"Iliada" Homera jako epos klasyczny

 Wiedza o Homerze

Homer - twórca starożytnych eposów "Iliady" i "Odysei".
Żył na przełomie IX i VIII w p.n.e. Pochodzenie i biografia Homera owiane są tajemnicą, pewne jest tylko imię. Najprawdopodobniej pochodził z greckiej wyspy Chios. Imię Homer oznacza ślepca, co dało podstawę do podań, że twórca był niewidomy.

 Kwestia homerycka.

Jest to spór uczonych, dotyczący autorstwa Iliady i Odysei. W XVII wieku zakwestionowano istnienie Homera - francuscy badacze twierdzili, że oba eposy wywodzą się z twórczości wędrownych śpiewaków. Późniejsza teza mówiła, że Iliada i Odyseja funkcjonowały jako twórczość ustna, a spisane zostały dopiero w VI w p.n.e. W wieku XIX jedno stronnictwo utrzymywało, że oba dzieła są zbiorami poematów różnych twórców, a przeciwni im badacze opowiadali się za autorstwem jednej osoby. Współcześnie twierdzi się, że autorem obu eposów był jeden i ten sam twórca.

 Cechy gatunku eposu - wyjaśnienie pojęcia epos.

Epos

Główny gatunek epiki od czasów powstania powieści.
Jest to rozbudowany utwór wierszowany, który ukazuje dzieje legendarnych lub historycznych bohaterów na tle wydarzeń przełomowych dla danej społeczności. W przypadku Iliady tłem fabuły jest wojna trojańska, natomiast bohaterowie legendarni to np.

	Achilles
	Agamemnon
	Parys
	Helena
	bogowie greccy

Źródłem eposu są mity i podania - Iliada np. wywodzi się z mitu o jabłku niezgody.

Cechy gatunkowe eposu

	Inwokacja czyli apostrofa umieszczona we wstępie utworu, skierowana do bóstwa z prośbą o pomoc w tworzeniu dzieła. W Iliadzie autor zwraca się do Muzy, bogini, która poddaje pieśni śpiewakom.
	Równoległość dwóch płaszczyzn świata bogów i świata ludzi. W Iliadzie fabuła przebiega w świecie bogów (bogowie także walczą po obu stronach konfliktu trojańskiego np.: Atena decyduje o zwycięstwie Achillesa nad Hektorem) i w świecie ludzi i ludzkich uczuć - dowodem jest miłość Parysa do Heleny.
	Narrator eposu ujawnia swoje uczucia tylko w inwokacji, potem jest obiektywny, wszechstronny i zdystansowany wobec wydarzeń.
	Wydarzenia są opisane stylem podniosłym i patetycznym.
	Opisy scen batalistycznych ( pojedynek Hektora z Achillesem).
	Porównanie homeryckie - jest to porównanie, którego drugi człon jest rozbudowany tak, że stanowią odrębną epizodyczną scenkę. Niezwykła plastyczność opisów osiągnięta przez bogactwo epitetów np: Szybkonogi Achilles - porównanie homeryckie składa się z jednego członu krótkiego a drugiego rozbudowanego w obraz przyrody np: "żołnierze padali jak liście z drzew". Cechą narracji jest tzw. retrada tzn. opóźnienie biegu zdarzeń przez zatrzymywanie się nad charakterystycznym dla epoki przedmiotem( np.: opis tarczy)
	Epizodyczność akcji - opisanie wydarzenia mniej istotnego, nie związanego z główną fabułą.
	Heksametr - wiersz oparty na ILO-CZASIE ( istnienie samogłosek długich i krótkich ) jest miarą rytmiczną, płynną , znakomicie dostosowaną do długich poematów epickich.
	Heksametr - to wers, który składa się z sześciu ( heks - sześć ) stóp metrycznych: daktyli lub spondejów (w każdym wersie powtarza się jednakowy układ sześciu stóp

---