Sumaryczne równanie reakcji inwersji sacharozy katalizowanej jonami wodorowymi jest następujące:
/1/
sacharoza glukoza fruktoza
Właściwą reakcje inwersji poprzedza szybka reakcja typu:
/2/
gdzie S oznacza sacharozę. Stała równowagi tej reakcji, przebiegającej w roztworze rozcieńczonym, wyraża się wyraża się wzorem:
/3/
Kompleks
ulega następnie powolnej reakcji z cząsteczkami wody według równania:
/4/
Reakcja ta, jak wykazano, jest etapem limitującym szybkość procesu inwersji cukru.
Stąd też:
/5/
Ponieważ:
/6/
to:
/7/
Przyjmując jak poprzednio, że dla roztworów rozcieńczonych stężenie wody w układzie jest praktycznie stałe i oznaczając
, równanie /6/ można zapisać następująco:
/8/
Ponieważ jony
działają tylko katalitycznie, stężenie ich podczas przebiegu reakcji nie ulegnie zmianie.
Otrzymujemy zatem:
/9/
gdzie:
Po scałkowaniu równania /9/ w granicach odpowiednio od
do
i od 0 do t otrzymujemy:
/10/
Bieg reakcji inwersji sacharozy można śledzić metodą polarymetryczną mierząc zmieniającą się w czasie skręcalność optyczną wodnego roztworu sacharozy. Stałą szybkości reakcji k oblicza się wówczas z równania:
/11/
gdzie:
-kąt skręcania płaszczyzny polaryzacji światła przez roztwór sacharozy. W chwili
;
-kąt skręcania płaszczyzny polaryzacji światła przez roztwór sacharozy po czasie t;
-kąt skręcania płaszczyzny polaryzacji światła przez roztwór sacharozy po czasie nieskończenie długim.
Zaczerpnięte ze skryptu „Pracownia chemii fizycznej” Wydziału chemii UMK