ROMANTYCZNY RODOWÓD KMICICA.

Każda epoka czerpie wzorce z wcześniejszych ideałów . Może jednak je odrzucić w całości jako „przeżytek” , ale tylko w oparciu o doświadczenia poprzedników i w skutek własnych potrzeb . Często choć część z tych doświadczeń jest wchłanianych przez nowe pokolenia , gdyż one są podstawą wychowawczą „młodych”. Odzwierciedleniem tej tezy są „główni bohaterowie” występujący w literaturach danych epok. Prześledźmy przenikanie tych wartości na przykładzie Jacka Soplicy z „Pana Tadeusza” i Andrzeja Kmicica z „Potopu”.

Młodość obu postaci przebiegła bardzo burzliwie . Byli szlachcicami o burzliwych temperamentach i w połączeniu z dużą odwagą , inteligencją , oraz coraz większą pewnością siebie doprowadziło ich to na same dno swego „jestestwa”. Jacek Soplica zabija Stolnika a Andrzej Kmicic pali Wołomontowice . Obaj odrzuceni przez społeczeństwo , ścigani przez prawo , okrzyknięci zdrajcami muszą przejść metamorfozę by odkupić swe dotychczasowe uczynki . Soplica staje się Robakiem . Rozpoczyna ciężką pracę , która ma doprowadzić do wybuchu powstania i wypędzenia Moskali z kraju . Kmicic wciela się w postać Babinicza i staje się żarliwym obrońcą Polski . Walczy w obronie Jasnej Góry , tępi zdrajców , nadstawia życia za króla . Jak widać bardzo podobne są lata młodości obu bohaterów , ale są i różnice . Robak przygotowując grunt pod przyszłe wystąpienie zbrojne w obronie polskości , za swą pracę nie oczekuje żadnej nagrody . Kmicic natomiast nie do końca pozbył się swego awanturniczego trybu życia : jest człowiekiem czynu , który zbrojnie występuje przeciw najeźdźcy i robi to , by w przyszłości uzyskać przebaczenie swojej ukochanej - Oleńki . I choć obaj otrzymują nagrodę - darowanie win młodości , to tylko Kmicic może z niej czerpać korzyści .

Kmicic - bohater pozytywizmu , który przeniesiony w czasy „potopu szwedzkiego” pokazuje drogę , jaką należy kroczyć ku niepodległości . Po metamorfozie , która jest również metamorfozą , jaką ma przejść XIX wieczny naród polski , następuje okres ciężkiej walki z najeźdźcą ( zaborcą ) , by po zwycięstwie móc sycić się nagrodą - niepodległością Polski . Jest to jedno z nielicznych odstępstw od bohatera romantycznego w osobie Jacka Soplicy vel Robak , który z zaborcami walcz tylko dla samej idei .

---