i oferowanych usług, polepszenie ich jakości i informowanie o ich dostępności na rynku.

Odkąd turystyka jest przede wszystkim aktywnością zaopatrującą ludzi w usługi, jest sektorem, w którym wzrost wydajności jest coraz niższy, a wyższy poziom aktywności turystycznej tworzy nowe miejsca pracy. Mimo racjonalizacji procesu produkcji usług turystycznych, przyspieszonego z powodu stosowania nowych technologii, możemy być pewni nowych dodatkowych stanowisk pracy, lepszych i bardziej zróżnicowanych.

Większość krajów europejskich ma bardzo dobrze rozwinięta turystykę i są one gotowe do podjęcia nowych wyzwań. Jednak pewne rzeczy trzeba jeszcze poprawić, by móc pokonywać przeszkody, które niektórym europejskim firmom turystycznym, a zwłaszcza PYMEs, utrudniają wykorzystywanie perspektyw korzystnych dla rynku.

Mianowicie:

• Brak wiedzy strategicznej na temat zapotrzebowania turystyki i stosowania jej w sposób operatywny.

• Niekompletne wdrażanie technik kontroli jakości, zarządzania jakością w produkcji komercjalizacji i świadczenia usług turystycznych.

• Niewystarczająca ocena bogactwa i różnorodności atrakcji istniejących w Europie, które mogłyby przeobrazić się bazę dla nowych i oryginalnych usług turystycznych.

Rosnący popyt na usługi turystyczne wysokiej jakości i ich pewne zindywidualizowanie est często trudny do zrozumienia, ponieważ w niektórych sektorach turystyki brakuje wykwalifikowanego personelu, a rotacja, z powodu mało atrakcyjnych warunków pracy, wykazuje dużą częstotliwość.

GAN uważa, że aby dysponować niezawodnymi, sprawdzonymi informacjami, trzeba korzystać z ogólnie istniejących narzędzi, jak Eurobarometr. Równocześnie trzeba je unowocześniać zgodnie z potrzebami firm, i osiągać lepsze rezultaty w dodatkowych działaniach. Wszystko to poprzez współpracę sektora prywatnego z sektorem publicznym.

GAN naciska Wspólnotę Europejską, żeby:

• Utworzyła „sieć obserwatoriów”, która miałaby łączyć pewne źródła informacji na temat rynku i pracy, ułatwiłaby dostęp do nich i wykorzystanie w firmach.

• Wzmocniła rozwój norm jakości w skali europejskiej, dla poprawy przejrzystości i atrakcyjności oferowanych usług.

• Poparła dobre idee dotyczące produktów i usług turystycznych, włączając nowe potrzeby rynków turystycznych, poprzez udostępnianie miejsca w bezpłatnym internecie.

POLECA WŁADZOM PUBLICZNYM I BIUROM TURYSTYKI BY:

• Poparły współpracę sektora prywatnego z sektorem publicznym, zwłaszcza w skali krajowej, dla lepszego rozwoju produktów i usług turystycznych, które można zamawiać,

• oraz by wychwalali bogactwo europejskie od strony atrakcji środowiska naturalnego i kultury.

POLECA FIRMOM TURYSTYCZNYM BY:

• rozwijały formy partnerstwa i współpracy, co poprawiłoby integrację usług rozumianych jako „sieć turystyczna”, i rozwijały właściwe stosunki między pośrednikami a dostawcami usług turystycznych.

POBUDZA PRZEDSTAWICIELI FIRM, BY:

• tworzyli takie warunki pracy i zawierali takie umowy, które podniosą atrakcyjność pracy i kariery zawodowej w turystyce, oraz że podniosą dochodowość firm.

2. Udoskonalanie rynku turystycznego poprzez poprawę zaplecza przedsiębiorstw.

To właśnie sektor prywatny, ze swoimi inwestycjami i rozwojem działalności turystycznej tworzy miejsca pracy. Władze publiczne na różnych poziomach także wypełniają istotny dokument ustalania warunków finansowych i administracyjnych, które pozwalają pracownikom firm prowadzić swoją działalność. Następujące zasady, które stosuje się w firmach, mają istotne znaczenie dla turystyki:

Rola niektórych pośredników produkcji np. możliwości infrastruktur naturalnych i kulturalnych, które sytuują się pod kompetencją państwa, i które tworzą kluczowe podstawy atrakcji turystycznych i konkurencyjności przedsiębiorstw turystycznych.

