ZWROTY R WSKAZUJĄCE RODZAJ ZAGROŻENIA ORAZ ICH NUMERY
(Dz. U. z 2003 r. Nr171.poz.1666. ze zmianą Dz. U. z 2004 r. Nr 243.poz.2440)
R1 - Produkt wybuchowy w stanie suchym.
R2 - Zagrożenie wybuchem wskutek - uderzenia, tarcia, kontaktu z ogniem lub - innymi źródłami zapłonu.
R3 - Skrajne zagrożenie wybuchem - wskutek uderzenia, tarcia, kontaktu z - ogniem lub innymi źródłami zapłonu.
R4 - Tworzy łatwo wybuchające związki - metaliczne.
R5 - Ogrzanie grozi wybuchem.
R6 - Produkt wybuchowy z dostępem i bez - dostępu powietrza.
R7 - Może spowodować pożar.
R8 - Kontakt z materiałami zapalnymi może - spowodować pożar.
R9 - Grozi wybuchem po zmieszaniu z - materiałem zapalnym.
R10 - Produkt łatwo palny.
R11 - Produkt wysoce łatwo palny.
R12 - Produkt skrajnie łatwo palny.
R14 - Reaguje gwałtownie z wodą.
R15 - W kontakcie z wodą uwalnia skrajnie - łatwopalne gazy.
R16 - Produkt wybuchowy po zmieszaniu się z - substancjami utleniającymi.
R17 - Samorzutnie zapala się w powietrzu.
R18 - Podczas stosowania mogą powstawać - łatwopalne lub wybuchowe mieszaniny - par z powietrzem.
R19 - Może tworzyć wybuchowe nadtlenki.
R20 - Działa szkodliwie przez drogi - oddechowe.
R21 - Działa szkodliwie w kontakcie ze skórą.
R22 - Działa szkodliwie po połknięciu.
R23 - Działa toksycznie przez drogi - oddechowe.
R24 - Działa toksycznie w kontakcie ze - skórą.
R25 - Działa toksycznie po połknięciu.
R26 - Działa bardzo toksycznie przez drogi - oddechowe.
R27 - Działa bardzo toksycznie w kontakcie - ze skórą.
R28 - Działa bardzo toksycznie po połknięciu.
R29 - W kontakcie z wodą uwalnia toksyczne - gazy.
R30 - Podczas stosowania może stać się - wysoce łatwo palny.
R31 - W kontakcie z kwasami uwalnia - toksyczne gazy.
R32 - W kontakcie z kwasami uwalnia bardzo - toksyczne gazy.
R33 - Niebezpieczeństwo kumulacji w - organizmie.
R34 - Powoduje oparzenia.
R35 - Powoduje poważne oparzenia.
R36 - Działa drażniąco na oczy.
R37 - Działa drażniąco na drogi oddechowe.
R38 - Działa drażniąco na skórę.
R39 - Zagraża powstaniem bardzo - poważnych nieodwracalnych zmian w - stanie zdrowia.
R40 - Ograniczone dowody działania - rakotwórczego.
R41 - Ryzyko poważnego uszkodzenia oczu.
R42 - Może powodować uczulenie w - następstwie narażenia drogą oddechową.
R43 - Może powodować uczulenie w - kontakcie ze skórą.
R44 - Zagrożenie wybuchem po ogrzaniu w - zamkniętym pojemniku.
R45 - Może powodować raka.
R46 - Może powodować dziedziczne wady - genetyczne.
R48 - Stwarza poważne zagrożenie zdrowia - w następstwie długotrwałego narażenia.
R49 - Może powodować raka w następstwie - narażenia drogą oddechową.
R50 - Działa bardzo toksycznie na organizmy - wodne.
R51 - Działa toksycznie na organizmy - wodne.
R52 - Działa szkodliwie na organizmy wodne.
R53 - Może powodować długo utrzymujące - się niekorzystne zmiany w środowisku - wodnym.
R54 - Działa toksycznie na rośliny.
R55 - Działa toksycznie na zwierzęta.
