Działalność finansowa jednostki samorządu terytorialnego, polegająca na gromadzeniu dochodów i dokonywaniu wydatków w trybie bezzwrotnym i scentralizowanym nosi nazwę działalności budżetowej (GOSPODARKI BUDŻETOWEJ).
Budżet jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiatu, województwa samorządowego) wykorzystywany jest jako instrument planowania, zarządzania i kontroli. W trakcie procesów procedury budżetowej (planowania, uchwalana, wykonywania i kontroli wykonania budżetu) podmioty realizujące budżet muszą ostrożnie i odpowiedzialnie zarządzać znacznymi sumami pieniędzy, jak również innymi zasobami (majątkowymi, kadrowymi, informacyjnymi). Pobierane podatki i inne dochody publiczne wykorzystywane są w celu dostarczania znacznej liczby dóbr publicznych oraz świadczenia usług z zakresu użyteczności publicznej; wypracowane nadwyżki budżetowe są inwestowane, a powstający dług efektywnie zarządzany. Z punktu widzenia zarządzających w sektorze finansów publicznych lub obywateli chcących mieć wpływ na politykę państwa, czy swojej jednostki samorządu terytorialnego budżet jest niezwykle istotnym narzędziem planowania i kontroli. Daje bowiem możliwość wpływania na sposób gospodarowania zasobami publicznymi poprzez ustalanie priorytetów działania i sposobów ich realizacji.
Budżet gminy jest rocznym planem:
dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów gminy (rozchody obejmują: spłaty otrzymanych pożyczek i kredytów; wykup papierów wartościowych oraz inne operacje finansowe; udzielone pożyczki).
przychodów i wydatków:
zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych i środków specjalnych;
funduszy celowych gminy.
Gminy podobnie jak inne jednostki gospodarujące, działają w warunkach niepewności i ryzyka. W związku z tym w planie budżetu gminy mogą być tworzone rezerwy celowe oraz rezerwa ogólna rzeczywiste wydatki dokonywane są po przesunięciu środków rezerwowych na określone cele i zadania.
Budżet j.s.t. jest zatwierdzany w formie uchwały budżetowej na rok budżetowy (bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady). Wobec powyższego uchwała budżetowa jest podstawą gospodarki finansowej gminy. Może ona określać, oprócz limitów wydatków na okres roku budżetowego, limity wydatków na wieloletnie programy inwestycyjne. Tak więc niezależnie od rocznego charakteru budżetu, uwzględnia on także planowanie długookresowe czy strategiczne.
Wśród konstytutywnych cech budżetu gminy należy wymienić:
samodzielność finansową;
podstawowy charakter (powszechność i jedność budżetu);
roczność;
szczegółowość;
zrównoważony plan finansowy
Projekt budżetu gminnego przygotowuje wójt, uwzględniając przepisy prawa budżetowego oraz wskazówki rady gminy. Projekt budżetu powinien zostać przedłożony radzie do 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy. Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, zgodnie z postulowaną w nauce zasadą uprzedniości budżetu stanowi, iż budżet gminny winien być uchwalony do końca roku poprzedzającego rok budżetowy. W myśl obowiązujących przepisów, w przypadku nieuchwalenia przez radę gminy budżetu przed początkiem roku budżetowego, nie później jednak niż do 31 marca, podstawą gospodarki budżetowej gminy jest projekt budżetu przedłożony radzie. Jeśli jednak rada gminy nie uchwali budżetu w wymienionym terminie, budżet gminy zostaje uchwalony przez regionalną izbę obrachunkową (w terminie do 30 kwietnia).
ZASADY BUDŻETOWE:
1. Zasada równowagi budżetowej
Budżet gminy powinien zostać uchwalony z zachowaniem zasady równowagi budżetowej. W sensie dosłownym budżet zrównoważony oznacza sytuację, w której dochody są równe wydatkom. Uznaje się w literaturze, iż budżet jest zrównoważony również wtedy, gdy występuje w nim nadwyżka. Klasyczna teoria równowagi postuluje konieczność ustalania wydatków publicznych na poziomie dochodów, ale pochwala sytuację w której realizowane wydatki są niższe niż dochody. Bezwzględna równowaga budżetowa nie musi być przez samorządy bezwzględnie przestrzegana. Brak jest bowiem w przepisach prawa wskazania o konieczności zachowania równowagi dochodów i wydatków w budżetach samorządowych. Istotne jest, aby zostały wskazane źródła finansowania tych wydatków, które nie są pokryte dochodami. Wystarczające jest zatem zachowanie równowagi względnej.