Pomnażanie, i niekiedy niespójność urzędów administracji, oraz pomnażanie procedur administracyjnych, na czym cierpi działalność turystyczna.

Złożoność, która przysparza dodatkowych kontroli pracowników, którzy chcą dążyć do dalszej europeizacji, i którzy są przygotowani na to, by ich firmy działały w kontekście międzynarodowym.

Podział grupy narzędzi publicznych i trudności z otrzymywaniem informacji na temat procedur inicjatyw, związanych z rozwojem lokalnym i krajowym.

Brak ogólnej spójności w systemie fiskalnym i administracyjnym, a niekiedy pokrywanie środków, z którymi obchodzi się inaczej niż z produktami i usługami turystycznymi.

Wysokie koszty pracy oraz koszty dodatkowe, na które składa się utrzymanie siły roboczej, są jednym z powodów oszustwa i korupcji w niektórych sektorach.

GAN POLECA WSPÓLNOCIE EUROPEJSKIEJ I KRAJOM CZŁONKOWSKIM, BY:

• Dalej pracowały nad zgodnością, i w miarę możliwości, nad porządkowaniem systemów fiskalnych oraz redukcją podatków pracowniczych, aż do osiągnięcia warunków, które wpłyną na rozwój działalności turystycznej i wzrost zatrudnienia w sektorze turystyki.

• Poparły firmy turystyczne w istniejących systemach, wspieranych przez Wspólnotę Europejską.

• Powołały „Centra Konsultacji Turystycznej”, narzędzia właściwe dla firm, mające ułatwić przepływ informacji na temat regulaminu i finansowania turystyki.

• Wyszły z ogólną inicjatywą promocji rozwoju firm turystycznych, unowocześnianych przez młodych przedsiębiorców, szczególnie dla promocji nowych atrakcji

turystycznych.

• Stworzyły skuteczniejszy system porad i współpracy z przedstawicielami przemysłu turystycznego, włączając jednostki wysoko postawione, współpracy dotyczącej

środków związanych z rozwojem turystyki.

• Przygotowały raport na temat struktury, wydajności i konkurencyjności turystyki europejskiej, raport który stanowiłby bazę rocznych badań, tworzonych przez

ministrów ze sfery inicjatyw, w skali ogólnej i

krajowej.

NACISKA WŁADZE KRAJU I REGIONÓW, BY:

Zmniejszyły opłaty za usługi turystyczne aż do poprawy inwestycji w turystyce.

POLECA FIRMOM TURYSTYCZNYM I ZWIĄZKOM ZAWODOWYM, BY:

• Kontrolowały swoją działalność na wszystkich poziomach, by w pełni przysłużyć się w procesie konsultacji i współpracy, na różnych stopniach podejmowania decyzji, zwłaszcza na poziomie Wspólnoty Europejskiej.

3. Modernizacja i poprawa infrastruktury europejskiej.

W skali międzynarodowej turystyka, której podstawą jest „elastyczność” i komunikacja, jest elementem rozwoju infrastruktury i technologii transportu. W ostatnich latach, w Europie zaznaczył się istotny postęp, za sprawą inicjatyw strategicznych, podejmowanych na skalę ogólną i krajową, w celu rozszerzenia systemów i środków transportu, oraz komunikacji dla większej swobody dostępu i jej używania. Dało to okazję do wielu ważnych inwestycji w Europie, zwłaszcza w regionach słabiej rozwiniętych turystycznie, a także do szybkiego postępu w liberalizacji transportu, szczególnie transportu lotniczego. Dalszy wzrost zapotrzebowania wymaga nowych narzędzi i ulepszeń, które uczyniłyby technologię i infrastrukturę skuteczniejszą i bardziej niezawodną.

Szybki rozwój transportu lotniczego, dalszy wzrost komunikacji samochodowej i autokarowej, zgodny z nowymi wyzwaniami turystyki europejskiej podlega coraz większej presji, związanej z potrzebami infrastruktury i środowiska, i w ten sposób tworzy dodatkowy koszty.