R56 - Działa toksycznie na organizmy - glebowe.
R57 - Działa toksycznie na pszczoły.
R58 - Może powodować długo utrzymujące - się niekorzystne zmiany w środowisku.
R59 - Stwarza zagrożenie dla warstwy - ozonowej.
R60 - Może upośledzać płodność.
R61 - Może działać szkodliwie na dziecko w - łonie matki.
R62 - Możliwe ryzyko upośledzenia - płodności.
R63 - Możliwe ryzyko szkodliwego działania - na dziecko w łonie matki.
R64 - Może oddziaływać szkodliwie na dzieci - karmione piersią.
R65 - Działa szkodliwie; może powodować - uszkodzenie płuc w przypadku połknięcia.
R66 - Powtarzające się narażenie może - powodować wysuszanie lub pękanie - skóry.
R67 - Pary mogą wywoływać uczucie - senności i zawroty głowy.
R68 - Możliwe ryzyko powstania - nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia.
ŁĄCZONE ZWROTY R
R14/15 - Reaguje gwałtownie z wodą, - uwalniając skrajnie łatwo palne gazy.
R15/29 - W kontakcie z wodą uwalnia skrajnie - łatwo palne, toksyczne gazy.
R20/21 - Działa szkodliwie przez drogi - oddechowe i w kontakcie ze skórą.
R20/22 - Działa szkodliwie przez drogi - oddechowe i po połknięciu.
R20/21/22 - Działa szkodliwie przez drogi - oddechowe, w kontakcie ze skórą i po - połknięciu.
R21/22 - Działa szkodliwie w kontakcie ze skórą - i po połknięciu.
R23/24 - Działa toksycznie przez drogi - oddechowe i w kontakcie ze skórą.
R23/25 - Działa toksycznie przez drogi - oddechowe i po połknięciu.
R23/24/25 - Działa toksycznie przez drogi - oddechowe, w kontakcie ze skórą i po - połknięciu.
R24/25 - Działa toksycznie w kontakcie ze skórą - i po połknięciu.
R26/27 - Działa bardzo toksycznie przez drogi - oddechowe i w kontakcie ze skórą.
R26/28 - Działa bardzo toksycznie przez drogi - oddechowe i po połknięciu.
R26/27/28 - Działa bardzo toksycznie przez drogi - oddechowe, w kontakcie ze skórą i po - połknięciu.
R27/28 - Działa bardzo toksycznie w kontakcie - ze skórą i po połknięciu.
R36/37 - Działa drażniąco na oczy i drogi - oddechowe.
R36/38 - Działa drażniąco na oczy i skórę.
R36/37/38 - Działa drażniąco na oczy, drogi - oddechowe i skórę.
R37/38 - Działa drażniąco na drogi oddechowe i - skórę.
R39/23 - Działa toksycznie przez drogi - oddechowe; zagraża powstaniem bardzo - poważnych nieodwracalnych zmian w - stanie zdrowia.
R39/24 - Działa toksycznie w kontakcie ze - skórą; zagraża powstaniem bardzo - poważnych nieodwracalnych zmian w - stanie zdrowia.
R39/25 - Działa toksycznie po połknięciu; - zagraża powstaniem bardzo poważnych - nieodwracalnych zmian w stanie - zdrowia.
R39/23/24 - Działa toksycznie przez drogi - oddechowe i w kontakcie ze skórą; - zagraża powstaniem bardzo poważnych - nieodwracalnych zmian w stanie - zdrowia.
R39/23/25 - Działa toksycznie przez drogi - oddechowe i po połknięciu; zagraża - powstaniem bardzo poważnych - nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia.
R39/24/25 - Działa toksycznie w kontakcie ze skórą - i po połknięciu; zagraża powstaniem - bardzo poważnych nieodwracalnych - zmian w stanie zdrowia.
R39/23/24/25 - Działa toksycznie przez drogi - oddechowe, w kontakcie ze skórą i po - połknięciu; zagraża powstaniem bardzo - poważnych nieodwracalnych zmian w - stanie zdrowia.
