SPRAWOZDANIA FINANSOWE
W przedsiębiorstwie cykl produkcyjny ma najczęściej charakter ciągły. Ilustracją tego problemu jest schemat ruchu okrężnego środków, ukazujący poszczególne fazy przemiany kapitału. Aby mieć możliwość kontrolowania sytuacji i zarządzania przedsiębiorstwem, powszechnie stosuje się trzy podstawowe zestawienia, obrazujące stan przedsiębiorstwa w danym momencie lub efekty działalności w danym przedziale czasowym. Są to: bilans, rachunek zysków i strat oraz rachunek przepływów pieniężnych, dotychczas nazywany sprawozdaniem z przepływu środków pieniężnych.
BILANS
Bilans przedsiębiorstwa jest odzwierciedleniem stanu zasobów przedsiębiorstwa na dany moment (najczęściej na koniec roku finansowego). W Polsce ma on najczęściej formę dwustronnej tabeli, której lewa strona jest przeznaczona jest na zestawienie składników majątkowych firmy, nazywanych aktywami, a prawa strona obrazuje źródła sfinansowania majątku, nazywane pasywami. Czyli pasywa mówią o tym, skąd pochodzą kapitały firmy (skąd bierze ona pieniądze na swoją działalność), zaś aktywa o sposobie ich zużycia (w jaki sposób firma wykorzystuje pieniądze do sfinansowania różnych dóbr wykorzystywanych do jej egzystencji i rozwoju).
Podstawową zasadą tworzenia bilansu jest fakt, iż suma aktywów równa się sumie pasywów, ponieważ obie strony bilansu prezentują tą samą wartość środków gospodarczych, a tylko rozpatrywaną z różnych punktów widzenia.
AKTYWA = PASYWA
BILANS
AKTYWA
|
PASYWA |
SKŁADNIKI MAJĄTKOWE
(CO SKŁADA SIĘ NA MAJĄTEK PODMIOTU)
|
KAPITAŁY
(KTO, JAKIEGO RODZAJU I W JAKIEJ WYSOKOŚCI MA PRAWA DO MAJĄTKU PODMIOTU)
|
SUMA BILANSOWA SUMA BILANSOWA AKTYWÓW = PASYWÓW
|
|
SPOSÓB ZAANGAŻOWANIA ŹRÓDŁA POKRYCIA
KAPITAŁÓW MAJĄTKU
Na aktywa przedsiębiorstwa składają się dwie główne grupy:
aktywa trwałe,
aktywa obrotowe.
Aktywa trwałe są to takie składniki majątku, które nie zużywają się w jednym cyklu produkcyjnym, ale niszczeją w miarę upływu czasu (czyli dekapitalizują się). Aktywa trwałe są podstawą funkcjonowania większości przedsiębiorstw.
Aktywa obrotowe są to takie aktywa, które zamieniają się w środki pieniężne w okresie cyklu produkcyjnego. Składniki aktywów obrotowych reprezentują różne stopnie płynności.
Po stronie pasywów przedsiębiorstwa występują głównie dwie grupy:
kapitał własny,
kapitały obce.
Kapitały obce są usystematyzowane według stopnia wymagalności, w celu podkreślenia trwałości związku danego typu kapitału z przedsiębiorstwem.
