Czynniki umożliwiające rozwój marketingu międzynarodowego
MARKETING MIĘDZYNARODOWY - to prowadzenie działalności marketingowych na jednym lub kilku rynkach zagranicznych. Producent musi zdecydować, w jakim stopniu dostosować strategie marketingowe do lokalnych warunków. Może stosować jednolite strategie marketingowe gdyż ujednolicenie produktu, reklamy, kanałów dystrybucji i inne elementy marketingu gwarantują niższe koszty, ale także dostosowuje elementy marketingu do każdego rynku docelowego ponosząc przez to większe koszty, spodziewając się jednak większego udziału w rynku i wyższego zysku.
Czynnikami umożliwiającymi rozwój marketingu międzynarodowego są między innymi:
WPŁYW ŚWIATOWEJ ORGANIZACJI HANDLOWEJ
POLITYKA HANDLU ZAGRANICZNEGO
ROZPOWSZECHNIENIE SIĘ WZORCÓW GOSPODARKI RYNKOWEJ
WPŁYW ROZWOJU USŁUG FINANSOWYCH
ROZWÓJ DEMOKRACJI W WIĘKSZOŚCI KRAJÓW I STABILIZACJA POLITYCZNA.
ZMIANA WYOBRAŻEŃ NABYWCÓW
WPŁYW REGIONALNYCH UGRUPOWAŃ HANDLOWYCH
ROZWÓJ TECHNOLOGII, SYSTEMU KOMUNIKACJI I TRANSPORTU
WPŁYW LIBERALIZACJI KAPITAŁÓW ZAGRANICZNYCH
ROZWÓJ MIĘDZYNARODOWEJ KONFIGURACJI DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIEBIORSTW.
RÓŻNICA W STRUKTURZE PRODUKCJI W RÓŻNYCH GOSPODARKACH
WPŁYW ŚWIATOWEJ ORGANIZACJI HANDLOWEJ.
Światowa Organizacja Handlu, World Trade Organization, WTO, organizacja międzynarodowa utworzona 1994 w Marrakeszu (Maroko), w myśl postanowienia dokumentu końcowego tzw. Rundy Urugwajskiej Układu Ogólnego w Sprawie Ceł i Handlu (GATT). WTO rozpoczęła działalność 1995 z siedzibą w Genewie. Jej głównym zadaniem jest liberalizacja międzynarodowego handlu dobrami i usługami, obniżanie ceł i taryf, przestrzegania prawa własności intelektualnej, prowadzenie wspierającej handel polityki inwestycyjnej, rozstrzyganie sporów dotyczących wymiany handlowej. Kraje przystępujące do WTO zobowiązane są do dostosowania ustawodawstwa wewnętrznego do norm Organizacji oraz udzielania koncesji handlowych podmiotom zagranicznym. Polska należała do państw założycielskich WTO i ratyfikowała 1995 stosowne porozumienie.