R39/26 - Działa bardzo toksycznie przez drogi - oddechowe; zagraża powstaniem bardzo - poważnych nieodwracalnych zmian w - stanie zdrowia.
R39/27 - Działa bardzo toksycznie w kontakcie - ze skórą; zagraża powstaniem bardzo - poważnych nieodwracalnych zmian w - stanie zdrowia.
R39/28 - Działa bardzo toksycznie po połknięciu; - zagraża powstaniem bardzo - poważnych nieodwracalnych zmian w - stanie zdrowia.
R39/26/27 - Działa bardzo toksycznie przez drogi - oddechowe i w kontakcie ze skórą; - zagraża powstaniem bardzo poważnych - nieodwracalnych zmian w stanie - zdrowia.
R39/26/28 - Działa bardzo toksycznie przez drogi - oddechowe i po połknięciu; zagraża - powstaniem bardzo poważnych - nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia.
R39/27/28 - Działa bardzo toksycznie w kontakcie - ze skórą i po połknięciu; zagraża - powstaniem bardzo poważnych - nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia.
R39/26/27/28 - Działa bardzo toksycznie przez drogi - oddechowe, w kontakcie ze skórą i po - połknięciu; zagraża powstaniem bardzo - poważnych nieodwracalnych zmian w - stanie zdrowia.
R42/43 - Może powodować uczulenie w - następstwie narażenia drogą oddechową - i w kontakcie ze skórą.
R48/20 - Działa szkodliwie przez drogi - oddechowe; stwarza poważne zagrożenie - zdrowia w następstwie długotrwałego - narażenia.
R48/21 - Działa szkodliwie w kontakcie ze skórą; - stwarza poważne zagrożenie zdrowia w - następstwie długotrwałego narażenia.
R48/22 - Działa szkodliwie po połknięciu; - stwarza poważne zagrożenie zdrowia w - następstwie długotrwałego narażenia.
R48/20/21 - Działa szkodliwie przez drogi - oddechowe i w kontakcie ze skórą; - stwarza poważne zagrożenie zdrowia w - następstwie długotrwałego narażenia.
R48/20/22 - Działa szkodliwie przez drogi - oddechowe i po połknięciu; stwarza - poważne zagrożenie zdrowia w - następstwie długotrwałego narażenia.
R48/21/22 - Działa szkodliwie w kontakcie ze skórą - i po połknięciu; stwarza poważne - zagrożenie zdrowia w następstwie - długotrwałego narażenia.
R48/20/21/22 - Działa szkodliwie przez drogi - oddechowe, w kontakcie ze skórą i po - połknięciu; stwarza poważne zagrożenie - zdrowia w następstwie długotrwałego - narażenia.
R48/23 - Działa toksycznie przez drogi - oddechowe; stwarza poważne zagrożenie - zdrowia w następstwie długotrwałego - narażenia.
R48/24 - Działa toksycznie w kontakcie ze - skórą; stwarza poważne zagrożenie - zdrowia w następstwie długotrwałego - narażenia.
R48/25 - Działa toksycznie po połknięciu; - stwarza poważne zagrożenie zdrowia w - następstwie długotrwałego narażenia.
R48/23/24 - Działa toksycznie przez drogi - oddechowe i w kontakcie ze skórą; - stwarza poważne zagrożenie zdrowia w - następstwie długotrwałego narażenia.
R48/23/25 - Działa toksycznie przez drogi - oddechowe i po połknięciu; stwarza - poważne zagrożenie zdrowia w - następstwie długotrwałego narażenia.
R48/24/25 - Działa toksycznie w kontakcie ze skórą - i po połknięciu; stwarza poważne - zagrożenie zdrowia w następstwie - długotrwałego narażenia.
R48/23/24/25 - Działa toksycznie przez drogi - oddechowe, w kontakcie ze skórą i po - połknięciu; stwarza poważne zagrożenie - zdrowia w następstwie długotrwałego - narażenia.
