Organy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Zarząd
Zarząd to organ zarządzająco - reprezentacyjny
Korzysta z domniemania kompetencji
Pełna kompetencja w sprawach reprezentacji
Jedyny wyjątek - prawo sprzeciwu Ministra Skarbu Państwa w niektórych spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością wobec uchwał lub innych czynności zarządu (na podstawie ustawy z 03.06.2005r. o szczególnych uprawnieniach SP oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego)
W sprawach prowadzenia spraw spółki zarząd ograniczają tylko wyraźnie wskazane kompetencje innych organów
Skład:
Może być jedno lub wieloosobowy
Może być z grona lub spoza grona wspólników
Powołanie zarządu
Uchwałą wspólników (chyba, ze umowa stanowi inaczej)
Uchwałą na zgromadzeniu wspólników lub w trybie 277 KSH (poza zgrom. za zgodą wszystkich)
Bezwzględną większością głosów oddanych
Brak wymogu kworum (ale można ustanowić w umowie)
Głosowanie jest obligatoryjnie tajne
Umowa może ustanowić inny sposób powołania lub powołanie przez inny organ lub osoby
Np. powołane przez Radę Nadzorczą, Komisję Rewizyjną lub osoby trzecie
Wybrany skład powinien być zgłoszony do KRS w terminie 7 dni
Wpis deklaratoryjny (funkcje można pełnić od następnego dnia po uchwale lub od dnia w uchwale wskazanego)
Powołanie może być uzależnione od warunków
Odwołanie zarządu
Możliwość odwołania w dowolnej chwili
Uchwałą wspólników (ale umowa może stanowić inaczej)
Ale nawet jeśli kompetencję tą ma inny organ to zawsze można uchwałą wspólników (203 § 1 KSH)
Umowa może ograniczać przyczyny odwołania:
Np. tylko „z ważnych powodów”
Wpis odwołania jest deklaratoryjny
Zasadą jest kadencja indywidualna
Można wprowadzić kadencję wspólną (wtedy mandat powołanego w trakcie kadencji wygasa wraz z mandatem innych członków)
Mandat członka wygasa przez:
Upływ kadencji
Zasadą - z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie za pierwszy pełny rok obrotowy
Gdy kadencja dłuższa niż rok - z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie za ostatni pełny rok obrotowy
Rezygnację
Śmierć
Odwołanie
Utrata zdolności do czynności prawnych
Skazanie za przestępstwo z art. 18 KSH
Kompetencje zarządu
Prawo reprezentacji
Wyłączona reprezentacja w sprawie umów i sporów między spółką a członkami zarządu (210 § 1 KSH)
W tych sprawach spółkę reprezentuje RN lub pełnomocnik powołany przez wspólników
W przypadku umów z jedynym wspólnikiem , który jest jednocześnie jedynym członkiem zarządu trzeba zachować formę aktu notarialnego - 210 § 2 KSH
Notariusz przesyła akt sądowi rejestrowemu
Ale SN uznaje umowy o prace w takiej sytuacji za nieważne
253 SH - w sporach dotyczących uchylenia lub stwierdzenie nieważności uchwały pozwaną spółkę reprezentuje zarząd tylko o ile:
Nie ustanowiono pełnomocnika
Zarząd nie może reprezentować - sąd właściwy do rozstrzygnięcia powództwa o ustanowienie kuratora
Reprezentacja czynna - zależy od umowy spółki i liczebności organu
Organ jednoosobowy + brak modyfikacji umownych - reprezentacja jednoosobowa
Organ wieloosobowy + brak modyfikacji umownej - reprezentacja łączna (2 członków lub 1 + prokurent)
Nie ogranicza to uprawnień prokurenta
Wymóg zgody (uchwały wspólników, Rady Nadzorczej, Zgromadzenia Wspólników):
Ustawowy - zgoda może być uprzednia lub do 2 miesięcy po dokonaniu czynności
Zgoda po dokonaniu czynności ma skutek ex tunc
