background image

G. G.

G. G.

G. G.

1

Technologia informacji 

i komunikacji w 

nowoczesnej szkole

background image

G. G.

G. G.

G. G.

2

W prezentacji wykorzystano 

materiały umieszczone w 

opracowaniu:

„Obszary wspomagania 

komputerowego 

w pracy dyrektora szkoły”

Autor: Jerzy Piskor

Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 

21 

im. Królowej Jadwigi w Lublinie

www.21sp.lublin.pl/komputer.

htm

background image

G. G.

G. G.

G. G.

3

Obszary stosowania 

technologii informacji i 

komunikacji:

• Komputer w zarządzaniu szkołą

-

Nadzorowanie procesu 

wychowawczo-
dydaktycznego

-Planowanie i usprawnianie pracy 

administracyjnej

• Komputer w racy własnej nauczyciela
• Komputer w nauczaniu różnych 

przedmiotów

• Komputer w bibliotece
• Internet - nowe źródło informacji i 

łączności

background image

4

G. G.

G. G.

Zalety stosowania 

komputerów

Odpowiednio zaprojektowany system 

informatyczny może przynieść wiele korzyści: 

zautomatyzowanie rutynowych czynności związanych 

z gromadzeniem i przetwarzaniem informacji o 
uczniach 
i pracownikach szkoły, prowadzeniem prac 
administracyjnych; 

dostarczanie dyrektorowi kompletnych i 

wiarygodnych informacji pozwalających na świadome 
podejmowanie decyzji, co w ostatecznym rozrachunku 
stanowi o jakości świadczonych usług edukacyjnych; 

podniesienie szeroko rozumianego standardu pracy 

szkoły. 

background image

5

G. G.

G. G.

Zalety stosowania 

komputerów

Komputer może: 

 prowadzić elektroniczną dokumentację 

szkolną drukując zestawienia, 
sprawozdania, zaświadczenia, 

 gromadzić informacje o pracownikach 

w zestawieniach kadrowych, naliczając 
płace, prowadząc odpowiednie kartoteki, 

 zbierać informacje o stanie majątku szkoły 

(księgi inwentarzowe), 

 gromadzić i przetwarzać informacje 

finansowo-księgowe szkoły i wiele innych. 

background image

6

G. G.

G. G.

Zalety stosowania 

komputerów

Kolejną korzyścią płynącą z 
zastosowania komputera jest porządek: 

 każdą informację wystarczy wpisać raz (dane 

dziecka raz wprowadzone i sprawdzone będą 
wyłącznie powielane: np. modyfikacja adresu 
zamieszkania nastąpi we wszystkich 
zestawieniach), 

 dane wprowadza jedna osoba, a pozostałe 

korzystają z efektów jej pracy. 

background image

7

G. G.

G. G.

Zalety stosowania 

komputerów

Oszczędność czasu: 

 eliminacja wielokrotnego przepisywania 

danych - 
w angażach, przeszeregowaniach, 
zestawieniach, listach płac, kartotekach, 
przelewach, dokumentach związanych z 
przejmowaniem i zdawaniem sprzętu, 
kartach bibliotecznych. 

background image

8

G. G.

G. G.

Zalety stosowania 

komputerów

Dzięki programom komputerowym 
zaczynamy wiedzieć więcej: 

 analiza sposobów organizowania zastępstw (analiza 

wpływu nieobecności nauczycieli na wyniki 
uczniów), 

 statystyki semestralne ocen wystawianych przez 

nauczycieli, 

 szybkie i szczegółowe informacje o stanie majątku 

szkolnego, 

 koszty realizacji poszczególnych zadań 

edukacyjnych. 

background image

9

G. G.

G. G.

Zalety stosowania 

komputerów

•Łatwy dostęp do tych informacji pozwala 
dyrektorowi na bieżąco podejmować 
decyzje wpływające na optymalne 
wykorzystywanie zasobów szkoły i 
przeciwdziałać rodzącym się zagrożeniom.
•Brak tych informacji powoduje, że 
działamy po omacku - intuicyjnie, 
narażając się na błędy, których można by 
uniknąć.

background image

10

G. G.

G. G.

Zalety stosowania 

komputerów

Dzięki zastosowaniu komputerów 

szkoła może stać się lepsza

 to znaczy lepiej zorganizowana, nie tyle od strony 

szkolnej biurokracji, ile przede wszystkim od 
strony wykorzystania wszystkich swoich zasobów 
(ludzkich i materialnych); 

 gdyż dzięki automatyzacji codziennych czynności 

pracownicy będą mogli bardziej skoncentrować 
się na najważniejszym - na uczniu; 

 gdyż dzięki komputeryzacji ewidencji finansowo-

księgowej może przynieść dokładniejszą 
informację 
o kosztach i miejscach ich powstawania. 
Nie doprowadzi to z pewnością do zmniejszenia 
kosztów, ale może zracjonalizować wydatki. 