2. Zasada jawności
Ustawa o samorządzie gminnym wprowadza ponadto zasadę jawności gospodarki budżetowej gminy. Chodzi tu zarówno o obowiązek organu wykonawczego informowania społeczeństwa o założeniach projektu budżetu, kierunkach polityki społecznej i gospodarczej, jak i o sposobie wykorzystania środków. Zasada ta obejmuje obowiązek publikacji przez wójta lub burmistrza budżetu gminnego (tj. ogłoszenia go w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości) oraz sprawozdania z wykonania ustawy budżetowej. Jawne są także debaty budżetowe.
3.Zasada szczegółowości (specjalizacji)
Z kolei zasada szczegółowości oznacza, że dochody budżetu gminy planuje się i uchwala co najmniej w podziale wg poważniejszych źródeł, natomiast wydatki w układzie działów i rozdziałów klasyfikacji budżetowej z wyodrębnieniem wydatków bieżących i wydatków majątkowych.
4. Zasada roczności
Postuluje opracowanie budżetów j.s.t. na okres jednego roku. Zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych i ustawami ustrojowymi budżet j.s.t. jest uchwalany na rok budżetowy, który jest jednocześnie rokiem kalendarzowym.
5. Zasada uprzedniości
Postuluje podjęcie uchwały budżetowej przed rokiem budżetowym. Ustawa nakazuje j.s.t. uchwalenie uchwały budżetowej przed rozpoczęciem roku, którego dotyczy, jednocześnie jednak dopuszcza możliwość późniejszego jej uchwalenia w szczególnych sytuacjach.
6. Zasada zupełności (powszechności)
Wskazuje na konieczność ujęcia w budżecie wszystkich dochodów i wydatków j.s.t.
7. Zasada jedności
W ujęciu formalnym wymaga ujęcia finansów j.s.t w jednym akcie prawnym. W ujęciu materialnym zaś oznacza sytuację, w której dochody wpływające do budżetu nie mają z góry określonego przeznaczenia (celu). W zasadzie (poza dotacjami celowymi i środkami ze źródeł zagranicznych przyznawanych na finansowanie określonych zadań) dochody zasilające budżety j.s.t. nie są przypisane do wyznaczonych zadań.
WYDATKI BUDŻETOWE:
Wydatki gmin są przeznaczone na realizację zadań określonych w ustawach, w szczególności zaś na:
zadania własne gminy - obejmują one wydatki, które ponosi samorząd w związku z realizacją zadań własnych. Wydatki te można podzielić na obligatoryjne (związane z realizacją obowiązkowych zadań własnych nałożonych na samorządy różnymi ustawami szczegółowymi --> mają one pierwszeństwo przed innymi wydatkami na zadania własne i na pewno muszą znaleźć się po stronie wydatkowej budżetu) oraz fakultatywne (dotyczące realizacji zadań, które nie muszą być wykonane --> wydatki te są realizowane w miarę możliwości i potrzeb. Największą ich grupę stanowią wydatki na inwestycje);
zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone ustawami - wydatki te są obowiązkowe. Samorządy muszą je wykonać i sfinansować, a państwo musi przekazać środki w takiej wysokości, aby zadania te mogły zostać zrealizowane;
zadania przyjęte do realizacji w drodze umowy lub porozumienia - wydatki te nie mają charakteru obowiązkowego. Samorząd dobrowolnie zgadza się, aby je realizować. Otrzymuje też na ten cel odpowiednią kwotę dotacji ustaloną w porozumieniu;
zadania realizowane wspólnie z innymi jednostkami samorządu terytorialnego;
pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną przez organ stanowiący gminy.
Wydatki budżetu ze względu na ich charakter dzieli się na:
wydatki bieżące - związane z utrzymaniem gminy, obejmujące dotacje na wydatki bieżące dla jednostek gospodarki pozabudżetowej i funduszy celowych;
wydatki na obsługę długu - obejmujące w szczególności wydatki z tytułu oprocentowania i dyskonta od papierów wartościowych, oprocentowania zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz wpłat związanych z udzielonymi przez gminy poręczeniami i gwarancjami;
wydatki majątkowe - obejmujące:
wydatki na zakup i objęcie akcji oraz wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego;
wydatki inwestycyjne gmin oraz dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji.
