§6. Spółka komandytowa
Uwagi ogólne
Jedna ze starszych form spółek (znana w średniowieczu)
Wywodzi się od umowy (commenda) -> przekazanie pieniędzy/towarów kupcom, którzy obracali pieniędzmi lub sprzedawali powierzony towar, za to przekazanie otrzymywali część zysku
Niektórzy twierdzą, że jest to odmiana spółki jawnej (podstawa -> 103 ksh „jeżeli rozdział regulujący spółkę komandytową nie zawiera przepisów odmiennych, do spółki stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej”); podobieństwo jest pozorne
Stopień podobieństw/różnic
do sp. jawnej zależy od modelu sp. komandytowej
spółka
komandytowa jest odrębnym typem spółki a podobieństwo do innych
spółek wskazuje się po to aby podkreślić najważniejsze cechy
tej spółki, takie jak:
Zawarcie umowy spółki w formie aktu notarialnego i wpis do rejestru
Podmiotowość prawna
Prowadzenie przedsiębiorstwa
Występowanie zawsze 2 rodzajów wspólników – komplementariuszy i komandytariuszy
Występowanie pod własna firmą
Zróżnicowany system odpowiedzialności wspólników
Układ praw i obowiązków między wspólnikami
Co najmniej 3 modele spółek komandytowych:
KLASYCZNY – komandytariusz ogranicza się tylko do tego, że gwarantuje osobistą odpowiedzialność z sumy komandytowej oraz wnosi odpowiedni wkład do spółki; oczekując na zysk realizuje ograniczonej prawo kontroli (120ksh) i wyraża zgodę na czynności przekraczające zakres zwykłych czynności spółki (art. 121§2 ksh)
POŚREDNI – umową/decyzją sądu następuje zmiana niektórych przepisów dyspozytywnych KSH; przez dopuszczenie komandytariusza do prowadzenia spraw spółki lub udzielenie prokury bądź rozszerzenie prawa indywidualnej kontroli, uzyskuje on wpływ na sprawy spółki
DYNAMICZNY – komandytariusz uzyskuje wpływ na funkcjonowanie spółki we wszystkich możliwych sytuacjach (tam, gdzie przepisy dyspozytywne to dopuszczają), wnosi wkład wyższy bądź równy sumie komandytowej-> uzyskuje wpływa na spółkę jak i ogranicza swoją odpowiedzialność (właściwie ryzyko) do wkładu wnoszonego do spółki.
Utworzenie spółki
Spółka, która ma na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, jest spółką komandytową, jeżeli wobec wierzycieli za zobowiązania spółki przynajmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz) a odpowiedzialność przynajmniej jednego wspólnika jest ograniczona (komandytariusz).
Art. 103 ksh „„jeżeli rozdział regulujący spółkę komandytową nie zawiera przepisów odmiennych, do spółki stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej” (regulacja „kadłubowa”)
Nie stosuje się odpowiednio przepisów o sp. jawnej do:
Stosunków między komandytariuszami
Stosunku komandytariuszy do os. 3
Stosunków między komplementariuszami a komandytariuszami (o ile nie uregulowano ich w umowie i zastosowanie mają 120-123 ksh związane ze statusem komandytariuszy)
W spółce komandytowej występują ZAWSZE dwa rodzaje wspólników o zróżnicowanej odpowiedzialności i innych prawach i obowiązkach.
