Spółka komandytowa
Cechy spółki komandytowej:
umowa w formie aktu notarialnego i wpis do rejestru
podmiotowość prawna
prowadzenie przedsiębiorstwa
dwa rodzaje wspólników (komplementariusz i komandytariusz)
występuje pod własną firmą
różny system odpowiedzialności
charakterystyczny układ praw i obowiązków między wspólnikami
Trzy modele:
klasyczny - komandytariusz jedynie:
ogranicza swoją odpowiedzialność do sumy komandytowej
ma prawo kontroli (120 KSH)
wyraża zgodę na czynności przekraczające zwykły zarząd (121 § 2 KSH)
pośredni - komandytariusz ma na mocy umowy większe uprawnienia
np. prawo prowadzenia spraw spółki, prokura rozszerzenie prawa kontroli
dynamiczny - komandytariusz wnosi wkład przynajmniej równy sumie komandytowej i uzyskuje najszerszy (w granicach przepisów dyspozytywnych wpływ na spółkę)
Utworzenie spółki
Wśród wspólników
przynajmniej 1 komplementariusz - odpowiedzialność nieograniczona
przynajmniej 1 komandytariusz - odpowiedzialność ograniczona
nie można być jednocześnie komplementariuszem i komandytariuszem
oboma typami wspólników mogą być:
osoby prawne
osoby fizyczne o pełnej zdolności do czynności prawnych
osoby fizyczne o ograniczonej zdolności do czynności prawnych także choć to problematyczne
Essentialia negotii umowy spółki komandytowej
firma i siedziba
przedmiot działalności
Ew. czas trwania spółki
wkłady i ich wartość
oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli = suma komandytowa
Elementy konieczne gdy regulacja ma odbiegać od kodeksowej:
osoby i zasady reprezentacji
zasady prowadzenia spraw spółki
zasady podziału zysku i strat
Firma - nazwisko przynajmniej jednego komplementariusza + „spółka komandytowa”
w obrocie dopuszczalny skrót „sp.k.”
nazwisko komandytariusza w firmie ⇒ odpowiedzialność jak komplementariusz
Umowa (ad solemnitatem) akt notarialny
Konstytutywny wpis do KRS
Majątek spółki, wkłady, suma komandytowa
Majątek = wkłady + mienie nabyte
odrębny od majątku wspólników
stanowi podstawę odpowiedzialności spółki za zobowiązania
Wkład - wartość majątkowa wnoszona do spółki
Wkład komandytariusza
Zwrot wkładu
za zgodą wspólników + wpis do rejestru
Suma komandytowa
cyfrowo określona kwota pieniężna stanowiąca górną granicę odpowiedzialności komandytariusza za zobowiązania spółki
wpisywana do KRS
nie stanowi wartości wnoszonej do spółki
może być zmieniana:
podwyższona (deklaratywny wpis do KRS)
obniżona - wymaga zmiany umowy spółki + wpis (konstytutywny)
⇓
Jednomyślna uchwała komandytariuszy + komplementariuszy
(chyba, ze umowa stanowi inaczej - art. 9 KSH)
Odpowiedzialność za zobowiązania
Komplementariusz ma pozycję wspólnika jawnego
⇓
Odpowiedzialność:
Osobista
Nieograniczona
Solidarna
Subsydiarna
Nie dotyczy zobowiązań powstałych przed wpisem do rejestru, bo w ich przypadku odpowiedzialność solidarna działających i spółki (odpowiedzialność pierwszorzędna)
Komandytariusz odpowiada:
do wysokości sumy komandytowej
pomniejszonej o wkład wniesiony
gdy wkład wniesiony < sumy komandytowej ⇒ odpowiedzialność „mieszana”
w części odpowiedzialność pośrednia (z wkładów) a w części bezpośrednia i osobista choć ograniczona
Reprezentacja spółki
Normy dotyczące reprezentacji to strefa zewnętrzna ⇒ przepisy ius cogens
W zakresie nieuregulowanym - przepisy o spółce jawnej
Spółkę komandytową reprezentują:
komplementariusze - są przedstawicielami ustawowymi
pełnomocnicy
prokurenci
Prowadzenie spraw spółki
Zasadą - prowadzenie spraw spółki należy do komplementariusza
Art. 121 KSH - o ile umowa spółki nie stanowi inaczej:
komandytariusz nie prowadzi spraw spółki
na sprawy ponad zwykły zarząd - potrzebna zgoda komandytariuszy
Poza tym umowa może wprowadzić wymóg zgody komandytariusza na pewne czynności z zakresu zwykłego zarządu
Prawo kontroli
komplementariusza nie można w nim ograniczyć
komandytariusz ma prawo (nie można go ograniczyć)
domagać się odpisu rocznego bilansu
przeglądania ksiąg i dokumentów spółki dla sprawdzenia bilansu
prawo wystąpienia do sądu rejestrowego o bilans lub dostęp do ksiąg i dokumentów z ważnego powodu
Zbycie ogółu praw i obowiązków przez komandytariusza nie przenosi na nabywcę prawa do prowadzenia spraw spółki
Udział w zyskach i stratach
Art. 123 KSH - o ile umowa nie stanowi inaczej:
komandytariusz uczestniczy w zysku proporcjonalnie do wkładu wniesionego
komandytariusz uczestniczy w stratach jedynie do wysokości wkładu umówionego
Zysk przypadający komandytariuszowi w pierwszej kolejności zalicza się na uzupełnienie jego wkładu wniesionego do wysokości wkładu umówionego
Wystąpienie wspólnika i rozwiązanie spółki
W zasadzie jak w spółce jawnej
Odrębności:
śmierć komandytariusza nie jest przesłanką rozwiązania
a jego spadkobiercy zawsze muszą wskazać osobę do wykonywania jego praw
podział udziału komandytowego między spadkobierców i przyznanie im statusu komandytariusza tylko za zgodą wszystkich pozostałych wspólników (komandytariuszy i komplementariuszy) w drodze umowy między spadkobiercami
i umowa i zgoda w formie aktu notarialnego
3
by Jakub Kowalski 2007
Komplementariusz
Zasady dotyczące wkładów jak w spółce jawnej
Komandytariusz
Trzy typy wkładów:
W pełni dopuszczalne
Warunkowe - mogą być wkładem tylko gdy suma wkładów już wniesionych ≥ suma komandytowa
Świadczenie pracy
Świadczenie usług
Wynagrodzenie za usługi świadczone przy tworzeniu spółki (prowizja grenderska)
Niedopuszczalne - udziały lub akcje w spółce będącej komplementariuszem
umówiony
Ma wpływ na udział komandytariusza w stratach
wniesiony
Rzeczywiste przysporzenie
Może być niższy od sumy komandytowej (chyba, że umowa stanowi inaczej)
W zakresie w jakim wniesiony komandytariusz zostaje zwolniony z odpowiedzialności
W braku innej umowy komandytariusz uczestniczy w zysku proporcjonalnie do wkładu rzeczywiście wniesionego
tylko w tej formie reprezentować spółkę może komandytariusz
musi ujawnić pełnomocnictwo lub prokurę
nieujawnienie ⇒ nieograniczona odpowiedzialność wobec osób trzecich za tą czynność prawną