R50/53 - Działa bardzo toksycznie na organizmy - wodne; może powodować długo - utrzymujące się niekorzystne zmiany w - środowisku wodnym.
R51/53 - Działa toksycznie na organizmy - wodne; może powodować długo - utrzymujące się niekorzystne zmiany w - środowisku wodnym.
R52/53 - Działa szkodliwie na organizmy wodne; - może powodować długo utrzymujące - się niekorzystne zmiany w środowisku - wodnym.
R68/20 - Działa szkodliwie przez drogi - oddechowe; możliwe ryzyko powstania - nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia.
R68/21 - Działa szkodliwie w kontakcie ze skórą; - możliwe ryzyko powstania - nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia.
R68/22 - Działa szkodliwie po połknięciu; - możliwe ryzyko powstania - nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia.
R68/20/21 - Działa szkodliwie przez drogi - oddechowe i w kontakcie ze skórą; - możliwe ryzyko powstania - nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia.
R68/20/22 - Działa szkodliwie przez drogi - oddechowe i po połknięciu; możliwe - ryzyko powstania nieodwracalnych zmian - w stanie zdrowia.
R68/21/22 - Działa szkodliwie w kontakcie ze skórą - i po połknięciu; możliwe ryzyko - powstania nieodwracalnych zmian w - stanie zdrowia.
R68/20/21/22 - Działa szkodliwie przez drogi - oddechowe, w kontakcie ze skórą i po - połknięciu; możliwe ryzyko powstania - nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia.
DODATKOWE ZWROTY WSKAZUJĄCE RODZAJ ZAGROŻENIA DLA LUDZI I ŚRODOWISKA STWARZANEGO PRZEZ ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN, ICH NUMERY ORAZ KRYTERIA STOSOWANIA
RSh1 - Działa toksycznie w kontakcie z oczami
RSh2 - Może powodować nadwrażliwość na światło
RSh3 - Kontakt z parami powoduje oparzenia skóry i oczu, kontakt z cieczą powoduje odmrożenia.
ZWROTY S OKREŚLAJĄCE WARUNKI BEZPIECZNEGO STOSOWANIA SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ LUB PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO ORAZ ICH NUMERY
(Dz. U z 2003 r. Nr 173, poz. 1679; ze zmianą Dz.U z 2004 r. nr 260, poz. 2595)
S1 Przechowywać pod zamknięciem.
S2 Chronić przed dziećmi.
S3 Przechowywać w chłodnym miejscu.
S4 Nie przechowywać w pomieszczeniach mieszkalnych.
S5 Przechowywać w ... (cieczy wskazanej przez producenta).
S6 Przechowywać w atmosferze ... (obojętnego gazu wskazanego przez producenta).
S7 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty.
S8 Przechowywać pojemnik w suchym pomieszczeniu.
S9 Przechowywać pojemnik w miejscu dobrze wentylowanym.
S12 Nie przechowywać pojemnika szczelnie zamkniętego.
S13 Nie przechowywać razem z żywnością, napojami i paszami dla zwierząt.
S14 Nie przechowywać razem z ... (materiałami określonymi przez producenta).
S15 Przechowywać z dala od źródeł ciepła.
S16 Nie przechowywać w pobliżu źródeł zapłonu - nie palić tytoniu.
S17 Nie przechowywać razem z materiałami zapalnymi.
S18 Zachować ostrożność w trakcie otwierania i manipulacji z pojemnikiem.
S20 Nie jeść i nie pić podczas stosowania produktu.
S21 Nie palić tytoniu podczas stosowania produktu.
S22 Nie wdychać pyłu.
S23 Nie wdychać gazu/dymu/pary/rozpylonej cieczy (rodzaj określi producent).
S24 Unikać zanieczyszczenia skóry.
S25 Unikać zanieczyszczenia oczu.
S26 Zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast dużą ilością wody i zasięgnąć porady lekarza.
S27 Natychmiast zdjąć całą zanieczyszczoną odzież.
