Bogowie stworzeni przez ludzi

BOGOWIE SUMERU

Życie Sumerów rozwijało się pod przemożnym wpływem religii. Przedmiotem kultu była przede wszystkim stara sumeryjska trójca: Enlil, An i Enki, poza tym bóg słońca Utu, księżyca - Nanna i miłości - Inana.

[A]
ABA - bóg wegetacji niższej rangi
AMANAKI - inaczej Enki
AMAUSZUMGAKANA - inaczej Dunmuzi
AN - król bogów i pan niebios, pierwszy bóg wyłoniony z elemnetów nieba i ziemi, ojciec Enlila. Główne miejsce jego kultu w Sumerze to miasto Uruk
ANSZAR - prabóstwo uosabniające sferę niebios
ANUNNA - ogólne okreslenie "wielkich bogów" zrodoznych za sprawą Ana w początkowym okresie tworzenia wszechświata
ARURU - [inaczej: Nintu, Ninmah, Ninhursaga] - atropomorficzna forma pierwotnej "matki-ziemi", rodzicielka wielu bóstw, jedna z czterech tzw. bogów-stworzycieli
ASZIMBABBAR - inaczej Nanna/Nannara
ASZNAN - bogini ziarna
AZIMUA - bogini niższej rangi urodzona przez Ninhursangę dla uleczenia bólu ramienia boga Enki

[B]

BABA - córka Ana, małżonka Ningirsu lub Zababy w mieście-państwie Lagasz

[D]

DUDUDUH - bogini która pomagała Ninmah przy lepieniu z gliny modelu pierwszego człowieka

DUMUZI - [inaczej: Amauszumgalana, Uszumgalana, Kuliana]; bóg-pasterz, mąż Inany, w późniejszych czasach bóg wegetacji

[E]

ENBILULU - opiekum rzek i kanałów wodnych. Najprawdopodobniej syn Enlila i Ninlil lub też Enkiego i Damgalnuny [Damkiny]

ENKI - [inaczej: Nudimmud]; jeden z czterech bogów-stworzycieli, wałdca oceanu wód słodkich Abzu, opiekum rzemisła, bóg mądrości i magii. Syn Ana i Nammy. Główny twórca i organizator świata

ENKIMDU - opiekun rolnictwa oraz systemów nawadniania. Syn boga Enki

ENLIL - [inaczej: Nunamnir]; jeden z czterech bogów-stworzycieli, pan przestrzeni powietrznej i ziemi. Syn Ana i Ki. Żona jego to Ninlil [Sud]

ENSA'AG, ENSZAG, ENZAG - [inaczej: Ninzaga]; urodzony przez Ninhursangę dla uleczenia bólu boków boga Enki, pan kraju Cilmun. Jego małzonka to Ninsikila.

ENUL - bóg wystepujący czasem jako ojciec Nuski, posła Enlila

ERESZGUNA - [inaczej: Ninguna]; bogini pomocna Ninmah przy lepieniu pierwszego modelu człowieka

ERESZKIGAL - [inaczej: Gaszankigala]; władczyni świata podziemnego zmarłych, siostra Inany, małzonka Gugalany

EZINA - [inaczej: Asznan] - opiekunka zbóż

[G]

GASZANKIGALA - [inaczej: Ereszkigal]; władczyni świata podziemnego zmarłych, siostra Inany, małżonka Gugalany

GASZANA - [inaczej: Inana]

GASZANSZUBURA - [inaczej: Ninszubura]; posłanka i powiernica Inany

GESZTINNANA - pisarz krainy bez powrotu

GIBIL - bóg ognia i światła, syn Ana lub boga Enki

GUGALANA - małżonek Ereszkigal [Gaszankigala], sprawujący wraz z nią władzę w świecie podziemnym zmarłych. Ojciec Ninazu

[H]

HAJA - pierwszy małżonek Nidaby [Nisaby]

[I]

INANA - bogini miłości a zarazem wojny, jedna z siedmiu "roztrzygająca losy". Córka Ana lub też Nannara czy Enkiego. Małżonka boga-pasterza Dumuziego