KLASYFIKACJE WYDATKÓW:
KLASYFIKACJA FUNKCJONALNA
Kryterium klasyfikacji stanowi przeznaczenie środków pieniężnych na finansowanie różnych sfer działalności (tzw. wydatki wg działów). Zgodnie z tym kryterium wyróznia sie wydatki na: rolnictwo, leśnictwo i łowiectwo; przetwórstwo przemysłowe, wytwarzanie i zaopatrzenie w energię elektryczną, gaz i wodę; handle; transport i łączność; turystykę; gospodarkę mieszkaniową; działalność usługową; informatykę; naukę; administrację publiczną; bezpieczeństwo publiczne i ochronę ppoż; dochody od osób prawnych, od osób fizycznych i innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej oraz wydatki związane z ich poborem; obsługa długu publicznego; różne rozliczenia; oświata i wychowanie; ochrona zdrowia; pomoc społeczna; pozostałe zadania z zakresu polityki społecznej; edukacyjna opieka wychowawcza; gospodarka komunalna i ochrona środowiska; kultura i ochrona dziedzictwa narodowego; ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne obszary i obiekty przyrody chronionej; kultura fizyczna i sport.
KLASYFIKACJA RODZAJOWA
Innym kryterium wyróżnienia wydatków władz lokalnych jest rodzaj wydatku, określający jego charakter i przeznaczenie. Zgodnie z tym podziałem wydatki można podzielić na dotacje z budżetu, świadczenia na rzecz osób fizycznych, wydatki bieżące jednostek budżetowych, wydatki majątkowe oraz wydatki na obsługę długu publicznego.
DEFICYT BUDŻETOWY I SAMORZĄDOWY DŁUG PUBLICZNY
Realizacja wydatków publicznych pozostaje w ścisłych związkach z gromadzonymi dochodami publicznymi różnica między dochodami a wydatkami budżetu jednostki samorządu terytorialnego stanowi odpowiednio nadwyżkę budżetu lub deficyt budżetu gminy. Nadwyżka budżetowa jest różnicą dodatnią. Deficyt budżetowy stanowi zaś ujemną różnicę. Źródła finansowania deficytu budżetowego gminy (zgodnie z ustawą o finansach publicznych) można podzielić na:
1. własne, wśród których należy wymienić:
przychody z prywatyzacji majątku komunalnego;
nadwyżki budżetu jednostki samorządu terytorialnego z lat ubiegłych;
wolne środki jako nadwyżki środków pieniężnych na rachunku bieżącym j.s.t.
obce, wśród których wymienia się:
kredyty zaciągnięte w bankach krajowych;
pożyczki pozyskiwane od banków i innych podmiotów (np. funduszy celowych), a także osób fizycznych
sprzedaż papierów wartościowych wyemitowanych przez gminę;
wolne środki jako nadwyżki środków pieniężnych na rachunku bieżącym j.s.t. wynikających z rozliczeń kredytów i pożyczek z lat ubiegłych.
Dług publiczny j.s.t. można określić jako sumę zaciągniętych zobowiązań finansowych ze względu na wydatki przekraczające dochody. Zobowiązania te wynikają z następujących tytułów:
wyemitowania papierów wartościowych;
zaciągniętych kredytów i pożyczek;
wymagalnych zobowiązań np. z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji;
przyjętych depozytów.
Bezpośrednią przyczyną powstawania długu jest występowanie deficytów budżetowych w okresach wieloletnich.
W Polsce zaciąganie zobowiązań przez samorząd jest limitowane. Można wyróżnić różne formy ograniczenia zwrotnych wpływów:
ograniczenie ich w stosunku do dochodów lub wydatków;
ograniczenie wielkości długu do wydatków inwestycyjnych;
określenie przeznaczenia zwrotnych wpływów;
zakaz zaciągania zobowiązań w innej niż polska walucie;
objęcie limitem kredytów krótkoterminowych;
ograniczenie rocznej obsługi długu do określonych wielkości budżetowych.