STRUKTURA MAJĄTKU ( AKTYWÓW )
ZGODNA Z OBOWIĄZUJĄCĄ DO KOŃCA 2001 R. USTAWĄ O RACHUNKOWOŚCI
1. MAJĄTEK TRWAŁY:
WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE : WARTOŚĆ FIRMY, NABYTE PATENTY, KONCESJE, LICENCJE I INNE,
RZECZOWY MAJĄTEK TRWAŁY: GRUNTY WŁASNE, BUDYNKI I BUDOWLE, URZĄDZENIA I MASZYNY, ŚRODKI TRANSPORTU, WYPOSAŻENIE, INWESTYCJE,
FINANSOWY MAJĄTEK TRWAŁY: UDZIAŁY I AKCJE, INNE PAPIERY WARTOŚCIOWE, UDZIELONE POŻYCZKI DŁUGOTERMINOWE,
NALEŻNOŚCI DŁUGOTERMINOWE
2. MAJĄTEK OBROTOWY:
ZAPASY: MATERIAŁÓW, PÓŁPRODUKTÓW, PRODUKCJI W TOKU, PRODUKTÓW GOTOWYCH, TOWARÓW,
NALEŻNOŚCI : OD ODBIORCÓW, SPORNE, INNE,
PAPIERY WARTOŚCIOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU,
ŚRODKI PIENIĘŻNE: W KASIE, W BANKU, WEKSLE I CZEKI OBCE, INNE
3. ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE
AKTYWA SĄ SYSTEMATYZOWANE WEDŁUG KRYTERIUM PŁYNNOŚCI
STRUKTURA MAJĄTKU ( AKTYWÓW ) ZGODNA Z NOWELIZACJĄ USTAWY O RACHUNKOWOŚCI
A. AKTYWA TRWAŁE:
WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE : KOSZTY ZAKOŃCZONYCH PRAC ROZWOJOWYCH, WARTOŚĆ FIRMY, NABYTE PATENTY, KONCESJE, LICENCJE I INNE,
RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE:
1.ŚRODKI TRWAŁE: GRUNTY, BUDYNKI I BUDOWLE, URZĄDZENIA TECHNICZNE I MASZYNY, ŚRODKI TRANSPORTU, INNE ŚRODKI TRWAŁE
2. ŚRODKI TRWAŁE W BUDOWIE
NALEŻNOŚCI DŁUGOTERMINOWE
INWESTYCJE DŁUGOTERMINOWE:
NIERUCHOMOŚCI
WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE
DŁUGOTERMINOWE AKTYWA FINANSOWE: UDZIAŁY LUB AKCJE, INNE PAPIERY WARTOŚCIOWE, UDZIELONE POŻYCZKI, INNE
INNE INWESTYCJE DŁUGOTERMINOWE
DŁUGOTERMINOWE ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE
B. AKTYWA OBROTOWE:
ZAPASY: MATERIAŁÓW, PÓŁPRODUKTÓW, PRODUKCJI W TOKU, PRODUKTÓW GOTOWYCH, TOWARÓW
NALEŻNOŚCI KRÓTKOTERMINOWE
INWESTYCJE KRÓTKOTERMINOWE: KRÓTKOTERMINOWE AKTYWA FINANSOWE (UDZIAŁY LUB AKCJE, INNE PAPIERY WARTOŚCIOWE, UDZIELONE POŻYCZKI, ŚRODKI PIENIĘŻNE I INNE AKTYWA PIENIĘŻNE), INNE INWESTYCJE KRÓTKOTERMINOWE
KRÓTKOTERMINOWE ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE
STRUKTURA KAPITAŁU (PASYWÓW)
ZGODNA Z OBOWIĄZUJĄCĄ DO KOŃCA 2001 R. USTAWĄ O RACHUNKOWOŚCI
1. KAPITAŁ WŁASNY :
KAPITAŁ PODSTAWOWY
KAPITAŁ ZAPASOWY
KAPITAŁY REZERWOWE
NIE PODZIELONY WYNIK FINANSOWY Z LAT UBIEGŁYCH
WYNIK FINANSOWY NETTO ROKU OBROTOWEGO
REZERWY
KAPITAŁY OBCE :
ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE
ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE I FUNDUSZE SPECJALNE
ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE I PRZYCHODY
PRZYSZŁYCH OKRESÓW
PASYWA SĄ SYSTEMATYZOWANE WEDŁUG KRYTERIUM WYMAGALNOŚCI
STRUKTURA KAPITAŁU (PASYWÓW)
ZGODNA Z NOWELIZACJĄ USTAWY O RACHUNKOWOŚCI
A. KAPITAŁ WŁASNY :
KAPITAŁ PODSTAWOWY
NALEŻNE WPŁATY NA KAPITAŁ PODSTAWOWY (WIELKOŚĆ UJEMNA)
UDZIAŁY (AKCJE) WŁASNE (WIELKOŚĆ UJEMNA)
KAPITAŁ ZAPASOWY, W TYM:
ZE SPRZEDAŻY AKCJI POWYŻEJ ICH WARTOŚCI NOMINALNEJ
KAPITAŁ Z AKTUALIZACJI WYCENY
KAPITAŁY REZERWOWE
WYNIK FINANSOWY Z LAT UBIEGŁYCH
WYNIK FINANSOWY NETTO ROKU OBROTOWEGO
ODPISY Z ZYSKU NETTO W CIĄGU ROKU OBROTOWEGO (WIELKOŚĆ UJEMNA)
ZOBOWIĄZANIA I REZERWY NA ZOBOWIĄZANIA:
REZERWY NA ZOBOWIĄZANIA W PODZIALE NA DŁUGOTERMINOWE
I KRÓTKOTERMINOWE: REZERWA Z TYTUŁU ODROCZONEGO PODATKU DOCHODOWEGO, REZERWA NA ŚWIADCZENIA EMERYTALNE I RENTOWE, POZOSTAŁE
ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE : KREDYTY I POŻYCZKI, ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU EMISJI DŁUŻNYCH PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH, INNE ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE, INNE ZOBOWIĄZANIA
ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE : KREDYTY I POŻYCZKI, ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU EMISJI DŁUŻNYCH PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH, INNE ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE, ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU DOSTAW I USŁUG, ZOBOWIĄZANIA WEKSLOWE, ZOBOWIĄZANIA PUBLICZNO-PRAWNE, ZOBOWIAZANIA Z TYTUŁU WYNAGRODZEŃ, INNE ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE, FUNDUSZE SPECJALNE
ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE: UJEMNA WARTOŚĆ FIRMY, INNE ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
Rachunek zysków i strat jest syntetycznym obrazem strumieni pieniężnych, jakie wystąpiły w przeciągu okresu sprawozdawczego. Pokazuje on rezultaty działania firmy w kategoriach przychodów ze sprzedaży, kosztów i wyników.
Zasadniczym celem rachunku zysków i strat jest ustalenie wyniku działalności gospodarczej, traktowanego jako miara nadwyżki przychodów nad poniesionymi kosztami, czyli uzyskanie najbardziej syntetycznego obrazu efektywności gospodarczej.
Wynik finansowy wyliczony w ramach rachunku zysków i strat jest kategorią ekonomiczną, ale nie odzwierciedla rzeczywistego dopływu środków pieniężnych do przedsiębiorstwa. Należy pamiętać, iż zysk wypracowany w przedsiębiorstwie może okazać się papierowy, gdyż przychody ze sprzedaży (rejestrowane w momencie wystawienia faktury, a nie wpływu środków pieniężnych -tzw. zasada memoriału) mogą okazać się nieściągalne.
Określenie wysokości wyniku finansowego wymaga porównania przychodów i kosztów z uwzględnieniem współmierności przedmiotowej i czasowej obu tych elementów. Współmierność ta może być osiągana dwoma metodami.
W związku z tym ustawa o rachunkowości dopuszcza sporządzanie rachunku zysków i strat w dwóch wariantach:
w wariancie porównawczym,
w wariancie kalkulacyjnym.
Cechą charakterystyczną obecnie sporządzanego w Polsce rachunku zysków i strat jest jego segmentowa formuła, oznaczająca iż wynik finansowy przedstawiony jest jako suma wyników osiąganych w różnych sferach działalności przedsiębiorstwa.
Wariant porównawczy
Wariant ten polega na przeciwstawieniu przychodom ze sprzedaży danego okresu obrachunkowego wszystkich kosztów jakie zostały poniesione w danym okresie. Te dwie wielkości są współmierne czasowo i przedmiotowo, jeśli cała produkcja wytworzona w danym okresie zostaje w tymże okresie sprzedana, a zapasy mają charakter stały. W przypadku, gdy poziom zapasów produktów ulega zmianie, niezbędna jest korekta doprowadzająca przychody i koszty do współmierności.
Zalety wariantu porównawczego:
stosunkowa łatwość sporządzania,
możliwość bezpośredniego rozpoznania wysokości i wpływu na wynik zmian stanów wyrobów gotowych i produkcji w toku,
możliwość wnioskowania co do kształtowania się wyniku w przyszłości na podstawie wpływu poszczególnych rodzajów kosztów na jego poziom.