2. POLITYKA HANDLU ZAGRANICZNEGO.
Wymiana części własnej produkcji danego kraju na dobra lub usługi wytwarzane przez inne kraje, handel zagraniczny jest wynikiem i przejawem udziału danego kraju w międzynarodowym podziale pracy, umożliwia bardziej racjonalne wykorzystanie zasobów i mocy produkcyjnych, rozwój produkcji na większą skalę, pobudza postęp techniczny, przyczynia się do zwiększenia wydajności pracy oraz efektywności gospodarowania. Handel zagraniczny zwiększa również elastyczność gospodarki, umożliwiając szybsze i bardziej efektywne przystosowanie struktury podaży do potrzeb niż przez przestawienie istniejących mocy produkcyjnych lub tworzenie nowych. Na handel zagraniczny składają się także obroty majątkowo-kredytowe oraz obroty bieżące, na które, oprócz wymiany towarowej, składają się zakup oraz sprzedaż za granicę licencji i know-how, zobowiązania wynikające z ruchu ludności poza granicę, utrzymania własnych placówek dyplomatycznych i handlowych za granicą. Handel zagraniczny obejmuje: import, eksport i reeksport. Import jest to przywóz z innych krajów towarów, które: 1) nie są i nie mogą być wytwarzane w danym kraju ze względu na naturalne warunki produkcji lub też są produkowane w ilościach niewystarczających na pokrycie wewnętrznego zapotrzebowania; 2) nie są wytwarzane, gdyż można je zakupić w innych krajach, przeznaczając na to mniejsze nakłady niż na uruchomienie własnej produkcji; 3) nie mogą być wykonane w danym kraju w wymaganym terminie. Eksport jest to wywóz do innych krajów: 1) surowców mineralnych i płodów rolnych; 2) wyrobów przemysłu przetwórczego, w których produkcji specjalizuje się dany kraj, wytwarzając je zarówno na potrzeby własne, jak i na potrzeby innych krajów; pozwala rozwinąć produkcję masową, a więc umożliwia obniżenie kosztów produkcji, sprzyja specjalizacji oraz wprowadzeniu postępu technicznego. Reeksport to wywóz towarów przywiezionych uprzednio z innych krajów i zazwyczaj poddanych operacjom uszlachetniającym. Wartość importu i eksportu zestawia się w bilansie handlowym.
W skali państwa handel zagraniczny jest najczęściej regulowany przez politykę handlową, zmierzającą do wywarcia wpływu na handel zagraniczny ze względu na potrzeby gospodarki narodowej oraz do stworzenia warunków sprzyjających realizacji ustalonych założeń. Środkami polityki handlu zagranicznego są zwłaszcza cła, opodatkowanie importu oraz stosowanie ulg przy eksporcie, kontyngentowanie zagranicznych obrotów towarowych, manipulowanie kursem waluty, gwarantowanie przez państwo kredytów eksportowych, finansowanie produkcji eksportowej. Celem stosowania tych środków jest zwykle ograniczenie importu i popieranie eksportu. W krajach obozu komunistycznego handel zagraniczny był monopolem państwa.
Poglądy na temat polityki handlu zagranicznego zmieniały się w procesie rozwoju gospodarczego. Przedstawiciele merkantylizmu byli zwolennikami regulacji handlu zagranicznego przez państwo — jej celem było uzyskanie nadwyżek eksportowych. Przedstawiciele ekonomii klas opowiadali się za wolną wymianą handlową i od XIX do pocz. XX wieku panował wolny handel międzynarodowy. Filozofia ta ustąpiła miejsca protekcjonizmowi gospodarczemu, który panował w okresie międzywojennym. Idee wolnego handlu ożyły jednak 1948 w Układzie Ogólnym w Sprawie Ceł i Handlu. Układ przyczynił się w pewnym stopniu do ograniczenia ceł, które o wiele szerszy zasięg przybrało w wyniku rundy tokijskiej (1974) i urugwajskiej (1986); mimo to nadal istnieją liczne restrykcje, dotyczące handlu zagranicznego. Jednocześnie powstawały unie celne oraz obszary wolnego handlu, takie jak Europejska Wspólnota Gospodarcza, Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu, Wspólny Rynek Ameryki Środkowej. Wspólnoty te przyjęły zasady wolnego handlu między krajami członkowskimi, jednak dyskryminują kraje pozostające poza wspólnotami.
Od zakończenia II wojny światowej handel zagraniczny rósł gwałtownie, a w jego strukturze nastąpiły i następują ciągłe zmiany. Kraje rozwijające się, dążąc do osiągnięcia szybszego wzrostu gospodarczego, zmieniają swą pozycję w handlu międzynarodowym — z eksporterów surowców stają się eksporterami produktów lub półproduktów. Kraje wysoko rozwinięte wykorzystują swą specjalizację technologii, wskutek czego rozwija się między nimi handel wysokowartościowymi towarami.
3. ROZPOWSZECHNIENIE SIĘ WZORCÓW GOSPODARKI RYNKOWEJ.
Typowym przykładem gospodarki rynkowej i jej rozpowszechnieniem jest Unia Europejska.