3 sposoby utworzenia spółki:
Zawiązanie umową spółki i wpis do rejestru przedsiębiorców (pierwotne)
Podstawa utworzenia i działania jest umowa spółki (umowa= zdarzenie prawne niezbędne do powstania spółki);
pełni funkcje statutu, wewnętrznego aktu organizacyjnego;
w ksh SA minimalne elementy treści umowy spółki
essentialia negotti umowy spółki:
firma i siedziba
przedmiot działalności spółki
czas trwania spółki (jeśli jest oznaczony)
oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartości
oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (SUMA KOMANDYTOWA)
inne elementy( które mogą zostać podniesione do rangi przedmiotowo istotnych) -> te które odbiegają od przepisów o charakterze względnie obowiązującym) m.in.:
określenie osób i zasad reprezentacji spółki (jeśli odbiegają od reguł z 117ksh)
określenie zasad prowadzenia spraw spółki (jeśli odbiegają od zasad z 121ksh)
określenie zasad podziału zysków i strat (jeśli ustanowione byłyby inne niż w 123ksh)
poza tymi elementami wspólnicy mogą zawierać wszelkie inne dot. stosunków spółki
Z wykorzystaniem wzorca umowy spółki komandytowej udostępnionego w systemie teleinformatycznym (tzw. Szybka ścieżka)
Zastosowanie mają odpowiednio przepisy o sp. jawnej, która została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy
Przekształcenie
Przepisy nie określają maksymalnej liczby komandytariuszy i komplementariuszy i proporcji między nimi
minimum. 1 komandytariusz i 1 komplementariusz
nie można być zarówno komandytariuszem i komplementariuszem
Komplementariuszami i komandytariuszami mogą być
Osoby fizyczne(powinny mieć pełną zdolność do czynności prawnych; jest możliwe dopuszczenie osób z okraczoną bądź bez ale rodzi problemy przy realizacji praw i obowiązków), prawne (trzeba pamiętać o celu gospodarczym takich spółek; spółki takie mogą tworzyć też inne spółki osobowe) jak i handlowe spółki osobowe
Nie mogą być spółki cywilne
FIRMA Sp. komandytowej
składa się z nazwiska jednego bądź kilku komplementariuszy i powinna zawierać dodatek „spółka komandytowa”
nazwiska komandytariuszy nie mogą być zamieszczane w firmie pod rygorem odpowiedzialności z 104§4 ksh
korpus – charakter osobowy, dodatki – rzeczowe, kombinowane fantazyjne, mogą uzupełniać słowa „spółka komandytowa” (może to być zawarte zarówno przed jak i po korpusie)
korpus firmy może zawierać: 1) nazwiska wszystkich komplementariuszy 2) nazwisko jednego komplementariusza 3) nazwiska niektórych komplementariuszy
mogą być zamieszczone imiona albo pierwsze litery
możliwe używanie w obrocie skrótu „sp.k.”
jeśli komplementariuszem jest os. Prawna -> firma powinna zawierać pełne brzmienie nazwy lub firmy tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem „spółka komandytowa”, można tez tu zamieścić nazwisko wspólnika, który jest osobą fizyczną
Umowa spółki powinna być w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności z 73§2 KC
Spółka wpisywana jest do rejestru – wpis o charakterze obligatoryjnym i konstytutywny; z chwila wpisu spółka rozpoczyna swój byt prawny, ale NIE UZYSKUJE OSOBOWOŚCI PRAWNEJ.
Majątek spółki, wkłady do spółki, udziały, suma komandytowa
Art. 28 w zw. Z art. 103 ksh „majątek tworzy wszelkie mienie wniesione do spółki tytułem wkładu a także nabyte w czasie jej istnienia” (to samo przy sp. jawnej)
Obowiązek określenia wkładów w umowie spółki (3ksh)
Majątek spółki osobowej jest kompleksem majątkowym odrębnym od osobistych majątków wspólników
Wspólnicy nie mogą w czasie trwania spółki rozporządzać majątkiem spółki, a wierzyciele osobiści wspólników nie mogą prowadzić egzekucji z majtku spółki
Jest to majątek celowy tworzony w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa przez sp.
