spółka z o o (21 stron) hpvdmb2w4b7tehvslsu7xh36anhac2pbd26y6ii HPVDMB2W4B7TEHVSLSU7XH36ANHAC2PBD26Y6II


Spółka z o.o.

  1. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest formą spółki kapitałowej. Jak wszystkie instytucje prawa handlowego, została ona utworzona pod wpływem potrzeb życia gospodarczego. Brak było spółki pośredniej pomiędzy spółką jawną (lub komandytową) a spółką akcyjną typu, który nie pociągałby za sobą uciążliwej dla kupca odpowiedzialności osobistej z całego majątku a jednocześnie nie wymagałby wielkich kapitałów i aportu, jakich wymagało zorganizowanie spółki akcyjnej.

Spółka z o.o. została wprowadzona po raz pierwszy w Polsce dekretem z 8 lutego 1919 r., następnie jej regulacja znalazła się w kodeksie handlowym - w rozporządzeniu Prezydenta RP z 27 czerwca 1934 r. Obecnie działalność spółki z o.o. jest regulowana w ustawie - Kodeks Spółek Handlowych, z 2000, która weszła w życie 1 stycznia 2001.

Spółka z o.o. uregulowana jest w Kodeksie Spółek Handlowych (KSH)w art. 151-300. Należy do spółek kapitałowych, działa, więc jako odrębny podmiot wyposażony w osobowość prawną i posiadający własny wyodrębniony majątek. W związku z powyższą kwalifikacją spółka z o.o. stanowi w odróżnieniu od spółek osobowych połączenie kapitałów a nie osób. Spółka taka działa w oparciu o zasadę kolektywistyczną, wspólnicy biorą udział w kierowaniu spółką tylko pośrednio, przez ustanowione w tym celu specjalne organy. Do prowadzenia spraw spółki uprawniony jest organ o charakterze menedżerskim, którym jest zarząd, w spółkach osobowych sprawy te należą natomiast do każdego wspólnika bezpośrednio i indywidualnie.

Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością stanowiły dotychczas około 90 proc. spółek występujących w obrocie. Jak należy sądzić, pozostaną dominującą formą prowadzenia działalności. Kodeks spółek handlowych (k.s.h.) poszerzył zakres celów, dla których można założyć spółkę z o.o. Zgodnie z art. 151 § 1 można ją utworzyć w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba, że ustawa stanowi inaczej. Rozwiązanie to przyjęto za prawem niemieckim. Takie ujęcie jest niewątpliwe szersze niż pojęcie "cel gospodarczy" pod rządami kodeksu handlowego, a zarazem od pojęcia "cel prawnie dozwolony", który wymagałby "pozytywnej", dozwalającej normy prawnej. Według k.s.h. spółka z o.o. nie może być założona jedynie dla prowadzenia takiej działalności, dla której wymagana jest określona forma prawna, np. zakład ubezpieczeń może działać jedynie jako spółka akcyjna bądź zakład ubezpieczeń wzajemnych. Nowa regulacja eliminuje spory wokół pojęcia "cel gospodarczy".
Należy pamiętać, że po wejściu w życie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, zgodnie z jej art. 40, powstanie obowiązek umieszczania w dziale 3 rejestru przedsiębiorców przedmiotu działania według Europejskiej Klasyfikacji Działalności (EKD).

K.s.h. dopuszcza tworzenie oddziałów bądź przedstawicielstw na terytorium RP przez spółki z o.o. mające siedzibę za granicą. Zasadą staje się, więc swobodny dostęp spółek zagranicznych do polskiego obrotu. Warunki tego dostępu określa wcześniejsza niż k.s.h. Ustawa - Prawo działalności gospodarczej.

  1. Czynności niezbędne do tworzenia spółki z o.o.

Do utworzenia spółki z o.o. wymaga się zgodnie z postanowień art.163 KSH:

    1. Zawarcia umowy spółki

    2. Wniesienia przez wspólników wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego

    3. Powołanie zarządu

    4. Ustanowienie rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, (jeżeli wymaga tego ustawa lub umowa spółki

    5. Wpis do rejestru handlowego

  1. Umowa założycielska.

Umowa spółki wymaga zachowania formy aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Założyciele mogą bezpośrednio uczestniczyć w zawarciu umowy albo pośrednio przez pełnomocników. W takim wypadku pełnomocnictwo musi być udzielone również w formie aktu notarialnego. Umowa traci moc obowiązującą, jeżeli nie została zgłoszona do zarejestrowania w ciągu 6 miesięcy od daty jej zawarcia. Te same wymogi obowiązują również w odniesieniu do aktu założycielskiego jednoosobowej spółki z o.o. - który ze swojej istoty jest jednostronną czynnością prawną.

W treści umowy spółki z o.o. można wyróżnić postanowienia obligatoryjne i postanowienia fakultatywne. Postanowienia obligatoryjne dzielą się na bezwarunkowe i warunkowe. Pierwsze z nich obejmują takie postanowienia obligatoryjne, które muszą znajdować się w każdej umowie spółki i wyznaczają jej minimalną treść. Taki charakter mają:

  1. określenie firmy i siedziby spółki

  2. przedmiot działalności spółki

  3. wysokość kapitału zakładowego

  4. ustalenie czy jeden wspólnik może mieć tylko jeden czy większą ilość udziałów

  5. ustalenie ilości i wysokości udziałów objętych przez poszczególnych

Należy zwrócić uwagę na pewne wątpliwości, jakie może budzić wymóg określenia przedmiotu przedsiębiorstwa. W szczególności zachodzi różnica pomiędzy celem spółki a przedmiotem jej działalności. Przedmiot przedsiębiorstwa jest, bowiem sposobem realizacji tego celu. Zbyt szczegółowa konkretyzacja przedmiotu przedsiębiorstwa krępuje spółkę na przyszłość, zmiana, bowiem w tym względzie wymaga zmiany umowy spółki, co nie pozwala na elastyczne dostosowywanie się do zmieniających się potrzeb rynku. Nie mniej konieczna jest tu konkretyzacja przynajmniej rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej, np. w zakresie produkcji - produkcja materiałów budowlanych; w zakresie usług - naprawa sprzętu RTV i AGD.

Z kolei postanowienia obligatoryjne warunkowe mają zastosowanie w przypadkach zaistnienia określonych sytuacji. Dotyczy to:

  1. określenia czasu trwania spółki, gdy ma on być ograniczony

  2. wymienienia osoby wspólnika wnoszącego wkład niepieniężny, przedmiotu tego wkładu oraz ilości i wysokości przyznanych w zamian udziałów,

  3. zastrzeżenia szczególnych korzyści przyznanych wspólnikowi lub szczególnych obowiązków wobec spółki nałożonych na wspólnika.

Natomiast zamieszczanie postanowień fakultatywnych w umowie spółki zależy od woli założycieli, mogą oni, bowiem ograniczyć umowę tylko do postanowień obligatoryjnych. Wówczas umowa spółki będzie uzupełniona unormowaniami zawartymi w przepisach o charakterze dyspozytywnym. Zamieszczenie w umowie takich postanowień jest zbędne jak i powtarzanie przepisów bezwzględnie obowiązujących, co niekiedy można zaobserwować w praktyce. Założyciele mogą natomiast unormować w umowie spółki odpowiednie kwestie w sposób odbiegający od uregulowania w przepisach dyspozytywnych, mogą także dodatkowo wzbogacić umowę przez określenie w niej spraw w ogóle nieuregulowanych przepisami.

