15. System odniesień przestrzennych w Polsce (główne założenia i podstawa prawna).
Podstawa prawna:
ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 8 sierpnia 2000 r.
w sprawie państwowego systemu odniesień przestrzennych.
(Dz.U. nr 70 z dnia 24 sierpnia 2000 r. poz. 821)
Państwowy system odniesień przestrzennych stosuje się w pracach geodezyjnych i kartograficznych oraz w systemach informacji o terenie, wykonywanych do celów gospodarczych.
W pracach geodezyjnych, kartograficznych i w systemach informacji o terenie, wykonywanych do celów obronnych, dopuszcza się stosowanie systemu odniesień przestrzennych, wynikającego z międzynarodowych umów wojskowych.
Państwowy system odniesień przestrzennych tworzą:
geodezyjny układ odniesienia,
układ wysokości, w którym wyznacza się wysokości punktów względem przyjętego poziomu powierzchni odniesienia, stosowany w pracach geodezyjnych i kartograficznych,
układ współrzędnych płaskich prostokątnych, oznaczony symbolem "2000", stosowany w pracach geodezyjnych i kartograficznych, związanych z wykonywaniem mapy zasadniczej,
układ współrzędnych płaskich prostokątnych, oznaczony symbolem "1992", stosowany w mapach urzędowych o skali mapy 1:10.000 i skalach mniejszych,
Układ współrzędnych płaskich prostokątnych, oznaczony symbolem "1965", oraz lokalne układy współrzędnych mogą być stosowane do dnia 31 grudnia 2009 r.
GEODEZYJNY UKŁAD ODNIESIENIA
Geodezyjny układ odniesienia, zwany dalej "EUREF-89", jest rozszerzeniem europejskiego układu odniesienia ETRF na obszar Polski, w wyniku kampanii pomiarowej EUREF-POL 92, której rezultaty zostały zatwierdzone przez Podkomisję dla Europejskiego Układu Odniesienia (EUREF) Międzynarodowej Asocjacji Geodezji w 1994 r.
W EUREF-89 stosuje się Geodezyjny System Odniesienia 1980 (GRS 80), przyjęty na XVII Zgromadzeniu Generalnym Międzynarodowej Unii Geodezji i Geofizyki (MUGG) w Canberze, w grudniu 1979 r.
UKŁAD WYSOKOŚCI
Układ wysokości tworzą wartości geopotencjalne podzielone przez przeciętne wartości przyspieszenia normalnego siły ciężkości, zwane dalej "wysokościami normalnymi", odniesione do średniego poziomu Morza Bałtyckiego w Zatoce Fińskiej, wyznaczonego dla mareografu w Kronsztadzie koło Sankt Petersburga (Federacja Rosyjska).
Wysokości normalne określa się z pomiarów geodezyjnych nawiązanych do punktów podstawowej osnowy geodezyjnej kraju.
UKŁAD WSPÓŁRZĘDNYCH PŁASKICH PROSTOKĄTNYCH "2000"
Układ współrzędnych płaskich prostokątnych "2000" jest utworzony na podstawie matematycznie jednoznacznego przyporządkowania punktów powierzchni Ziemi odpowiednim punktom na płaszczyźnie według teorii odwzorowania kartograficznego Gaussa-Krügera.
Obszar kraju dzieli się na cztery pasy południkowe o szerokości 3o długości geograficznej każdy i o południkach osiowych: 15o, 18o, 21o i 24o długości geograficznej wschodniej, ponumerowane odpowiednio numerami: 5, 6, 7 i 8.
Współczynnik zmiany skali w południku osiowym każdego pasa południkowego równa się 0.999923.
Punkt przecięcia się obrazu równika z obrazem południka osiowego otrzymuje współrzędną x = 0, a punkty leżące na południku osiowym współrzędną y = 500.000 m. W celu jednoznacznego określenia położenia punktu przed współrzędną y podaje się numer pasa południkowego, co dla przykładu punktów leżących na południku osiowym oznacza:
5 500 000 m przy południku L0 = 15o
6 500 000 m przy południku L0 = 18o
7 500 000 m przy południku L0 = 21o
8 500 000 m przy południku L0 = 24o.
Podział obszaru kraju na cztery trzystopniowe pasy odwzorowania Gaussa-Krügera
UKŁAD WSPÓŁRZĘDNYCH PŁASKICH PROSTOKĄTNYCH "1992"
Układ współrzędnych płaskich prostokątnych "1992" jest utworzony na podstawie matematycznie jednoznacznego przyporządkowania punktów powierzchni Ziemi odpowiednim punktom na płaszczyźnie według teorii odwzorowania kartograficznego Gaussa-Krügera.
Układ "1992" określają następujące parametry:
południk osiowy L = 19o długości geograficznej wschodniej,
pas południkowy o szerokości obejmującej cały obszar kraju,
współczynnik zmiany skali 0.9993 w południku osiowym,
punkt przecięcia się obrazu równika z obrazem południka osiowego otrzymuje współrzędną x = -5.300.000 m, a punkty leżące na południku osiowym współrzędną y = 500.000 m.