Unia Europejska to obszar daleko posuniętej integracji gospodarczej, w którym usunięto większość przeszkód w przepływie towarów, usług i kapitału między poszczególnymi krajami oraz dokonano ujednolicenia prawa gospodarczego, aby przedsiębiorstwa z różnych krajów konkurowały ze sobą w ramach możliwie jednolitych reguł gry. W układzie z Maastricht podpisanym w lutym 1992 r. państwa UE wyznaczyły sobie dalsze ambitne cele w dziedzinie ujednolicenia polityki gospodarczej. Ustaliły one m. in., że deficyt budżetowy żadnego z nich nie może przekraczać 3% PKB, dług publiczny 60% PKB, a inflacja nie powinna przekraczać paru procent rocznie. To ujednolicenie dowodzi triumfu klasycznych poglądów o potrzebie stabilnego pieniądza i zdrowych finansów publicznych. Ujednolicenie jest także warunkiem realizacji unii monetarnej, czego ukoronowaniem jest wprowadzenie wspólnego pieniądza EURO.
4. WPŁYW ROZWOJU USŁUG FINANSOWYCH.
Rozliczenia międzynarodowe - są to operacje związane z regulowaniem należności i zobowiązań pieniężnych między krajami z tytułów obrotów handlowych, kapitałowych i innych.
Sektor usług finansowych jest jednym z najdynamiczniej rozwijających się sektorów gospodarki. Wynika to ze względu na zmiany zachodzące w sektorze finansowym na świecie. Coraz powszechniejsze stosowanie komputerów sprawia, że instytucje finansowe mogą mniej czasu poświęcać realizacji automatycznych czynności, a skupić się bardziej na kreowaniu nowych produktów, które zaspakajają potrzeby ludzi i przedsiębiorstw w miarę rozwoju cywilizacji i wolnego rynku. Korzystanie z oferty instytucji finansowych jest we współczesnym świecie absolutnie konieczne, jeżeli ktoś chce racjonalnie zarządzać swoimi pieniędzmi, myśli o kupnie samochodu bądź nieruchomości czy też chce założyć lub rozwijać własne przedsiębiorstwo. Stąd tak istotna jest znajomość oferty instytucji finansowych - w końcu każdy chyba chce otrzymać jak najlepszy produkt za jak najmniejszą cenę.
5. ROZWÓJ DEMOKRACJI W WIĘKSZOŚCI KRAJÓW I STABILIZACJA POLITYCZNA.
Na decyzje marketingowe silny wpływ wywiera również otoczenie polityczne. W skład tego otoczenia wchodzą: system prawny, instytucje rządowe oraz grupy nacisku, które wywierają wpływ lub ograniczają działalność organizacji oraz osób fizycznych w danym społeczeństwie. Trendy w polityce wywierają wpływ na działalność marketingową za pośrednictwem następujących czynników:
1). Duża ilość przepisów prawnych regulujących działalność gospodarczą.
Liczba przepisów prawnych dotyczących działalności gospodarczej stale się powiększa. Bardzo aktywnym organem w ustalaniu nowych ram prawnych dotyczących konkurencji, standaryzacji produktów, odpowiedzialności cywilnej producenta oraz rozliczeń handlowych dla 12 krajów członkowskich UE jest Komisja Europejska. Wraz z upadkiem komunizmu w Europie Wschodniej kraje byłego bloku wschodniego szybko zmieniają system prawny regulujący działanie rynku. W USA funkcjonuje wiele ustaw regulujących działalność gospodarczą, dotyczących takich problemów jak konkurencja, bezpieczeństwo produktu i odpowiedzialność cywilna producenta, uczciwy handel, sprawy kredytu, pakowanie i znakowanie itd. W niektórych krajach prawodawstwo chroniące konsumentów jest dużo bardziej rygorystyczne niż w USA. W Norwegii zabronione są niektóre rodzaje promocji, konkursy, premie, kupony jako instytucje niestosowne lub nieuczciwe. W Tajlandii od producentów żywności wymaga się by wypuszczali produkty o niskiej cenie, aby konsumenci o niskich zarobkach mogli znaleźć na półkach dostępne dla nich towary. Przedsiębiorca produkujące żywność w Indiach muszą uzyskać pozwolenie by wypuścić na rynek produkty, które dublują już istniejące.