  1. Tworzenie kapitału (majątku) spółki z o.o.

Przez kapitał zakładowy rozumie się cyfrowo oznaczoną kwotę pieniężną, stanowiącą zsumowanie udziałów wspólników i odbicie pierwotnego majątku spółki. Od kapitału zakładowego należy odróżnić majątek spółki, który stanowi ogół praw majątkowych spółki, przysługujących spółce oraz ogół ciążących na niej obowiązków majątkowych. Już w chwili

tworzenia spółki, majątek może być mniejszy lub większy od kapitału zakładowego w przypadku zaniżonego lub zawyżonego oszacowania wkładów niepieniężnych (aportów).

Minimalna wysokość kapitału zakładowego określona w k.s.h powinna wynosić 50 000 złotych. Kapitał zakładowy pełni dwie funkcje. Funkcja prawna polega na tym, że dzieląc się na udziały przyznawane wspólnikom w zamian za wkłady, stanowi to podstawę ich uczestnictwa w spółce. Funkcja gospodarcza polega na umożliwieniu wykonywania działalności gospodarczej określonej w akcie założycielskim poprzez zebranie tego kapitału.

Kapitał zakładowy stanowi wyrażoną w sumie pieniężnej minimalną gwarancję zabezpieczającą zobowiązania spółki wobec jej potencjalnych wierzycieli, powstałą z wkładów wspólników a także podstawę zaufania dla kredytodawców spółki. Zlokalizowana jest w nim odpowiedzialność za zobowiązania spółki a odpowiedzialność wspólników ogranicza się tylko do wysokości ich udziałów.

Do kapitału zakładowego odnoszą się cztery zasady. Pierwsza z nich polega na wyrażaniu kapitału w kwocie pieniężnej i to w walucie polskiej. Stąd też i ewentualne aporty muszą być wyceniana w sumie pieniężnej. Druga zasada wymaga całkowicie wpłaty kapitału zakładowego przed zarejestrowaniem spółki. Trzecia zasada - dotyczy stałości kapitału zakładowego, co oznacza gwarancje dla wierzycieli spółki, co do pewności zwrotu zaciągniętych przez spółkę zobowiązań, przynajmniej do wysokości, na jaką opiewa w umowie spółki kapitał zakładowy. Stałość kapitału zakładowego osiąga się przez zamieszczenie go w bilansie spółki po stronie pasywów, co powoduje, że w przypadku uszczuplenia tego kapitału musi on być uzupełniony z zysku i dopiero pozostałą część zysku można przeznaczyć na wypłatę dla wspólników. Kodeks spółek handlowych zakazuje, więc czynności, które mogą spowodować jego uszczuplenie. Czwarta zasada - jednolitości kapitału zakładowego - oznacza, że spółka może posiadać tylko jeden kapitał zakładowy, który może być przeznaczonych na tworzone przez spółkę fundusze. Fundusze takie mogą być tworzone tylko z zysku wygospodarowanego przez spółkę.

Kapitał zakładowy dzieli się na udziały. K.s.h wyróżnia 2 znaczenia pojęcia udziału, a mianowicie jako część kapitału zakładowego a ponadto jako ogół praw i obowiązków wspólnika. Udział musi być podany cyfrowo a nie ułamkowo w stosunku do kapitału zakładowego.

K.s.h dopuszcza dwa systemy udziałów w spółce z o.o. Pierwszy polega na przyznaniu każdemu ze wspólników jednego tylko udziału i sprzyja zachowaniu przez spółkę charakteru zamkniętego a także ogranicza obrót udziałami. Drugi system polega na możliwości przyznania każdemu ze wspólników więcej niż jednego udziału. Sprzyja to hamowaniu rozdrabniania udziałów, zbycie, bowiem części udziału jest niedopuszczalne, a udziały są tu niepodzielne i równe. Minimalną wysokość udziału określono w k.s.h na 500 zł. Wspólnicy muszą dokonać wyboru jednego z powyższych dwóch systemów udziałów w umowie spółki (jest to jedno z obligatoryjnych postanowień umowy spółki). Umowa spółki powinna określi ilość i wysokość udziałów objętych przez poszczególnych wspólników. Postanowienie takie dotyczy sytuacji, w której zastosowano system wielości udziałów, natomiast, jeżeli umowa przyjmuje system jednego udziału dla każdego wspólnika, postanowienie takie jest bezprzedmiotowe. Objęcie udziałów przez wspólników stanowi podstawę ich uczestnictwa w spółce.

Kapitał zakładowy powstaje z wkładów założycieli. Prze wkład rozumie się sumę pieniężną lub określone wartości rzeczowe (aporty) wnoszone jako udział do spółki. Wspólnicy określając wysokość kapitału zakładowego, deklarują się, co do formy i wysokości wkładów, jakie mają wnieść do spółki, a następnie dzielą ten kapitał na udziały. W zamian za wkłady otrzymują udziały w kapitale zakładowym. Udział zależy od wysokości wkładu, ale nie musi się z nim pokrywać, umowa spółki może, bowiem postanowić, iż część wkładów

podlega zaliczeniu na udziały a część przeznacza się na wydatki związane z utworzeniem spółki.

Kapitał zakładowy spółki z o.o. powstaje w sposób jednoczesny, musi on być zebrany przez jej powstaniem. Udziały muszą być pokryte wkładami wspólników w chwili utworzenia spółki. Wkłady muszą mieć charakter pieniężny lub niepieniężny. W przypadku, gdy wkłady mają charakter tylko pieniężny mówi się o zwykłym założeniu spółki. Muszą one być pokryte w walucie polskiej. Przy wkładach niepieniężnych lub mieszanych zachodzi kwalifikowane założenie spółki. Przedmiotem aportu mogą być nieruchomości, ruchomości, wierzytelności, patenty a nawet przedsiębiorstwo jako całość. Aportem nie może być ani praca ani osobiste świadczenie usług przez wnoszącego jak również wynagrodzenie na usługi świadczone przy tworzeniu spółki. Przedmiot aportu musi być zbywalny. Przedmiot aportu musi istnieć w chwili zgłoszenia spółki do rejestru. Wspólnik nie musi być właścicielem aportu, może zobowiązać się do jego wniesienia, a wówczas przed zarejestrowaniem spółki właściciel musi wyrazić na to zgodę.

Wycena aportu powinna wyrażać jego rzeczywistą wartość. W praktyce może się jednak zdarzyć jego zawyżenie lub zaniżenie. W pierwszym przypadku spółka może się domagać wyrównania wartości wkładu. Drugi wypadek nie znalazł unormowania z kodeksie zakładając, że wnoszący aport sam zadba o zgodną z rzeczywistością wycenę aportu. Jeżeli wspólnik nie wpłaci przypadającego na niego wkładu konieczne jest przeredagowanie umowy spółki przed jej zarejestrowaniem, przez odpowiednie obniżenie kapitału zakładowego.