Brak zgody w terminie lub jej odmowa ⇒ nieważność czynności prawnej(17 § 1 KSH)
Umowny - jej brak nie powoduje nieważności czynności prawnej (17 § 2 KSH)
Brak takiej zgody ⇒ odpowiedzialność członków zarządu wobec spółki z tytułu naruszenia umowy
Reprezentacja bierna (przyjmowanie oświadczeń woli) - dowolny członek zarządu lub prokurent
Prowadzenie spraw spółki:
Zasady:
Każdy członek zarządu ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki
Każdy członek zarządu może bez uprzedniej uchwały zarządu prowadzić sprawy nieprzekraczające zakresu zwykłych czynności spółki
Jeżeli przed załatwieniem sprawy sprzeciw choć jednego członka zarządu lub sprawa przekracza zakres zwykłego zarządu ⇒ potrzebna jest uprzednia uchwała zarządu
Uchwały zarządu - bezwzględną większością głosów oddanych (ponad 50% „za”)
Głosowanie tylko osobiste
Brak quorum w ustawie (ale można wprowadzić w umowie)
Do ważności uchwały potrzebne prawidłowe zawiadomienie członków zarządu
Zakaz konkurencji
Zakres przedmiotowy - 211 § 1 KSH:
Zakaz zajmowania się interesami konkurencyjnymi w stosunku do spółki
Zakaz uczestniczenia w spółce konkurencyjnej (cywilnej i osobowej jako wspólnik a w kapitałowej jako członek organu) lub jako członek organu osoby prawnej
Zakaz udziału w konkurencyjnej spółce kapitałowej (pona 10% udziałów lub akcji lub prawo powołania 1 członka zarządu)
Zezwolenia udzielają organy uprawnione do powoływania zarządu (chyba, że umowa stanowi inaczej)
Odpowiedzialność członków zarządu
Odpowiedzialność wobec wierzycieli spółki (solidarnie ze spółką)
Fałszywe oświadczenie o wniesieniu wkładów na pokrycie kapitału zakładowego (291 KSH)
W ciągu 3 lat od zarejestrowania
Fałszywe oświadczenie o wniesieniu wkładów na podwyższenie kapitału zakładowego
(291 in fine KSH)
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki w wypadku bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce (299 KSH)
Uwolnienie od odpowiedzialności przez wykazanie, że:
We właściwym czasie zgłoszenie upadłości lub wszczęcie postępowania układowego
Brak zgłoszenia upadłości lub wszczęcia postępowania układowego nie z jego winy
Mimo braku zgłoszenia upadłości lub wszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody
Odpowiedzialność wobec spółki
Reprezentacja w procesie odszkodowawczym - RN lub pełnomocnik powołany przez wspólników
Powództwo wytacza się wg siedziby spółki - 298 KSH
Prawo wytoczenia powództwa
Ma spółka
Po roku bezczynności spółki - każdy wspólnik (actio pro socio) - 295 KSH
Przedawnienie roszczeń o naprawienie szkody
3 lata od dowiedzenia się
Max 10 lat od dnia zdarzenia
Odpowiedzialność wobec wspólników
Dotyczy to połączenia, podziału i przekształcenia spółki
Rada Nadzorcza
Prawo indywidualnej kontroli
Wspólnikowi służy prawo indywidualnej kontroli spraw spółki (212 KSH)
Elementy - prawo do:
Przeglądania ksiąg i dokumentów
Sporządzania bilansu na własny użytek
Żądania wyjaśnień od zarządu
Może (nie musi) być wyłączone w umowie gdy powołano KR lub RN
Może też być ograniczone
Odmowa udzielenia informacji/ udostępnienia księgi i dowodów
Jeżeli uzasadniona obawa wykorzystania w celach sprzecznych z interesem spółki przez co wyrządzi spółce szkodę
Organy nadzoru są fakultatywne
Ale obowiązkowa RN gdy:
Umowa spółki tak stanowi
Wspólników >25 + kapitał zakładowy > 50.000