S28 Zanieczyszczoną skórę natychmiast przemyć dużą ilością ... (cieczy określonej przez producenta).
S29 Nie wprowadzać do kanalizacji.
S30 Nigdy nie dodawać wody do tego produktu.
S33 Zastosować środki ostrożności zapobiegające wyładowaniom elektrostatycznym.
S35 Usuwać produkt i jego opakowanie w sposób bezpieczny.
S36 Nosić odpowiednią odzież ochronną.
S37 Nosić odpowiednie rękawice ochronne.
S38 W przypadku niedostatecznej wentylacji stosować odpowiednie indywidualne środki ochrony dróg oddechowych.
S39 Nosić okulary lub ochronę twarzy.
S40 Czyścić podłogę i wszystkie inne obiekty zanieczyszczone tym produktem ... (środkiem wskazanym przez producenta).
S41 Nie wdychać dymów powstających w wyniku pożaru lub wybuchu.
S42 Podczas fumigacji/rozpylania/natryskiwania stosować odpowiednie środki ochrony dróg oddechowych (rodzaj określi producent).
S43 W przypadku pożaru używać ... (podać rodzaj sprzętu przeciwpożarowego. Jeżeli woda zwiększa zagrożenie, dodać: "nigdy nie używać wody").
S45 W przypadku awarii lub jeżeli źle się poczujesz, niezwłocznie zasięgnij porady lekarza - jeżeli to możliwe, pokaż etykietę.
S46 W razie połknięcia niezwłocznie zasięgnij porady lekarza - pokaż opakowanie lub etykietę.
S47 Przechowywać w temperaturze nieprzekraczającej ... °C (określi producent).
S48 Przechowywać produkt zwilżony ... (właściwy materiał określi producent).
S49 Przechowywać wyłącznie w oryginalnym opakowaniu.
S50 Nie mieszać z ... (określi producent).
S51 Stosować wyłącznie w dobrze wentylowanych pomieszczeniach.
S52 Nie zaleca się nanoszenia na duże płaszczyzny wewnątrz pomieszczeń.
S53 Unikać narażenia - przed użyciem zapoznać się z instrukcją.
S56 Zużyty produkt oraz opakowanie dostarczyć na składowisko odpadów niebezpiecznych.
S57 Używać odpowiednich pojemników zapobiegających skażeniu środowiska.
S59 Przestrzegać wskazówek producenta lub dostawcy dotyczących odzysku lub wtórnego wykorzystania.
S60 Produkt i opakowanie usuwać jako odpad niebezpieczny.
S61 Unikać zrzutów do środowiska. Postępować zgodnie z instrukcją lub kartą charakterystyki.
S62 W razie połknięcia nie wywoływać wymiotów: niezwłocznie zasięgnąć porady lekarza i pokazać opakowanie lub etykietę.
S63 W przypadku zatrucia drogą oddechową wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego na świeże powietrze i zapewnić warunki do odpoczynku.
S64 W przypadku połknięcia wypłukać usta wodą - nigdy nie stosować u osób nieprzytomnych.
ŁĄCZONE ZWROTY S
S1/2 Przechowywać pod zamknięciem i chronić przed dziećmi.
S3/7 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty w chłodnym miejscu.
S3/9/14 Przechowywać w chłodnym, dobrze wentylowanym miejscu, z dala od ... (materiału wskazanego przez producenta).
S3/9/14/49 Przechowywać wyłącznie w oryginalnym opakowaniu, w chłodnym, dobrze wentylowanym miejscu; nie przechowywać razem z ... (materiałami wskazanymi przez producenta).
S3/9/49 Przechowywać wyłącznie w oryginalnym opakowaniu w chłodnym, dobrze wentylowanym miejscu.
S3/14 Przechowywać w chłodnym miejscu; nie przechowywać razem z ... (materiałami wskazanymi przez producenta).
S7/8 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty w suchym pomieszczeniu.
S7/9 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty w miejscu dobrze wentylowanym.
S7/47 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty w temperaturze nieprzekraczającej ... °C (określi producent).
