ROŚLINY NIŻSZE

analiza diatomologiczna: badania szczatków roslin niższych

okrzemek, chryzofity, wiciowce, sinice, otwornice, promienice

analiza diatomologiczna

eutroficzne (wiecej)

oligotroficzne (mniej)

dystroficzne (mniej)

stenotermiczne - występują małe wahania temp

eurytermiczne - występują duze wahania temp

1. okrzemki

- jednokomórkowe glony żyjące w wodzie, pojedynczo lub w koloniach

wytwarzaja krzemionkowe pancerzyki o rozmaitych kształtach, które często

zachowuja się w osadach organogenicznych

pancerzyki ich składaja się z denka i wieczka

wielkość - od 4 mikrometrów

zyja we wszystkich zbiornikach słono- i słodkowodnych,

a także, chociaz mniej licznie w środowiskach wilgotnych, okresowo wysychających, na skałach, w jaskiniach, na mchach w glebie

w wodzie zyja swobodnie jako planktony, lub przyczepiaja się jako porosla do innych

roślin, dna zbiornika, kamieni

w większości zbiorników sa liczne i rozmaite, często zachowuja się w stanie kopalnym

- zastosowanie

skład gatunkowy wskazuje na przepływowość zbionika:

sklad zespolu okrzemek kopalnych na ogół dobrze odzwierciedla skład żyjącego

zespołu, chociaz zdarza się, ze zaleznie od wielkości i kształtu mogą być selektywnie wynoszone ze zbiornika przez przepływajaca wode lub ulegac rozpuszczeniu przed osadzeniem się na dnie.

Niektóre okrzemki lubią życ w środowiskach bez przepływu wody, inne nie

Wskaźnik temperatury:

* przy rekonstrukcji klimatu najcenniejsze sa nieliczne gatunki stenotermiczne,

tolerujące male wahania temperatury, wśród których wyroznia się formy ciepłolubne i

zimnolubne

* najliczniejsze sa gatunki eurytermiczne znoszące b duze zmiany termiczne i w

związku z tym szeroko rozpowszechnione

* okrzemki zamieszkują tez środowisko wilgotne (np. mchy)

wskaźnik kwasowości zbiornika

poszczególne gatunki okrzemek sa dobrymi wskaźnikami kwasowości zbiornika,

możne określic nawet małe wahnięcia stopnia kwasowości

alkalibiotyczne - wystepują przy ph powyżej 7

alkalifilne

obojętne - ph około 7

acidofilne

wskaźnik stopnia zasolenia zbiornika

okrzemki sa doskonałym wskaźnikiem stopnia zasolenia wody, gdyz wiele gatunków

jest scisle związanych z odpowiednim stężeniem soli w wodzie

jezioro Emskie, wskaźnik zasolenia wody

euhaloby - gatunki typowo morskie (30-40 %o)

mazohaloby - w zatokach, w zbiornikach słonawowodnych (zasolenie 5-20 %o)

oligohaloby - w wodzie słodkiej

wskaźnik rozwoju lini brzegowej morza, pływy i odpływy

Stosunek ilości okrzemek planktonicznych do poroślowych słuzy często jako wskaźnik zmian głębokości zbiornika. Duzo planktonicznych - głęboko

Badanie złóż gliny

Tam też są znajdowane okrzemki, bada się tez znalezioną ceramikę

Pancerzyki okrzemków pękają dopiero w temp 700'C

Bada się wiec czy ceramika jest z miejscowej gliny

Żyzność zbiornika

Bogactwo gatunkowe i ilościowe okrzemek zalezy przede wszystkiem od stopnia

żyzności zbiornika

najliczniej występują w zbiornikach eutroficznych, mniej w oligotroficznych i

dystroficznych. Wysoka zawartość weglanów w wodzie, a także obfitość

kwasów humusowych sa dla nich niekorzystne

obfitość okrzemek zachowanych w stanie kopalnym może być wskaznikiem

eutrofizacji. Poza tym odmienny jest skład gatunkowy zespołów okrzemek w

jeziorach o roznej żyzności.

dekantacja, flotacja

2. wioślarki

wielkość do 2 mm

bardzo czułe na zmiany zachodzące w wodzie

większość zyje w wodzie słodkiej i słonawej

w materiale archeologicznym pozostają fragmenty chitynowe

chityna znosi skrajnie kwaśne środowisko, w przeciwieństwie do krzemionki

ustala się różnorodność i liczebność (osobniki)

co się bada?

Zmiany limnologiczne - żyzności jezior

Jeziora oligomorficzne, eutroficzne, dystroficzne

Jeziora oligomorficzne

Mają najmniej zawartości organiczne - skąpe osady org, duza przejrzystość

W I formie, po wytworzeniu się zbiornika

Np. stawy w Dolinie V Stawów Polskich - organika się tam nie rozwija bo jest zimna

woda i skalne podłoże

jeziora eutroficzne

bardzo zarośnięte, często te jeziora staja się bagnami, torfowiskami, terenami suchymi

porownuje się strefy przybrzeżną i litoralną

strefa litoralna - przybrzezna, najgęściej zamieszkała

najbardziej komfortowe warunki

strefa pelagiczna

1 psammon

2 peryfiton

3 neustron

4 plankton

5 bentos

jeziora dystroficzne

teren bardzo zakwaszony lub b zasadowy

badania:

fazy rozwoju (badanie populacji)

np. badamy co było powodem kryzysu populacji

współczynnik różnorodności i równomierności

liczba gatunków i liczebność ich przedstawicieli - harmonijny lub zakłocony rozwój

biocenozy

żyzność i zasobność zbiornika - zmiany frekwencji

wskaźnik poziomu wody w jeziorze - ILL

stosunek wioślarek pelagicznych - planktonowych (glw Bosminidae i Daphnidae) do

wioślarek litoralnych (zyjących wśród roślin strefy litoralnej - glw. Chydroridae)

planktonowych wiecej gdy się podniesie poziom wody

3. glony

poszczególne gatunki chryzolitów maja rozne wymagania ekologiczne i mogą być wskaźnikiem stopnia eutrofizacji jeziora, a także temperatury wody. Obecność sinic wskazuje na alkaliczne środowisko, sa tez znane formy wskazujące na istnienie gospodarki rolnej lub lokalnego pozaru torfowiska.

4. wiciowce

autotrofy, jednokomórkowce, kuliste, kalcytowe pancerzyki składające się z wielu płytek (kokkolity), które po obumarciu komorki oddzielaja się od siebie i opadaja na dno płytki, znane od kredy

wiciowce zyja glw w morzu, występują w wodach płytkich i w przypowierzchniowej czesci wod głębokich, gdyz wymagaja dostępu swiatla do fotosyntezy

w przeciwieństwie do okrzemek które sa charakterystyczne dla wod zimnych, wiciowce sa charakterystyczne dla cieplych. Niektóre gatunki sa związane scisle z dana temperatura (waski zakres wymagan termicznych), warunkow naświetlenia, zasolenia, pradow oceanicznych.

---