Majątek stanowi podstawę odpowiedzialności spółki za zobowiązania obok odpowiedzialności osobistej wspólników
Zakazy:
Zakaz dokonywania przez wspólników potrącenia wierzytelności spółki z wierzytelnościami przysługującymi jego wierzycielom osobistym
Zakaz dokonywania przez dłużnika spółki potrącenia z wierzytelności jaka mu przysługuje wobec wspólnika
Wierzyciel osobisty nie może w trakcie trwania spółki dokonać zajęcia udziału wspólnika
Wkład do spółki – wartość majątkowa wnoszona do spółki, ksh rozróżnia przedmiot wkładu w zależności os statusu wspólnika (nie może być analogiczny dla komplementariuszy i komand.; skutek wniesienia też jest inny)
48 § 2 w zw. Z art. 103 ksh – wkład może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw a także na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki (odn. Do komplementariuszy)
Komandytariusze – wyróżniamy wkłady w pełni dopuszczalne, warunkowe i niedopuszczalne
Jeżeli wkładem komandytariusze do spółki w całości/części są wkłady niepieniężne to umowa spółki powinna określać przedmiot tego świadczenia, wartość i tego kto go wnosi (107§1)
Jeśli świadczenie niepieniężne polega na zobowiązaniu do wykonania pracy, świadczeniu usług na rzecz spółki oraz wynagrodzeniu za usługi świadczone przy powstaniu spółki to staje się wkładem warunkowym
Świadczenie niepieniężne nie mogą być wkładem komandytariusza do spółki, chyba, że wartość innych jego wkładów do spółki nie jest niższa od wysokości sumy komandytowej (jak jest równa to nie istnieje problem egzekucji z majątku komandytariusza)
Jeżeli komplementariuszem jest sp. z o.o. lub akcyjna, zaś komandytariuszem jest wspólnik tej spółki, wkładu komandytariusza nie mogą stanowić jego udziały w tej spółce z o.o. lub akcje tej spółki akcyjnej – wkłady niedopuszczalne
Jeśli umowa spółki została zawarta za pomocą wzorca to wkład może być tylko pieniężny
Wkłady komandytariuszy:
Wniesione
Rzeczywiste przysporzenie majątkowe, którego wartość została określona, dokonane przez komandytariusza na rzecz spółki i „wchodzi” do majątku spółki;
W granicach wniesionego wkładu komandytariusz staje się wolny od odpowiedzialności os. wobec os. 3 w wysokości dokonanego wkladu(112§2)
Zwrot wkładu w całości/części powoduje przywrócenie odpowiedzialności osobistej wobec os. 3 w wysokości dokonanego zwrotu (zwrot w analogicznej formie jak wniesienie, podlega zarejestrowaniu
Odróżnienie zwrotu wkładu (za zgodą wspólników) od uszczuplenia przez straty spowodowane okolicznościami niezależnymi od woli wspólników
Uszczuplenie – powoduje konieczności jego uzupełnienia do pierwotnej wysokości w drodze obrócenia na ten cel części zysku
Komandytariusz nie ma obowiązku uzupełnienia wkładu ze swojego majątku osobistego
Jeśli wbrew zakazowi wypłacono komandytariuszowi kwota odzwierciedlająca jego udział w zysku lub odsetki, należy to traktować, w stos. Do wierzycieli spółki jako zwrot wkładu
Wkład może być wniesiony w całości/części; w trakcie trwania spółki może być podwyższony/obniżony i wymaga zarejestrowania
Wkład ma znaczenie w st. Zewn/wewn.
Komandytariusz uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki (chyba, że umowa inaczej)
Umówione – jest on określony w umowie spółki ale niekoniecznie wniesiony do majątku
123§3 ksh – wkład nie musi zostać wniesiony efektywnie (w umowie komandytariusz został zobowiązany do wniesienia wkładu z oznaczoną wysokości ale termin wniesienia został odroczony przez wspólników
Nie jest dopuszczalne postanowienie zwalniające z obowiązku wniesienia wkładu! – postanowienie nieważne
Jeżeli wkład nie został jeszcze wniesiony, komandytariusz nie ponosząc nakładów na majątek spółki zabezpieczyć jej działalność przez swoją odpowiedzialność osobistą z „sumy komandytowej” – wyznacza maksimum ryzyka z majątku osobistego
Zobowiązanie się do wniesienia wkładu nie ma wpływu na odpowiedzialność komandytariusza za zobowiązania Spółki (jak się zobowiąże a nie wniesie to bd uczestniczył w stratach do wysokości umówionego wkładu) 123§3 ksh
Wkład wniesiony ma wpływ na odpowiedzialność komandytariusza za zobowiązania Spółki (skutek zewn.) i udział w zyskach(stos. wewn.) a wkład umówiony ma wpływ na wysokość udziału w stratach (stos. wewn.)