background image

11

G. G.

G. G.

Zalety stosowania 

komputerów

•Szkoła nie stanie się automatycznie 
lepsza. Właściwe i pełniejsze 
wykorzystanie tego, co niesie ze sobą 
komputer jest możliwe wtedy, gdy 
pracownicy otrzymają nowe przydziały 
obowiązków i zakresy uprawnień 
dostosowane do nowych możliwości. To 
nowoczesne narzędzie (nowa 
infrastruktura techniczna) sprawdzi się 
w szkole otwartej na zmiany.

background image

12

G. G.

G. G.

• spójny

, zapewniać łatwe wymienianie danych 

między sobą;

• zintegrowany

, co umożliwia współpracę 

programów wchodzących w skład systemu;

• otwarty

 ze względu na konieczność 

dostosowywania do zmieniających się 
warunków zewnętrznych (nowe 
rozporządzenia, ustawy), upodobań i 
aktualnych potrzeb;

• kompletny

, to znaczy powinien umożliwiać 

rozwiązanie wszystkich najważniejszych 
problemów szkoły;

• nowoczesny

, wykorzystujący współczesne 

środowiska pracy;

System przeznaczony do administrowania 
szkołą powinien być:

background image

13

G. G.

G. G.

Elementy wchodzące w skład systemu 

zarządzania szkołą

1. 

Arkusz organizacyjny

 - program dla dyrektora 

szkoły. Służy do opracowania organizacji pracy 
szkoły w roku szkolnym. 

2. 

Plan lekcji

 - program dla dyrektora lub zastępcy. 

Służy do układania planu lekcji, pozwala 
modyfikować ułożony plan bez zburzenia jego 
zasadniczego kształtu, umożliwia przeglądanie 
planu, uwzględnia wszystkie najważniejsze kryteria 
jakości 
i automatycznie uwzględnia zmiany w arkuszu 
organizacyjnym. Drukuje ułożony plan na wiele 
sposobów. 

3. 

Plan dyżurów

 - dla zastępcy dyrektora. Służy do 

układania harmonogramu dyżurów nauczycieli. 

4. 

Księga zastępstw

 - program dla zastępcy 

dyrektora szkoły. Służy do planowania, 
ewidencjonowania i rozliczania zastępstw oraz 
stałych nadgodzin i dodatkowych zajęć nauczycieli 
płatnych wg stawek godzinowych. Może służyć do 
diagnozowania pracy szkoły - analizy powodów i 
skutków nieobecności nauczycieli. 

background image

14

G. G.

G. G.

Elementy wchodzące w skład systemu

 zarządzania szkołą

 

5. 

Sekretariat uczniowski

 - program dla sekretarki 

i nauczycieli. Służy do śledzenia szkolnej kariery 
każdego ucznia oraz realizacji obowiązku 
szkolnego. Baza danych może być wykorzystywana 
przez inne programy stając się częścią 
zintegrowanej bazy szkoły. Program zawiera 
zestawienia okresowe ocen, frekwencji, ruchu 
uczniów, statystyki, sprawozdania dla GUS, 
rejestruje indywidualne toki nauki, prowadzi rejestr 
absolwentów itd. 

6. 

Oceny okresowe

, statystyka semestralna - 

programy dla sekretariatu. Programy służące do 
opracowania danych dotyczących bieżącej pracy 
szkoły oraz osiągnięć uczniów 
i nauczycieli. 

7. 

Kadry

 - program dla sekretariatu. Umożliwia i 

ułatwia prowadzenie spraw kadrowych w szkole. 

background image

15

G. G.

G. G.

Elementy wchodzące w skład systemu

 zarządzania szkołą

 

8. 

Płace

 - program dla sekretariatu. Pozwala 

gromadzić dane i sporządzać wydruki list płac 
pracowników. 

9. 

Księgowość

 - program dla głównego księgowego. 

Ujmuje całokształt zagadnień związanych z 
prowadzeniem księgowości szkolnej. 

10. 

Inwentarz szkolny

 - program dla kierownika d/s 

gospodarczych. Służy do wyszukiwania i selekcji 
pozycji, obsługi inwentaryzacji (arkusz spisu z 
natury, protokół różnic inwentaryzacyjnych), 
grupowanie elementów inwentarza wg dowolnej 
części numeru inwentarzowego, automatyzacja 
przekazywania odpowiedzialności za sprzęt z 
drukowaniem protokołu przekazania, znakowanie 
sprzętu kodem kreskowym. 

11. 