Niewystarczająca interoperatywność i spójność europejskiej sieci transportu oraz technologicznych systemów informacji przysparza problemów zarówno turystom jak i firmom turystycznym. Kontrola transportu lotniczego w Europie jest tutaj typowym przykładem: 43 punkty kontroli z 22 różnymi systemami operacyjnymi, 31 systemów krajowych, 30 zastosowań informatycznych i 18 ekip informatycznych. Dla linii lotniczych

konsekwencją tego był dodatkowy koszt w wysokości około 2,5 miliona ecus w 1997 roku.

Ograniczenia interoperatywności obecnych systemów informacyjnych i zapas pewnych usług turystycznych, włączając transport, są poważną przeszkodą w stosowaniu technologii

informacyjnych przez firmy turystyczne w codziennej pracy. Szybki rozwój handlu elektronicznego i bezpośredniego zapasu ofert turystycznych może pomóc firmom w wykorzystaniu nowych narzędzi komercjalizacji i zarządzania, choć w pewnych przypadkach może również stanowić ich zagrożenie.

GAN

NAKŁANIA WSPÓLNOTĘ EUROPEJSKĄ I KRAJE CZŁONKOWSKIE, ABY:

• Stworzyły system kontroli ruchu lotniczego na skalę europejską, i rozszerzyły usługi transportu powietrznego.

• Wzmocniły systemy i interoperatywność między transportem a infrastrukturami i środkami technologii informacyjnej.

• Postawiły na rozwój infrastruktury transportu, w pierwszej kolejności wyposażenia, w celu poprawy europejskiego systemu komunikacji

• Poparły inicjatywy europejskie i krajowe mające na celu integrację interesów w ruchu turystycznym.

• Podjęły inicjatywę promocji technologii informacyjnej w turystyce, i wzmocnienie partnerstwa między firmami turystycznymi i dostawcami technologii.

• Poparły wymianę najlepszych praktyk wdrażania nowych technologii, z włączeniem SMSs, wielkich firm i władz lokalnych.

4. REWALORYZACJA ZASOBÓW LUDZKICH W TURYSTYCE.

Działalność turystyki i związane z nią inne, tworzy miejsca pracy nie tylko w sektorach podstawowych, tj. zakwaterowanie, biura podróży, restauracje, transport czy atrakcje.

Daje także miejsca na stanowiskach pośrednich, biorących się z działalności dodatkowej, np. przemysł spożywczy, budownictwo. W ten sam sposób stanowiska tworzą się również w sektorze publicznym, np. doradztwo, bezpieczeństwo publiczne czy usługi środowiskowe.

Ten najszerszy cel turystyki musu mieć również na względzie stworzenie specyficznych warunków kształcenia i kwalifikacji, i mówiąc ogólniej, powinien wiązać się z polityką i praktykami, które dotyczą zasobów ludzkich.

Szybkie zmiany w preferencjach turystów, w strukturze i organizacji firm turystycznych, a także w stosowaniu technologii informacyjnych mają na celu ilość i jakość stanowisk w turystyce europejskiej.

W turystyce dokonują się teraz decydujące zmiany dla zwiększenia konkurencyjności, zmiany, które pociągają za sobą ważne przemiany na rynku pracy w turystyce. Są to m.in.

• Zmiany w kompetencjach u samych podstaw.

• Wyeliminowanie niektórych stanowisk w pewnych sektorach.

• Modernizacja kwalifikacji i specjalizacji, zwłaszcza w dużych firmach i organizacjach turystycznych, a także w usługach dodatkowych.

• Tworzenie nowych profili zawodowych w celu sprostania oczekiwań turystów.

Przechodzenie funkcji pracowniczych z sektorów podstawowych do przemysłu usług dodatkowych może oznaczać, że liderzy na rynku prowadzą inwestycje i wykorzystują zawierane umowy do renowacji europejskich produktów turystycznych. Stwierdza się też, że najbardziej rozwinięte firmy turystyczne wprowadzają coraz więcej nowoczesnych narzędzi kierowniczych, tj. umowy kupna produkcji, komercjalizacji.