INNIN - [inaczej: Inana; patrz. do góry]; imię to jest rzadko stosowane

ISIMU(D) - poseł i powiernik boga Enki

ISZKUR - bóg burzy, wiatrów i deszczu; syn Ana lub według innej tradycji - Enlila

[K]

KALKAL - bóg niższej rangi, strażnik bramy w Ekur - świątyni Enlila w Nippur

KULIANA - [inaczej: Dumuzi]; bóg-pasterz, nastepnie bóg wegetacji

KULLA - opiekun wyrobu cegieł

[L]

LAHAMA - grupa 50 bóstw zamieszkująca głębiny oceanu Engur, pozostająca na usługach boga Enki

LAHAREM - bóg trzody

LULAL - bóg opiekunczy

[M]

MESLAMTA-EA - jedno z bóstw świata podziemnego, byc może strażnik jego bram. Syn Enlila i Ninlil

MULLIL - [inaczej: Enlil, patrz Enlil]

MUSZDAMMA - opiekun budownictwa

[N]

NAMMA/NAMMU - prarodzicielka wielu bogów takich jak: Ana i Enkiego, twórczyni pierwszej formy człowieka wraz z ustaleniem jego przeznaczenia i natury

NANIBGAL - [inaczej: Nidaba, Nisaba]; matka Ninlil

NANNA(R) - [inaczej: Suen, Aszimbabbar]; bóg księżyca, jeden z siedmiu "roztrzygający losy", syn Enlila i Ninlil, ojciec boga słońca - Utu

NANSZE - opiekunka mórz i rybołóstwa morskiego, związana z wróżbiarstwem i objaśnieniem snów.

NAZI - bogini niższej rangi, zrodozna przez Ninhursangę dla uleczenia bólu gardła boga Enki

NERGAL -[inaczej: być może: Meslamta-ea ???]; bóg świata podziemnego i jego władca jako małżonek Ereszkigal, syna Enlila i Ninlil

NETI - odźwierny bram świata podziemnego

NIDABA/NISABA - [inaczej: Nunbarszegunu, Nanibgal]; opiekunka Sumerów, bogini mądrości, patronka pisma i pisarzy, bogini ziarna i trzciny, córka Ana i Urasz, małżonka Haji, matka Sud/Ninlil

NINAZU - bóstwo świata podziemnego, syn Enlila i Ninlil, ojciec boga wegetacji Ningiszzidy

NINBARA - bogini niższej rangi pomocna Ninmah przy lepieniu z gliny pierwszego modelu człowieka

NINDARA - małżonek Nansze/Nazi

NINGAL - małżonka Nanny/Nannary, matka Utu

NINGIRIDA - [inaczej: Ninkiri'udu]; bogini niższej rangi zrodzona przez Ninhursangę dla uleczenia bólu nosa boga Enki

NINGISZZIDA - bóg wegetacji, bóstwo świata podziemnego, syn boga Ninazu, wedłu jednej z tradycji traktowany jako ojciec Dumuziego

NINHURSANGA - [inaczej: Nintu]; antropomorficzna forma pierwotnej "matki-ziemi", rodzicielka wielu bóstw, jedna z 4 tzw. "bogów-stworzycieli"

NINIMMA - bogini niższej rangi pomocna Ninmagh przy lepieniu z gliny pierwszego modelu człowieka

NINISINA - pani miasta Isin, być może siostra Inany, niewolnica boga Ana, małżonka Pabilsanga

NINKASI - bogini niższej rangi urodzona przez Ninhursangę dla uleczenia bólu ust boga Enki

NINKIRI'UDU - bogini niższej rangi urodzona przez Ninhursangę dla uleczenia bólu nosa boga Enki

NINKURRA - córka boga Enki i Ninnissy/Ninmu, uwiedzina potem przez boga Enki, matka Uttu lub też Ninimmy

NINLIL - [wcześniej: Sud]; małżonka Enlila, matka boga Nannara

NINMADA - bogini niższej rangi pomocna bogini Ninmah przy lepieniu z gliny modelu pierwszego człowieka