Prawo w oświacie

 - program zawierający pełny 

wykaz uregulowań prawnych obowiązujących w 
szkolnictwie.  

background image

16

G. G.

G. G.

Planowanie i usprawnianie 

pracy administracyjnej

background image

17

G. G.

G. G.

1. Arkusz organizacyjny

• ułatwia  przygotowanie  arkusza  organizacyjnego 

szkoły, który jest punktem wyjścia do organizacji 
pracy szkoły w ciągu roku szkolnego;

• jest  podstawą  planowania  finansów  szkoły  (w 

części dotyczącej płac pracowników);

• stanowi bazę do przygotowania planu lekcji oraz 

w  związku  z  tym,  że  zawiera  najważniejsze 
informacje  o  szkole  z  punktu  widzenia  organu 
nadzorującego 

szkołę 

jest 

podstawą 

zatwierdzenia budżetu szkoły;

background image

18

G. G.

G. G.

1. Arkusz organizacyjny

Wprowadzone  dane  są  wykorzystywane  do  wielu 
innych celów, jak: 

•komputerowo  wspomagane  układanie  planu 
lekcji, 

•planowanie budżetu, 

•sporządzanie różnorodnych statystyk, 

•przekazywanie danych organowi nadzorującemu. 
Jedną 

możliwości 

jaką 

daje 

program 

komputerowy,  jest  automatyczne  dokonywanie 
wszelkiego  rodzaju  podsumowań.  Przy  ustalaniu 
siatki  godzin  dla  klas  (po  wprowadzeniu  listy 
przedmiotów prowadzonych w danej klasie i liczby 
godzin  dla  każdego  z  nich)  komputer  w  każdej 
chwili  wyświetla  całkowitą  liczbę  zajęć  w  klasie 
(tzn.  zajęć, za  które należy zapłacić nauczycielom) 
oraz  liczbę  godzin,  jakie  będzie  odbywał  w 
tygodniu każdy z uczniów. 

background image

19

G. G.

G. G.

1. Arkusz organizacyjny

Pozwala  to  na  wygodne  operowanie  liczbami 
godzin  z  poszczególnych  przedmiotów,  tak  aby  nie 
przekroczyć  określonej  przepisami,  maksymalnej 
liczby godzin dla ucznia. 
Po  ustaleniu  siatek  godzin  program  udostępnia 
natychmiast sumaryczne zestawienie liczby godzin 
z  przedmiotów  z  rozbiciem  na  poszczególne  klasy. 
Każda  zmiana  jest  automatycznie  uwzględniana. 
Pozwala  to skoncentrować  się  na  meritum sprawy. 
Możliwe  jest  wielowariantowe  rozpatrywanie 
zagadnienia (z olbrzymią oszczędnością czasu). Bez 
trudności  następuje  przypisywanie  konkretnym 
nauczycielom  zajęć  w  poszczególnych  klasach  z 
bieżącą  kontrolą  pozostałego  zasobu  godzin. 
Komputer  chroni  nas  przed  popełnieniem  błędów 
formalnych  udostępniając  informacje  o  skutkach 
naszych pociągnięć.

background image

20

G. G.

G. G.

1. Arkusz organizacyjny

Po 

dokonaniu 

przydziałów 

możemy 

mieć 

bezpośredni wgląd do następujących danych:

 szczegółowe zestawienie dotyczące 

całkowitej liczby lekcji, z podziałem na 
godziny odbywane w ramach pensum i 
nadgodziny, oraz ich rozkładu pomiędzy 
poszczególnych nauczycieli; 

 szczegółowe zestawienie osób pracujących 

w niepełnym wymiarze godzin wraz z 
liczbami przydzielonych im godzin; 

 dokładne oszacowanie koniecznych 

środków finansowych przeznaczonych na 
wynagrodzenia nauczycieli (po pobraniu 
stawek płacowych z modułu kadrowego). 

background image

21

G. G.

G. G.

1. Arkusz organizacyjny

Wszystkie  dane  można  wydrukować  w  dowolnych 
zestawieniach. 

Dane 

zebrane 

arkuszu 

organizacyjnym  są  używane  bezpośrednio  lub 
pośrednio  przez  programy  służące  do  układania 
planu  lekcji,  planu  dyżurów  nauczycieli  oraz 
prowadzenia księgi zastępstw. 

Dlatego  wysiłek  włożony  w  sporządzenie 

komputerowego  arkusza  organizacyjnego  jest 
nadzwyczaj  opłacalny.  Jednakowy,  a  zarazem 
dokładny,  wzbogacony  o  dane  kadrowe,  opis 
organizacji  szkoły  umożliwia  bardzo  dokładne 
symulowanie funduszu wynagrodzeń nauczycieli w 
powiązaniu 
z przydzielonymi im obowiązkami. 

background image

22

G. G.

G. G.

2. Plan lekcji

Optymalne  ułożenie  planu,  uwzględniające  wszystkie 
uwarunkowania  istniejące  w  konkretnej  szkole,  ma 
bardzo  duży  wpływ  na  jej  prawidłowe  działanie. 
Komputer 

eliminując 

papier, 

ołówek, 

gumkę, 

etykietki,  kołki  itp.  uwalnia  człowieka  od  niezwykle 
uciążliwej 

biurokracji. 

