Sławomir Majka gr. C3

Temat Malarstwo flamandzkie. Rubens, a van Dyck.

Malarstwo flamandzkie nie posiada określonych ram wiekowych. Jednak największy jego rozkwit datuję się na 1608-1678. Daty te związane są z (1608) powrotem Rubensa do Antwerpii z Włoch oraz (1678) z śmiercią J. Jordanesa 1678.

Do 1632 roku w tym mieście działa jeden z najwybitniejszy portrecistów Anton van Dyck.

Kierunek ten cechował się ogromną swobodą, dynamiczną kompozycją oraz bogatą paletą barw, a także ogromną różnorodnością tematyki. Wszystko to niezwykle było przepełnione realizmem, oddawało autentyczny wyraz natury czy osoby. W tym nurcie możemy wyróżnić takie rodzaje malarstwa jak portret, pejzaż, martwa natura, mitologia, malarstwo religijne ,a także gabinetowe.

Malarstwo gabinetowe stało się bardzo popularne w tym okresie tworzenia. Jego głównym zadaniem było zdobienie murów sal arystokracji czy patrycjuszy. Ten rodzaj malunku był rezerwowany dla osób z wyższych sfer. Ze względu na fakt, że obrazy były malowane na specjalne zamówienie klienta, a także wysoką cenę. Dzieła te oprócz wyrazu estetycznego czasem stawały się „zbiorem”, który przedstawiał dotychczasową kolekcję rzeźb, obrazów lub różnego rodzaju precjozów, które posiadał „klient”. Przykładem takiego obrazu jest „Gabinet sztuki księcia Władysława Zygmunta Wazy” anonimowego malarza.

Najbardziej znaczącym malarzem dla tej epoki był Paul Peter Rubens tworzył on obrazy o bardzo bogatej i różnorodnej tematyce. Jego obrazy skupiały w sobie dynamikę, niepokój i zmysłowość. Rubens wraz z coraz większym doświadczeniem zmieniał swój styl malarski od śmiałych kontrastów ciepłych i zimnych barw do palety bardziej umiarkowanej z przewagą bieli, żółci kadmowej, cynobru czy lakowej czerwieni. Idealnie harmonizowało się to z dobrą tonacją światła, którą eksponował na zgrubieniach warstwy malarskiej. Dzięki swej niezwykłej indywidualności narzucił ten styl całemu malarstwu flamandzkiemu był jednocześnie prekursorem wśród kolorystyki w dziełach sztuki.

Jego najsłynniejszym obrazem są „Trzy Gracje” miały one symbolizować kult zdrowego i silnego ciała człowieka odznaczającego się obfitością kształtów, które później przybrały nazwę

tzw. „rubensowskich kształtów” stały się one synonimem epoki baroku. Kunszt dzieł Rubensa nie miał sobie równych. Tworzył w Antwerpii, w mieście, które było oazą wielkich twórców epoki baroku. Rubens był znany również z malowideł0 sakralnych. Przykładem dzieł, które zdobią mury katedry i kościoła jezuitów w Antwerpii są tryptyki „Podniesienie krzyża”czy „Zdjęcie z krzyża”.

Rubens tworzył, także obrazy o tematyce mitologicznej np. „Pijany Sylen”, przedstawił w nim już wcześniej wspomniany kult zdrowia i silnego ciała. U schyłku swego życia zajmował się głównie malowaniem pejzaży np. „Park zamkowy”, które przedstawiały sceny z życia ludu.

Jak możemy zauważyć Rubens był artystycznym geniuszem. Żaden z gatunków nie był dla niego tajemnicą. Dzięki swojemu talentowi, a także wprowadzeniem nowej kolorystyki w sztuce malowania w tym okresie stał się symbolem epoki baroku