  1. Powoływanie organów spółki z o.o.

Organem zarządzającym spółką jest Zarząd. Musi on być powołany najpóźniej przed zgłoszeniem spółki do rejestracji, co stanowi jeden z warunków niezbędnych do utworzenia spółki, gdyż to właśnie Zarząd dokonuje takiego zgłoszenia. Zarząd składa się z jednego lub większej liczby członków, wybranych uchwałą wspólników, chyba, że umowa stanowi ustala inny sposób ich powoływania, np. przez Radę Nadzorczą lub grupę Wspólników. Do Zarządu mogą być powoływane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona. Kadencja Zarządu trwa rok, chyba, że umowa spółki stanowi ustanowi dłuższy okres i licz się od dnia wyboru zarządu do chwili zatwierdzenia sprawozdania, bilansu, rachunku zysków i strat za ostatni rok ich urzędowania. Członkowie Zarządu mogą być w każdej chwili odwołani, lecz umowa spółki może ograniczyć to prawo do ważnych powodów, jak np. brak umiejętności kierowania spółką, nieuczciwość itp.

Organem kontrolnym spółki z o.o. jest Rada Nadzorcza lub Komisja Rewizyjna, albo oba te organy łącznie. Ze względu na indywidualne prawo kontroli wspólników zasadą jest, że organy te występują w spółce z o.o. fakultatywnie a więc z woli wspólników i wówczas powołanie ich następuje w umowie spółki. Natomiast samo powołanie składu osobowego takiego organu następuje w drodze uchwały wspólników. Wyjątek od tej zasady zachodzi w sytuacji, gdy spółka liczy więcej niż 25 wspólników a jej kapitał zakładowy przekracza 500,000 złotych (art. 213 §2 k.s.h). Konieczna jest wówczas uchwała wspólników powołująca taki organ wraz z jego składem osobowym. W takiej sytuacji organ ten musi być ustanowiony jeszcze przed zgłoszeniem spółki do rejestracji, w przeciwnym, bowiem razie Sąd Rejestrowy odmówi dokonania wpisu. W tym wypadku jest to, więc wymóg niezbędny do utworzenia spółki. Tak Rada Nadzorcza jak i Komisja Rewizyjna składają się, z co najmniej trzech członków wybieranych uchwalą wspólników na jeden rok o ile umowa spółki nie stanowi inaczej. Członkami i Rady Nadzorczej lub Komisji Rewizyjnej nie mogą być jednocześnie członkowie Zarządu, likwidatorzy i pracownicy spółki zajmujący stanowisko głównego

księgowego, radcy prawnego, kierownika zakładu lub inne podlegające bezpośrednio członkowi zarządu.

Organem uchwałodawczym spółki jest Zgromadzenie Wspólników. Organ ten powstaje z chwilą podpisania przez wspólników umowy spółki. Musi on funkcjonować przed utworzeniem spółki z o.o., jego uchwały są, bowiem niezbędne przed zgłoszeniem spółki do rejestru w zakresie powołania Zarządu i organów kontroli, jeśli jest on niezbędny, a także do dokonania ewentualnej zmiany umowy spółki.

  1. Rejestracja spółki z o.o.

1). Z wnioskiem o wpis do rejestru handlowego występuje do Sądu Rejestrowego zarząd spółki. Do zgłoszenia zobowiązany jest cały zarząd, a więc w przypadku, gdy jest wieloosobowy wszyscy jego członkowie. Nie mogą wiec tego dokonać tylko niektórzy jego członkowie, chociaż zasada taka obowiązuje przy reprezentacji spółki z o.o. Do zgłoszenia spółki do rejestru sąd rejonowy nie może zmusić zarządu wpis, bowiem ma charakter konstytutywny, a więc spółka z o.o. jeszcze nie istnieje. przez fakt zarejestrowania spółka nabywa osobowość prawną.

2). Zgłoszenie spółki do rejestru wiąże kodeks handlowy ze spełnieniem szeregu warunków formalnych. Do zgłoszenia spółki wymaga się dołączenia:

    1. umowy spółki

    2. oświadczenia wszystkich członków zarządu, że udziały pieniężne zostały wpłacony i że przejście aportów na spółkę z chwilą jej zarejestrowania jest zapewnione

    3. jeżeli pierwsze władze spółki nie zostały już ustanowione w umowie spółki, dowód ich ustanowienia z wyszczególnieniem ich składu osobowego

Jednocześnie ze zgłoszeniem należy złożyć podpisaną przez zarząd listę wspólników z podaniem imienia i nazwiska (firmy) oraz ilości i wysokości udziałów każdego z nich.

Zarząd obowiązany jest zgłosić do rejestru handlowego wszelkie zmiany po wyższych danych celem dokonania wpisu. Do zgłoszenia spółki oraz zmian składu osobowego zarządu należy dołączyć skreślone wobec sądu albo uwierzytelnione notarialnie wzory podpisów członków zarządu.

3). Sąd Rejestrowy bada te wszystkie dane a w przypadku wykrycia braków wzywa do ich usunięcia. Jeżeli braki nie zostaną usunięte odmawia zarejestrowania spółki. Sąd Rejestrowy bada czy umowa spółki obejmuje wszystkie postanowienia obligatoryjne i czy jej treść nie narusza bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa.

4). Wpis spółki do rejestru handlowego obejmuje szereg danych a mianowicie:

  1. Firmę, siedzibę i adres spółki

  2. przedmiot działalności spółki

  3. wysokość kapitału zakładowego

  4. postanowienia określające czy wspólnik może mieć tylko jeden czy więcej udziałów

  5. imiona i nazwiska członków zarządu oraz sposób reprezentowania spółki

  6. jeżeli przy zawiązaniu spółki wspólnicy wnoszą aporty - zaznaczenie tej okoliczności

  7. czas trwania spółki, - jeśli jest on ograniczony

  8. jeżeli umowa wskazuje pismo przeznaczone do ogłoszeń spółki - oznaczenie pisma

Jeżeli po zarejestrowaniu spółki stwierdzone zostaną braki wynikające z niedopełnienia przepisów prawa, sąd rejestrowy z urzędu lub na wniosek zainteresowanych wezwie spółkę do usunięcia braków i wyznaczy w tym celu odpowiedni termin. Jeżeli spółka nie uczyni zadość wezwaniu, sąd rejestrowy może nałożyć grzywnę. Jeżeli braki mają istotne znaczenie dla dalszego istnienia spółki i nie będą usunięte mimo upływu wyznaczonego przez sąd terminu, sąd ten może po wezwaniu zarządu spółki do złożenia oświadczenia wydać z urzędu

lub na wniosek zainteresowanych postanowienie o rozwiązaniu spółki. Z powodu tych braków spółka nie może być jednak rozwiązania, jeżeli od jej zarejestrowania upłynęło 5 lat.

7. Stan prawny spółki przed rejestracja spółki z o.o.

Wpis spółki z o.o. do rejestru handlowego ma charakter konstytutywny, stąd przed tym wpisem spółka z o.o. jeszcze nie istnieje. Działają już jednak przed zarejestrowaniem spółki założyciele, dokonując szeregu wstępnych czynności. Niekiedy są to czynności prawne, polegające np. na kupnie lub wynajmie lokalu dla przyszłej spółki, itp. Za podejmowane w tym czasie zobowiązania, osoby, które działały w imieniu spółki odpowiadają osobiście i solidarnie. Po zarejestrowaniu spółka z o.o. może te zobowiązania przejąć, co wymaga odpowiedniego postanowienia z umowie spółki z o.o. albo późniejszego zatwierdzenia dokonanych przed rejestracją czynności prawnych. Generalnie rzecz biorąc ocenia się w doktrynie stan prawny przed rejestracja spółki z o.o. jako spółkę cywilną.