Prowadzenie wspomnianych strategii może być odpowiedzią na wielki problem w skali europejskiej, zatrzymania wykwalifikowanego personelu w sektorze turystyki. Problem ten związany jest niskimi płacami i ograniczonym prestiżem zawodowym. Jednak przy braku wspólnych działań, w których mamy do czynienia z różnymi stopniami odpowiedzialności

(w sektorze publicznym) i większym doświadczeniem (firmy bardziej rozbudowane i nowoczesne), PYMEs turystyczne i tradycyjne założenia turystyki (zawsze podatne na zmiany) mogłyby zaryzykować „wyciekiem kompetencji i kapitału”.

Różne wymagania w sprawie potrzebnej wiedzy o ludziach, którzy są przygotowani do pracy w turystyce, związane z naturą i organizacją kwalifikacji turystycznych, które się oferuje. Od strony zapotrzebowania, naczelny cel w praktykach zatrudnienia jest tworzony przez poziom „niestałości" i inne formy zmieniającego się zapotrzebowania, które, z małymi wyjątkami, stosuje się do całego sektora. Turystyka ma problem z utrzymaniem przez cały rok stałych miejsc pracy. To wyraźnie odbija się na jakości ofert pracy i inwestycji, które pracownicy są gotowi prowadzić, żeby podnieść swoje kwalifikacje. Praca w sezonie daje specyficzne okazje do zdobywania kwalifikacji, np. w przerwie między sezonami, okazje, których do końca się nie wykorzystało. Perspektywy zatrzymania wykwalifikowanego personelu mogłyby być lepsze przy gwarancji pracy w następnych latach.

Inwestycja i innowacja zasobów ludzkich w turystyce są co najmniej tak samo ważne, jak inne formy inwestycji. Udaną inwestycję można poznać po tym, że wymierny wzrost korzyści otrzymanych przez poprawę usług jakości i redukcję kosztów, może przynieść potrojenie inwestycji.

Potrzeba „elastyczności” liczb w turystyce, powinna wiązać się z tym, że pewne segmenty rynku pracy otwierają się dla „elastycznych” warunków pracy. Tradycyjne plany wspierania pozytywnego użycia „giętkości” zbiegły się z jednej strony z zapewnieniem protekcji pracownika, unikaniem wyzysku, z czasem, w którym wspiera się tworzenie jakichś kwalifikacji, dających się zmieniać(„multi-kwalifikacja”) w sposób, dzięki któremu jedno stanowisko może wiązać z wieloma funkcjami.

Prawdopodobnie dziś potrzebne są strategie alternatywne mające na celu pobudzenie pracowników do studiowania odpowiednich inicjatyw, dla polepszenia swojego wizerunku, stosowane przez niektóre firmy w celu poznania walorów, które urzędnicy nazywają usługami w elastycznych warunkach pracy.

Istnieją również pewne możliwości, które służą integracji młodych z pracownikami społecznymi, działającymi w ekonomii, jako konsekwencja :

Wielkich aspiracji młodych, którzy zaczynają swoje kariery zawodowe w turystyce: wielu z nich chce pozostać w turystyce, ze względu na pieniądze i poprzednie swoje stanowiska, uważając to za naukę, która zaprocentuje w przyszłości.

Możliwości, które daje turystyka osobom przychodzącym z różnych środowisk, i często mających słabe kwalifikacje, może pomóc im w integracji, mimo że różni ich kultura i język, np. emigrantów.

Ważne, by w Europie nastąpiła jakościowa poprawa w planowaniu i stosowaniu polityki renowacji zasobów ludzkich w turystyce, które zakładają zróżnicowanie rynku. Należy poprawić predyspozycje pracowników turystyki, aby mieć „papier” w tak zwanym „europejskim wyścigu kwalifikacji” na rynku turystycznym. Potrzebne są jednak skuteczniejsze środki do rozwoju turystyki, które zakładają różne sytuacje w różnych sektorach. W tym ujęciu muszą istnieć partnerzy wśród firm, ośrodków szkolenia, instytutów edukacyjnych i władz publicznych, bardziej kompetentnych i odpowiedzialnych. Ważnym elementem tego procesu jest dialog między przedstawicielami różnych podsektorów.