Jednoczesna 

rejestracja 

stanów  wszystkich  zasobów  może  zagwarantować 
formalną  niesprzeczność  przydziałów,  eliminując  ich 
powielanie  oraz  ewentualne  braki.  Komputer  daje 
możliwość bieżącego ukazywania wszystkich zasobów 
w  dowolnych  układach  i  przekrojach,  co  zwiększa 
wiedzę o zadaniu i podnosi skuteczność naszej pracy. 
Łatwe  jest  rejestrowanie  wszystkich  kroków  procesu 
tworzenia  planu,  przez  co  staje  się  możliwe  cofanie 
wykonanych  operacji  i  tworzenie  wielu  wariantów 
każdej z faz układania planu. 

background image

23

G. G.

G. G.

2. Plan lekcji

Ważne  jest,  że  można  zautomatyzować  wiele 
czynności, a przede wszystkim:

 rozmieszczanie na planie większości lekcji, po 

wcześniejszym ustaleniu warunków 
wstępnych; 

 wyszukiwanie i przedstawianie użytkownikowi 

propozycji zmian w planie, pozwalających na 
rozwiązywanie konkretnego problemu; 

na  przykład  można  w  ten  sposób  wykryć 
przydzielenie nauczycielowi lekcji w czasie, gdy klasa 
ma lekcje z innym nauczycielem.
Mocną stroną pracy z komputerem nad planem lekcji 
jest  możliwość  drukowania  zestawień  w  różnych 
układach.  Poczynając  od  tygodniowego  rozkładu 
lekcji  całej  szkoły,  poprzez  tygodniowy  rozkład  zajęć 
wszystkich  nauczycieli,  tygodniowe  rozkłady  lekcji 
poszczególnych 

oddziałów 

poszczególnych 

nauczycieli,  a  kończąc  na  rozkładach  użytkowania 
sal. 

background image

24

G. G.

G. G.

2. Plan lekcji

Dużo  prostsze  jest  dostosowanie  planu  do  nowych 
ograniczeń  jakie  zaistniały  po  jego  ułożeniu  bez 
burzenia  dotychczasowej  konstrukcji  (stabilność 
pewnych  terminów  dla  uczniów  i  nauczycieli). 
Możliwość  taką  daje  mechanizm  poszukiwania 
żądanych zmian w planie.
Korzystanie z komputera do układania planu lekcji w 
początkowej fazie wymaga zapoznania się z nowymi 
możliwościami i opanowania umiejętności ich 
wykorzystania. Daje to jednak w efekcie zupełnie 
inny standard pracy i szersze możliwości świadomej 
ingerencji w zmiany.

background image

25

G. G.

G. G.

3. Planowanie zastępstw

Prowadzenie księgi zastępstw jest nudną 
nietwórczą czynnością, wymagającą skupienia 
uwagi ze względu na finansowe konsekwencje 
ewentualnych pomyłek. Jeśli do tego celu 
wykorzystany zostanie komputer wiele żmudnych 
zadań można mu powierzyć, np. zestawienia dla 
płac za dowolny okres są generowane 
automatycznie.
Jeśli do programu zostaną wprowadzone 
dodatkowe informacje uzupełniające np. powód 
zastępstwa to jest możliwe uzyskanie różnego 
rodzaju analiz pomocnych w usprawnianiu pracy 
szkoły. 

background image

26

G. G.

G. G.

3. Planowanie zastępstw

Na przykład, za dowolnie wybrany okres komputer 
może sporządzić:

 zestawienie liczby godzin nieobecności 

nauczycieli z zaznaczeniem przyczyny tych 
nieobecności; 

 zestawienia liczby zastępstw i nie odbytych 

lekcji w poszczególnych klasach; 

 analizę efektywności przeprowadzonych 

zastępstw: 

 ile razy w ramach zastępstw odbyły się lekcje 

przedmiotu zgodnego z planem lekcji, 

 ile razy z powodu nieobecności nauczyciela 

klasa została zwolniona do domu, 

 ile razy odbyła się lekcja innego przedmiotu z 

nauczycielem uczącym w danej klasie, 

 ile było zastępstw przypadkowych. 

background image

27

G. G.

G. G.

3. Planowanie zastępstw

W systemie zintegrowanym zarządzania, 
moduł księgi zastępstw korzysta z planu lekcji. 
Możliwe jest wtedy korzystanie z 
proponowanych przez komputer osób 
zastępujących z zastosowaniem hierarchii 
pierwszeństwa. Oznacza to, że komputer 
proponuje najpierw na zastępstwo, np. 
specjalistę z danego przedmiotu, potem 
uczącego w tej klasie itd. Wybranie osoby 
powoduje automatyczny jej wpis do księgi na 
zastępstwo.

background image

28

G. G.

G. G.

Lata aktywności 
zawodowej

16

8

4

2

1

1

1/2

1/4

1/8

Dyplom

Luka

Edukacyjna

S

ta

n

 W

ie

d

z

y

 (

s

k

a

la

 

lo

g

)

.