Wady wariantu porównawczego:
brak powiązania z procesami wytworzenia produktów i usług,
brak strukturyzacji kosztów według komórek funkcjonalnych firmy.
korekta na poziomie przychodów zmniejsza czytelność.
Koszty działalności operacyjnej według rodzajów:
amortyzacja
zużycie materiałów i energii
usługi obce
podatki i opłaty
wynagrodzenia
ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
pozostałe koszty rodzajowe
wartość sprzedanych towarów i materiałów
Wariant kalkulacyjny
Wariant ten polega na przeciwstawieniu przychodom ze sprzedaży produktów kosztów wytworzenia sprzedanych produktów, a nie pełnych kosztów , jakie zostały poniesione w okresie obrachunkowym.
Zalety wariantu kalkulacyjnego:
możliwość ustalenia wyniku brutto na sprzedaży,
możliwość ustalenia wpływu poszczególnych komórek funkcjonalnych (produkcja, zbyt, zarząd) na wynik finansowy,
czytelność informacyjna (związana również z faktem wymogu podawania uzupełniających danych w informacji dodatkowej),
powszechność stosowania w układzie międzynarodowym.
Wady wariantu kalkulacyjnego:
brak bezpośredniej informacji o całkowitych kosztach poniesionych w okresie obrachunkowym na wytworzenie świadczeń,
zestawienie obok siebie wielkości kosztów okresu (koszty sprzedaży i koszty ogólnego zarządu) i kosztów wytworzenia sprzedanych produktów,
problemy związane z powiązaniami między rachunkiem zysków i strat a ujęciem bilansowym.
Podział kosztów działalności operacyjnej na koszty bezpośrednie i pośrednie
Podział ten jest niezbędny do ustalenia kosztów sprzedanych produktów w wariancie kalkulacyjnym rachunku zysków i strat. Biorąc pod uwagę związki poszczególnych pozycji kosztów globalnych z technologią i organizacją procesu produkcyjnego wyróżnia się następujące kategorie kosztów:
Koszty bezpośrednie:
- materiały bezpośrednie, stanowiące wartość zużytych materiałów wchodzących w substancję produktu i bezpośrednio związanych z procesem technologicznym, opakowania podstawowe stanowiące integralną część produktu, półfabrykaty pochodzące z własnej produkcji,
- paliwo i energia technologiczna,
- wynagrodzenia bezpośrednie za czas pracy bezpośrednio związany z procesem technologicznym lub wynagrodzenie za ilość (i jakość) wykonanych operacji technologicznych oraz narzuty przypadające na wynagrodzenia bezpośrednie,
- inne (specjalne) koszty bezpośrednie, które można odnieść ściśle do obiektów kalkulacji, obejmujące np. koszty przygotowania nowej produkcji, koszty zużycia narzędzi i specjalnych przyrządów, koszty obróbki obcej, koszty delegacji pracowników zajmujących się montażem i rozruchem maszyn i urządzeń u odbiorców, wynagrodzenia za projekty wynalazcze i ekspertyzy techniczne, dotyczące określonego produktu,
Koszty pośrednie:
pośrednie koszty produkcyjne (wydziałowe)
amortyzacja majątku trwałego,
wynagrodzenia i narzuty na wynagrodzenia pracowników wydziałów,
koszty paliwa, energii, ogrzewania,
koszty remontów i konserwacji środków trwałych,
zużycie materiałów,
koszty utrzymania ruchu,
koszty kontroli,
inne koszty produkcyjne i nieprodukcyjne,
koszty sprzedaży:
ogólne koszty sprzedaży:
wynagrodzenia i narzuty na wynagrodzenia,
prowizje,
zużycie materiałów,
koszty reprezentacji,
koszty podróży służbowych,
opłaty pocztowe,
inne,
wydatki na reklamę:
druki reklamowe, katalogi,
wydatki na reklamę w środkach masowego przekazu,
wydatki związane z udziałem firmy w targach,
opłaty pocztowe,
zużycie materiałów biurowych,
zużycie innych materiałów,
inne,
koszty wysyłki i opakowań:
zużycie opakowań,
koszty przewozu,
opłaty za ubezpieczenia transportowe,
inne,
koszty administracyjno-gospodarcze:
wynagrodzenia pracowników zarządu wraz z narzutami,
koszty podróży służbowych,
podatki i opłaty,
opłaty za usługi i świadczenia związane z administrowaniem przedsiębiorstwem,
inne,
koszty ogólnoprodukcyjne:
koszty transportu ogólnozakładowego,
koszty funkcjonowania straży przemysłowej,
koszty utrzymania magazynów (o ile nie są to magazyny wydziałowe),
inne,
e) koszty zakupu (nie objęte ceną zakupu koszty poniesione w związku z dostarczaniem zakupionych materiałów do miejsca ich składowania w przedsiębiorstwie związane z załadunkiem, przewozem, wyładunkiem i sortowaniem tych materiałów ).