GAN

PROPONUJE, BY WSPÓLNOTA EUROPEJSKA I KRAJE CZŁONKOWSKIE WE WSPÓŁPRACY ZE ZWIĄZKAMI ZAWODOWYMI, REPREZENTUJĄCYMI INTERESY PRZEDSIĘBIORSTW, FIRM, UNIWERSYTETÓW I OŚRODKÓW KSZTAŁCENIA:

• Wybrały właściwe miejsce, gdzie można by stosować europejską strategię dotyczącą zatrudnienia i walki z bezrobociem.

• Zagwarantowały, by polityka edukacji i kształcenia, oraz korzystne inicjatywy istniejące w Unii Europejskiej odpowiadały potrzebom turystyki w programach studiów i rozwoju kariery zawodowej.

• Wprowadziły system, który pozwoliłby lepiej określić skuteczność inicjatyw, znaleźć lepsze programy tworzenia stanowisk, oraz lepiej widzieć rozwój rynku pracy, a także

żeby rozpowszechniać najlepszą działalność, np. poprzez przyznawanie corocznych nagród w tej dziedzinie.

• Wsparły rozwój, w porozumieniu ze związkami zawodowymi, w kwestii kształcenia i pracy, aby mogły kierować i nadzorować sprawę zasobów ludzkich w małych firmach.

• Rozwinęły programy związkowe pomiędzy międzynarodowymi firmami turystycznymi

i ośrodkami kształcenia i edukacji, służące przygotowaniu nowych profili zawodowych i stworzeniu warunków do atrakcyjnej kariery zawodowej.

• Poprawiły dostęp do mechanizmów informacji, które mogą dać lepszy wgląd w turystyczny rynek pracy, poprzez porównanie oferty i wymagań stanowiska.

• Kontynuowały pracę nad doskonaleniem wiedzy o kwalifikacjach i profesjonalizmie w turystyce.

• Poparły rozwój wspólnego przedsięwzięcia prywatno-publicznego, korzystnego dla młodych pracowników, zwłaszcza tych, którzy polegają na znajomości wielu środowisk i języków, która to znajomość mogłaby im ułatwić zdobycie pierwszych doświadczeń zawodowych w turystyce.

PROPONUJE PRZEDSTAWICIELOM FIRM I PRZEDSIĘBIORSTW, W SKALI REGIONALNEJ, KRAJOWEJ I EUROPEJSKIEJ, BY:

• Rozwijali dialog społeczny na temat społeczno-ekonomicznych aspektów turystyki, szczególnie zatrudnienia, kwalifikacji i warunków pracy.

• Zwiększyli możliwości zatrudnienia pracowników, poprzez ułatwienie poruszania się po różnych ścieżkach zawodowych oraz zdobywanie licznych kwalifikacji.

5. WSPIERANIE ROZWOJU TURYSTYCZNEGO.

Środowisko naturalne i zaplecze kultury wpływają na zatrudnienie w trzech stopniach:

• Chronią miejsca pracy poprzez kontrolę jakości otoczenia ekologicznie czystego w miejscach spędzania wakacji.

• Tworzą nowe miejsca pracy poprzez programy modernizacji i poprawę stanu ekologicznego, zwłaszcza w ośrodkach wakacyjnych.

• Tworzą podstawy do wprowadzenia nowych profesji w usługach dodatkowych, takich jak choćby rzemiosło tradycyjne.

Zastosowanie zasad rozwoju, ustanowionych w Unii Europejskiej, na szerszą skalę, przez „Agendę 21” w różnych podsektorach turystyki, nadaje dodatkowy walor atrakcyjności pracy, dostosowuje komercjalizację (przez większą wrażliwość turystów) do problemów otoczenia, przyczynia się do zmniejszenia kosztów (energii i dostaw wody) oraz tworzy szansę dla nowych produktów, usług i miejsc pracy.

Nie zdegradowane środowisko wiejskie wraz z bogactwem przyrody i kultury, jest niezastąpionym zasobem dla działalności turystycznej. Pozytywne działanie na tym polu pracuje na korzyść używania tych zasobów naturalnych, przez dość długi czas w sposób bardzo ekonomiczny. Jednocześnie pomaga utrzymać konkurencyjność tradycyjnych regionów turystycznych Europy, co idzie w parze z coraz dalej posuniętymi potrzebami, związanymi z zainteresowaniem terenami dziewiczymi.