S20/21 Nie jeść i nie pić oraz nie palić tytoniu podczas stosowania produktu.
S24/25 Unikać zanieczyszczenia skóry i oczu.
S27/28 W przypadku zanieczyszczenia skóry natychmiast zdjąć całą zanieczyszczoną odzież i przemyć zanieczyszczoną skórę dużą ilością ... (rodzaj cieczy określi producent).
S29/35 Nie wprowadzać do kanalizacji, a produkt i opakowanie usuwać w sposób bezpieczny.
S29/56 Nie wprowadzać do kanalizacji, a zużyty produkt i opakowanie dostarczyć na składowisko odpadów niebezpiecznych.
S36/37 Nosić odpowiednią odzież ochronną i odpowiednie rękawice ochronne.
S36/37/39 Nosić odpowiednią odzież ochronną, odpowiednie rękawice ochronne i okulary lub ochronę twarzy.
S36/39 Nosić odpowiednią odzież ochronną i okulary lub ochronę twarzy.
S37/39 Nosić odpowiednie rękawice ochronne i okulary lub ochronę twarzy.
S47/49 Przechowywać wyłącznie w oryginalnym opakowaniu w temperaturze nieprzekraczającej ... °C (określi producent).
DODATKOWE ZWROTY WSKAZUJĄCE WARUNKI BEZPIECZNEGO STOSOWANIA SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ LUB PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO ORAZ ICH NUMERY
SP 1 Nie zanieczyszczać wód produktem lub jego opakowaniem.
SPo 1 Po kontakcie ze skórą najpierw usunąć produkt suchą szmatką, a następnie przemyć skórę dużą ilością wody
SPo 2 Wyprać odzież ochronną po użyciu
SPo 3 Po zapaleniu produktu nie wdychać dymu i niezwłocznie opuścić obszar poddany zabiegowi
SPo 4 Opakowanie otwierać na zewnątrz pomieszczeń i w suchych warunkach
SPo 5 Dokładnie wietrzyć pomieszczenia poddane zabiegowi, przed ponownym wejściem poczekać do wyschnięcia cieczy
SPe 1 W celu ochrony wód podziemnych/organizmów glebowych nie stosować tego ani żadnego innego produktu zawierającego (określić ilość lub klasę substancji) dłużej niż (określić czas lub częstość)
SPe 2 W celu ochrony wód podziemnych/organizmów wodnych nie stosować na glebach (określić typ gleby lub warunki glebowe)
SPe 3 W celu ochrony organizmów wodnych/roślin/stawonogów niebędących obiektem zwalczania/ owadów konieczne jest określenie strefy ochronnej w odległości (określona odległość) od terenów nieużytkowych rolniczo/zbiorników i cieków wodnych
SPe 4 W celu ochrony organizmów wodnych/roślin niebędących obiektem zwalczania nie stosować na nieprzepuszczalnych powierzchniach i w innych przypadkach, gdy istnieje wysokie ryzyko spływania cieczy
SPe 5 W celu ochrony ptaków/ssaków wolnożyjących produkt musi być całkowicie przykryty glebą
SPe 6 W celu ochrony ptaków/ssaków wolnożyjących usuwać rozsypany produkt
SPe 7 Nie stosować w okresie rozrodczym ptaków
SPe 8 Niebezpieczne dla pszczół i innych owadów zapylających
Spa 1 W celu uniknięcia powstawania odporności nie stosować tego ani żadnego innego produktu zawierającego (określić ilość lub klasę substancji) dłużej niż (określić czas lub częstość)
SPr 1 Przynęty muszą być rozłożone w taki sposób, aby zminimalizować ryzyko zjedzenia przez inne zwierzęta
SPr 2 Obszar poddany zabiegowi musi być oznakowany podczas zabiegu. Wyszczególnić niebezpieczeństwo zatrucia antykoagulantem i właściwe antidotum
SPr 3 Martwe gryzonie usuwać z obszaru poddanego zabiegowi każdego dnia, nie wyrzucać do pojemników na odpady komunalne