8. Wspólnicy.

1). K.s.h. nie określa, kto może być założycielem spółki z o.o. Generalnie można przyjąć, że tę spółkę mogą założyć tak osoby fizyczne jak i prawne. Założycielem może być także spółka jawna, bo chociaż nie ma osobowości prawnej, to może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania. K.s.h zawiera jednak wyłączenie, że nie może być założycielem jednoosobowej spółki z o.o. inna jednoosobowa spółka z o.o. Dalsze wyjątki wynikają z innych aktów prawnych. I tak założycielem spółki z o.o. nie może być osoba fizyczna pozbawiona zdolności do czynności prawnych. W przypadku osób fizycznych ograniczonych w zdolności do czynności do czynności prawnych konieczna do założenia takiej spółki jest zgoda ich przedstawicieli ustawowych. W przypadku, gdy umowa spółki została zawarta bez takiej zgody, konieczne jest jej potwierdzenie przez przedstawiciela ustawowego przed zarejestrowaniem spółki. Jeśli natomiast spółka miałaby być jednoosobowa to w takim przypadku zgoda przedstawiciela ustawowego osoby ograniczonej w zdolności do czynności prawnych musi być udzielona jeszcze przed dokonaniem jednostronnej czynności prawnej będącej aktem założycielskim spółki.

2). Prawa i obowiązki wspólników można klasyfikować ze względu na różne kryteria. Ze względu na ich przedmiot można je podzielić na prawa i obowiązki majątkowe oraz niemajątkowe zwane inaczej korporacyjnymi.

Ze względu na źródło, z którego wynikają, można wyróżnić prawa i obowiązki wynikające z przepisów k.s.h oraz z umowy wspólników, w sytuacji, gdy przepisy kodeksy handlowego na to zezwalają.

Ze względu na sposób ich wykonywania można wyróżnić prawa i obowiązki kolektywne, wykonywane w drodze uchwał podejmowanych przez większość wspólników i mniejszościowe wykonywane przez odpowiednią mniejszość, obliczoną w stosunku do kapitału zakładowego spółki z o.o. oraz indywidualnie, wykonywane przez poszczególnych wspólników.

Do praw majątkowych należą:

  1. Prawo do udziału w zysku bilansowym, które wynika wprost z przepisów K.s.h. Opiera się ono na zasadzie, że w braku innych postanowień umowy spółki podział czystego zysku następuje proporcjonalnie w stosunku do udziałów wspólników. Umowa może także przewidywać uprzywilejowanie pewnych wspólników, polegające np. na podwyższeniu dywidendy lub zapewnieniu pierwszeństwa jej wypłaty. Umowa spółki z o.o. może

  2. pozostawić ogólnie uchwale wspólników rozporządzenie czystym zyskiem. W takim wypadku uchwała zapada bezwzględną większością głosów.

  3. Prawo do wynagrodzenia za dostarczone spółce powtarzające się świadczenia niepieniężne. Prawo to jest konsekwencja zastrzeżenia w umowie spółki z o.o. obowiązku nałożonego na określonego wspólnika wykonywania na rzecz spółki powtarzających się świadczeń niepieniężnych. Za powyższe świadczenie wspólnikowi należy się wynagrodzenie, które nie może przewyższać zwykłej ceny przyjętej w obrocie. Wypłacenie wyższej ceny rodzi solidarną odpowiedzialność członków zarządu lub likwidatora, którzy dokonali takiej wypłaty, a po stronie wspólnika obowiązek zwrotu nadpłaconego wynagrodzenia. Wynagrodzenie należy się wspólnikowi nawet wówczas, gdy bilans nie wykaże czystego zysku. Możliwy jest, więc przypadek, gdy wspólnik otrzyma to wynagrodzenie a nie uzyska dywidendy.

  4. Prawo wspólnika do rozporządzania jego udziałem. Zbycie lub zastawienie takiego udziału wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. Umowa spółki może wprowadzić w tym zakresie ograniczenia.

  5. Prawo do zwrotu wpłat na udział. Prawo to przysługuje wspólnikowi w przypadku obniżenia (redukcji) kapitału zakładowego, umorzenia udziałów z czystego zysku, nabycia przez spółkę własnych udziałów i przekształcenia spółki w spółkę akcyjną.

  6. Prawo do zwrotu dopłat. Prawo to przysługuje wspólnikowi w sytuacji, gdy dopłaty takie nie są potrzebne na pokrycie strat bilansowych w kapitale zakładowym, a równocześnie podjęta została uchwała wspólników w tym względzie. Zwrot dopłat może jednak nastąpić dopiero po upływie 3 miesięcy od ogłoszenia o zamierzonym zwrocie dopłat. Celem tego przepisu jest zwrócenie uwagi wierzycielom spółki na okoliczność zmniejszenia majątku spółki.

  7. Prawo uczestnictwa w podziale likwidowanego majątku spółki. Majątek spółki pozostały po zaspokojeniu wierzycieli lub zabezpieczeniu ich roszczeń rozdziela się pomiędzy wspólników w stosunku do ich udziału, z tym, że umowa spółki może regulować odmienny sposób zasady tego podziału.

Do podstawowych obowiązków majątkowych należą:

    1. Pokrycie udziału w gotówce lub aportami przed zarejestrowaniem spółki. Aporty powinny być rzetelnie oszacowane.

    2. obowiązek dokonywanie powtarzających się świadczeń niepieniężnych. Obowiązek dokonywania tych świadczeń może wynikać z umowy spółki i jest związany z określonym udziałem. W praktyce świadczenia te polegają najczęściej na dostarczaniu spółce surowców do jej działalności gospodarczej. W umowie spółki należy określić rodzaj i terminy świadczeń oraz ewentualne umowne odszkodowanie. Świadczenia te mają charakter ciągły i konkretny. Od powtarzających się świadczeń niepieniężnych zastrzeżonych w mowie spółki, należy odróżnić świadczenia, do których wykonania wspólnik zobowiązał się w dodatkowej umowie zawartej ze spółką. Stosunek prawny powstały w ten sposób należy ocenić wg. przepisów kodeksu cywilnego a więc będzie to umowa sprzedaży, dostawy, o dzieło, najmu, dzierżawy itp.

