GARLICKI L., USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKI FEDERALNEJ NIEMIEC,WARSZAWA 1985

Państwa socjalistyczne stoją na stanowisku, że Niem­cy (Rzesza) przestały istnieć jako jedno państwo, w wyniku kapitulacji z maja 1945 r. i późniejszych de­cyzji mocarstw okupacyjnych. Tym samym NRD i RFN powstały jako dwa nowe państwa niemieckie, nie stanowiąc jakiejkolwiek kontynuacji dawnych Niemiec. Jak natomiast wiadomo, stanowisko to jest kwestionowane w RFN. Formułowana jest tam Izw. teoria identyczności, uznająca RFN za państwo będą­ce kontynuacja Rzeszy Niemieckiej. Towarzyszą te­mu twierdzenia o dalszym prawno-międzynarodo­wym istnieniu Rzeszy w granicach z 1937 r., a tym samym o tymczasowości obecnej sytuacji wszystkich dawnych ziem Rzeszy, których ostateczny los ma zo­stać dopiero uregulowany w traktacie pokojowym z Niemcami, którego zawarcie jest — w tej interpre­tacji — nadal uważane za konieczne. Przyjmuje się wreszcie, iż spośród wszystkich dawnych ziem Rze­szy, tylko na terenie RFN istnieje władza o charakte­rze demokratycznym, co upoważnia RFN do działania w imieniu i w interesie całych „Niemiec". Doktryny te były w rozmaity sposób interpretowane odpo­wiednio do rozwoju „polityki wschodniej" RFN, ich zasadnicze zręby utrzymują się jednak do dzisiaj. Zmian zasadniczych nie przyniosły też układy nor­malizacyjne z ZSRR i PRL oraz tzw. układ ogólny z NRD, ratyfikowane w 1972 r. Różna jest bowiem wy­kładnia tych układów przez obie strojny, a w RFN for­mułowany jest nadal pogląd, że zawarte '• przez nią układy nie będą wiązały przyszłych zjednoczonych Niemiec, a więc kwestia normalizacji stanie się wówczas 7.nowu otwarta. W tym też kierunku zmierza orzecznictwo Związkowego Trybunału Konstytucyj-

I.1.2

39

Elementy rewizjonistyczne (tzn. domagające się rewizji terytorialnego status quo i zmian obowiązu­jących granic państwa) są więc nadal silnie zarysowa­ne w regulacjach prawnych i działaniach praktycz­nych w RFN, chuć wyraźnie należy podkreślić poważ­ny postęp, który osiągnięty został w okresie rządów SPD-FDP. Warto wreszcie zwrócić uwagę, że z na­szego punktu widzenia układ o podstawach normali­zacji z 1970 r. stanowił jedynie potwierdzenie praw-no-międzynarodowego stanu granic w Europie, nie zmieniał natomiast w jakikolwiek sposób statusu gra­nicy na Odrze i Nysie. Granica ta dzieli bowiem Pol­skę i NRD jatko państwa suwerenne, w pełni upoważ­nione do decydowania o kwestiach swego terytorium. Koniecznym, a zarazem wystarczającym warunkiem dla prawno-miądzymarodowego istnienia tej granicy była więc decyzja PRL i NRD, która — jak wiado­mo — podjęta została w Układzie Zgorzeleckim z 6.VII.1950 r. Uznanie jej przez RFN stanowi nato­miast deklarację państwa trzeciego, niewątpliwie istotną z politycznego punktu widzenia, lecz pozba­wioną prawnych skutków, gdy chodzi o fakt istnie­nia ostateczny charakter tej granicy.

I.1

40

---