Przepisy prawne regulujące działalność gospodarczą spełniają wiele funkcji. Pierwsza z nich to ochrona interesów przedsiębiorstwa. Wszyscy przedsiębiorcy są zwolennikami konkurencji, ale jednocześnie starają się ją ograniczać, jeśli dotyczy ona ich bezpośrednio. Gdy jest konkurencja niektórzy stosują nie uczciwą politykę cenową lub nieuczciwą promocje lub też próbują ograniczyć dystrybucje konkurenta. Akty prawne powstają, więc aby zdefiniować i wyeliminować nieuczciwą konkurencje.
Następną funkcją regulacji prawnych jest ochrona konsumentów przed nieuczciwymi praktykami podmiotów gospodarczych. Niektóre firmy, jeśli by je pozostawić samym sobie zaniżyłyby jakość swoich produktów, oraz ustalały ceny na zawyżonym poziomie. Nieuczciwe praktyki wobec konsumentów zostały określone i są ścigane przez różne instytucje. Wielu dyrektorów firm irytuje się z powodu każdej nowej ustawy chroniącej klientów.
Trzecim celem wprowadzania rządowych przepisów jest ochrona interesów społecznych przed niekontrolowanymi praktykami gospodarczymi. Możliwa jest, bowiem sytuacja, w której rośnie produkt narodowy brutto i jednocześnie spada.
2). Wpływ systemów religijnych na działalność marketingową.
Do szeroko rozumianych uwarunkowań kulturowych można zaliczyć także religię. Przedsiębiorstwa działające na rynku międzynarodowym muszą zwracać nań baczną uwagę. Biorąc pod uwagę globalizację działań rynkowych i szybkie rozprzestrzenianie się nowych produktów, reakcje wywołane nieuwzględnieniem tego czynnika mogą być zaskakujące.
Czynniki kulturowo-społeczne stanowią istotne uwarunkowania działania przedsiębiorstwa na rynku międzynarodowym i powinny być uwzględniane przy formułowaniu strategii marketingowych.
3). Znaczenie podziałów narodowościowych i etnicznych w działalności marketingowej.
Upodobanie zwyczajów w działalności marketingowej prowadzi do niepowodzeń. Kraje różnią się strukturą etniczną. Japonia jest krajem niezwykle pod tym względem jednorodnym. Polska też jest krajem jednorodnym. Stany Zjednoczone mają natomiast wiele narodowości, grup etnicznych zachowujących swą odrębność narodową i kulturę. Ludność Stanów Zjednoczonych to 80% biali, w 12% czarni, 3% Azjaci. Najszybciej przybywa obecnie ludności hiszpańskojęzycznej, największy udział mają Meksykanie, Portorykańczycy, Kubańczycy. Społeczność azjatycka rozwija się również bardzo szybko, największą jej grupę stanowią Chińczycy, Filipińczycy, Japończycy, Hindusi, Koreańczycy. Każda grupa etniczna na odmienne potrzeby i wzorce zakupu. Niektórzy producenci żywności, odzieży oraz mebli kierują swe produkty oraz akcje promocyjne do jednej lub więcej takich grup. Latynosi niedawno jeszcze byli traktowani jako rynek mały i ubogi. Zamieszkują wielkie aglomeracje miejskie, dlatego łatwo do nich dotrzeć przez rosnącą liczbę stacji radiowych i TV nadających po hiszpańsku. Latynosi są rynkiem docelowym dla przedsiębiorstw produkujących żywność, napoje, środki czystości. Obecnie stają się nawet rynkiem dla droższych produktów typu komputery. Są oni świadomi marki i jakości produktu, niechętnie kupują produkty standardowe.