    3. Obowiązek dokonywania dopłat. Źródłem tego obowiązku jest również umowa spółki, która może zobowiązać wspólników do dopłat, określając ich wysokość proporcjonalnie do udziałów. Za bezskuteczne należy uznać nierównomiernie obciążenie dopłatami niektórych tylko wspólników. Jeżeli umowa spółki nie przewidziała powyższego obowiązku, nałożenie go na wspólników wymaga zmiany umowy spółki. Dopłaty są wkładami przeznaczonymi na powiększenie kapitału obrotowego. Nie powiększają, więc udziałów wspólników i stanowiącego ich sumę kapitału zakładowego spółki. Decyzję w zakresie wysokości i terminów poszczególnych dopłat uchwalają wspólnicy. Możliwa jest, więc wielokrotna nawet uchwała wspólników, aż do wyczerpania określonej w umowie maksymalnej granicy dopłat. Wystarcza tu bezwzględna większość głosów z wyjątkiem postępowania likwidacyjnego, w toku, którego na dokonanie dopłat wymagana jest zgoda wszystkich wspólników. Umowa spółki może jednak określić dokładnie zarówno, kiedy można żądać dopłaty i w jakiej wysokości, jak i kiedy zapłata ma następować i jakie skutki pociąga za sobą nieuregulowanie dopłaty. Może także przyznać kompetencje w tym zakresie zarządowi lub innemu organowi spółki w miejsce uchwały wspólników.

    4. Obowiązek wyrównania ubytku w kapitale zakładowym, spowodowanego bezprawną wypłatą na rzecz wspólnika. Niedozwolona jest każda wypłata zarówno sprzeczna z prawem jak i z umową. Taka wypłata może polegać na zwrocie udziału lub części, na zwrocie dopłaty na wypłacie odsetek nienależnego zysku i może dotyczyć zarówno wypłat pieniężnych jak i zwrotu wkładów niepieniężnych lub wydania pewnych przedmiotów w szczególności towarów. Powyższy obowiązek przewidziany jest normą bezwzględnie obowiązującą.

    5. Obowiązek wyrównania brakującej części aportu. Obowiązek ten zachodzi wówczas, gdy wkłady niepieniężne (aporty) przyjęte były po cenie nadmiernie wygórowanej w chwili zawarcia umowy, a spółka popadła w niewypłacalność przed upływem 3 lat od jej zarejestrowania. Obowiązek ten obciąża nie tylko wspólnika, ale solidarnie także odpowiadają z nim, członkowie zarządu, którzy znając ten stan rzeczy zgłosili spółkę do rejestru.

Z kolei prawa niemajątkowe wynikają z faktu przynależności wspólnika do spółki. Stąd stosowana jest także nazwa prawa korporacyjne. Można tu wymienić:

  1. Prawo uczestnictwa i głosu na zgromadzeniu wspólników. Prawo to może być realizowane bezpośrednio przez samego wspólnika lub pośrednio przez pełnomocnika, jeżeli umowa spółki nie zawiera w tym względzie ograniczeń. Uchwały mogą zapadać na posiedzeniach wspólników, lub w drodze pisemnego głosowania, jeżeli wszyscy wspólnicy wyrażą na to zgodę na piśmie. Prawo głosowania podlega ograniczeniu w przypadku uchwał dotyczących odpowiedzialności wspólnika wobec spółki z jakiegokolwiek tytułu, przyznania im wynagrodzenia oraz umów i sporów pomiędzy wspólnikami a spółką. o ile umowa nie stanowi inaczej, na każde 500 złotych udziału przypada jeden głos, jednakże każdy ze wspólników musi posiadać przynajmniej jeden głos. Umowa spółki może ustalić, że jeden głos przypada na kwotę wyższą lub niższą, że wspólnik może mieć najwyżej pewną ilość głosów oraz, że określony wspólnik ma mieć większą ilość głosów niżby to wynikało ze stosunków udziałów.

  2. Prawo zaskarżania uchwał zgromadzenia wspólników. Prawo to wykonywane jest przez wspólnika na drodze wytoczonego przez niego powództwa.

  3. Prawo nadzoru. Zasadą jest, że prawo to przysługuje każdemu wspólnikowi, który realizuje je przez wgląd do ksiąg i dokumentów spółki, sporządzanie bilansu dla swego użytku i żądanie wyjaśnień od zarządu. Zasada ta obowiązuje zawsze wówczas, gdy w spółce nie powołano specjalnych organów nadzoru. W przypadku, gdy powołano radę nadzorczą lub komisję rewizyjną umowa spółki może wyłączyć indywidualną kontrolę wspólników. Wówczas wspólnicy realizują to prawo za pośrednictwem powołanych organów nadzoru.

  4. Prawo żądania wyłączenia wspólnika. Zasadą jest, że prawo to przysługuje z ważnych przyczyn wszystkim pozostałym wspólnikom, ale umowa spółki może to prawo przyznawać również mniejszej ilości wspólników. W obu jednak wypadkach wspólnicy ci muszą dysponować udziałami przewyższającymi połowę kapitału zakładowego.

Kodeks handlowy nie przewiduje obowiązków niemajątkowych obciążających wspólników. Obowiązki takie mogą natomiast wynikać z umowy spółki. Przykładowo można tu wymienić występujący w praktyce obowiązek sprawowania zarządu, nadzoru w spółce przez określonych w umowie wspólników

9. Organy spółki z o.o.

  1. Organem zarządzającym spółki jest zarząd. Spełnia on funkcje wykonawcze, podejmując decyzje w zakresie bieżącej działalności gospodarczej spółki, niezastrzeżone innym organom oraz reprezentuje ją na zewnątrz. Jeżeli zarząd jest wieloosobowy, a umowa spółki nie stanowi inaczej, k.s.h ustala następujące zasady regulujące wewnętrzne stosunki zarządu: każdy członek zarządu ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki, może prowadzić bez uprzedniej uchwały sprawy nie przekraczające zakresu zwykłych czynności spółki. Jeżeli jednak przed załatwieniem takiej sprawy choćby jeden z pozostałych członków zarządu sprzeciwił się jej przeprowadzeniu lub, jeżeli sprawa przekracza zwykły zakres czynności spółki, konieczna jest uchwała zarządu. Uchwały takie zapadają bezwzględną większością głosów obecnych. Kodeks handlowy ustala także zasady odnoszące się do sytuacji kolizyjnych, zachodzących pomiędzy członkami zarządu a spółką. I tak w razie sprzeczności interesów spółki z osobistymi interesami członka zarządu, jego małżonka, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia, członek zarządu powinien wstrzymać się od udziału w rozstrzyganiu takich spraw. Następną sytuację kolizyjną stanowi zakaz konkurencji ze spółką rozwiązany w ten sposób, że członek zarządu nie może bez zezwolenia spółki zajmować się interesami konkurencyjnymi, ani też uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik jawny lub członek władz. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej zezwolenia udziela organ powołany do ustanowienia zarządu.