Zgodnie z ustawą o finansach publicznych łączna kwota przypadających do spłaty w danym roku budżetowym rat kredytów, pożyczek, potencjalnych spłat wynikających z udzielonych przez gminę poręczeń oraz gwarancji oraz kwot wynikających z wykupu papierów wartościowych wyemitowanych przez gminę, a także odsetki i dyskonta od tych zobowiązań nie mogą przekroczyć 15% planowanych na dany rok budżetowy dochodów j.s.t. Pułap ten może zostać obniżony do 12% w razie nadmiernego zadłużenia się sektora publicznego w gospodarce, tj. wtedy, gdy łączna kwota państwowego długu publicznego, udzielonych przez podmioty publiczne w stosunku do krajowego produktu brutto przekroczy 55%. Dodatkowo w samorządach łączna kwota długu nie może przekroczyć na koniec roku budżetowego 60% wykonanych dochodów budżetowych. Ograniczenia te nie dotyczą, jeśli zobowiązania są zaciągane w związku z realizacją zadań współfinansowanych ze środków UE.
DOCHODY BUDŻETOWE:
Aby gmina mogła dokonywać wydatków, niezbędne jest uzyskiwanie przez nią dochodów. Można wyróżnić dwie grupy dochodów publicznych:
dochody z własności publicznej;
dochody z podatków i opłat publicznych (zarówno z podatków i opłat lokalnych, jak i poprzez udział w podatkach osiąganych przez państwo lub poprzez system dotacji i subwencji).
Podział dochodów publicznych między państwo i samorząd terytorialny ma znaczenie ustrojowe. Z tego względu regulowany jest on ustawą (Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego), która określa:
źródła dochodów;
zasady ustalania subwencji ogólnych,
zasady i tryb przekazywania subwencji ogólnych; zasady i tryb udzielania dotacji.
Z punktu widzenia usytuowania źródeł dochodów, można je podzielić na wewnętrzne (podatki i opłaty z terenu jednostki samorządu terytorialnego oraz dochody z własności komunalnej) i zewnętrzne, tj. dochody z subwencji i dotacji, dochody z pożyczek i kredytów oraz emisji papierów wartościowych.
Ustawa dzieli dochody jednostek samorządu terytorialnego na:
- dochody własne;
- subwencję ogólną (składa się z dwóch części: równoważącej i wyrównawczej);
- dotacje celowe z budżetu państwa;
a także: - udziały we wpływach z podatku PIT i CIT;
oraz: - środki pochodzące ze źródeł zagranicznych nie podlegające zwrotowi;
- środki pochodzące z budżetu UE;
WEWNĘTRZNE ŹRÓDŁA DOCHODÓW
Wpływy z podatków
W literaturze polskiej nie ma jasno zdefiniowanego pojęcia podatków lokalnych. Można jedynie wskazać kryteria, na podstawie których pewne podatki uznaje się za lokalne, np. kompetencje organów lokalnych w zakresie ustalania elementów konstrukcji podatków. Przez pojęcie podatku można rozumieć świadczenie pieniężne przymusowe, bezzwrotne, nieodpłatne i ogólne, pobierane przez państwo lub inny związek publicznoprawny (np. samorząd terytorialny) na podstawie przepisów prawa określających warunki, wysokość i terminy płatności tych świadczeń. Dochody gmin z podatków mają niezwykle zróżnicowany wewnętrznie charakter. Składają się na nie bowiem zarówno dochody z podatków lokalnych (pobieranych w całości na rzecz budżetów gmin), jaki dochody z udziałów w podatkach państwowych (pobieranych w zasadzie na rzecz budżetu państwa).
udział w podatkach centralnych GMINA
- 39,34% PIT (od osób zamieszkałych na terenie gminy)
- 6,71% CIT (od firm z siedziba na terenie gminy)
POWIAT
- 10,25% PIT
- 1,40% CIT
wpływy z ustalonych i pobieranych na podstawie ustaw podatków lokalnych:
- podatek rolny;
- podatek leśny;
- podatek od nieruchomości;
- podatek od środków transportu;
- podatek od spadków i darowizn;
- od czynności cywilnoprawnych;
- podatek od działalności gospodarczej od osób fizycznych opłacanego w formie karty podatkowej.