Spółka z przekształcenia komunalnego zakładu budżetowego lub przedsiębiorstwa komunalnego w jednoosobową spółkę gminy
Spółka z przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę SP i wyłączono prawo indywidualnej kontroli
Przepisy szczególne tak stanowią
Zakaz łączenia funkcji i stanowisk
Incompatibilitas - 214 KSH - funkcji członka Rady Nadzorczej z:
Członek zarządu
Prokurent
Likwidator
Kierownik oddziału lub zakładu
Zatrudniony w spółce: główny księgowy, radca prawny, adwokat
Inne osoby bezpośrednio podlegające członkowi zarządu
Zatrudnienie na stanowisku z 214 KSH ⇒ wygaśnięcie funkcji w RN
Powołanie i odwołanie RN lub Komisji Rewizyjnej
RN i KR - minimum 3 członków
Powołanie - wspólnicy (chyba, że zrzekną się tego prawa w umowie)
Ale nigdy nie mogą RN ani KR powołać:
Zarząd ani jego członkowie
Prokurent
Likwidator
Osoby, które mają być poddane nadzorowi, lub podlegają bezpośrednio członkowi zarządu
Możliwe różne sposoby powołania (wybór, losowanie, mieszane)
Odwołanie:
W sposób w umowie wskazany
Uchwałą wspólników
Kadencja (określona w umowie)
Rozpoczęcia w dzień po wyborze lub w dzień oznaczony w umowie
Koniec kadencji
W braku regulacji w umowie - z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy
Gdy kadencja ponad 1 rok - z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy
Zasada indywidualnej kadencji
Kompetencje Rady Nadzorczej lub Komisji Rewizyjnej
Gdy istnieje Komisja Rewizyjna to RN ma tylko nadzór (gdy brak KR to RN ma nadzór i kontrole)
RN wykonuje nadzór (i ew. kontrolę) stale
Przykładowe kompetencje RN - 219 KSH
Dodatkowo - fakultatywnie:
Zgoda na wskazane czynności zarządu
Prawo zawieszania członków zarządu lub całego zarządu
219 § 2 KSH - brak prawa wydawania wiążących poleceń dotyczących spraw spółki zarządowi
Komisja Rewizyjna - obok RN lub samodzielnie (wtedy można jej powierzyć stały nadzór)
Zasadą - nie stała (dopiero po upływie roku obrotowego)
Funkcje:
Ocena sprawozdań zarządu z działalności oraz sprawozdania finansowego
Ocena wniosków zarządu co do podziału zysku lub pokrycia strat
Składanie zgromadzenia wspólników corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny
Funkcje można rozszerzać umową gdy brak RN
Sposób działania RN i KR
Uprawnienia nadzoru:
Indywidualne (może być wyłączone) lub kolegialne (jako cały organ):
Przeglądanie każdego działu czynności spółki
Żądanie od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień
Dokonywanie rewizji majątku
Sprawdzanie ksiąg i dokumentów
Uchwały (mogą być podejmowane tylko gdy wszyscy członkowie zostali zaproszeni)
Quorum - ½
Możliwe głosy na piśmie za pośrednictwem innego członka RN
Zgromadzenie wspólników
Wszyscy wspólnicy (lub ich przedstawiciele)
Udział nie jest obowiązkowy
Możliwe głosowanie przez pełnomocnika
Ograniczenie tylko w umowie spółki
Dla ważności pełnomocnictwo:
Na piśmie
Dołączone do księgi protokołów
Pełnomocnikiem nie może być:
Członek zarządu
Pracownik spółki
Na zgromadzeniu
Uchwały wspólników
Poza zgromadzeniem (uchwały wspólników nie w charakterze organu)
Są możliwe gdy:
Wszyscy wspólnicy na piśmie wyrażają zgodę na postanowienie, które ma być powzięte
Jest to przyjęcie uchwały w drodze tzw. kurendy
lub
Wszyscy wspólnicy wyrażają zgodę na pisemne głosowanie
zgoda na przeprowadzenie głosowania na piśmie (jeszcze nie przesądza o przyjęciu uchwały)
Podstawowe cechy zgromadzenia wspólników:
Organ uchwałodawczy mający pewne kompetencje z zakresu prowadzenia spraw spółki ale żadnych kompetencji reprezentacyjnych
Odbywa się w określonym miejscu (siedzibie spółki lub innym z umowy) i czasie (z zaproszenia)
Zasadą - decyzje większością głosów (we wskazanych sytuacjach - jednomyślność)
Zasadniczo nie ma quorum (chyba, ze wprowadza je umowa spółki)
Zasadą - konieczność powiadomienia wszystkich Wspólników za zwrotnym potwierdzeniem odbioru
Minimum 1 raz/rok
Uchwały (zgromadzenia/ wspólników poza zgromadzeniem) są zaskarżalne (powództwo o uchylenie/ stwierdzenie nieważności)
zwyczajne
Zgromadzenie wspólników
nadzwyczajne
Zwyczajne zgromadzenie wspólników
Może się odbyć gdy:
Wszyscy wspólnicy właściwie zawiadomieni (238 KSH)
lub
Jest reprezentowany cały kapitał zakładowy + nikt nie wniósł sprzeciwu a ni co do odbycia zgromadzenia ani porządku obrad (240 KSH)
O tym, ze dane zgromadzenie jest zwyczajne przesądza:
Czas - w ciągu 6 miesięcy od końca roku obrotowego
Przedmiot posiedzenia:
Rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdania zarządu z działalności spółki
oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy
Podjęcie uchwały o podziale zysku lub pokryciu straty
Udzielanie absolutorium: zarządowi, Radzie Nadzorczej lub Komisji Rewizyjnej
Na zwyczajnym posiedzeniu wspólników mogą być rozpatrzone także inne sprawy
Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników - wszystkie poza „zwyczajnym”
Zwoływanie Zgromadzeń:
Prawo zwoływania ma:
Zarząd - jest to zasadą
Żądanie do zarządu może skierować wspólnik lub wspólnicy reprezentujący co najmniej 1/10 kapitału zakładowego (tylko żądanie zwołania zgromadzenia nadzwyczajnego)
Rada Nadzorcza lub Komisja Rewizyjna na warunkach art. 235 § 2 KSH
Zwyczajne zgromadzenie - jeśli zarząd nie zwoła go w wymaganym czasie
Nadzwyczajne zgromadzenie - gdy uznają zwołanie za wskazane, a zarząd nie zwoła w ciągu 2 tygodni
Inne osoby wskazane w umowie spółki
Wspólnicy za upoważnieniem sądu (237 § 1 KSH)
Gdy w ciągu 2 tygodni od przedstawienia żądania zarządowi (termin zgromadzenia na miesiąc naprzód) brak zwołania - sąd rejestrowy może upoważnić wspólników do zwołania
Sąd wyznacza przewodniczącego zgromadzenia
Forma zwołania:
List polecony - minimum 2 tygodniowe wyprzedzenie
Poczta kurierska
Poczta elektroniczna - za zgoda wspólnika na piśmie z podaniem adresu
Treść zaproszenia
Szczegółowy porządek obrad
Gdy propozycja zmian umowy spółki to trzeba ją dokładnie opisać (239 § 1 zd.1 KSH)
Uzupełnienie porządku obrad możliwe:
Gdy na zgromadzeniu reprezentowany cały kapitał zakładowy + brak sprzeciwu
Zawsze gdy uzupełnienie o:
Wniosek o zwołanie nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników
Wniosek o charakterze porządkowym
Dzień, godzina i miejsce zebrania (domyślnie - siedziba spółki, inne miejsce z umowy byle w RP)
Uchwały
Głosowanie osobiście lub przez pełnomocnika
Pełnomocnictwo an piśmie i wpisane do księgi protokołów
Pełnomocnikiem nie może być członek zarządu i pracownik spółki
Głosuje wspólnik a nie głosy ⇒ wspólnik nie może być częścią głosów „za” a częścią „przeciw”
Prawo głosu wyłączone w przypadku:
Uchwał dotyczących odpowiedzialności wobec spółki (z jakiegokolwiek tytułu)
Udzielenia absolutorium
Uchwał dotyczących zwolnienia z zobowiązań wobec spółki
Uchwał dotyczących sporu między nimi a spółką
Głosuje się udziałami