NINMAH - [inaczej: Aruru]; pod imienię Ninmah wystepuje jako twórczyni modelu pierwszego człowieka wraz z ustaleniem jego zadań

NINMUG - bogini niższej rangi pomocna Ninmah przy lepieniu z gliny modelu pierwszego człowieka

NINMUGA - mistrzyni w obróbce kamieni, drzewa i metalu, opiekunka tego rzemiosła, czasem wystepuje jako siostra Inany

NINSIKILA - opiekunka kraju Dilmun, małzonka lub córka boga Enki

NINSZARA - bogini niższej rangi pomocna Ninmah przy lepieniu z gliny modelu pierwszego człowieka

NINSZUBURA - [inaczej: Gaszanszubura]; posłanka i powiernica Inany

NINTI - bogini niższej rangi urodzona przez Ninhursangę dla uleczenia żebra boga Enki, nazywana panią "miesięcy" (ciąży)

NINTINUGGA - bogini miasta Urubil

NINTULLA - bóstwo urodzone przez Ninhusangę dla uleczenia bólu skóry na głowie boga Enki; pan krjau Magan

NINUL - bogini wystepująca czasem jako matka Nuski, posła i powiernika Enlila (patrz też Enul)

NINUNU - bogini z Szurupak

NINURTA - bóg wojny i huraganu, syn Enlila i Ninmah

NUDIMMUD - przydomek, zastępcze imię boga Enki

NUMUSZDA - bóg miasta i krainy Kazallu

NUNAMNIR - przydomek, zastepcze imię boga Enlila

NUNBARSZEGUNU - [inaczej: Nidaba/Nisaba, Nanibgal]; matka Sud/Ninlil

  NUSKA - poseł i powiernik Enlila

P
PABILSANG - opiekun miasta Larak, syn Enlila, małżonek Ninisiny z Isin

S
SUD - opiekunka Szurupak, później małzonka Enlila z nowym imieniem Ninlil, matka Nannara
SUEN - [inaczej: Nanna(r), patrz Nanna(r)]
SUMUGAN / SUMUKAN - opiekun przyrody w kraju wyżynnym i na wysokim stepie, zwłaszcza dzikich zwierząt, syn boga Utu
SZARA - opiekun miasta-państwa Ummy, być może syn Inany
SZARUR - upersonifikowana i podniesiona do rangi bóstwa broń opiekuńcza boga Ninurty
SZERIDA - bogini światła i urodzaju, byc może małżonka Utu
SZUZIANNA  - bogini niższej rangi pomocna Ninmah przy lepieniu z gliny modelu pierwszego człowieka

U
UMUNDARA - [inaczej: Nindara, patrz Nindara]
URASZ - bogini "ziemia", według niektórych tradycji małżonka Ana, matka Ninisiny
USZUMGALANA - [inaczej: Dumuzi, patrz Dumuzi]
UTTU - bogini wegetacji, potem opiekunka tkactwa, córka Enki i Ninkurry
UTU - bóg słońca, syn Nannara i Ningal, brat Inany, małżonek Szeridy, jeden z grupy siedmiu bogów "roztrzygających losy", bóg sprawiedliwości i wróżbiarstwa

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Mezopotamia

ANU Bóg nieba, z którego świeci słońce i pada deszcz. Władca wszystkiego, strażnik porządku w świecie materialnym i niematerialnym. Gwiazdy są jego wojownikami, a Droga Mleczna jego prywatną autostradą. Anu mieszka wyłącznie w niebiesiach, odległy i niedostępny, rzadko ingeruje w ludzkie sprawy.

APSU Otchłań. Wody unoszące Ziemię. Gdy bogowie zostali stworzeni, hałas, jaki powodowali, przeszkodził Apsu, który poskarżył się swej matce Tiamat, która rozpoczęła wojnę z bogami i została zabita przez Marduka.

ANSZAR Ojciec Anu i wszystkich bogów. Jego małżonką jest jego siostra Kiszu. Anszar jest pierwiastkiem męskim, a Kiszu żeńskim, on jest niebem, a ona ziemią. Anszar poprowadził bogów na wojnę przeciw Tiamat.