Drugą liczną grupą klienteli są czarni Amerykanie. Zasobność i wymagania tej grupy ciągle rosną. Czarni wydają dużo pieniędzy na odzież, środki higieny osobistej, umeblowanie mieszkania, mniej na opiekę medyczną, żywność, komunikację. Przywiązują do marki dużo większą wagę niż inne grupy, kupują rzeczy w sklepach znajdujących się w sąsiedztwie. W ostatnich latach wiele firm takich jak McDonald's, Coca-cola wzmogło wysiłki, aby wykorzystać ten atrakcyjny rynek np. w reklamach pokazują czarnych modeli, produkują specjalne opakowania dla czarnych.
6. ZMIANA WYOBRAŻEŃ NABYWCÓW.
Nastawianie ludzi do produktów zagranicznych w porównaniu z towarami wytwarzanymi przez lokalnych producentów jest efektem przekonania subiektywnego, aczkolwiek często bazującego na obiektywnych przesłankach o wyższości lub niższości wyrobów zagranicznych. Na przykład w Polsce produkt z za granicy przez wiele lat miał pozycję uprzywilejowaną. Wynikało to z rzeczywistych jakościowych różnic produktów na niekorzyść wyrobów krajowych, wytwarzanych przez wiele lat w warunkach rynku producenta. Wpływa na to również przekonanie, że zagraniczny producent, tak samo jak polski, więcej staranności przykłada do produktu eksportowego. W wielu krajach sytuacja przedstawia się odwrotnie. Wyroby lokalne uważane są za lepsze od zagranicznych i one właśnie są preferowane. Takie nastawienie jest podtrzymywane przez różnego rodzaju akcje państwa, stymulujące popyt na towary krajowe. Chodzi tu o akcje typu Bui Britisch, Teraz Polska. Ta sytuacja wiąże się z cechami nacjonalistycznymi różnych społeczeństw, znajdującymi również swój wyraz na rynku. Sprawę tę należy rozpatrywać nie tylko ogólnie, w płaszczyźnie kraj-zagranica, ale także w odniesieniu do poszczególnych krajów. Na rynku znajdują również swoje odbicia różne historyczne i współczesne powiązania między krajami, wpływające na kształtowanie się różnych stereotypów, niejednokrotnie odbiegających od stanu rzeczywistego.
7. WPŁYW REGIONALNYCH UGRUPOWAŃ HANDLOWYCH.
Regionalne ugrupowania handlowe odgrywają znaczącą rolę w rozwijaniu marketingu międzynarodowego. Często bywa tak, że bronić się przed wejściem na rynek lokalny firm o charakterze międzynarodowym wszelkimi możliwymi sposobami bronią się przed konkurencją zewnętrzną. Zdarzają się również sytuacje, kiedy lokalne firmy współpracując z dużymi korporacjami osiągają zyski poprzez promowanie i sprzedaż produktów i usług.
8. ROZWÓJ TECHNOLOGII, SYSTEMU KOMUNIKACJI I TRANSPORTU.
Cechą charakterystyczną współczesnych metod konkurowania przedsiębiorstw na rynku jest wzrost znaczenia konkurencji pozacenowej w szczególności w sferze nowych konstrukcji i procesów wytwarzania. Osiągnięcie widocznego postępu w tej dziedzinie wymaga wysokich nakładów na prace badawczo-rozwojowe. Wszystkie te przedsięwzięcia mają w efekcie służyć stymulowaniu i zwiększeniu konkurencyjności przedsiębiorstw europejskich na rynku światowym. Sprzyjają nawiązywaniu międzynarodowych porozumień kooperacyjnych w sferze badawczej, co umożliwia stosowanie ofensywnych strategii rynkowych firmom innowacyjnym. Wzrasta poziom nakładów finansowych na badania rozwojowe i wprowadzanie nowych technologii w powiązaniu z koniecznością ponoszenia wysokich kosztów marketingu, powodują obecnie zwiększenie się tzw. masy krytycznej, czyli poziomu nakładów, który zapewnia przedsiębiorstwu ciągłość i korzyści czerpane z otoczenia handlowego.
Przedsiębiorstwa najczęściej określane są jako celowo zaprojektowane i zorganizowane układy materialne, energetyczne i informacyjne służące produkowaniu określonych wyrobów lub świadczeniu określonych usług. Aby realizować swoje cele lub wyznaczone im zadania muszą zawsze posiadać odpowiednią przestrzeń działania, zgromadzić odpowiednią załogę i właściwe środki techniczne, zużywać właściwe surowce, materiały, energię, korzystać z niezbędnych i ułatwiających realizację zadań informacji.