wpływy z opłat lokalnych
Opłatami nazywa się świadczenia pieniężne o charakterze przymusowym, bezzwrotnym i odpłatnym, pobierane przez państwo lub związki publicznoprawne (samorządy terytorialne) z tytułu określonych czynności urzędowych i usług jednostek państwowych i samorządowych. Gminy uzyskują dochody z następujących opłat:
targowej,
miejscowej,
od posiadania psa,
skarbowej,
eksploatacyjnej,
innych pobieranych na podstawie ustaw (np. weterynaryjnej),
Dochody z majątku gminy i pozostałe dochody własne gmin
Gmina będąc właścicielem majątku ma prawo do czerpania pożytków z jego posiadania. Mieniem komunalnym jest własność i inne prawa majątkowe, których wartość może być wyrażona w pieniądzu, należące do poszczególnych gmin. Tworzą je składniki majątkowe o znaczeniu lokalnym i regionalnym, służące zaspokajaniu potrzeb mieszkańców gminy tj. np. urządzenia wodnokanalizacyjne, komunikacji miejskiej, elektrownie, przedszkola, szkoły, szpitale, domy kultury, a także grunty przeznaczone na cele publiczne oraz wody, lasy i zasoby surowcowe. Mienie komunalne jest rodzaj mienia publicznego, w skład którego mogą wchodzić różne jego rodzaje majątek administracyjny (obiekty budowlane należące do urzędów samorządu) mienie, którego celem jest przynoszenie zysku oraz majątek użytku publicznego przeznaczony dla każdego (gminne obiekty i urządzenia użyteczności publicznej).
WŁASNOŚĆ - prawo w granicach określonych prawem i zasadami współżycia społecznego do korzystania z rzeczy (nieruchomości i ruchomości) zgodnie ze społecznym i gospodarczym przeznaczeniem swego prawa prawo do pobierania pożytków i innych dochodów z rzeczy i rozporządzania nią.
PRAWA MAJĄTKOWE - użytkowanie wieczyste i inne ograniczone prawa rzeczowe oraz środki finansowe pochodzące z różnych źródeł publicznoprawnych i prywatnoprawnych.
Dochody majątkowe i inne gmina może pozyskiwać z :
z najmu i dzierżawy lokali, budynków czy gruntów;
z opłat za oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste
z opłat adiacenckich, pobieranych od właścicieli gruntów zobowiązanych do wnoszenia udziału w kosztach budowy urządzeń komunalnych lub osób które otrzymały wydzielone działki budowlane w wyniku odpowiedniego postępowania prowadzonego przez gminę związanego ze scalaniem i podziałem nieruchomości;
z opłat za niezabudowanie lub niezagospodarowanie gruntów w określonym czasie;
z opłat za korzystnie z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej z zakresu: ochrony środowiska, dróg, mostów, placów i organizacji ruchu, wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji i oczyszczania ścieków itp.;
ze sprzedaży nieruchomości stanowiących własność gminy;
dochodów z jednostek budżetowych gmin, wpłat z zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych gmin;
dywidend od przedsiębiorstw komunalnych i wypłat z zysku, a także z tytułu posiadania przez gminę akcji spółki akcyjnej;
z prywatyzacji przedsiębiorstw komunalnych;
z odsetek od środków gromadzonych przez gminę na rachunkach bankowych;
z odsetek od pożyczek udzielonych przez gminę;
z opłat prolongacyjnych i odsetek od nieterminowo regulowanych należności
Gmina ma oczywiście prawo decydować na co przeznaczyć swoje mienie, niemniej jednak istnieją pewne ograniczenia. I tak decyzje władz samorządowych w tym zakresie muszą być zgodne z wymogami zawartymi w innych aktach prawnych, np. dotyczących prawa budowlanego. Ponadto gminy nie mogą pochopnie decydować o mieniu mającym szczególne znaczenie dla gminy i jej mieszkańców (np. szkoły, szpitale). Ponieważ zaś sprzedaż elementów majątku samorządowego jest traktowana jako źródło dochodów nadzwyczajnych, gminy nie powinny się wyzbywać swego majątku jedynie w celu pozyskania środków na finansowanie bieżących wydatków, gdyż majątek ten jest podstawą realizacji gospodarki gminy.