EA Także ENKI "Pan Świętego Oka." Bóg wód, najwyższy bóg magii i wiedzy, patron sztuk. Wyrocznia. Przedstawia się go jako kozła z rybim ogonem lub człowieka z wodą spływającą z ramion. Żeniąc się z Ninhursag ("Panią Górą"), stworzył rośliny i dał ludziom rolnictwo.

ENLIL Bóg ziemi i wiatru. Pan losów ludzkich. Bóg, który osusza zalane tereny po wylewach Eufratu i Tygrysu; bóg, który sprowadza deszcz i który napełnia żagle statków i łodzi; bóg, który walczy z cierpieniem świata. Jego moc porusza wszystko, jest aktywnym pierwiaskiem poruszającym ziemię. Zesłał powódź, która zniszczyła wszystko oprócz Utnapisztima i jego rodziny. Można go odnaleźć w szalejącej burzy i w ruinach po wojnie.

ERESZKIGAL Bogini podziemi, małżonka Nergala. Czasem uważana za mroczny aspekt Isztar. Gdy Isztar zstąpiła do podziemi, by uratować Tammuza, Ereszkigal skłoniła ją do pozostawiania przy wszystkich siednmiu bramach świata podziemnego jakiegoś kawałka swojego ubioru lub insygniów; stojąc nago przy siómej bramie, isztar rzuciła się na Ereszkigal, lecz podobnie jak Samson pozbawiony włosów była bezsilna, Ereszkigal uwięziła ją w podziemiu, dopóki Ea nie uwolnił jej podstępem.

GILGAMESZ Podobnie jak Herkules, bóg-heros, w dwóch częściach boski, a w jednej ludzki. Historia jego przygód przetrwała na dwunastu tablicach z drugiego tysiąclecia przed naszą erą. Gilgamesz walczył z dzikim człowiekiem Enkiddu, którego potem oswoił. Mimo ostrzeżeń kapłanów i złych znaków na niebie, Gilgamesz i Enkiddu wyruszyli na wyprawę. Śmierć Enkiddu zainspirowała Gligamesza, by szukał nieśmiertelności, i po wielu przygodach odnalazł Utnapisztima, który przeżył Wielką Powódź, i wraz ze swoją zoną został przezeń obdarzony nieśmiertelnością.

ISZTAR; u Sumerów INANNA; u Egipcjan ASTARTE Największa spośród mezopotamskich bogiń-matek. Bogini płodności, seksu, księżyca i wojny. Władczyni nieba, pani smutku i bitew. Wspaniała kochanka i wspaniała matka. Gilgames, gdy przekonał się o bezwartościowości nieśmiertelności, wzgardził nią, by zapewnić sobie śmierć. Jej gwaizdą jest Wenus, a jej zwierzęciem kultowym - lew. Jej miłość jest zaborcza, a nawet śmiertelna. Egipska rzeźba przedstawia ją nagą, stojącą na lwei i trzymającą kwait lotosu, symbol życia. Jej kult obejmował symbole falliczne, prostytucję sakralną i umalowanych kapłanów przebranych za kobiety. W jej świątyni w Uruk kobiety odprawiały seksualne obrzędy na jej cześć. Kapłanka grała boginię; kapłan, który grał boga, był zabijany. Chrześcijanie zamienili ją w demona i jako o demonicy wspomina o niej Milton w "Raju utraconym".

KINGU Generał Tiamat w wojnie przeciw bogom. Strażnik tablic przeznaczenia, które zawierają boski plan dla całego kosmosu. Ninhursag użyła jego krwi do zrobienia pierwszego człowieka i stąd pochodzi buntownicza, demoniczna część natury ludzkiej.