Pojęcie udziału wspólnika w spółce:
Udział kapitałowy – część majątku spółki, odpowiadająca wartości rzeczywiście wniesionych przez wspólników wkładów (50ksh); nie mogą być zbywane w czasie trwania spółki -> zbywany może być tylko ogół praw i obowiązków
Należy odróżnić od udziałów w sp. kapitałowych, które posiadają określoną wartość ułamkową, będącą częścią kapitału zakładowego.
Rozliczeniowe
Likwidacyjne
SUMA KOMANDYTOWA – cyfrowo określona kwota pieniężna wyrażona w pieniądzu, która wyznacza górną granice odpowiedzialności osobistej komandytariusza za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli;
Odnosi się ona tylko do komandytariusza
Nie stanowi żadnej konkretnej wartości wnoszonej do majątku spółki
Jest to kwota pieniężna określona w umowie spółki i wpisana do rejestru (jak nie określono to spółka nie dochodzi do skutku)
Jak jest kilku komandytariuszy to suma może być różna dla nich
Stanowi wartość gwarancyjną pełniącą funkcję szczególnego zabezpieczenia wypłacalności spółki
Suma komandytowa – górna granica odpowiedzialności
Ma charakter generalny – odnosi się do wszelkich zobowiązań z przyszłości (komandytariusz nie może decydować co zostanie zaspokojone z jego sumy komandytowej)
Suma komandytowa może być zmieniana – podwyższona jak i obniżona
Obniżenie sumy komandytowej stanowi zmianę umowę spółki i wymaga jednomyślnej uchwały wszystkich wspólników – komandytariuszy i komplementariuszy, chyba, ze zastosowanie Ma art. 9 ksh gdy umowa sp. pozwala na zmianę umowy większością głosów art. 9 ksh
Zmiana umowy wymaga formy aktu notarialnego (nie dot. umów zawieranych za pomocą wzorca w systemie teleinformatycznym )
Jak zmiana takiej umowy nie bd dokonywana w systemie teleinformatycznym to konieczne jest sporządzenie nowego tekstu w formie aktu notarialnego
Obniżenie sumy komandytowej powinno być zarejestrowane; wpis obniżenia ma charakter konstytutywny; skutki wobec os. 3 dopiero po dokonaniu wpisu w rejestrze
Może być tez podwyższona ale ksh tego nie reguluje -> wpis ma charakter deklaratoryjny
Podwyższenie/obniżenie sumy komandytowej trzeba odróżnić od podwyższenia/obniżenia wkładów umówionych i wnoszonych do spółki
Suma komandytowa pozostaje w istotnym związku z odpowiedzialnością osobistą komandytariuszy ale nie może być łączoną z komplementariuszy
Art. 108§1 wkład komandytariusza może być wniesiony w wartości niższej od sumy komandytowej, chyba że umowa spółki stanowi inaczej
Odpowiedzialność za zobowiązania
Komplementariusz w stosunkach zewn. Ma pozycję wspólnika jawnego(odnosi się do reprezentacji i odpowiedzialności za zobowiązania
Komplementariusz za zobowiązania odpowiada bez względu na rodzaj i źródło ich powstania, ponosi odpowiedzialność osobistą, nieograniczoną, solidarną, subsydiarną
Osobista odpowiedzialność komplementariusza (wspólnik jawny, firmowy)
Odpowiada on całym swym majątkiem osobistym, odrębnym od majtku spółki