  2. Organami kontrolnymi mogą być w spółce z o.o. rada nadzorcza lub komisja rewizyjna. Jak wskazano wyżej występują w spółce z o.o. w zasadzie fakultatywne a wyjątkowo obligatoryjne. Jako organ kontrolny rada nadzorcza wykonuje stały nadzór nad działalności spółki. Jej ustawowe kompetencje obejmują badanie bilansu oraz rachunku zysków i strat, zarówno, co do zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym, badanie sprawozdania zarządu i wniosków zarządu, co do podziału zysków i pokrycia strat oraz składanie zgromadzeniu wspólników dorocznego sprawozdania pisemnego z wyników tych badań. Dla wykonania tych czynności rada nadzorcza może przeglądać każdy dział czynności spółki, żądać od zarządu i pracowników spółki sprawozdań i wyjaśnień, dokonywać rewizji majątku, a także sprawdzać księgi i dokumenty. Każdy członek rady nadzorczej może samodzielnie wykonywać prawo nadzoru, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej. Ponadto radzie nadzorczej mogą być przyznane dodatkowe kompetencje wynikające z umowy spółki, a polegające na uzależnieniu określonych czynności zarządu od jej zezwolenia oraz na przekazaniu radzie nadzorczej prawa zawieszania w czynnościach poszczególnych lub wszystkich członków zarządu. Oprócz kompetencji nadzorczych k.s.h przewiduje dla rady nadzorczej jeszcze inne a mianowicie dotyczące zwoływania zgromadzeń wspólników w razie opieszałości zarządu, zaskarżania uchwał wspólników i reprezentacji spółki w sporach i umowach z członkami zarządu. Uchwały rady nadzorczej wymagają uprzedniego zaproszenia wszystkich jej członków a zapadają bezwzględną większością obecnych głosów, o ile umowa spółki nie stanowi inaczej i muszą być zaprotokołowane. Z kolei komisja rewizyjna wykonuje okresowy nadzór nad działalnością spółki polegający na badaniu bilansu, rachunku zysków i strat, sprawdzania i wniosków zarządu, co do podziału zysków lub pokrycia strat trybem i w zakresie przewidzianym dla wykonywania powyższych czynności przez radę nadzorczą. Komisja rewizyjna z wyników swego badania winna złożyć zgromadzeniu wspólników szczegółowe pisemne sprawozdanie. Jeżeli w spółce funkcjonuje jako organ kontrolny jedynie komisja rewizyjna, kompetencje jej mogą być umową spółki rozszerzone nawet do powierzenia jej stałego nadzoru nad działalnością spółki. Również niektóre z wyżej wymienionych dla rady nadzorczej, inne niż nadzorcze kompetencje, przysługują także komisji rewizyjnej. Identycznie także przedstawia się sposób podejmowania uchwał przez komisję rewizyjną. Zgromadzenie wspólników - w braku odpowiednich postanowień umowy - może uchwalić dla rady nadzorczej i komisji rewizyjnej regulamin, określający ich organizację i sposób wykonywania czynności.

  3. Organem stanowiącym w najważniejszych sprawach spółki jest zgromadzenie wspólników. Jego ustawowe kompetencje obejmują:

    1. Rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania, bilansu oraz rachunku zysków i strat za rok ubiegły i kwitowanie władz spółki z wykonania przez nie obowiązków.

    2. wszelkie postanowienia dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawieraniu spółki lub sprawowaniu zarządu albo nadzoru

    3. zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa oraz ustanowienie na nm prawa użytkowania

    4. nabycie i zbycie nieruchomości, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej

    5. zwrot dopłat

Ponadto uchwały wspólników wymaga nabycie dla spółki nieruchomości lub urządzeń służących do trwałego użytku za cenę przewyższającą ¼ część kapitału zakładowego, nie niższą jednak od 50.000 Złotych, jeśli umowa taka została zawarta przed upływem 2 lat od zarejestrowania spółki, chyba ze było to przewidziane w umowie spółki. Umowa spółki może rozszerzyć kompetencje zgromadzenia wspólników o inne jeszcze sprawy.

Zgromadzenia wspólników mogą być zwyczajne i nadzwyczajne. Zgromadzenie zwyczajne powinno odbyć się w ciągu czterech miesięcy po upływie każdego roku obrotowego dla rozpatrzenia i zatwierdzenia sprawozdania, bilansu oraz rachunku zysków i strat za rok ubiegły, powzięcia uchwały o podziale zysków lub pokryciu strat, jeżeli umowa spółki przekazuje te sprawy zgromadzeniu wspólników, udzielenia władzom spółki pokwitowania z wykonania przez nie obowiązków. Przedmiotem zwyczajnego zgromadzenia mogą być także i inne sprawy.

Zgromadzenie nadzwyczajne zwołuje się w przypadkach oznaczonych przepisami kodeksu handlowego a nadto, gdy organa lub osoby uprawnione do zwoływana zgromadzeń uznają to za wskazane.

Wspólnicy mogą brać udział w zgromadzeniu bezpośrednio lub za pośrednictwem pełnomocników, o ile umowa nie zawiera w tym względzie ograniczeń. Pełnomocnictwo musi być udzielone w formie pisemnej pod rygorem nieważności, dołączone do protokołu posiedzenia. Uchwały mogą być podejmowane na posiedzeniach lub w drodze pisemnego głosowania. Niektóre uchwały mogą być podejmowane tylko na posiedzeniach. Podejmowanie uchwał w głosowaniu pisemnym bez odbycia zgromadzenia może mieć miejsce wtedy, gdy wszyscy wspólnicy wyrażają zgodę na piśmie na postanowienie, które ma być powzięte, lub, gdy w taki sam sposób wyrażają zgodę na pisemne głosowanie. K.s.h. na ogół zadowala się przy podejmowaniu uchwał bezwzględną większością głosów, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej. W niektórych jednak wypadkach wymagana jest kwalifikowana większość głosów, z tym, że umowa spółki może zaostrzyć kwalifikowaną większość, aż do jednomyślności, a w sprawach zmian umowy zwiększających świadczenia wspólników lub uszczuplających ich prawa, wymagana jest nawet zgoda wszystkich wspólników, których to dotyczy.

Zasadą jest, że zgromadzenie wspólników jest ważne bez względu na ilość reprezentowanych na nim udziałów, chyba, że umowa spółki wymaga odpowiedniego minimum. Od tej zasady przepisy k.s.h przewidują kilka wyjątków, wymagających obecności wspólników reprezentujących odpowiednie minimum kapitału zakładowego lub nawet wymagających jednomyślności.

Porządek obrad zgromadzenia podany do wiadomości jego uczestnikom ma charakter wiążący. Poza tym porządkiem wspólnicy mogą podjąć uchwałę jedynie w sprawie zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia oraz uchwały o charakterze porządkowym. Jeżeli na zgromadzeniu reprezentowany jest cały kapitał zakładowy, a nikt nie zgłosi sprzeciwu, możliwe jest podjęcie uchwały w każdej sprawie, chociaż nie była ona objęta porządkiem obrad. K.s.h wiele uwagi poświęca zwoływaniu zgromadzeń, wyznaczając podmioty do tego uprawnione: w zasadzie zarząd, rada nadzorcza lub komisja rewizyjna, wspólnicy a nawet inna osoba, określając sposób działania tych podmiotów.

10. Ochrona praw mniejszości.

K.s.h. zapewnia specjalną ochronę prawną mniejszości wspólników reprezentujących 1/10 część kapitału zakładowego. Ochrona polega na:

  1. Prawie domagania się przez wspólnika lub wspólników zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia, a także umieszczenia na porządku dziennym obrad najbliższego zgromadzenia poszczególnych spraw, przy czym prawo to może przyznać wspólnikom reprezentującym mniej niż 1/10 część kapitału zakładowego. Prawo to wspólnicy wykonują przez zgłoszenie żądania do zarządu spółki a w przypadku jego nie uwzględnienia wykonują je sami na podstawie upoważnienia sądu rejestrowego. W drugim wypadku, jeżeli w ciągu dwóch tygodni od daty przedstawienia żądania zarządowi nadzwyczajne zgromadzenie nie będzie zwołane, sąd rejestrowy może po wezwaniu zarządu do złożenia oświadczenia, upoważnić do zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia tych wspólników, którzy wystąpili z takim żądaniem. Sąd wyznacza wówczas przewodniczącego tego zgromadzenia. Zgromadzenie wspólników spółki z o.o. zwołane przez mniejszość bez zezwolenia sądu rejestrowego, nie jest uprawnione do powzięcia uchwał wiążących spółkę. Przewodniczącym nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników, zwołanego z upoważnienia sądu nie może być osoba nie będąca wspólnikiem.