ZEWNĘTRZNE ŹRÓDŁA DOCHODÓW
Subwencje i dotacje dla gmin
System dochodów zasilających polskie budżety samorządowe ma formę dotacji celowych, natomiast rolę dotacji ogólnych wypełniają subwencje ogólne. Subwencje ogólne występują w budżetach gmin obok i niezależnie od dotacji celowych. Są one przeznaczone na finansowanie zadań własnych. Z kolei dotacje celowe służą zarówno finansowaniu zadań własnych, jak i zadań z zakresu administracji rządowej zleconych gminie. Inaczej mówiąc dotacje służą finansowaniu określonego zadania (celu), natomiast subwencje ogólne służą finansowaniu ogólnych zadań własnych gminy. Zarówno dotacje, jak i subwencje są formą dofinansowania z budżetu państwa do zadań wykonywanych przez gminę, dlatego też można uznać je za formę wpływania państwa na kierunki i dziedziny działalności wykonywanej przez samorząd terytorialny. Szczególną rolę w tym względzie odgrywają dotacje, gdyż w zakresie wydatkowania środków pochodzących z subwencji gminy dysponują szerszym zakresem kompetencji i autonomii finansowej. Dotacje celowe można podzielić na dotacje pochodzące z budżetu państwa oraz na dotacje pochodzące z funduszy celowych. Pierwsze z wymienionych są przeznaczone przede wszystkim na zadania zlecone z zakresu administracji rządowej (zlecone ustawami bądź na mocy porozumień organów jednostek samorządu terytorialnego z organami administracji rządowej np. kontrakty wojewódzkie). W wypadku gmin dotacje z budżetu państwa udzielane są na finansowanie lub dofinansowanie zadań własnych gminy przede wszystkim z zakresu pomocy społecznej, wypłat dodatków mieszkaniowych. Ponadto z budżetu państwa mogą być udzielane gminie dotacje celowe na usuwanie bezpośrednich zagrożeń bezpieczeństwa i porządku publicznego. Dotacje celowe udzielone z budżetu państwa wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, pobrane w nadmiernej wysokości bądź też nie wykorzystane w danym roku budżetowym podlegają, w przeciwieństwie do subwencji ogólnej, zwrotowi do budżetu państwa.
Dochody zwrotne
Jednostki samorządu terytorialnego mogą zaciągać kredyty i pożyczki, a także emitować papiery wartościowe na pokrycie występującego w ciągu roku niedoboru ich budżetu oraz na finansowanie wydatków nie znajdujących pokrycia w planowanych ich dochodach. Zaciągnięte kredyty, pożyczki czy wyemitowane papiery wartościowe na pokrycie bieżącego deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego podlegają spłacie lub wykupowi w roku, w którym zostały zaciągnięte bądź wyemitowane.
szczególną formą dochodów jednostek samorządowych jest emisja papierów wartościowych w formie obligacji komunalnych. Obligacja jest papierem wartościowym, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem wobec właściciela obligacji i zapłaci kwotę pieniężną oraz ustalone oprocentowanie w sposób i w terminach określonych w obligacji. Dodatkowo emitent może zobowiązać się wobec wierzyciela do spełnienia świadczeń dodatkowych. Celem emisji obligacji komunalnych jest zazwyczaj finansowanie dużych inwestycji, wymagających znacznych nakładów. Szczególnie ważną funkcją obligacji jest ich funkcja prywatyzacyjna. W przypadku obligacji zamiennych istnieje możliwość wymiany obligacji na określoną liczbę udziałów przedsiębiorstwa komunalnego. Prywatyzacja przedsiębiorstwa komunalnego za pomocą obligacji jest znacznie korzystniejsza z punktu widzenia gminy, niż bezpośrednia sprzedaż, daje bowiem gminie pewność, że właściciel wywiąże się z zaciągniętych zobowiązań.
NADZÓR NAD GOSPODARKĄ FINANSOWĄ GMIN
organ wykonawczy gminy ma obowiązek sporządzania i przekazania do właściwej terytorialnie regionalnej izby obrachunkowej sprawozdania z wykonania budżetu gminy w terminach --> sprawozdanie za pierwsze półrocze do 31 marca i roczne do 31 sierpnia.
Sprawozdania muszą spełniać wszystkie wymagania formalnoprawne i rachunkowe dotyczące sporządzania sprawozdań finansowych. W sprawozdaniu zawarte są dane:
o wydatkach, w podziale na wydatki majątkowe i bieżące,
określające źródła sfinansowania deficytu budżetowego.
Dane uzupełniające do sprawozdania przedstawiają informacje o zobowiązaniach gminy, wg tytułów dłużnych oraz o poręczeniach i gwarancjach.
Regionalna izba obrachunkowa kontroluje sprawozdania pod względem rachunkowym i formalnym oraz przekazuje oryginały do Ministerstwa Finansów. Jeżeli regionalna izba obrachunkowa stwierdzi nieważność uchwały budżetowej, budżet gminy, w części objętej stwierdzeniem nieważności, nie może być wykonany do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez sąd administracyjny.
1