Wiedza podwaja 
się co 6 lat

Wiedza Indywidualna

 - zapominanie

Kształcenie

Ustawiczne

0

10

20

30

background image

29

G. G.

G. G.

4. Planowanie budżetu szkoły

W sytuacji, gdy dyrektor odgrywa coraz większą 
rolę w procesie planowania budżetu szkoły, 
nieocenionym narzędziem jest komputer. Z jednej 
strony dostarcza on szybko informacji o wydatkach 
i wpływach szkoły za miniony rok (program obsługi 
księgowości). Z drugiej - pozwala zorientować się 
w finansowych potrzebach szkoły na rok 
nadchodzący (np. planowanie arkusza 
organizacyjnego, ocena stanu inwentarza szkoły). 

background image

30

G. G.

G. G.

4. Planowanie budżetu szkoły

Dane z arkusza organizacyjnego pozwalają 
precyzyjnie zaplanować najistotniejszą z punktu 
widzenia wielkości kosztów grupę wydatków - 
płace. Pozostałe paragrafy klasyfikacji budżetowej 
można prognozować na podstawie danych 
archiwalnych, korzystając z różnego rodzaju 
ekstrapolacji (w wyniku kolejnych przybliżeń).
Dużą zaletą programu komputerowego jest 
możliwość śledzenia bieżącej realizacji budżetu, w 
dowolnie zdefiniowanych przez użytkownika 
konfiguracjach (np. koszty ogrzewania, koszty 
doraźnych zastępstw, koszty utrzymania czystości 
itp.). 
Z wyprzedzeniem można więc przewidzieć 
konieczność przesunięć pomiędzy paragrafami.

background image

31

G. G.

G. G.

5. Prawo w komputerze

Ogromna przewaga systemu informatycznego 
nad regałem pełnym książek prawniczych i 
segregatorów polega na szybkim i łatwym 
aktualizowaniu i uzupełnianiu bazy danych o 
przepisach prawnych. Z tej przyczyny komputer 
może spełniać funkcje idealnego informatora 
prawnego po wyposażeniu go w program 
udostępniający teksty aktów prawnych, związane 
z nimi orzecznictwo i komentarze praktyczne. W 
programach tych wykorzystuje się zazwyczaj 
metodę hipertekstu. Technika ta pozwala na 
szybkie przechodzenie między odwołującymi się 
do siebie aktami prawnymi oraz na łatwe, 
automatyczne odnajdywanie właściwych treści 
po podaniu interesującego tematu.

background image

32

G. G.

G. G.

5. Prawo w komputerze

Programy takie z zasady wyposażone są w 
ujednolicone treści aktów prawnych, są 
aktualizowane kilka razy w ciągu roku, posiadają 
liczne wzory dokumentów, zarówno oficjalnych 
jak i autorskich. Wersje programów dla oświaty 
obejmują nie tylko zakres prawa ograniczony 
pojęciem „prawo oświatowe”, lecz również inne 
dziedziny prawa mające zastosowanie 
w pracy placówek oświatowych, takie jak np. 
prawo administracyjne. Zawierają z reguły dużą 
liczbę orzeczeń sądowych, co biorąc pod uwagę 
rosnącą rolę orzecznictwa 
w polskim prawie, jest rzeczą niezwykle cenną. 

background image

33

G. G.

G. G.

6. System kadrowy i płacowy

Sprawy  kadrowe  i  płacowe  są  ze  sobą  ściśle  powiązane. 

Komputeryzacja  pozwala  na  bardzo  szybki  dostęp  do 
potrzebnych  informacji  Mogą  to  być  nie  tylko  dane 
osobowe, ale także różnego typu informacje zbiorcze i 
porównawcze.  W  ciągu  kilku  minut  można  otrzymać 
zestawienia  dowolnych  danych  w  postaci  czytelnego, 
drukowanego dokumentu. Może to być:

1) PIT z zestawieniem dochodów pracownika za 

cały rok; 

2) lista adresów i telefonów zatrudnionych osób; 
3) lista osób, którym należy wypłacić nagrody 

jubileuszowe; 

4) lista osób do przeszeregowania w danym 

miesiącu. itd. 

background image

34

G. G.

G. G.

6. System kadrowy i płacowy

Dobry  system  kadrowy  pozwala  na  zupełną  dowolność 

definiowania  wzorów  drukowanych  dokumentów  oraz 
określenia 

warunków 

wyboru 

osób, 

których 

dokumenty  te  mają  dotyczyć.  Raz  zdefiniowany 
wzorzec  może  być  wykorzystywany  wielokrotnie. 
Pozwala  to  między  innymi  o  wiele  szybciej 
przygotować 

umowę 

o  pracę,  świadectwo  pracy,  czy  zaświadczenie  o 
zatrudnieniu.  Niektóre  dane  z  kadr  są  podstawą  do 
przygotowania 

list 

wynagrodzeń. 