Turyści europejscy są bardzo wyczuleni na zanieczyszczenie środowiska i oczywiście biorą to pod uwagę planując swoje wakacje. Historia pokazuje, że stan środowiska zajmuje bardzo ważne miejsce przy wyborze wczasów.

Korzyści ekonomiczne, które turystyka może przynosić regionom mniej znanym, muszą wiązać się z pewnymi konsekwencjami ekologicznymi, które rosną wraz z rozwojem turystyki. Jednak w porównaniu z innymi gałęziami przemysłu, turystyka może także chronić przyrodę, czerpać korzyści z działalności kulturalnej, jednocześnie rozwijając dochody i tworząc nowe miejsca pracy.

W sektorze prywatnym myślenie „zielone”(ekologiczne) przyczyniło się do wielkich postępów w ostatnich latach, chociaż jest jeszcze zbyt wiele miejsc, w których problemy środowiska narastają (dostawy wody, jakość wody pitnej i do kąpieli, erozja gleby, susze, pożary lasów, niekontrolowana urbanizacja, coraz większy tłok komunikacyjny).

Aby rozwiązać te problemy, próbowano wielu ciekawych projektów, ale wysiłki okazały się pojedyncze i sporadyczne, i spotkały się ze słabym odbiorem.

Europa musi pokierować tym procesem, który jest przecież także ważnym elementem konkurencyjności. Sporządzono wiele planów charakterystyk produktów i komercjalizacji, dobrze przyjętych jako promocja i rozwój turystyki, osadzonych w dobytku kultury, zasobach przyrody i środowiska. Ta tendencja wymaga odpowiednich programów edukacyjnych, które pozwolą rozszerzyć i wzbogacić ofertę turystyczną. Podstawową zasadą jest to, że im większe będą korzyści i odpowiedź na poparcie, tym również większe będą możliwości zatrudnienia i konkurencyjność pracy w Europie.

GAN

PROPONUJE WSPÓLNOCIE EUROPEJSKIEJ I KRAJOM CZŁONKOWSKIM, BY:

• Sięgnęli po ogólnie dostępne fundusze dla zapewnienia pełnej integracji zasad rozwoju, obecnego w planach i strategiach rozwoju turystycznego, a także, by sporządziły ocenę potrzeb środowiska w projektach wspartych funduszami publicznymi z Europy i innych kontynentów.

• Uruchomiły program wprowadzenia w życie różnego typu założeń turystyki, które są efektem turystyki masowej, by posłużyły jako przykład dla innych stref.

• Poparły edukację i kształcenie w turystyce oraz bodźce, za pomocą których przedsiębiorstwa wprowadzą te kryteria do programów zawierania umów i rozwoju zawodowego personelu.

• Dały bodźce ekonomiczne dla rozwoju praktyk i technik w firmach turystycznych.

• Poparły wymianę doświadczeń i najlepszych praktyk związanych z zarządzaniem, komunikacją i obsługą turystów.

• Dostosowały niezawodną informację o normach środowiska obowiązujących w europejskiej turystyce.

PROPONUJE FIRMOM I BIUROM TURYSTYCZNYM, BY:

• Promowały oferty wakacyjne poza sezonem, oraz usługi turystyczne skierowane do specyficznych segmentów rynku, rozszerzając w ten sposób skalę wakacji.

• Przygotowały i udostępniły informację na temat zachowań środowiska naturalnego, z którym turyści mogą się oswajać dla ograniczenia celów swojej aktywności w turystyce.

III. POLITYCZNE ZNACZENIE POLITYKI W EUROPIE.

Rozwój turystyki w Europie przyczynia się do stopniowego umacniania Unii Europejskiej. Dzieje się tak przez zbliżanie się do siebie państw i regionów, tak przecież różnych pod względem kultury, języka, tradycji czy ustroju.