Przy równych udziałach - 1 udział = 1 głos
Udziały uprzywilejowane - max 3 głosy na udział
Przy nierównych udziałach - 1 głos na każde 10 zł. Wartości nominalnej (o ile umowa nie stanowi inaczej)
Większości:
Zasadą - bezwzględna większość głosów oddanych („za” oddano . 50% głosów)
Kwalifikowana - określona procentowo lub ułamkowo (większa niż bezwzględna)
2/3 głosów oddanych dla uchwał
zmianie umowy spółki
W sprawie połączenia spółek
W sprawie rozwiązania spółki
W sprawie zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części
3/4 głosów oddanych - uchwała dot. istotnej zmiany umowy spółki
Jednomyślność - 246 § 3 KSH - zmiana umowy spółki, których zwiększone zostają świadczenia wspólników lub uszczuplone ich prawa udziałowe
Ustawa o szczególnych uprawnieniach SP oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku publ. lub bezpieczeństwa publ.) ⇒ możliwość zablokowania uchwał o:
Rozwiązanie spółki
Przeniesienie siedziby za granicę
Zmiany przedmiotu przedsiębiorstwa spółki
Zbycia lub wydzierżawienia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienia na nich ograniczonego prawa rzeczowego
O ile jest podejrzenie naruszenia porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego
Zaniechanie eksploatacji podstawowego składnika mienia spółki
O ile zagraża porządkowi publicznemu lub bezpieczeństwu publicznemu
Zasadą - głosowanie jawne
Tajne - 247 KSH:
Przy wyborach
Nad wnioskami o odwołanie członków organów lub likwidatorów
Nad w nioskami o pociągnięcie do odpowiedzialności członków organów lub likwidatorów
W sprawach osobowych
Na żądanie choć jednego wspólnika lub pełnomocnika
W przypadkach z umowy spółki
Nieważne - powództwo o stwierdzenie nieważności
Wadliwe uchwały
Dotknięte wadami nie powodującymi nieważności
(powództwo o uchylenie uchwały)
Powództwo o uchylenie uchwały
Przesłanki:
Termin - 1 miesiąc od dowiedzenia się o uchwale (max 6 miesięcy od uchwały)
Wstrzymanie postępowania rejestracyjnego fakultatywne (decyduje sąd)
Legitymowani do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały:
Organy i ich członkowie
Wspólnik obecny na zgromadzeniu + głosujący „przeciw” + żądający zaprotokołowania sprzeciwu
Może to zrobić za niego pełnomocnik obecny na zgromadzeniu
Wspólnik nieobecny + wadliwie zwołane zgromadzenie/ uchwała spoza porządku obrad
Wspólnik niegłosujący + niedopuszczony do głosu bezzasadnie
Wspólnik pominięty w głosowaniu pisemnym/ nie zgodził się na głosowanie pisemne/ głosował pisemnie przeciw + sprzeciw w ciągu 2 tygodni
Orzeczenie o uchyleniu uchwały skuteczne ex tunc choć konstytutywne
Powództwo o stwierdzenie nieważności (bezwzględnej)
Legitymowani - ci sami co przy powództwie o uchylenie uchwały
Wyrok deklaratoryjny
by Jakub Kowalski 2008 8
Za powstałe zobowiązania:
175 KSH
198 KSH
Za szkodę:
292 KSH- o ile szkoda w majątku spółki przy jej tworzeniu
Przez umyślne lub przez niedbałość naruszenie przepisów ustawy
292 KSH - za szkodę przez działalność sprzeczną z prawem lub umową
Staranność wynikająca z zawodowego charakteru członka zarżadu
żądanie
Uchwała wspólników
(w terminie miesiąca)
Sąd rejestrowy
odmowa
Wniosek
(7 dni)
Z jakim mamy do czynienia zaznacza się w protokole ze zgromadzenia
W tych sprawach wyłączone jest głosowanie na piśmie
Sprzeczność z umową
lub
Sprzeczność z dobrymi obyczajami
Godzenie w interesy spółki
lub
Ma na celu pokrzywdzenie wspólnika