AKADEMIA TECHNICZNO ROLNICZA
WYDZIAŁ MECHANICZNY
LABORATORIUM OBRABIAREK
Kierunek : Mechanika i budowa maszyn Studium : Dzienne magisterskie	Grupa OiUT	Rok studiów czwarty	Semestr VII	Rok akademicki 98 / 99
Ćwiczenie nr 7. Temat : Dokładność pozycjonowania . Skład grupy: Rafał Borowski Mirosław Kłonowski Andrzej Niemczyk Maciej Mazurkiewicz Adrian Bruczyński Rafał Cemka

1. Cel ćwiczenia :

Celem ćwiczenia jest określenie dokładności pozycjonowania suportu tokarki typu TUB 25 względem uchwytu trójszczękowego za pomocą czujnika zegarowego.

2. Metody pomiaru dokładności pozycjonowania .

Pozycjonowanie - nadanie określonego położenia zespołowi obrabiarki.

1. Metody dla zespołów wykonujących ruch prostoliniowy :

• Metoda z czujnikiem

• Metoda z wzorcem kreskowym i mikroskopem

• Metoda z zestawem laserowym

• Metoda z urządzeniem do pomiaru pozycjonowania

1. Metody dla zespołów wykonujących ruch obrotowy :

• Metoda z autokolimatorem i zwierciadłem

• Metoda z czujnikiem i płytą wzorcową

• Metoda z czujnikiem i trzpieniem kontrolnym

3. Sposób przeprowadzania pomiarów .

4. Wyniki badań.

Odchyłka zadanego położenia zespołu x_ji

Δx_ji = x_ji - x_j

x_ji - położenie rzeczywiste, x_j - położenie zadane

Dla 1/5L = 25 mm

Δx₁ = 24,81 - 25 = -0,19 mm

Δx₂ = 25,12 - 25 = 0,12 mm

Δx₃ = 25,0 - 25 = 0 mm

Δx₄ = 24,90 - 25 = -0,1 mm

Δx₅ = 25,8 - 25 = 0,8 mm

Δx₆ = 25,03 - 25 = 0,03 mm

Δx₇ = 24,97 - 25 = -0,03 mm

Δx₈ = 24,92 - 25 = -0,08 mm

Δx₉ = 24,84 - 25 = -0,16 mm

Δx₁₀ = 25,82 - 25 = 0,180 mm

Δx₁ =Δx_jimax = -0,19

Δx₁₀ =Δx_jimin = 0,18

Dla 1/2L = 50 mm

Δx₁ = 49,98 - 50 = -0,20 mm

Δx₂ = 50,05 - 50 = 0,05 mm

Δx₃ = 50,08 - 50 = 0,8 mm

Δx₄ = 50,02 - 50 = 0,02 mm

Δx₅ = 49,97 - 50 = - 0,03 mm

Δx₆ = 50,06 - 50 = 0,06 mm

Δx₇ = 49,92 - 50 = - 0,08 mm

Δx₈ = 49,95 - 50 = - 0,05 mm

Δx₉ = 50,06 - 50 = - 0,06 mm

Δx₁₀ = 49,92 - 50 = - 0,08 mm

Δx₃ =Δx_jimax = -0,08

Δx₁₀ =Δx_jimin = 0,08

Rozstęp odchyłek w zadanym położeniu zespołu R_xj

R_xj = Δx_jimax - Δx_jimin

R_x25 = 0,18 + 0,19 = 0,37 mm

R_x50 = 0,08 + 0,08 = 0,16 mm

Odchylenie położenia zespołu S_xj

S_xj = a_n R_xj

a_n = 0,3249

S₁ = 0,3249 ⋅ 0,37 = 0,1202

S₂ = 0,3249 ⋅ 0,16 = 0,05198

Średnie odchylenie położenia zespołu S_xj

5. Wnioski :

Po przeprowadzeniu ćwiczenia można wywnioskować , że odchylenie położenia suportu tokarki TYB 25 względem uchwytu trójszczękowego jest bardzo niewielkie biorąc pod uwagę wiek i sta techniczny tejże obrabiarki .

Ponadto nadmienić należy, że w naszym przypadku wzrost odległości położenia zespołu wpłynął na polepszenie pracy, czyli zmniejszyło się odchylenie. Otrzymaliśmy również wynik całkiem odbiegający od pozostałych, był on wynikiem różnego działania zamocowanego zderzaka .

Na ćwiczeniu zapoznaliśmy się ze sposobem badania dokładności pozycjonowania tokarki TUB25 (inne obrabiarki bada się podobnie).

Z przeprowadzonych pomiarów jasno wynika, że dla minimalnej odległości od uchwytu trójszczękowego niedokładność pozycjonowania była dość znaczna. Wynikać to mogło z braku możliwości skasowania luzów przy „ruszaniu” suportu i „odskok” suportu przy zetknięci ze zderzakiem - wyłączenie posuwu.

Dla większej odległości posuwu niedokładność pozycjonowania znaczenie zmalała w stosunku do poprzedniego pomiaru (l = 25 mm), a wartości wskazywane przez czujnik zegarowy miały mniejszy rozrzut wskazań. Wynika to prawdopodobnie z częściowego skasowania luzów między nakrętką, a śrubą pociągową tokarki.

Wpływ prędkości posuwu w obu przypadkach był podobny - przy większej prędkośći posuwu wzrastał rozrzut wskazań czujnika. Wynikało to z większego „odskoku” przy zetknięci ze zderzakiem.

Stwierdzam iż pomimo swojego wieku (rok budowy 1972) tokarka nie jest zbyt mocno zużyta i nadaje się do wykonywania średnio dokładnych elementów

---