Komputer 

natychmiast  ma  je  do  dyspozycji  -  unika  się  w  ten 
sposób 

możliwości 

pomyłki. 

Oczywiście 

wyeliminowane jest w ten sposób ręczne wykonywanie 
obliczeń,  a  dane  do  np.  trzynastki  otrzymujemy 
niejako  automatycznie.  Zbędne  jest  prowadzenie  kart 
wynagrodzeń.

1)  

background image

35

G. G.

G. G.

7. Komputer w księgowości

Komputer  jest  tu  wykorzystywany  do  rejestracji 

dokumentów 
i automatycznego ich księgowania. 

Poza 

nieomylnością

stałą 

dyspozycyjnością

 

nieograniczoną 

cierpliwością

  komputer  ma  jeszcze 

jedną  zaletę.  Jest  nią 

szybkość

.  W  księgowości 

pozwala  ona  na  oderwanie  się  od  wymaganego 
papierowego 

minimum 

zwielokrotnienie 

kreatywności  i  inwencji,  poprzez  umożliwienie 
natychmiastowej 

weryfikacji 

hipotez 

za 

pośrednictwem  dynamicznie  definiowanych  zestawień 
i  roboczych  sprawozdań.  Jest  to  niesłychanie  ważne 
dla  dyrektora,  który  ze  względu  na  poziom  płac  w 
administracji szkolnej może miewać obawy co do pełni 
kompetencji  zawodowych  zatrudnionego  pracownika 
księgowości. 

background image

36

G. G.

G. G.

7. Komputer w księgowości

Przy  systematycznym  wprowadzaniu  danych  przez 

księgowego,  dyrektor  może  mieć  w  każdej  chwili 
wgląd w aktualny stan finansów szkoły.

Dzięki  współpracy  z  programem  płacowym  i  programem 

obsługi  stołówki  łatwiejsze  staje  się  bezpośrednie 
księgowanie  list  płac  i  rachunków  magazynu 
żywnościowego  oraz  sprawniejsza  jest  ich  kontrola. 
Reasumując:  program  księgowy  zmienia  punkt 
ciężkości  pracy  księgowości  z  funkcji  rejestracyjnych 
na analityczne.

background image

37

G. G.

G. G.

8. Ewidencja inwentarza szkoły

Dyrektor  odpowiada  za  mienie  szkoły.  Elektroniczna 

księga  inwentarzowa  z  czytnikiem  kodów  paskowych 
eliminuje 

uciążliwości 

tradycyjnej 

metody 

inwentaryzacji. 

Wpływa 

na 

optymalizację 

gospodarowania mieniem szkolnym, pozwalając na:

4) szybką lokalizację określonego sprzętu; 
5) tworzenie zestawień dotyczących ilości 

określonego rodzaju sprzętu w całej szkole; 

6) szacowanie wartości majątku ruchomego szkoły; 
7) przekazanie materialnej odpowiedzialności 

podległym pracownikom; 

8) drukowanie arkuszy spisowych; 
9) zmianę formalnego przypisania przedmiotu 

konkretnej osobie; 

10)kilkakrotne skrócenie czasu trwania 

inwentaryzacji. 

background image

38

G. G.

G. G.

9. Magazyn żywnościowy i obsługa 
stołówki

Komputer,  mając  wbudowane  w  programie  normy 

dietetyczne optymalizuje jadłospisy skracając czas ich 
przygotowania  oraz  eliminując  ewentualne  błędy. 
Jeżeli  wprowadzone  zostaną  do  programu  aktualne 
ceny  można  najkorzystniej  zgrać  relacje  zachodzące 
między  np.  kalorycznością  potraw,  ich  ceną  i 
urozmaiceniem.  Pozwala  to  również  na  udzielenie 
natychmiastowej 

odpowiedzi 

na 

kilka 

prosto 

brzmiących pytań:

7) jaka jest wartość produktów w magazynie; 
8) ile danego produktu znajduje się w magazynie; 
9) jakie ilości poszczególnych produktów 

przepłynęły przez magazyn w zadanym okresie i 
jaka była ich wartość. 

Dzięki  temu  dyrektor  może  mieć  stały  i  natychmiastowy 

wgląd w pracę stołówki.

background image

39

G. G.

G. G.

Biblioteka

• Biblioteka  jako  centrum  edukacyjne 

szkoły

 

stworzona 

jest 

na 

bazie 

komputerowego  skatalogowania  zbiorów 
programem (MOL, SOWA, MAK, KRUK) z 
wykorzystaniem 

kodów 

kreskowych. 