Przez straty i zyski nadzwyczajne rozumie się skutki finansowe zdarzeń powstających niepowtarzalnie, poza zwykłą działalnością jednostki, takich jak : zdarzenia losowe ( powódź, pożar, kradzież z włamaniem itp.), zaniechanie lub zawieszenie pewnego rodzaju działalności, postępowanie układowe lub naprawcze.
RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
(SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH)
Zestawienie to jest formą zobrazowania relacji WPŁYWY - WYDATKI i bierze pod uwagę przepływy pieniężne. Wpływami będą wszelkie wpłaty gotówkowe, należności ściągnięte od odbiorców, zmniejszenie wartości aktywów w stosunku do okresu wyjściowego itd. Wydatkami będą wszelkie płatności bieżące, wydatki inwestycyjne, wzrost wartości aktywów w stosunku do okresu wyjściowego, pokryte zobowiązania itd. Potrzeba sporządzania dodatkowego zestawienia wynika z konieczności ustalenia sytuacji pieniężnej przedsiębiorstwa, nie pokrywającej się z obrazem firmy wynikającym z rachunku zysków i strat oraz z bilansu.
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY ≠ WPŁYWY
KOSZTY ≠ WYDATKI
ZYSK NA SPRZEDAŻY ≠ „WOLNE” ŚRODKI PIENIĘŻNE
Sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych ma dostarczyć odpowiedzi na następujące pytania:
jakimi środkami pieniężnymi dysponowało przedsiębiorstwo w okresie sprawozdawczym?
z jakich źródeł pochodziły te środki?
jak środki te zostały zagospodarowane?
Zgodnie z nowelizacją ustawy o rachunkowości sprawozdanie to może być sporządzane metodą pośrednią i bezpośrednią. Stosowanie metody bezpośredniej, polegającej na porównaniu wpływów i wydatków, powoduje większą czytelność informacyjną. Metoda pośrednia nie bazuje na bieżących przepływach pieniężnych, a punktem wyjścia jest wynik finansowy zaczerpnięty z rachunku wyników. Stwarza to utrudnienia w odbiorze, jednak eksponuje związki między poszczególnymi sprawozdaniami i eksponuje różnicę między zyskiem a nadwyżką środków pieniężnych.
Sprawozdanie to jest podobnie jak rachunek zysków i strat sporządzane metodą segmentową, ukazując przepływy środków pieniężnych w następujących sferach działalności firmy:
działalność operacyjna,
działalność inwestycyjna,
działalność finansowa.
Podział przepływów na trzy rodzaje pozwala określić udział poszczególnych rodzajów działalności w zmianach środków pieniężnych ogółem, a tym samym w sytuacji finansowej przedsiębiorstwa.
W szczególności poprzez analizę przepływów z działalności operacyjnej -przez odpowiednie porównania- można ocenić czy kwota uzyskanych środków pieniężnych wystarczy do spłaty zaciągniętych kredytów i pożyczek, sfinansowania inwestycji w majątku trwałym, utrzymania operacyjnej zdolności do działania, wypłacenia dywidend lub dokonania lokat kapitałowych bez posiłkowania się zewnętrznymi źródłami finansowania.
Przepływy z działalności inwestycyjnej wiążą się z długoterminowymi podstawami działalności firmy.
W przepływach z działalności finansowej ujmowane są skutki pozyskania kapitałów zewnętrznych własnych lub obcych długo- i krótkoterminowych oraz wydatki związane z ich spłatą i obsługą.