  2. Prawie żądania wyznaczenia przez sąd rejestrowy biegłych dla zbadania rachunkowości oraz działalności spółki.

11. Reprezentacja spółki z o.o.

Spółkę reprezentuje zarząd oraz prokurenci lub pełnomocnicy. W odniesieniu do zarządu obowiązują następujące zasady. Zakres reprezentacji jest szeroki, obejmuje, bowiem wszystkie czynności sądowe i pozasądowe związane z prowadzeniem jakiegokolwiek przedsiębiorstwa handlowego, nie wyłączając zbywania i obciążania nieruchomości, ustanawiania i odwoływania prokury. Powyższy zakres nie obejmuje jednak prawa zbycia lub wydzierżawienia przedsiębiorstwa albo ustanowienia na nim prawa użytkowania, to, bowiem należy do wyłącznych kompetencji zgromadzenia wspólników. Jeżeli zakres reprezentacji został w umowie spółki ograniczony jest to skuteczne tylko wobec spółki, natomiast nie wywołuje to skutków prawnych wobec osób trzecich. Jeżeli umowa inaczej nie stanowi, a zarząd jest wieloosobowy zasadą jest reprezentacja czynna łączna, wykonywana przez dwóch członków zarządu lub jednego członka łącznie z prokurentem, nie obejmuje to wspólnika mającego tylko prawo do podpisu w zastępstwie członka zarządu.

12. Przyczyny uzasadniające rozwiązanie spółki z o.o.

Spółka wchodzi w stadium rozwiązania w chwilą zaistnienia jednej z przyczyn, które to uzasadniają. Samo natomiast rozwiązanie spółki następuje dopiero z chwilą wykreślenia spółki z rejestru handlowego. Następuje to po przeprowadzeniu obligatoryjnej likwidacji spółki w przypadku zaś upadłości spółki, po ukończeniu postępowania upadłościowego, które zastępuje postępowanie likwidacyjne. Przyczynami uzasadniającymi rozwiązanie spółki są:

  1. Przyczyny przewidziane w umowie spółki. W praktyce będzie to najczęściej śmierć wspólnika lub jego niezdolność do prowadzenia spraw spółki, upadłość wspólnika, straty w kapitale zakładowym spółki, wypowiedzenie umowy przez wspólnika. Przyczyna przewidziana umową przestaje nią być przez zmianę umowy, która musi być dokonana przed zaistnieniem tej przyczyny. Jeżeli taka przyczyna już zaszła, spółka wchodzi w stadium likwidacji i każdy wspólnik ma roszczenie o przeprowadzenie likwidacji. Odtąd tylko jednomyślna zgoda wspólników może doprowadzić do pierwotnego stanu.

  2. Stwierdzona protokołem notarialnym pod rygorem nieważności uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki lub przeniesieniu siedziby spółki za granicę

  3. Ogłoszenie upadłości spółki

  4. Inne przyczyny przewidziane w kodeksie handlowym. Ma to miejsce w przypadku orzeczenia sądowego, gdy po stwierdzeniu istotnych braków w zarejestrowani spółki, zarząd mimo wezwania sądu braków tych nie usunie. W orzecznictwie sądowym ustalono w związku z tym, że zaprzestanie produkcji przez spółkę z o.o. nie jest brakiem uzasadniającym rozwiązanie spółki z urzędu przez sąd rejestrowy. Dalszą przyczynę stanowi żądanie rozwiązania spółki złożone przez wspólnika lub członka władz spółki, jeżeli osiągnięcie celu spółki stanie się niemożliwe lub z innych ważnych powodów. Na tym tle ustalono w orzecznictwie sądowym, że ważna przyczyna rozwiązania spółki z o.o. istnieje wtedy, gdy w szczególnie jaskrawy sposób władze spółki w oparciu o większość wspólników pozbawiają wspólnika tak istotnych umownych lub ustawowych jego uprawnień, że dalsze jego w niej uczestnictwo staje się dla niego bezprzedmiotowe, wystąpienie zaś ze spółki lub zbycie udziału za cenę, odpowiadającą jego wartości jest dla wspólnika niemożliwe, a odzyskanie powyższych uprawnień w innej drodze - nadzwyczaj utrudnione. Równocześnie przyjęto, że odmowa wbrew umowie spółki, zatrudnienia w niej wspólnika, jeśli jest połączona z pozbawieniem go w ciągu szeregu lat udziału w zyskach, które są rozdzielane w formie różnych dodatków do wynagrodzeń pomiędzy wspólników zatrudnionych w spółce, może stanowić ważną przyczynę rozwiązania spółki z o.o. na żądanie pokrzywdzonego wspólnika. Możliwe jest także rozwiązanie spółki, jeżeli jej działalność naruszając prawo zagraża interesowi państwa.

13. Przebieg postępowania likwidacyjnego.

Likwidacja spółki ma charakter obligatoryjny i nie może być wyłączona ani umową ani uchwałą wspólników. W czasie likwidacji spółka zachowuje osobowość prawną i nadal funkcjonuje pod swoją firmą z dodatkiem określenia „w likwidacji”. Do spółki w okresie likwidacji stosuje się przepisy o władzach spółki, prawach i obowiązkach wspólników oraz inne przepisy dotyczące spółki z o.o. o ile nic innego nie wynika z przepisów o likwidacji.

Celem likwidacji jest ochrona interesów wierzycieli spółki oraz zabezpieczenie interesów wspólników. Ochrona wierzycieli została zabezpieczona w różnorodny sposób. Służy temu przede wszystkim zakaz wypłacania wspólnikom w toku likwidacji zysków, przed spłaceniem wszystkich zobowiązań spółki. Dalej zabezpiecza się interesy wierzycieli przez postępowanie konwokacyjne, polegające na wezwaniu wierzycieli do zgłoszenia swych pretensji w ciągu trzech miesięcy od ostatniego z trzech wymaganych w tym wypadku ogłoszeń. Również powyższemu celowi służy postanowienie zgodnie, z którym podział pomiędzy wspólników majątku, pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli, nie może nastąpić przed upływem 6 miesięcy od daty ostatniego ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli. Po tym okresie wierzyciele spółki, którzy roszczeń swych nie zgłosili we właściwym terminie, ani nie byli spółce znani, mogą żądać zaspokojenia swych należności tylko z majątku spółki jeszcze nie podzielonego. Wreszcie ważny jest wymóg, aby sumy potrzebne do zaspokojenia lub zabezpieczenia wierzycieli znanych spółce, którzy nie zgłosili się lub, których wierzytelności nie są jeszcze płatne albo są sporne, były złożone do depozytu sądowego.