Odbywa się tam m.in. zbieranie informacji 
oraz  tworzone  są  multimedialne  bazy 
danych  (istnieje  możliwość  czerpania 
danych z zasobów Biblioteki Narodowej). 

background image

40

G. G.

G. G.

Miejsce i rola bibliotekarza

• W  dalszym  etapie  przewidziane  jest 

utworzenie 

przy 

bibliotece 

ogólnodostępnej  sali  komputerowej 
tzw.  czytelni  komputerowej  będącej 
pod opieką nauczycieli bibliotekarzy, w 
której  będą  się  odbywały  lekcje 
biblioteczne  a  także  lekcje  z  innych 
przedmiotów 

wykorzystaniem 

komputerów. 

background image

41

G. G.

G. G.

Miejsce i rola bibliotekarza

• W  pozostałym  czasie  pod  opieką 

przeszkolonego 

bibliotekarza 

uczniowie 

będą 

mogli 

wykorzystywać 

programy 

edukacyjne  będące  w  zasobach 
biblioteki 

szkolnej, 

serwera 

dydaktycznego  i  innych  serwerów 
(np. internetu) do nauki własnej. 

background image

42

G. G.

G. G.

Miejsce i rola bibliotekarza

• Specyfika  szkoły  podstawowej  (nie  tylko  ze 

względu  na  wiek  uczniów)  zmusza  do 
rozłożenia  ciężaru  edukacji  z  wykorzystaniem 
systemów 

komputerowych 

pomiędzy 

nauczyciela  informatyki  i  bibliotekarza  -  który 
także  będzie  służył  pomocą  uczniom  w 
zgłębianiu 

tajników 

korzystania 

komputerowych  zasobów  informacji.  Tak 
rozumiana  funkcja  biblioteki  pozwala  na 
stworzenie  możliwości  ciągłego  korzystania  z 
zasobów udostępnionych przez internet. 

background image

43

G. G.

G. G.

Biblioteka Szkolna - 

MOL

• obsługuje: 

opracowanie, 

wyszukiwanie, 

udostępnianie, 

statystykę,  wymianę  informacji,  księgi 
inwentarzowe,  rejestr  ubytków,  karty 
katalogowe,  skontrum,  zestawienia 
bibliograficzne,  kody  kreskowe  i  inne 
zgodnie  z  PN-82/N-01152.  Zachowane 
są  zasady  katalogowania  i  org.  pracy 
zgodne z zaleceniami MEN, 

background image

44

G. G.

G. G.

Biblioteka Szkolna - 

MOL

posiada: słownik haseł wzorcowych 

dla księgozbioru i kartoteki 
zagadnieniowej, 

tworzone są wszelkie katalogi, 
możliwe jest bardzo szybkie 

wyszukiwanie informacji, 

prowadzone są rejestry wypożyczeń 

i rejestry zaległości, 

background image

45

G. G.

G. G.

Biblioteka Szkolna - 

MOL

statystyki prowadzone są w całości 

automatycznie i prezentowane w 
formie tabelarycznej oraz 
graficznej, 

współpracuje z innymi 

programami.

background image

46

G. G.

G. G.

Trudności i uciążliwości związane ze 

Trudności i uciążliwości związane ze 

stosowaniem komputerów

stosowaniem komputerów

Jak każde nowe narzędzie komputer wymaga 

rozpoznania jego możliwości

 przez osobę na nim 

pracującą. Szczególnie etap 

wdrożeniowy

 niesie ze 

sobą wiele 

problemów i pułapek

. Po to np., aby 

dokładniej, szybciej i w różnych zestawieniach danych 
uzyskiwać informacje o uczniu, potrzeba 

wielogodzinnej pracy

 nad utworzeniem bazy danych 

(napełnieniem jej danymi o uczniach). Podobnie jest 
zresztą i w innych wypadkach, np. przy katalogowaniu 
księgozbioru bibliotecznego. Trud tej dodatkowej, 
niezbędnej pracy będzie spożytkowany należycie, jeśli 

pracownicy

 zostaną 

wyposażeni w pełną wiedzę o 

możliwościach wykorzystania funkcji 
oprogramowania

. Dlatego dyrektor jak i jego 

pracownicy muszą 

ciągle doskonalić znajomość 

obsługi komputera

 i jego oprogramowania. Tu 

wymagania

 co do 

kwalifikacji

 

zawodowych

 muszą 

być 

wyższe

 niż w tradycyjnym sposobie zarządzania 

szkołą.

background image

47

G. G.

G. G.

Trudności i uciążliwości związane ze 

Trudności i uciążliwości związane ze 

stosowaniem komputerów

stosowaniem komputerów

Innym, ważkim problemem o którym nie sposób nie 
wspomnieć są 

koszty

 

komputeryzacji

. Wprawdzie po 

okresie wdrożeniowym zwracają się one z nawiązką, ale 
w sytuacji finansowej w jakiej znajduje się polska 
oświata, są zagadnieniem ważkim, które musi być brane 
pod uwagę przy ustalaniu priorytetów. Oprócz wysokich 
kosztów sprzętowych znaczące są również 

koszty

 

oprogramowania

. Aby system był spójny i dawał 

odczuwalne efekty w każdej dziedzinie zarządzania, 
należy wyposażyć szkołę w zestaw współpracujących ze 
sobą modułów obsługujących wszystkie agendy jej 
działalności. Oczywiście jest to 

proces

 

długofalowy

 i 

wieloletni

. Wdrażając poszczególne, nawet 

najdrobniejsze elementy systemu, można zaobserwować 
zmianę jakości wykonywanej pracy i podwyższenie jej 
standardu. Podczas informatyzacji zarządzania nie 
zawsze warto kierować się znajomością jakiegoś 
pojedynczego programu przez pracownika. 