MARDUK Wielki bóg Babilonu, Król Królów, Strażnik Prawa, Wielki Czarownik, Wielki Uzdrowiciel, zabójca Tiamat. Marduk to Porządek walczący z Chaosem, z którego to starcia wyłania się wszystko. Zwyciężając Tiamat, Marduk dał swiatu porządek. Gdy zdobył od Kingu tablice przeznaczenia, przyczepił je do swojej własnej piersi i w ten sposób poddał ziemię władzy bogów. Stela Hammurabiego ukazuje Marduka na jego tronie, w rogatym nakryciu głowy, dającego Hammurabiemu swoje berło i pierścień. Amoryci widzieli Marduka jako boga wiosny, swiatła słonecznego, ziół i drzew.

NEBO Także NABU Bóg pisma i mowy, rzecznik bogów. Zapamiętuje czyny ludzi na sąd poo śmierci.

NERGAL Bóg świata podziemnego, zniszczenia i plag, małżonek Ereszkigal. Wyrzucony z niebios, szturmował podziemia z czternastoma demonami tak długo, aż Ereszkigal zgodziła się go poślubić.

NINHURSAG Także MAAT "Pani Góra." Matka ziemia. Ulepiła z gliny pierwszego człowieka i ożywiła go krwią Kingu.

SZAMASZ Także BABBAR, UTU Słońce. Syn Sina, boga księżyca, brat i mąż Isztar. Wielki bóg sprawiedliwości. W Sumerze bóg wróżbiarstwa. Wróg ciemności i wszystkiego, co z niej pochodzi. Każdego dnia ludzie-skorpiony otwierają wrota jego wspaniałego pałacu, skąd Szamasz wyjeżdza na swoim rydwanie. Przejeżdza przez całe niebo, od horyzontu do horyzontu, widząc po drodze wszystko, co się dzieje na ziemi. Po zejściu poniżej horyzontu, wraca do swojego pałacu przez królestwo podziemi. Szamasz rząda sprawiedliwości od ziemskich władców i chroni ich poddanych, szczególnie tych biednych.

SIN Bóg księżyca. Mądry i skryty, wróg wszystkich złych duchów. Starzec z długą brodą, który każdej nocy leci poprzez niebo w swojej łodzi.

TAMMUZ Także DUMUZI Bóg zbiorów. Bóg, który umiera i rodzi się na nowo. Miłość do Isztar zanbiła go, i Isztar walczyła w świecie zmarłych z Ereszkigal, by przywrócić go światu żywych.

TIAMAT; dla agnostyków, LEVIATHAN Bogini pierwotnej głębi, Chaos, z którego Marduk stworzył świat. Przybrała postać smoka i pływała w pierwotnych wodach. Tiamat walczyła z bogami, rodząc smoki, sfinksy, ludzi-skorpionów i inne demony i potwory, które stanowiły jej armię. Marduk zabił ją, pokonując ją magią i potężnymi wiatrami. Rozkrajając ją na pół, Marduk rzucił jedną część w górę, tworząc niebiosa, a drugą w dół, tworząc ziemię.

ANAT Bogini miłości i wojny. Małżonka Baal-Haddada, któremu pomaga w bitwach.

ATHIRAT W Biblii ASZERA Matka bogów, małżonka Ela. Athirat namówiła Ela, by udzielił błogosławień-stwa świątyni Baal-Haddada po jego zwycięstwie nad Yammem, bogiem chaosu. Utożsamiana z Isztar.

BAAL-HADDAD "Potężny" "Ten, który sięga chmur." Syn Dagona, bóg zbóż. Szef boskiego zgromadzenia. Jest bohaterem Porządku przeciwskawionego Chaosowi. Jego bronią jest błyskawica i można go znaleźć w burzach i piorunach. Gdy przeciwstawił się Motowi, bogowi ziemi, został połknięty przez boga śmierci i zrzucony do podziemia, które po strasznej bitwie obrócił w ruinę. Na początku czasu Baal-Haddad walczył z Yammem i zwyciężył go, poddając wody Chaosu kontroli Porządku.

