BHP
Sprawozdanie III
Wybuch pyłu węglowego
Paulina Koza
Iwona Klonowska
Elżbieta Zimna
3CGG6
Cel:
Pomiary najmniejszego stężenia wybuchowego pyłu węglowego oraz określenie jednostkowego współczynnika α
Wstęp teoretyczny:
Pył węglowy - rozdrobiona frakcja węgla, która przechodzi przez sito o wymiarze oczek 1x1mm. Pył ten powstaje w wyniku urabiania, ładowania i transportu węgla. Istnieje wiele czynników, które decydują o wybuchu pyłu - są to m.in.:
wybuchowość pyłu,
stopień rozdrobnienia (<1mm),
inicjał wybuchu,
granice wybuchowości,
obecność metanu
warunki w wyrobiskach
lotność pyłu (od zawartości 10-12%)
Wybuch to gwałtowne spalanie z charakterystycznym efektem dźwiękowym.
Przy określaniu granicy wybuchowości pyłu węglowego, bierzemy pod uwagę następujące parametry wybuchu:
stężenie pyłu
- dolna granica 50 g/m3
- górna granica 1000 g/m3
temperatura zapłonu dla pyłu węglowego - 550 °C
ciśnienie wybuchu pyłu węglowego - 340 kN/m2
Pył węglowy składa się z substancji palnych i niepalnych. Kopalnie węglowe są bezpieczne, gdy w pyle węglowym jest co najmniej 80% substancji niepalnych, a dla kopalni niegazowych - odpowiednio 70%.
Metody zwalczania pyłu węglowego
1. Zwalczanie pyłu w miejscu powstawania: (większe zabiory kombajnu, zlewanie czoła ściany wodą, zraszanie na przesypach);
2. Zwalczanie zapoczątkowania wybuchu: (kontrola stężenia metanu, stosowanie bezpiecznego sprzętu elektrycznego, stosowanie właściwych środków strzelniczych);
3. Przeciwdziałanie rozwojowi wybuchu: (neutralizacja zalegającego pyłu w wyrobisku przez pył kamienny, zapobieganie lotności pyłu przez użycie wody, stosowanie past pyłochłonnych);
4. Ograniczenie zasięgu wybuchu: (zapory przeciwwybuchowe: pyłowe lub wodne).
Neutralizacja wybuchu
Ilość pyłu krzemionkowego, jaką należy dodać do pyłu węglowego, określa współczynnik α.
α = (nop-no)/(100-no) [/],
gdzie:
nop - zawartość części niepalnych stałych w pyle suchym, wystarczająca do zabezpieczenia przed przenoszeniem wybuchu, [%]
no - zawartość części niepalnych w suchym pyle węglowym. [%]
no odczytujemy z krzywej cechowania inflabaru
Wynik oznacza wartość jaką należy dodać do pyłu węglowego, aby zneutralizować wybuch.
Do wykonania zadania posłużyły nam:
przyrząd do pomiaru najmniejszych stężeń wybuchowych
przyrząd do pomiaru ciśnień wybuchu pyłu
waga laboratoryjna
rurka wskaźnikowa (CO)
Metodyka badań:
W celu pomierzenia najmniejszego stężenia wybuchowego pyłu wykonano 4 próby wybuchowości pyłu węglowego. Odmierzono kolejno: 1,20g pyłu, 1,00g, 0,80g, 0,70g. Uzyskane rezultaty:
1,20g - nastąpił wybuch
1,00g - wybuch,
0,80g - wybuch,
0,70g - nie zanotowano wybuchu, jedynie zapłon
Wniosek: Dolna granica wybuchowości w objętości 2 litrów - 0,80g, czyli 400g/m3.
Pomiar ciśnienia w komorze.
Wynik: 2,33 * 105 N/m2 = 233 kN/m2
Pomiar stężenia CO
Wynik odczytany z rurki wskaźnikowej: 0,13% CO, co odpowiada 1,61 mg/l
Pomiar ilości impulsów ki za pomocą inflabaru:
I - 90062
II - 91162
III - 92122
IV - 91678
V - 93387
Odrzucono dwie skrajne wartości, z 3 pozostałych wyliczono średnią:
ki śr = 91654
Z krzywej cechowania inflabaru IPCNW-2 odczytano zawartość części niepalnych no [%].
no = 12%
Aby zneutralizować wybuch, do pyłu węglowego należy dodać pył krzemionkowy - obliczono współczynnik α za pomocą wzoru: α = (nop-no)/(100-no) [/]
Przy założeniu, że mamy do czynienia z warunkami niemetanowymi:
α = (70-12)/(100-70) = 1,93
0,8 * 1,93 = 1,544
Zmieszano 0,8g pyłu węglowego z 1,54g pyłu krzemionkowego i poddano próbie wybuchowości. Nie zanotowano wybuchu.
Wniosek: Pył węglowy został odpowiednio zneutralizowany.