PODSTAWOWE ASPEKTY OPODATKOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW
OBCIĄŻENIA NA RZECZ SYSTEMU BUDŻETOWEGO WYSTĘPUJĄCE W POLSCE
I. PODATKI:
Podatek dochodowy od osób prawnych - podlegają mu podmioty prowadzące
działalność gospodarczą i posiadające osobowość prawną
Podatek dochodowy od osób fizycznych - podlegają mu osoby fizyczne
uzyskujące przychody z różnych źródeł
Podatek od towarów i usług - podlegają mu podmioty prowadzące sprzedaż i
odpłatne świadczenie usług na terytorium RP
Podatek akcyzowy- jw.
Podatek rolny - podlegają mu podmioty prowadzące działalność rolniczą
Podatek leśny - podlegają mu podmioty prowadzące działalność leśną
Podatek od nieruchomości - podlegają mu podmioty, będące właścicielami lub użytkownikami nieruchomości i gruntów
Podatek od środków transportowych - podlegają mu podmioty, będące właścicielami środków transportowych
Podatek od czynności cywilnoprawnych- podlegają mu podmioty, dokonujące wymienionych w ustawie czynności cywilnoprawnych
Podatek od gier - podlegają mu podmioty prowadzące działalność polegającą na prowadzeniu kasyn, salonów gier itp., organizowaniu loterii
Podatek od spadków i darowizn - dotyczy wyłącznie osób fizycznych
Podatek od posiadania psów - dotyczy wyłącznie osób fizycznych
Podatek jest nieodpłatnym, bezzwrotnym, przymusowym i pieniężnym świadczeniem o charakterze ogólnym, które jest nakładane przez związek publiczno-prawny (najczęściej państwo).
OPŁATY: skarbowe, administracyjne, targowe, miejscowe, eksploatacyjne, koncesyjne, adiacenckie, parkingowe, opłaty za użytkowanie wieczyste, inne.
CŁA
OPŁATY NA RZECZ PUBLICZNYCH FUNDUSZÓW CELOWYCH
PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG „VAT”
Kluczowe elementy podatku od towarów i usług
czynności podlegające opodatkowaniu,
podatek należny przy dokonywaniu czynności opodatkowanych,
podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług przez przedsiębiorstwo,
kwota zobowiązania podatkowego z tytułu podatku od towarów i usług,
stawki podatkowe,
stawka 0 proc. w przypadku eksportu,
odliczanie podatku od towarów i usług w przypadku zakupów inwestycyjnych,
zwolnienia z podatku od towarów i usług,
sankcje w podatku od towarów i usług.
Wpływ podatku od towarów i usług na ceny produktów
KOSZTY + ZYSK + PODATEK NALEŻNY VAT = CENA BRUTTO
Cena brutto jest rzeczywistą ceną płaconą przez nabywcę.
U podatników VAT koszty i przychody są rejestrowane według cen netto, a rozliczenie VAT jest dokonywane poza rachunkiem zysków i strat.
KOSZTY + ZYSK = CENA NETTO
Wyliczanie wysokości zobowiązania z tytułu podatku od towarów i usług
Jeżeli podatek VAT należny jest większy od podatku VAT naliczonego, to
WPŁATA DO BUDŻETU = VAT NALEŻNY - VAT NALICZONY
jeżeli podatek VAT należny jest mniejszy od podatku VAT naliczonego, to
ZWROT Z BUDŻETU ( LUB ZALICZKA NA POCZET PRZYSZŁYCH ZOBOWIĄZAŃ Z TYTUŁU PODATKU
OD TOWARÓW I USŁUG ) = VAT NALICZONY - VAT NALEŻNY
POJĘCIE KAPITAŁU OBROTOWEGO
KAPITAŁ OBROTOWY BRUTTO = SUMA KAPITAŁÓW POCHODZĄCYCH Z
RÓŻNYCH ŹRÓDEŁ FINANSUJĄCA ŚRODKI OBROTOWE PRZEDSIĘBIORSTWA
KAPITAŁ OBROTOWY NETTO = KAPITAŁ STAŁY - MAJĄTEK TRWAŁY CZYLI
KAPITAŁ OBROTOWY NETTO = AKTYWA BIEŻĄCE - KRÓTKOTERMINOWE
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA AKTYWÓW BIEŻĄCYCH
Kapitał obrotowy netto jest więc tą częścią kapitału stałego, która jest wykorzystywana w finansowaniu działalności bieżącej.