Nieograniczona – nie można w stos. zewn. Ustalić granic odpowiedzialności tego wspólnika
W stosunkach zewnętrznych górna granica odpowiedzialności wyznaczona jest wysokością zaciągniętych zobowiązań przez spółkę
W stos. wewnętrznych odpowiedzialność komplementariuszy może być zróżnicowana i ograniczona
Ustalenie wewnętrznych granic odpowiedzialności ma znaczenie z punktu widzenia rozliczeń regresowych
Solidarna odpowiedzialności komplementariuszy – każdy z nich odpowiada za całość długu solidarnie z innymi komplementariuszami, komandytariuszami i spółką; wierzyciel może kierować swoje roszczenie do spółki, wszystkich lub niektórych ALE OGRANICZENIE:
Subsydiarna odpowiedzialności wspólnika – wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku komplementariusza gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna; art. 31§1-> ale nie stanowi przeszkody do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi zanim egzekucja okaże się bezskuteczna (31§2)
Zasada nie dotyczy zobowiązań spółki powstałych przed jej wpisem do rejestru (ma zastosowanie odpowiedzialność pierwszorzędna, czyli od razu do majątku wspólnika; Komplementariusz ponosi odpowiedzialność nieograniczoną, osobistą za zaległości podatkowe spółki i wspólników wynikające z działalności spółki)
Odpowiedzialność komandytariusza – na nią mają wpływ:
Wnoszenie wkładów do spółki
Wartość wnoszonych wkładów
Wartość wkładów wycofanych
Wypłaty na rzecz komandytariusza
Określenie sumy komandytowej; podwyższenie i obniżenie jej
Jest to odpowiedzialność bezpośrednia, osobista, solidarna, subsydiarna;
Może mieć charakter odpowiedzialności ograniczonej lub szczególnej
Komandytariusz odpowiada w sposób ograniczony do wysokości określonej sumy komandytowej
Art. 102 ksh – odpowiedzialność 1 wspólnika jest ograniczona, dotyczy tylko sytuacji, gdy do spółki nie jest wniesiony kapitał (odpowiedzialność ograniczona
Odpowiedzialność szczególna może mieć postać z tytułu wniesionego do spółki wkładu z majątku spółki lub odpowiedzialności do wysokości części wartości sumy komandytowej i wnoszonego do spółki wkładu z majątku spółki
Wkład może być wyższy, równy, niższy od sumy komandytowej
Art. 112§1 komandytariusz jest wolny od odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki w granicach wartości wkładu wnoszonego do majątku spółki
Odpowiedzialność ta obniża się przez odliczenie od wartości sumy komandytowej wartości wnoszonego wkładu
Gdy wartość wkładu jest równa sumie komandytowej wówczas ustaje osobista odpowiedzialność komandytariusza za zobowiązania spółki (podobnie jak przekracza)
W następstwie wniesienia wkładu(efektywnego) ustaje nie tylko odpowiedzialność osobista ale też bezpośrednia i solidarnej odpowiedzialności komandytariusza -> pozycja komandytariusza w zakresie odpowiedzialności za zobowiązania wykazuje podobieństwo do pozycji wspólnika w sp. z o.o.