Termin "Baal" nie jest imieniem włąsnym,, lecz tytułem - oznacza "Pan". Zanć prawdziwe imię boga znaczało posiadać wielką moc, i dlatego prawdziwe imiona bóstw były często trzymane w sekrecie przez kapłanów. Dlatego do wielu lokalnych bogów ludzie zwracali się po prostu "Panie" - Baal. Baal z Biblii to najczęściej Baal Szamim, "Władca Niebios". W Kartaginie, kolonii fenickiej, ludzie czcili Baala Hammona lub Ammona, boga nieba i płodności, którego symbolem był baran. Bóg semickiego plemienia koczowniczego Zebulon był "Muchą", lub Baal (Beel)-Zebulem, co często wymawiano nieprawidłowo jako Beelzebub.

EL "Byk," Ojciec Ludzi, Dobry, Współczujący. Stwórca wszystkich rzeczy, najwyższy ze wszystkich bogów.

KATHIRAT "Uzdolnione" Pomniejsze boginie czuwające nad porodem.

MOT Bóg śmierci, rządzący światem podziemi.

ZDOLNY I POJĘTNY Boski rzemieślnik, patron rzemiosła i magii. Zrobił broń Baal-Haddada, którą walczył z Yammem, i zbudował świątynię, w której mieszkają Anat i Baal-Haddad.

YAMM (OCEAN )Także KSIĄŻĘ OCEAN, WŁĄDCA PRĄDÓW OCEANICZNYCH Bóg pierwotnego chaosu, podobny do Tiamat i Coatlicue. Wróg Baal-Haddada. Przed wielką bitwą z Baal-Haddadem, Yamm przeraził boskie zgromadzenie bogów i wysłał posłów, by domagali się okupu. Jego częścią miał być Baal-Haddad jako niewolnik. Baal- Haddad, wściekły, wygonił posłów z komnaty, biczując ich po pośladkach i pozbawiając wszelakiej godności. W ten sposób zaczęła się wojna.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Główni bogowie starożytnego Egiptu