Z kolei zabezpieczanie interesów wspólników zostało zapewnione przez takie unormowania postępowania likwidacyjnego, które mają nie dopuścić w jego toku do nieuzasadnionego pomniejszenia majątku spółki. Z majątku spółki mogą być, bowiem zaspokojone tylko w pełni uzasadnione wierzytelności wierzycieli spółki. Pozostały majątek dzieli się pomiędzy wspólników w stosunku do ich udziałów, z tym, że umowa spółki może wskazać inne zasady podziału tego majątku. Równocześnie obowiązuje zasada, że w toku likwidacji dopłaty mogą być uchwalone tylko za zgodą wszystkich wspólników, co również chroni ich interesy.

Likwidację przeprowadzają likwidatorzy. Zasadą jest, że likwidatorami są członkowie zarządu. Od tej zasady mogą występować dwa wyjątki. Pierwszy obejmuje likwidatorów powołanych umową lub uchwałą wspólników. Drugi wyjątek obejmuje likwidatorów powoływanych przez sąd w przypadkach, gdy orzeka on o rozwiązaniu spółki. Pierwsza kategoria likwidatorów może być odwołana na mocy uchwały wspólników, chyba, że umowa stanowi inaczej. W przypadku drugiej kategorii, likwidatorów może odwołać tylko sąd z ważnych powodów i na wniosek zainteresowanych i w tym wypadku mianuje na ich miejsce innych. Równocześnie sąd określa wysokość wynagrodzenia mianowanych przez siebie likwidatorów.

Postępowanie likwidacyjne rozpoczyna się od zgłoszenia przez likwidatorów do rejestru handlowego: otwarcia likwidacji, imion i nazwisk likwidatorów, sposobu reprezentowania spółki przez likwidatorów i wszelkich w tym względzie zmian, nawet gdyby nie nastąpiła żadna zmiana w dotychczasowej reprezentacji spółki. Do zgłoszenia należy dołączyć skreślone wobec sądu albo uwierzytelnione notarialnie wzory podpisów likwidatorów. Wpis likwidatorów ustanowionych przez sąd i ich wykreślenia w przypadku ich odwołania, następuje z urzędu. Likwidatorzy podlegają przepisom odnoszącym się do zarządu spółki. Likwidatorzy sporządzają bilans otwarcia likwidacji, przedkładając go zgromadzeniu wspólników do zatwierdzenia. Po upływie każdego roku mają obowiązek składać wspólnikom sprawozdanie i bilans za okres ubiegły. Bilans likwidacyjny obejmuje wszystkie przedmioty według ich wartości zbywczej. Likwidatorzy mają zakończyć interesy bieżące spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i spieniężyć majątek spółki. Nowe interesy mogą zawierać tylko wówczas, gdy jest to potrzebne do ukończenia dawnych. Nieruchomości mają być zbywane przez publiczną licytację, a z wolnej ręki jedynie z mocy uchwały wspólników i po cenie nie niższej od uchwalonej przez wspólników. Likwidatorzy są obowiązani stosować się do uchwał wspólników. Ustanowieni przez sąd likwidatorzy obowiązani są stosować się do jednomyślnych uchwał wspólników oraz tych osób, które spowodowały ich ustanowienie.

Wspólnicy, którzy po upływie terminu sześciomiesięcznego otrzymali w dobrej wierze przypadającą na nich część majątku spółki, nie są zobowiązani do jej zwrotu celem pokrycia należności wierzycieli.

Po ukończeniu likwidacji i po zatwierdzeniu ostatecznych rachunków przez zgromadzenie wspólników, likwidatorzy ogłaszają sprawozdanie likwidacyjne i składają je sądowi rejestrowemu z jednoczesnym zgłoszeniem wniosku o wykreślenie spółki z rejestry handlowego. Dopiero po wykreśleniu spółki z rejestru - jej majątek należy do wspólników. Księgi i dokumenty rozwiązanej spółki oddaje się na przechowanie osobie wskazanej umową spółki lub uchwałą wspólników. W braku takiej osoby - przechowawcę wyznaczy sąd rejestrowy. Z upoważnienia sądu rejestrowego wspólnicy i osoby zainteresowane mogą przeglądać te dokumenty.

14. Likwidacja a upadłość spółki.

Upadłość spółki z o.o. zastępuje jej likwidację. Możliwe jest jednak ogłoszenie upadłości spółki będącej w likwidacji. Podstawę ogłoszenia upadłości stanowi zaprzestanie przez spółkę płacenia długów, z tym, że nie może to być krótkotrwałe wstrzymanie płacenia długów na skutek przejściowych tylko trudności oraz przypadek, gdy majątek spółki nie wystarcza na zapłacenia długów. Ogłoszenia upadłości może żądać może dłużnik oraz każdy jego wierzycieli, a także każdy, kto ma prawo reprezentować spółkę sam lub łącznie z innymi osobami, a jeśli spółka jest w stanie likwidacji każdy z likwidatorów. Osoba uprawniona do reprezentowania spółki obowiązana jest zgłosić do sądu wniosek o ogłoszenie upadłości w ciągu dwóch tygodni od dnia zaprzestania płacenia długów lub od dnia ujawnienia, że majątek spółki nie wystarcza na zaspokojenie długów, chyba, że spółka wniosła podanie o otwarcie postępowania układowego. Zaniedbywanie tego obowiązku naraża taką osobę na odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez to wierzycielowi. Jeżeli obowiązek ten obciążał kilka osób, odpowiadają one solidarnie. W przypadku ogłoszenia upadłości, rozwiązanie spółki następuje dopiero po ukończeniu postępowania upadłościowego. Jednakże nie rozwiązuje się spółka, gdy postępowanie kończy się układem lub zostaje z innych przyczyn, uchylone lub umorzone.

Bibliografia:

    1. „Rzeczypospolita” - `Prawo, co dnia'

    2. Kodeks Spółek Handlowych

    3. „Prawo Spółek” - S. Włodyka Kraków



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Polski system ubezpieczeń społecznych po reformie (21 stron) 2RCZJL4CV7FDMU3PV6QG2D2V6HWGUI7GRVGUIWY
Motywowanie (21 stron) LUFUMEORIUACU52GC5ARCGNNBDGQKLOSXB3KKNI
Pytania i zagadnienia, Pytania z finansow przedsiebiorstw (21 stron)
marketing w polskich spółkach giełdowych (7 stron) MXSYNDIVEYAVS4VXHYLGKKG2TL662M2DVMC2XJI
Bank światowy (21 stron)
plan marketingowy petro (21 stron) bb6ooidppzsk6jt75jfkof5uti4zdqwrobynemy BB6OOIDPPZSK6JT75JFKOF5
międzynarodowe stosunki gospodarcze zagadnienia (21 stron) qoo7uf3krcecmsbf6ns5s5yceinngxp6llii5cq
Funkcjonowanie giełdy papierów wartościowych (21 stron) WRKHM2SAOAT6XZF2D3YWLADJY7PQX6AD7M56KGY
Handel zagraniczny (21 stron)
Plan marketingowy - spółka mleczarska (9 stron)(1), Studia, Marketing
Spółka jawna (7 stron), studia prawnicze, 4 rok, prawo handlowe

więcej podobnych podstron