Wartość wkładu wnoszonego przez komandytariusza do spółki jest niższa od sumy komandytowej, wspólnik ponosi odpowiedzialność osobistą i bezpośrednią w granicach różnicy między sumą a wkładem; w pozost zakresie – odpowiedzialność osobista ustaje
w ten sposób powstaje odpowiedzialność mieszana -> obok odpowiedzialności w granicach różnicy komandytariusz ponosi ryzyko majątkowe zaspokojenia się przez wierzyciela z wkładów które wniósł do spółki
podwyższenie wartości wkładu pierwotnie niższego od sumy komandytowej powoduje ograniczenie odpowiedzialności osobistej komandytariusza lub jej całkowite ustanie ( taki też skutek wywołuje uzupełnienie wkładu, jeżeli nie został on wniesiony w całości przez komandytariusza)
w trakcie spółki wkład może zostać zwrócony w całości/części -> w takiej sytuacji zostaje przywrócona odpowiedzialności osobista do wartości dokonanego zwrotu -> następuje przywrócenie odpowiedzialności osobistej
Zwrot wkładu wymaga zgody wspólników i podlega zarejestrowaniu
Wobec wierzycieli za zwrot uważa się każdą wpłatę dokonaną na rzecz komandytariusza, którego wkład został uszczuplony przed uzupełnieniem tego wkładu do pierwotnej wysokości (powoduje to przywrócenie/rozszerzenie odpowiedzialności do wys. zwrotu)
Szczególne zasady odpowiedzialności komandytariusza, z tytułu:
Przeniesienia praw i obowiązków wspólnika na inna osobę 10§3
(za zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w sp. komandytowej i zobowiązania tej sp. odpowiadają solidarnie występujący wspólnik oraz wspólnik przystępujący do sp. )
Zamieszczenia nazwiska komandytariusza w firmie spółki 104§4
(jeżeli w formie zostanie zamieszczone nazwisko komandytariusza, ponosi on odpowiedzialność wobec os.3, tak jak komplementariusz)
Zaciągnięcia zobowiązań przed zarejestrowaniem spółki komandytowej
(do momentu zarejestrowania stos. się przepisy o sp. cywilnej; os. które działały w im. Spółki po jej zawiązaniu a przed zarejestrowaniem odpowiadają solidarnie)
Przystąpienia do istniejącej spółki w charakterze komandytariusza 114 – powoduje to odpowiedzialność nie tylko za zobowiązania spółki powstałe po zarejestrowaniu przystąpienia tego wspólnika ale też za zobowiązania Istniejące już w chwili wpisania go do rejestru)
Uzyskania statusu komplementariusza przez dotychczasowego komandytariusza 115 – jeśli do sp. przystępuje nowy komplementariusz aby dotychczasowy komandytariusz uzyskał status komplementariusza -> ponosi on wtedy odpow. tak jak komplementariusz
Zawarcia umowy sp. komandytowej z przedsiębiorcą prowadzącym przedsiębiorstwo 116 – wspólnik ten odpowiada również za zobowiązania istniejące w chwili wpisu spółki do rejestru, powstałe przy prowadzeniu przedsiębiorstwa
Podjęcia czynności reprezentacyjnych spółki bez poinformowania osoby 3 o źródle swego umocowania 118 – odpowiada bez ograniczeń jak nie ujawnił wyraźnie lub dorozumianie swego pełnomocnictwa; ta sama jak przekroczył umocowanie albo działa bez, odpowiedzialność całym majątkiem osobistym ale tylko w zakresie dokonanej czynności
Śmierci wspólnika jawnego z jednoczesnym uzależnieniem pozostania w sp. spadkobierców od przekształcenia sp. w sp. komandytową i przyznania im statusu komandytariusza 583 + 1030 i nast. KC
Przekształcenia sp. osobowej w sp. komandytową 584 – przekształcenie sp. osobowej w której odpowiedzialność była szersza od odpowiedzialności komandytariusza, wspólnicy spółki przekształcanej odpowiadają za zobowiązania spółki powstałe przed dniem przekształcenia na dotychczasowych zasadach przez 3 lata licząc od tego dnia
Reprezentacja spółki
Stosunki zewnętrzne
Normy bezwzględnie obowiązujące
W zakresie nieuregulowanym – przepisy o sp. jawnej wprost
Sp. komandytowa może być reprezentowana przez:
Komplementariuszy – umocowanie z przepisów, przedstawiciel ustawowy (odpowiednio przepisy o organach os. prawnych) CI, których z mocy umowy/prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki
Pełnomocników i
Prokurentów (os. 3)
Komandytariusz może reprezentować spółkę jedynie na zasadzie pełnomocnictwa. (konsekwencja ograniczonej odpowiedzialności komandytariusza)
Pełnomocnictwo ogólne powinno mieć formę pisemną pod rygorem nieważności (jak wymagana forma szczególna – to w formie szczególnej)
Umocowanie komandytariusza do dokonywania czynności prawnych należy rozciągnąć również na prokurę