ATUM - przedstawiany w postaci mężczyzny z koroną faraonów na głowie. W teologii miasta Heliopolis opisywany jako prabóg: pierwszy pagórek wyłoniony z praoceanu. RE (Ra) - bóg Słońca. Jego głowę zdobi dysk słoneczny. Kapłani miasta Heliopolis także istniała ten- złączyli jego kult z wcześniejszym kultem boga Amona. Tworzył pary z wieloma bogami. Był słońcem, które świeciło w południe, właścicielem barki, którą wszyscy bogowie płyną po niebie (czyli wewnątrz bogini Nut) każdego dnia ze wschodu na zachód z krainy życia do krainy umarłych. Płynęli, aby odrodzić siebie i świat dnia następnego, podtrzymać porządek kosmosu uosobiony w postaci bogini Maat. PTAH -przedstawiany jako mężczyzna z ogoloną głową, z berłem w ręku. W Memfis był uważany za boga-stwórcę całego świata mocą myśli i słowa. Jego świętym zwierzęciem był byk Apis. SOBEK - bóg-krokodyl, którego uważano, szczególnie w okresie XI i XII dynastii (dzieje Egiptu obejmują XXX dynastii), za stwórcę świata. ANUBIS - bóg zmarłych. Jego świętym zwierzęciem był czarny pies (prawdopodobnie błędnie uważany też za szakala). Anubis pomagał Ozyrysowi w świecie umarłych, gdzie prześwietlał myśli człowieka. TOT (Thot) = bóg Księżyca i władca czasu przedstawiany jako ibis, pawian albo człowiek z głową tych zwierząt. Uznany za wynalazcę pisma, stał się opiekunem pisarzy. Poczytywany był także za twórcę kalendarza. Kapłani z miasta Hermopolis widzieli w nim stwórcę całego kosmosu i bogów. ATON - tarcza słoneczna utożsamiana z wczesnym odzwierciedleniem boga słonecznego. Pojawił się w czasach XVIII dynastii; jeden z jej faraonów, zakochany w Atonie, przyjął imię Echnaton (tzn. "pożyteczny dla Atona"), założył nową stolicę religijną dla całego Egiptu i rozpoczął prześladowania kultu innych bogów. OZYRYS - władca świata umarłych i ich sędzia, przedstawiany często w postaci mumii. Każdy Egipcjanin chciał się z nim utożsamić po śmierci, aby przejąć jego moc zmartwychwstania (Ozyrysa zabił bóg Set, wskrzesili zaś inni bogowie przy pomocy bogini Izydy). HATHOR bogini nieba i uosobienie Wielkiej Macierzy, przedstawiana w dwóch postaciach: kobiety z dyskiem słonecznym na głowie między rogami albo jako krowa. Była okiem Horusa i okiem Re, łzami, z których powstał człowiek. Opiekunka kobiet rodzących i Drzewo Życia po śmierci. Utożsamiały się z nią żony faraonów. Inne boginie, jak choćby Maat, Izyda, Nut, Sachmet, Bastet, Neit, Seszat, Mut przejmowały jej cechy. Jako bogini Uto-Wadżet (atakująca kobra), była promieniami słońca: życiodajnymi i śmiercionośnymi, które symbolizował ureusz , noszony na czole przez władców. AMON - bóg o niebieskiej skórze i głowie zdobionej dwoma piórami. W rękach trzyma bicz i znak życia anch. Jego znaczenie rosło od XI dynastii, gdy Teby stały się stolicą Egiptu. Utrzymał wysoką pozycję przez ponad 200 lat, zwykle w parze Amon-Re. HORUS - przedstawiany jako sokół 1ub człowiek z jego głową. Uosabiał cały Egipt. Faraonowie utożsamiali się z Horusem i przejmowali różne jego imiona. Słońce i księżyc były jego oczami, stąd tytuł Pana Niebios. Horusa-faraona otaczały zwykle boginie: Nechbet (sęp) i Wadżet (kobra), które symbolizowały połączony Egipt Górny i Dolny oraz uosabiały Hathor SET - Pan Burzy, piorunów i pustyni. Jego świętym zwierzęciem był czworonóg (połączenie osła-antylopy-świni-psa). Możliwe, że był najważniejszym bogiem Egiptu przed I dynastią; zdetronizował go Horus (słynne są przekazy o ich walce). Zaczynając od XXV dynastii, staje się wcieleniem zła, utożsamiany z przeciwnikiem wszystkich bogów Egiptu i ludzi - wężem Apopisem. Wcześniej przedstawiano go, jak stoi w barce Re i przebija włócznią złego Apopisa. Możliwe, że Seta uważano za boga obcokrajowców, o których opinia była coraz gorsza. Pojawiło się przekonanie, że "Horus jest bogiem Egiptu, a Set wszystkich innych narodów". Miał być jedynym bogiem, który nie umrze. CHNUM - bóg z głową barana, lepił ludzi i bogów na kole garncarskim. Często łączony z Re. IZYDA - małżonka i mścicielka Ozyrysa, opiekunka świata, przedstawiana, podobnie jak Hathor, z dyskiem słonecznym. Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Bogowie greccy

*Chaos

*Uranos (Niebo) i * Gaja (Ziemia)

* Erynie

*Tytani * Cyklopi * Hekatonchejrowie

m.in. :Okeanos, *Giganci (m.in. Tyfon, Prometeusz)

Kronos i Rea

Hades, Posejdon, Demeter, Hestia,

ZEUS i Hera

[ bogowie olimpijscy ]

Hades - bóg podziemi Posejdon - bóg mórz

Hermes - posłaniec bogów Tyche - bogini szczęścia

Helios - bóg Słońca Hefajstos - bóg rzemiosła

Iris - posłanka bogów Hebe - bogini młodości

Eos - bogini jutrzenki Styks - bogini podziemi

Apollo - opiekun Muz Mojra - bogini przeznaczenia

Ares - bóg wojny Atena - bogini mądrości

Asklepios - bóg lekarzy Persefona - bogini śmierci

Higieja - bogini zdrowia Hypnos - bóg snu

Eros - bóg miłości Demeter - bogini urodzaju

Artemida - bogini łowów Afrodyta - bogini miłości

Bakchus - bóg winorośli Pajeon - bóg lekarzy

Selene - bogini Księżyca Hestia -bogini ogniska domowego

Hymenajos - bóg małżeństwa Nemezis - bogini losu

Nike - bogini zwycięstwa Tanatos- bóg śmierci

Temis - bogini sprawiedliwości Eol - bóg wiatrów

Boreasz - bóg wiatru północnego Pan - bóg kozłonogi

Notos - bóg wiatru południowego Ladon - bożek rzek

Zefir - bóg wiatru wschodniego Syleny - bożkowie rzek

Euros - bóg wiatru zachodniego Satyrowie - bożkowie lasów

Okeanos - bóg Oceanu otaczającego Ziemię

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Nimfy - boginie źródeł :