background image

48

G. G.

G. G.

Trudności i uciążliwości związane ze 

Trudności i uciążliwości związane ze 

stosowaniem komputerów

stosowaniem komputerów

Od początku należy brać pod uwagę cały system, aby w 
przyszłości, a najlepiej już od początku był 
zintegrowany. Wiąże się to z 

przemyślaną

 

koncepcją

 

użytkowania

 

programów

, które mogą ze sobą 

współpracować. Jeśli pozwolimy każdemu z 
pracowników wybrać sobie samodzielnie program, który 
jest im znany lub im się najbardziej podoba, możemy 
stworzyć sytuację 

niekompatybilności

, czyli braku 

możliwości korzystania z danych jednego programu 
przez drugi program. Biorąc pod uwagę te 
uwarunkowania należałoby zwrócić uwagę na system 
oprogramowania dla szkół  VULCAN, który jako jedyny 
na polskim rynku zapewnia kompleksową obsługę 
zarządzania szkołą.

background image

49

G. G.

G. G.

Trudności i uciążliwości związane ze 

Trudności i uciążliwości związane ze 

stosowaniem komputerów

stosowaniem komputerów

Następnym problemem o którym nie można zapominać 
jest 

fachowa

 

obsługa

 

techniczna

 

sprzętu

. Na pewno 

w początkowym okresie mogą to być entuzjaści; z 
czasem w miarę jak rośnie ilość sprzętu i problemów, 
należy zatrudnić kompetentnego konserwatora sprzętu 
lub zlecić obsługę specjalistycznej firmie komputerowej.
Następną ważną sprawą przy takiej organizacji pracy są 

wszelkie

 

zmiany

 

kadrowe

. Związane jest to z 

wprowadzaniem od nowa pracownika w specyfikę pracy 
na stanowisku, do tego z rozszerzeniem jego 
umiejętności o obsługę programów. Przy obecnym 
statusie płacowym administracji szkolnej trudno o 
kompetentną osobę.
Podobnie jak wszelkie działania dyrektora, tak, i te 
dotyczące informatyzacji szkoły muszą być 

przemyślane

konsekwentne

 

dalekowzroczne

, gdyż wiążą się z niemałymi 

kosztami.

background image

50

G. G.

G. G.

Trudności i uciążliwości związane ze 

Trudności i uciążliwości związane ze 

stosowaniem komputerów

stosowaniem komputerów

Na koniec, warto wspomnieć o najtrudniejszym z 
czynników stwarzającym trudności w stosowaniu coraz 
bardziej popularnego narzędzia jakim jest komputer. O 

czynniku

 

ludzkim

. Z każdym rokiem, wraz z coraz 

powszechniejszym stosowaniem komputera na co dzień 

opór

 ludzkiej materii maleje, lecz wciąż jest ważnym 

elementem którym należy zawsze brać pod uwagę. Jeśli 
dyrektor zdoła przekonać pracownika do korzyści, jakie 
ze sobą niesie zmiana dotychczasowego sposobu pracy, 
to w pewnym przedziale czasowym uda mu się 
zorganizować nowoczesny warsztat pracy zarówno dla 
siebie jak i podległych osób.

background image

51

G. G.

G. G.

Efektywnemu 

wdrożeniu 

środków 

informatyki 

szkole 

sprzyjają 

następujące 

okoliczności:

1. Dysponowanie przez szkołę kadrą, która chce 

się uczyć. 

2. Dobra atmosfera pracy w szkole (dostęp do 

komputera przez wszystkich chętnych). 

3. Odwaga w podejmowaniu decyzji i nie zrażanie 

się pierwszymi niepowodzeniami. 

4. Umiarkowane zaufanie do nowinek i rozsądne 

do nich podejście, gdyż miarą wartości 
programów lub udogodnień obsługi komputera 
jest uzyskanie praktycznych korzyści z jej 
stosowania.

 

Dyrektor  nie  musi  zdobywać  zaawansowanej  wiedzy 
informatycznej.  Potrzebne  są  mu  jednak  podstawowe 
wiadomości 

sposobach 

efektywnej 

pracy 

zinformatyzowanych 

jednostkach. 

Doświadczenia 

zebrane  podczas  samodzielnej  pracy  z  komputerem 
procentują  na  wszystkich polach  działalności dyrektora i 
szkoły.

background image

52

G. G.

G. G.

Dziękuję za uwagę


Document Outline