Na poziom kapitału obrotowego netto wpływają następujące czynniki:
rodzaj prowadzonej działalności,
długość cyklu operacyjnego,
wielkość sprzedaży (ze względu na fakt, że wyższa sprzedaż jest najczęściej związana z wyższym poziomem zapasów i należności),
polityki kształtowania zapasów,
polityki kredytowej wobec odbiorców,
przyjętej strategii w finansowaniu środków obrotowych.
Wysoki poziom kapitału obrotowego netto zapewnia zdolność firmy do finansowania jej bieżących zobowiązań. Firmy o niskim poziomie kapitału obrotowego netto są bardziej narażone na trudności finansowe niż firmy o wysokim poziomie tego kapitału.
Wysokość kapitału obrotowego netto jest wyrazem polityki finansowej firmy i wynika z kompromisu między koniecznością wywiązywania się ze zobowiązań bieżących i niechęcią do zamrożenia środków pieniężnych.
POLITYKA KREDYTOWA PRZEDSIĘBIORSTWA
Firma podejmuje decyzje w sprawie udzielania kredytu swoim odbiorcom, jeżeli spowoduje to zwiększenie zysku osiągniętego dzięki wzrostowi sprzedaży lub jeżeli jest do tego zmuszona przez konkurencję.
W ramach polityki kredytowej firma musi określić:
kryteria i metody używane do oceny wiarygodności kredytowej klienta,
limity udzielanych kredytów,
warunki kredytowe, tj. okres kredytu oraz jeżeli firma decyduje się na oferowanie dyskonta gotówkowego, to również stopę dyskonta i okres dyskonta,
procedury ściągania opóźnionych należności.
Przy kształtowaniu polityki kredytowej przedsiębiorstwo powinno uwzględnić:
rozwiązania stosowane przez inne konkurencyjne firmy, prowadzące zbliżoną działalność,
możliwości sfinansowania należności kredytowych, szczególnie w przypadku rozszerzenia zakresu i liberalizowania sprzedaży kredytowej.
W prowadzeniu polityki kredytowej firmy mogą stosować następujące strategie:
strategia konserwatywna polegająca na dążeniu do minimalizowania prawdopodobieństwa strat wskutek możliwej niewypłacalności klientów; kredyt handlowy udzielany jest jedynie stałym klientom, których wiarygodność została sprawdzona; warunkiem udzielania kredytu jest często uzyskanie odpowiednich gwarancji zapłaty.
strategia umiarkowana polega na bardziej elastycznym udzielaniu kredytów przy rezygnacji z zaliczek i zapłaty z góry; stan zadłużenia klientów jest na bieżąco sprawdzany, a kolejne dostawy są na ogół realizowane po uprzednim uregulowaniu płatności za poprzednią dostawę.
strategia agresywna polegająca na tworzeniu dogodnych warunków kredytowych dla klientów, nawet przy wysokim poziomie ryzyka kredytowego.
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA W PRZEDSIĘBIORSTWIE
Struktura źródeł pozyskiwania kapitału w przedsiębiorstwie:
Źródła wewnętrzne:
zatrzymane zyski,
odpisy amortyzacyjne,
uwolnienie kapitału wynikające z przyspieszenia obrotu,
długookresowe rezerwy,
środki uwolnione poprzez zbycie nieproduktywnych składników majątku
Źródła zewnętrzne:
własne
emisja udziałów lub akcji,
dopłaty udziałowców,
obce
pożyczki pieniężne od innych podmiotów,
obligacje,
krótkoterminowe kredyty bankowe (m.in. kredyty w rachunku bieżącym, kredyty rewolwingowe, kredyty wekslowe, kredyty w rachunku kredytowym),
długoterminowe kredyty bankowe,
kredyty dostawców (handlowe),
przedpłaty odbiorców,
zobowiązania prawidłowe,
leasing,
factoring,
venture capital,
cesja wierzytelności,
dotacje.
2