Zgodnie z art. 41 §1 w zw. z 103 -> ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki, a udzielenie prokury odbywa się zgodnie z zasadami reprezentacji
Zakres umocowania komplementariusza jest szerszy
Jeżeli komandytariuszowi udzielono prokury to nie może on zbyć przedsiębiorstwa, obciążyć go, ustanowić na nim prawa użytkowania, zbyć nieruchomość i obciążyć nieruchomość, ustanowić, udzielić u odwołać prokury (czynności mieszczą się w granicach umocowanie komplementariusza + nie potrzebuje żadnych dodatkowych czynności w celu uzyskania prawa do reprezentowania; jest jego prawem; mogą reprezentować jednoosobowo lub łącznie w zależności od umowy spółki; może być tez łączna aby komplementariusz współpracował z innym bądź z prokurentem -> wszystko powinno być w umowie)
Pozbawienie komplementariusza prawa do reprezentacji wbrew jego woli może nastąpić z ważnych powodów prawomocnym orzeczeniem sądu;
Niezależnie od przyjętej techniki reprezentacji możliwe jest wprowadzenie prokury łącznej
Prawa do reprezentacji spółki przez komplementariuszy nie można ograniczyć ze skutkiem wobec os.3 -> obowiązuje to tez prokurentów więc może się odnosić do komandytariuszy-prokurentów
Komandytariusz dokonując czynności w imieniu spółki ma obowiązek ujawnić swoją prokurę lub pełnomocnictwo (jak nie ujawni -> odpowiada wobec od.3 bez ograniczeń za zobowiązania wynikające z jego czynności (to samo jak przekracza umocowanie lub działa bez niego)
O prawie do reprezentacji przez komandytariusza decydują komplementariusze; nie ma żadnych roszczeń z tytułu braku możliwości reprezentowania
Prowadzenie spraw spółki
Należy do stosunków wewnętrznych spółki obok: określenia udziału w zyskach i stratach, ograniczonego prawa kontroli, zakazu działalności konkurencyjnej . Stosunki mogą być konstruowane swobodnie ( z pewnymi ograniczeniami)
Tym, który prowadzi – komplementariusz.
Art. 121 – jeżeli umowa nie stanowi inaczej, komandytariusz nie ma ani prawa ani obowiązku prowadzenia spraw spółki;
§2 w sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności potrzebna jest zgoda komadytariusza, chyba, ze umowa inaczej
Odpowiednie stosowanie przepisów ze spółki jawnej (39-47 co do zasad prowadzenia spraw dla komplementariusza + art. 401 co do uchwał podejmowanych za pomocą wzorca
Generalnie w umowie można to swobodnie uregulować z zachowaniem ww. zasad
Warianty prowadzenia spraw:
Powierzone tylko komplementariuszowi(komplementariuszom) z wyłączneiem komandytariuszy
Powierzone jest komplementariuszowi i od.3 z wył komandytariuszy
Powierzone komplementariuszowi i komandytariuszowi
Powierzone jest komplementariuszowi, os. 3 i komandytariuszowi
Można uregulować też tak że na niektóre czynności, nie przekraczające zwykłego zarządu potrzebna jest zgoda komandytariuszy (wtedy sa traktowani analogicznie do komplementariuszy)
W tych sytuacjach gdy mowa jest o sprzeciwie przy zwykłych czynnościach spółki, ustanowieniu prokury, odwołaniu prokury, uchwale wspólników przy czynnościach nieprzekraczających zakres zwykłych czynności spółki, dokonaniu czynności nagłych, a komandytariusz ma prawo prowadzenia spraw spółki, potrzebna jest również jego zgoda
We wszystkich czynnościach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki potrzebna jest zgoda komandytariusza bez względu na to czy ma prawo reprezentacji czy jest pozbawiony – 121§2 i 43 stos. odpowiednio
W pozostałym zakresie do sprowadzenia spraw spółki mają zastosowanie uwagi odnoszące się do prowadzenia spraw spółki jawnej
W przypadku zbycia wszystkich praw i obowiązków komandytariusza na nabywcę nie przechodzi prawo do reprezentacji
Prawo kontroli wspólników w spółce:
Komplementariusze – 38§2 w zw. z 103 – nieważne jest umowne ograniczenie prawa komplementariusza do osobistego zasięgania wiadomości o stanie majątku oraz o biegu interesów spółki ani umowne ograniczenie jego prawa do osobistego przeglądania ksiąg i dokumentów spółki,
Komandytariusz – ma prawo domagać się odpisu rocznego bilansu oraz przeglądać księgi i dokumenty celem sprawdzenia jego rzetelności
Na wniosek komandytariusza sąd rejestrowy może z ważnych powodów zarządzić w każdym czasie udzielenie bilansu lub innych wyjaśnień, jak również dopuścić do przejrzenia ksiąg i dokumentów (umowa nie może ich ograniczyć).