Przedsiębiorstwa będąc kombinacją zasobów ludzkich i rzeczowych podlegają procesom rozwoju. Od przedsiębiorstw opartych na realizacji prostych prac ręcznych, ręczno-maszynowych (dominujących w przeszłości) zmieniają się w kierunku przedsiębiorstw stosujących coraz szerzej komputerowo wspomagane lub zintegrowane systemy wytwarzania, wykorzystujących do komunikacji sieć komputerów, internetu, telefonów komórkowych wideokonferencji
Intensywne - szczególnie w ostatnich latach - zmiany techniczno-technologiczne w przedsiębiorstwach zmieniają specyfikę realizowanych w ich systemach pracy procesów. Integracji technicznej towarzyszy integracja funkcjonalna. Zmieniają się proporcje zasobów ludzkich i rzeczowych. W miarę rozwoju technicznego następują zmiany w systemach społecznych przedsiębiorstw. Zmienia się rola, jaką ma do wypełnienia człowiek w czasie pracy, zmieniają się wymagania kwalifikacyjne wobec ludzi, ale także ich zachowania i oczekiwania wobec pracy.
Rozwój mechanizacji i automatyzacji przedsiębiorstw usuwa stopniowo z ich systemów pracy ciężkie prace fizyczne powoduje wzrost udziału czynności o charakterze obsługowym, zmienia treść prac rozszerzając ich profil i wzbogacając je o elementy decyzyjne, usuwa potrzebę zdolności manualnych.
Wzrost poziomu technicznego przedsiębiorstw tworzy warunki do pracy bez bezpośredniego kontaktu z innymi ludźmi, do komunikacji przebiegającej za pośrednictwem terminali komputerowych. W wyniku postępu technicznego tworzą się warunki do tzw. telepracy wprowadzającej niezależność miejsca i czasu od zadań do wykonania
9. WPŁYW LIBERALIZACJI KAPITAŁÓW ZAGRANICZNYCH.
Istotnym czynnikiem kształtującym otoczenie przedsiębiorstw działających w skali międzynarodowej jest zwiększenie różnorodnych powiązań między gospodarkami państw uczestniczących w międzynarodowej wymianie gospodarczej. Od 1900 r Europa straciła swą czołową pozycję w gospodarce światowej. W ostatnich dziesięcioleciach zwiększyła się liczba dominujących podmiotów międzynarodowej wymiany gospodarczej. Do liderów, czyli Europy i USA dołączyła Japonia, a później grupa krajów nowo uprzemysłowionych Azji Południowo-Wschodniej. Na te kraje w 1988r przypadało 44% produkcji światowej. Znaczny wpływ na dynamikę światowych obrotów gospodarczych wywiera wzrost obrotów między uprzemysłowionymi krajami Zachodu, szczególnie wymiany gospodarczej między państwami UE. W tym regionie geograficznym daje się zaobserwować wysokie tempo wzrostu gospodarczego, które jest związane z realizacją procesów dostosowawczych do nowych warunków działania UE po 1992r. Procesy integracyjne sprzyjają wzrostowi handlu międzynarodowego. Innym czynnikiem ekonomiczno-politycznym dla otoczenia przedsiębiorstw są polityczne i ekonomiczne zmiany ustrojowe w krajach Europy Wschodniej. Pewne zagrożenie wiąże się z niepewnością rozwoju wielostronnego systemu handlu światowego. W sferze wymiany towarowej można zauważyć stały wzrost presji na ochronę rynków przez ograniczanie dostępu do nich.
