PODSTAWOWE DEFINICJE TEORII GRAFÓW
Definicja 1
Grafem skończonym G nazywamy skończony zbiór punktów Vi, i = l, N, zwanych wierzchołkami i skończony zbiór linii ui, i = l, M, zwanych krawędziami takimi, że każda krawędź ma dwa (niekoniecznie różne) wierzchołki jako jej punkty końcowe oraz nie przechodzi ona przez inne wierzchołki. Mówimy, że krawędź jest incydentna (powiązana) z wierzchołkiem, jeśli jest on jednym z jej końców.
Definicja 2
Graf G nazywamy skierowanym, jeśli każda jego krawędź ma określoną orientację. Zorientowana krawędź „wychodzi” z wierzchołka, który jest jej początkiem i „wchodzi” do wierzchołka, która jest jej końcem lub inaczej - jest względem obu wierzchołków dodatnio i ujemnie incydentna.
Definicja 3
Graf G jest grafem spójnym, jeśli nie ma wierzchołków izolowanych, tzn. wierzchołków, z których nie można przejść po krawędziach grafu do dowolnego innego wierzchołka. Na rys. 1 przedstawiono graf spójny, niespójny oraz graf spójny skierowany.
|
|
|
Definicja 4
Dwa grafy są izomorficzne jeśli:
1. jest wzajemnie jednoznaczna odpowiedniość między zbiorami wierzchołków,
2. jest wzajemnie jednoznaczna odpowiedniość między ich zbiorami krawędzi,
3. zachowana jest orientacja krawędzi dla grafów zorientowanych.
|
|
Definicja 5
Ścieżką nazywamy ciąg różnych krawędzi takich, że dwie kolejne krawędzie w ciągu są incydentne względem tego samego wierzchołka.
Definicja 6
Cyklem nazywamy ścieżkę, której początkowy wierzchołek zbiega się z końcowym wierzchołkiem pierwszej i ostatniej krawędzi.
W grafie spójnym skierowanym mającym N wierzchołków i M krawędzi, każdemu cyklowi
przyporządkowano m - wymiarowy wektor
, gdzie:
jeśli krawędź ui jest „przechodzona”
razy w kierunku
Cij = zgodnym z jej orientacją oraz
w przeciwnym
0 jeśli ui nie jest częścią cyklu
Dla grafu z rys. 2 wektor odpowiadający cyklowi = [u1, u2, u3, u4, u2, u6]T jest równy
= [1, -2, -1, 1, 0 , 1, 0]T.
Definicja 7
Macierz T [tij] wymiaru N x M nazywamy macierzą incydencji wtedy, gdy:
-1 gdy uj „wychodzi” do wierzchołka Vi,
tij = +1 gdy uj „wychodzi” z wierzchołka Vi,
0 gdy uj nie ma końca w wierzchołku Vi.
|
|
|
k r a w ę d z i e |
||||
|
|
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|
w ę z ł y |
1 |
-1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
|
|
2 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
|
|
3 |
0 |
-1 |
-1 |
1 |
0 |
|
|
4 |
0 |
0 |
0 |
-1 |
0 |
Definicja 8
Grafem planarnym nazywamy graf, którego żadna dwie krawędzie nie przecinają się z wyjątkiem punktów końcowych.
Macierz incydencji = macierz podstawowych przekrojów grafu, zawiera informacje o sposobie połączeń wzdłuż i prętów oraz o zwrocie prętów konstrukcji.
Np. dla ramy portalowej: a) b)
|
|
|
a) graf podstawowy: linie grube - krawędzie pierwszego rodzaju
linie cienkie - krawędzie drugiego rodzaju
b) graf uproszczony
Macierze incydencji są następujące:
a) b)
|
|
p r ę t y |
|
|
p r ę t y |
||||||||||||||||
węz ł y |
|
1 |
|
2 |
|
3 |
|
4 |
|
5 |
|
6 |
w ę z ł y |
|
1 |
|
2 |
|
3 |
|
|
|
1 |
1 |
|
1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
1 |
1 |
|
1 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
-1 |
|
1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
2 |
|
|
-1 |
|
1 |
|
|
|
3 |
-1 |
|
|
|
|
|
-1 |
|
|
|
1 |
|
3 |
-1 |
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
-1 |
|
|
|
-1 |
|
-1 |
|
4 |
|
|
|
|
-1 |
|
Na podstawie zdefiniowanej macierzy incydencji T określona jest uogólniona macierz incydencji H, zwana dalej macierzą incydencji.
Elementy macierzy H ustalane są następująco:
element H(i,j) jako macierz jednostkowa:
dla T(i,j) = 1
- dla T(i,j) = -1
dla T(i,j) = 0
s - wskaźnik oznaczający stopień macierzy:
s = 2 - kratownica 2D s = 3 - rama 2D
s = 3 - kratownica 3D s = 6 - rama 3D
Postaci macierzy I są następujące:
|
1 |
|
1 |
0 |
|
1 |
0 |
0 |
|
|
|
|
0 |
1 |
|
0 |
1 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
0 |
0 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
s=1 |
s=2 |
|
s=3 |
|
Ogólnie:
f+ dla T (i,j) = 1
H(i,j) = f dla T (i,j) = -1
fo dla T (i,j) = 0
f+ = , f- = , fo =
gdzie: - jest macierzą jednostkową stopnia s,
- jest macierzą zerową stopnia s o wymiarze s x s,
gdzie s - stopień swobody węzła konstrukcji.