Udział w zyskach i stratach
Komandytariusz uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki(chyba, ze umowa inaczej) i że w razie wątpliwości komandytariusz uczestniczy w stratach jedynie do wysokości umówionego wkładu.
Umowa możne swobodnie uregulować zasady podziału zysku i partycypacji w stratach
Dwie normy gdy są wątpliwości co do uczestnictwa w stratach
Komplementariusze: 51 ksh – każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu
Komandytariusze – 123§3 – w razie wątpliwości komandytariusz uczestniczy w stratach jedynie do wysokości umówionego wkładu
Umówienie się wspólników na na wnoszenie wkładu ma znaczenie wewnętrzne i odnosi się do partycypacji w stratach
Wniesienie wkładu ma wpływ na odpowiedzialność komandytariusza w stosunku do wierzyciela spółki i ma wpływ na określenie udziału w zyskach
Zysk przyopadający komandytariuszowi za dany rok obrotowy jest przeznaczony w pierwszej kolejności na uzupełnienie jego wkładu rzeczywiście wniesionego do wartości umówionego wkładu (123§2)
Wystąpienie wspólnika i rozwiązanie spółki
Odbywa się to według zasad określonych dla sp. jawnej, ale są pewne specyficzne rozwiązani, tzn.:
Śmierć komandytariusza nie jest przyczyną rozwiązania sp.(komplementariusza tak- chyba, że umowa sp. inaczej- 64ksh)
Spadkobiercy komandytariusza każdorazowo powinni wskazać spółce 1 osobę do wykonywania ich praw (wchodzą ex lege bez względu co mówiła umowa)
Podział udział między spadkobierców komandytariusza i przyznanie im statusu komandytariusza możliwe jest za zgodą wszystkich komandytariuszy i komplementariuszy; podział w formie aktu notarialnego+ zarejestrowanie
Podział jest możliwy jeżeli zawarta zostanie umowa między spadkobiercami komandytariusza i gdy komandytariusze i komplementariusze wyrażą na to zgodę; trzeba określić sumę komandytową dla każdego z nowych komandytariuszy i wpisać do rejestru przedsiębiorców muszą zobowiązać się do wniesienia wkładu, umowa między spadkobiercami i zgoda wspólników – akt notarialny; komandytariusze powinni być wpisani do rejestru
W pozostałych przypadkach odnoszących się do rozwiązania spółki i wystąpienia wspólników-> zastos. Przepisów dot. sp. jawnej
Ale zawsze musi pozostać przynajmniej 1 komandytariusz i komplementariusz
Wystąpienie ze spółki – zbycie praw i obowiązków
Likwidacja spółki
Odpowiednie zastosowanie ze sp. jawnej
Komandytariusz nie jest likwidatorem ex lege – tylko mocą uchwały wspólników lub orzeczenia sądowego.