10. ROZWÓJ MIĘDZYNARODOWEJ KONFIGURACJI DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIEBIORSTW.
Jedną z podstawowych decyzji przedsiębiorstw w ich działaniach marketingowych na rynku międzynarodowym jest wybór sposobu wejścia na rynek zagraniczny. Z punktu widzenia form działalności zagranicznej, jakie przedsiębiorstwo musi wybrać wchodząc na rynki obce, decyzje strategiczne dotyczą wyboru spośród następujących możliwości: eksport pośredni lub bezpośredni, sprzedaż licencji, stworzenie systemu franchisingowego, stworzenie joint-ventures z partnerem zagranicznym, stworzenie filii zagranicznej, utworzenie zagranicą własnego zakładu produkcji. Decyzje strategiczne, co do wyboru sposobu wejścia na zagr. Rynki wiąże się z różnym stopniem wykorzystania kapitału w kraju macierzystym lub za granicą.
Przyjęcie różnych strategii wejścia na rynki obce, wiąże się z niejednakowym poziomem ryzyka i stopniem kontroli takiego przedsiębiorstwa. Najwięcej zasobów jest zaangażowanych poza krajem macierzystym w przypadku montażu za granicą i wykonaniu całej produkcji na rynku zagranicznym i wiąże się z nimi największe ryzyko działania. Najmniejsze ryzyko działania wiąże się z przyjęciem strategii eksportu bez zaangażowania własnego kapitału. O tym, w jakim zakresie przedsiębiorstwo zaangażowało swoje zasoby na danym rynku, świadczą 2 czynniki: suma zaangażowanych zasobów i stopniem zaangażowania tych zasobów. Przykładem zasobu, który nie może być łatwo przenoszony na inny rynek lub użyty do innych celów, jeśli organizacja sieci sprzedaży, która jest wyspecjalizowana pod kątem produktów danej firmy i stworzona do obsługi rynku zbytu. Ważnym czynnikiem decydującym o wyborze strategii jest pozycja firmy na rynku.
Strategie wejścia na rynek ze względu na stopień koncentracji i rozproszenia geograficznego to:
a) strategia wypukła - polegająca na tym, że od początku dąży się do szybkiego osiągnięcia celu; ponosi się duże nakłady i następuje szybki przyrost sprzedaży i zysku.
b) strategia wklęsła - charakteryzująca się tym, że wchodzi się na rynek powoli, ale potem nasila się działanie na rynku i coraz szybciej zbliża się do założonego celu.
Pierwsza ze strategii może mieć zastosowanie, gdy przedsiębiorstwo dysponuje odpowiednio dużymi zasobami i działa na rynku z niewielkim ryzykiem.
Gdy przedsiębiorstwo preferuje ostrożne działania i nie zamierza od razu ponosić dużych nakładów, obawiając się ryzyka wybierze strategie drugą.
Te strategie wchodzenia na rynki zagraniczne nazywamy strategia koncentracji rynkowej i strategia dywersyfikacji rynkowej. Zgodnie z założeniami strategii koncentracji rynkowej przedsiębiorstwo powoli i systematycznie zwiększa liczbę rynków, na których prowadzi swe działania gospodarcze. Według zasady strategii dywersyfikacji rynkowej przedsiębiorstwo początkowo ma większą liczbę rynków, lecz w miarę upływu czasu z rozwoju działalności eliminuje z rynku najmniej zyskowne towary.
Zakładając, że przedsiębiorstwo dysponuje określonymi zasobami rzeczowymi, finansowymi i kadrowymi można stwierdzić, że w przypadku strategii dywersyfikacji ich wielkość zaangażowania na poszczególnych rynkach musi być mniejsza niż wówczas, gdy działa się zgodnie z zasadami koncentracji. Strategia dywersyfikacji uniemożliwia stosowanie intensywnej promocji i utrudnia tworzenie własnej sieci sprzedaży na rynkach zagr., zmuszając do wykorzystania ogniw pośrednich, działających na podstawie umowy agencyjnej. Utrudniona jest też aktywna polityka cenowa.
Argumentem na rzecz strategii koncentracji rynkowej jest łatwiejsze przeprowadzenie niezbędnych inwestycji w rynek. Jeśli przyjmiemy, że strategia koncentracji i dywersyfikacji może dotyczyć całego rynku krajowego powstają 4 możliwości.