Zbieżność interesów w krajach członkowskich bierze się ze wspólnych ważnych inicjatyw, takich jak jeden rynek europejski, jedna waluta, promowanie rozwoju ekonomicznego i wzrostu zatrudnienia, tych kwestii, które tworzą sprzyjające warunki dla rozwoju turystyki.

Pomimo tych jasnych perspektyw rozwoju, turystyka napotyka na wiele trudności. Głownie chodzi o zdobycie uznania w oczach polityków, należnego ze względu na swój potencjał i zasługi. Ta sytuacja jest widoczna w całej Europie.

Dlatego potrzebny jest wspólny wysiłek na różnych poziomach, żeby pokazać politykom, że turystyka może wykorzystać swoje nowe możliwości do osiągnięcia ważnych celów politycznych, jak zatrudnienie.

Kontakty i badania, prowadzone w czasie debat Grupy Zaawansowanej(GAN), pokazały, że większość gałęzi przemysłu chce pomóc w osiągnięciu tego celu, za najlepszy środek działania widząc współpracę między firmami i partnerstwo sektora publicznego z sektorem prywatnym.

Tworzenie spójnych modeli działania, w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i ogólnej, jest pierwszym niezbędnym warunkiem, ażeby ten wspólny wysiłek sprostał wyzwaniu jakości i konkurencyjności, fundamentalnej w kwestii zatrudnienia. W ten sposób mamy gwarancję jedności interesów turystycznych w strategiach i planach rozwoju ekonomicznego, a także określenia nowego miejsca turystyki.

Cel społeczno-ekonomiczny, włączając wyniki zatrudnienia, musi mieć na swoim względzie środki przewidziane przez Wspólnotę Europejską i kraje członkowskie. Członkowie GAN chcą zwrócić uwagę odpowiedzialnym urzędom w swoich krajach i sferach działalności na konkluzje i wskazówki wynikające ze skutecznego śledzenia powyższych spraw.

GAN

NAWOŁUJE, BY KOMISJA EUROPEJSKA:

• Zapewniła skuteczną, spójną i systematyczną koordynację usług oraz współpracę z krajami członkowskimi, w tym co dotyczy wszystkich środków związanych z turystyką,

tj. integracja rozwoju turystycznego, który jest

kluczowym czynnikiem w Agenda 2000 i

w europejskiej strategii zatrudnienia.

• Zorganizowała Coroczny Szczyt Turystyki, z udziałem przedsiębiorstw, przedstawicieli, pracowników, polityków i władz publicznych, badaczy i pracowników do spraw kształcenia i edukacji, w celu wymiany poglądów na temat wywoływanych kwestii.

Podstawowa działalność turystki 100%-50%

Biura podróży, operacje turystyczne, hotele i inne kwatery, restauracje i inne lokale, firmy transportowe, recepcje, uzdrowiska i kąpieliska, siłownie, punkty informacji turystycznej, parki rozrywki, przygody, parki tematyczne, zabawy sportowe, spółki turystyczne, produkcja pamiątek, firmy wyposażające w sprzęt turystyczny, firmy organizujące spotkania, zebrania, kongresy, porty lotnicze, ubezpieczenia, rzemiosło, instytucje kulturalne, organizacja spektakli, globalne systemy organizacji podróży, rezerwacji, wydawanie i rozprowadzanie książek, map, kantory.

Usługi uzupełniające i dodatkowe 50-25%

Stacje kolejowe, sklepy sportowe, z zabawkami, grami elektronicznymi, usługi fotograficzne, wynajem środków komunikacji(samoloty, samochody, statki), lekarze, dziennikarze, pisarze, artyści, orkiestry, firmy hurtowe i detaliczne, przedstawiciele firm, pracownicy niezależni(komornicy, księgowi, radcy prawni), agencje reklamowe, wytwórnie papieru, drukarnie, firmy zajmujące się programowaniem, technologią informacji i komunikacji, rolnictwo żywnościowe.

Inne usługi, poniżej 25%

Firmy portowe, przemysł farmaceutyczny, kosmetyczny, konfekcja, warsztaty mechaniczne, ośrodki kształcenia, uniwersytety państwowe i prywatne, architekci, promotorzy do spraw nieruchomości, przemysł muzyczny, elektroniczny, banki, firmy budowlane.

---