Pod skrzydłami Rubensa kształciło się wielu młodych malarzy. Wśród nich był Anton van Dyck. Jako młody malarz, zasłynął ze swoich autoportretów „Autoportret”; „ Autoportret ze słonecznikiem”. Wiele osób dopatruje się podobieństwa pomiędzy obrazami „Autoportret” van Dycka, a „Portret van Dycka” pędzla Rubensa, które powstały w tym samym czasie. Te dwa obrazy pokazują niezwykłą spójność w tworzeniu mistrza i ucznia. Młody adept zyskuje przydomek naśladowcy Rubensa. Chcąc odciąć się od tego stwierdzenia zaczyna tworzyć swój styl malowania. Doskonale możemy to zaobserwować na obrazie „Zesłanie Ducha Świętego” używa czerwieni, bieli, czerni i złota . Dodaje swoim dziełom większego temperamentu, ciepła i elastyczności. Staje się specjalistą od portretów. Podróżując do Anglii zostaje zauważony na dworze Stuartów. Tworzy swoje największe dzieła i w bardzo szybkim tempie zyskuje sławę, często rekomendowaną osobą Rubensa. W tym okresie tworzy swój jeden z słynnych portretów „Portret Króla Karola I” króla Anglii. Jego obrazy są pełne naturalności i elegancji. Każdy szczegół jest do końca dopracowany. Van Dyck sam w sobie staje się doskonałą „marką” jako portrecista. Wraz z Rubensem stają się wyznacznikiem malarstwa flamandzkiego XVI wieku.

Biorąc pod uwagę tezę jaka została postawiona w temacie „Malarstwo flamandzkie. Rubens,a van Dyck” mogę jednoznacznie stwierdzić, że byli oni bardzo ważnymi postaciami, które przyczyniły się do rozwoju tego kierunku w malarstwie. Dzięki swojemu niezwykłemu talentowi jaki posiadali nadali malarstwu flamandzkiemu nowy kształt i wyraz. Rubens będąc twórcą wszechstronnie rozwiniętym w każdej tematyce malarskiej pokazuje świat z różnej perspektywy. Jego obrazy w szczególności te, które przedstawiają postacie o „rubensowskich kształtach” zapisały się w pamięci wielu osób na pokolenia. Rubens stał się synonimem epoki baroku. Znów van Dyck niezwykle przyczynił się do rozwoju portretu w Anglii w XVII wieku. Jak widzimy obaj panowie przyczynili się do rozwoju tego kierunku w sztuce i sądzę, że bez nich malarstwo tej epoki jaki i wszystkich pozostałych wiele by stracił.

Bibliografia:

http://www.interklasa.pl/portal/dokumenty/ue178/sztuka.html

http://pl.wikipedia.org/wiki/Peter_Paul_Rubens

http://www.dekadaliteracka.pl/index.php?id=1713

http://zlotywiek.mnw.art.pl/

http://www.rfi.fr/actupl/articles/106/article_5980.asp

http://portalwiedzy.onet.pl/75084,,,,dyck_anton_van,haslo.html

http://www.4wymiar.pl/index.php?d=archiwum&s=art2008_05_12

http://chomikuj.pl/montealban/*40-Galeria-Malarstwo/Malarstwo+*c5*9awiatowe/Antoon+van+Dyck

Anonimowy malarz flamandzki Gabinet sztuki księcia Władysława Zygmunta Wazy, 1626
Deska, 72,5 x 104 cm Państwowe Zbiory Sztuki, Zamek Królewski w Warszawie, nr inw. ZKW 2123

Pieter Paul Rubens: Trzy Gracje, cca. 1627

(El Prado, Madrid)

Pieter Paul Rubens, Podniesienie Krzyża, 1610-11, Cathedral of Our Lady, Antwerpia

Pieter Paul Rubens, Zdjęcie z krzyża, 1612-1614, 421 x 311 cm, O.-L. Vrouwekathedraal, Antwerpia

Anton van Dyck, Autoportret ze słonecznikiem, 1633, 82,5 × 70,2 cm, Stara Pinakoteka

Antoon van Dyck, Autoportret, Muzeum Ermitażu, St Petersburg © Muzeum Narodowe Ermitażu/fot. Vladimir Terebenin, Leonard Kheifets, Yuri Molodkovets, Svetlana Suetova

Antoon van Dyck "Zesłanie Ducha Świętego"

Rubens i warsztat Pijany Sylen, 1611-1615 Płótno, 158 x 217 cm Gemäldegalerie der Akademie der bildenden Künste, Wiedeń, nr inw. 756

Peter Paul Rubens, Park zamkowy, deska, 52,5 x 97 cm, nr inw. 696, Kunsthistorisches Museum, Wiedeń

Anthony van Dyck - portret Karola I, Charles I, King of England at the Hunt c. 1635 Oil on canvas, 266 x 207 cm Musée du Louvre, Paris

---