Są to 4 alternatywne strategie:
1) koncentracja na wybranych segmentach rynku w ograniczonej liczbie krajów.
2) działania na wielu rynkach, lecz koncentracja na pewnych segmentach rynkowych.
3) działanie na wielu rynkach i segmentach
Strategia(1) polega na koncentracji na specyficznych segmentach rynku w niewielu krajach. Stosowana jest wówczas, gdy produkt jest przeznaczony dla ściśle określonego segmentu rynku. Strategia ta jest korzystna, jeśli segmenty rynku są na tyle duże, że zapewniają odpowiednią skalę sprzedaży.
Strategia(2) może być stosowana przez przedsiębiorstwo dysponujące zróżnicowanym asortymentem towarów. Strategia ta wymaga zróżnicowania produktów dla segmentów rynku. Uzyskanie korzyści skali produkcji, jest więc ograniczone.
Strategia(3) oznacza sprzedaż towarów w ściśle sprecyzowanych segmentach rynku w wielu krajach. Stosują je przedsiębiorstwa wyspecjalizowane w produkcji określonych produktów przeznaczonych dla określonych nabywców. Jest efektywna wówczas, gdy kąty wejścia na dużą liczbę rynków są niewysokie. Przedsiębiorstwo ma szanse zdobywania pozycji monopolistycznej.
Strategia(4) oznacza wchodzenie przedsiębiorstwa na wiele rynków i działanie w różnych segmentach. Jest ona najbardziej agresywna i najbardziej właściwa dla przedsiębiorstw dysponujących dużymi zasobami finansowymi i zróżnicowanym asortymencie.
Strategią cenową można wejść na rynek za pomocą strategii niskich cen, ale trzeba mieć mocną pozycję na własnym rynku.
11. RÓŻNICA W STRUKTURZE PRODUKCJI W RÓŻNYCH GOSPODARKACH.
Gospodarka światowa współcześnie oznacza nie tylko wymianę i współpracę między poszczególnymi krajami, ale również system gospodarczych i instytucjonalnych powiązań, częściowo niezależnych od poszczególnych gospodarek narodowych. Widocznymi tendencjami w gospodarce globalnej są między innymi: procesy integracji regionalnej (Unia Europejska, NAFTA, APEC, LAFTA i inne), otwartość rynków, wielopłaszczyznowość współpracy, rozwój międzynarodowych organizacji gospodarczych i form konsultacji (Bank Światowy, Międzynarodowy Fundusz Walutowy, GATT, OECD, Grupa Siedmiu i inne) i tworzenie nowych, jak Światowa Organizacja Handlu.
Jednym z najistotniejszych zagadnień gospodarki globalnej są systemy finansowe i walutowe, w wysokim stopniu wzajemnie uzależnione, co jest widoczne w sytuacji zadłużenia czy kryzysów finansowych. Charakterystyczną cechą i podstawowym problemem gospodarki globalnej są potężne różnice w rozwoju regionalnym, wyrażające się w podziale państw na biedne Południe i bogatą Północ.
Każdy z tych regionów stoi przed poważnymi problemami. Północ nie jest monolitem, część krajów z byłego bloku socjalistycznego dopiero rozpoczyna restrukturyzację mogącą przynieść rozwój gospodarczy, kraje bogate w wyniku rewolucji informatycznej i technologicznej stoją przed problemami bezrobocia, recesji, inflacji o strukturalnym charakterze.
Część krajów Południa zaczęła odnotowywać szybki rozwój, np. kraje Azji Południowo-Wschodniej, niektóre państwa Ameryki Łacińskiej, kilka krajów Afryki, pozostaje jednak problem zadłużenia, brak funduszy na politykę rozwojową, ceny faworyzujące na rynku światowym kraje uprzemysłowione.
Prognozy przyszłości gospodarki globalnej są niejednoznaczne, wahają się między optymizmem wskazującym na wielkie szanse w procesach globalizacji gospodarki a pesymizmem, płynącym z przekonania, że luka rozwojowa będzie się pogłębiać aż doprowadzi do wojny gospodarczej, protekcjonizmu, a następnie konfliktów polityczno-militarnych.