Najady - boginie wodne

Oready - boginie gór

Lejmoniady - boginie łąk

Driady - boginie lasów

Hamadriady - boginie drzew

Muzy - opiekunki sztuk

Kaliope, Klio, Euterpe, Taleja, Eufrozyna, Aglaja, Melpomena, Terpasychora, Erato, Polichymnia, Urania

Erynie - 3 strażniczki Hadesu; Elekto [Niestrudzona],Tyzyfone [Mścicielka], Megajra [Wroga]

Hory - boginie - strażniczki praw Eunomia - Praworządność Dike - Sprawiedliwość ;Eirene - Pokój

Mojry (Parki) - boginie przeznaczenia Kloto, Lachezis, Atropo

Charyty - boginie opiekuńcz: Aglaja ("Promienna"), Eufrosyne ("Rozumna") i Taleja ("Kwitnąca"). Gorgony- 3 siostry (córki Forkisa i Keto):Steno(Potężna),Euryale(Daleko Wędrująca),Meduza (Chytra)

Nereidy [50 do 100 sztuk]; m.in. Autonoe, Galatea, Tetyda

Menady [bachantki w orszaku Dionizosa].

Okeanidy (3 tysiące)

Hesperydy

Herosi - bohaterscy półbogowie

BOGOWIE RZYMU

Manes - duchy przodków

Geniusze - duchy siły męskiej

Junony - opiekunki siły żeńskiej

Lary - opiekunowie wieśniaków

Penaty - opiekunowie spiżarni

Westa -bogini ogniska domowego

Janus - bóg bram

Jupiter/Jowisz - bóg światła i wojny

Minerwa - bogini sztuki

Junona - bogini małżeństwa

Terminus - bóg miedz i granic

Consus - bóg żniw

Ops - bogini dostatku

Flora - bogini kwiatów

Venus - bogini ogrodów

Vertumnus - bóg sadów

Pomona - bogini owoców (jabłek)

Saturnus - bóg zasiewów

Faunus - bóg lasów

Fauna - bogini lasów

Silvianus - bóg lasów

Pales - bogini stad

Febris - bóg gorączki

Verminus - bóg robaków bydlęcych

Forculus - bóg drzwi

Cardea - bogini zawiasów u drzwi
Limentus - bóg progów

Ceres - bogini urodzaju

Prozerpina - córka Ceres

Diana - bogini polowania i przyrody

Feronia - bogini wyzwoleńców

Juturna - bogini wody

Neptun - bóg morza

Orcus - bóg podziemi

Mars - bóg wojny, stróż pól i urodzaju

Bellona - bogini wojny

Tellus Mater / Dea Dia - Matka Ziemia

Boskie personifikacje

Fides - Wierność

Concordia - Zgoda

Honos - Honor

Virtus -Męstwo

Spes- Nadzieja

Pudicitia - Wstydliwość

Clementia - Łagodność

Pax - Pokój

Iuventus - Młodość

Victoria - Zwycięstwo

Hilaritas - Wesołość

Marcurius - Handel

Bogowie greccy............................

Bogowie Azji Mniejszej :

Kybele - Bogini Matka

Mitra-irański bóg światłości-Sol Invictus

Baal - syryjski bóg słońca

Bogowie egipscy

Izyda

Ozyrys

Serapis

Bogowie Etrurii

Tini - bóg piorunów

Uni - bogini, królowa

Menfra - bogini mądrości

Charun - przewodnik do piekła

Mantus - król piekieł

Techulcha - bóg piekieł

------------------------

Tages - boski prawodawca

haruspikowie - kapłani - wróżbici

---