Enzym restrykcyjny używany na ćwiczeniach:
Pfo I - pierwsza litera od nazwy rodzajowej drobnoustroju - Pseudomonas; dwie kolejne od nazwy gatunkowej drobnoustroju - fluorescens; cyfra rzymska oznaczająca, jako który enzym został wyizolowany z danego szczepu - I (pierwszy enzym wyizolowany z P. fluorescens)
Absorbancja a czystość wyizolowanego DNA
OD - gęstość optyczna
Jeżeli A=1 to: c=50 μg/ml dsDNA
c=36 μg/ml ssDNA
c=40 μg/ml RNA
c=30 μg/ml oligonukleotydów
260/280 - zanieczyszczenie preparatu białkami (wartość prawidłowa 1,8-2,0)
Jeżeli próbka DNA zanieczyszczona jest RNA to wartość A260/A280 jest bliższa 2,0, natomiast, jeżeli próbka zanieczyszczona jest białkami to wartość A260/A280 jest niższa niż 1,8.
Absorpcja mierzona przy długości fali 230 odzwierciedla zanieczyszczenia pochodzące od węglowodorów, białek lub fenolu. W przypadku czystych próbek wartość A260/A230 powinna wynosić 2,2. Absorpcja mierzona przy długości fali 325 nm może być wyznacznikiem wytrąceń w roztworze lub zanieczyszczeń samej kuwety
A260/A240 - zanieczyszczenie solami x<1,4 [znalezione na anglojęzycznej stronie]
A260/A230 - zanieczyszczenie zw. organicznymi
A320 - drobiny komórkowe (tło?)
Podział enzymów restrykcyjnych
Cztery typy, stosujemy II, IIs i IV
Izoschizomery - enzym x rozpoznaje i tnie sekwencję w tym samym miejscu, co prototyp
Neoschizomery - enzym x rozpoznaje tą samą sekwencję, co prototyp, ale tnie ją w innym miejscu
Prototyp - enzym restrykcyjny o określonych parametrach cięcia wyizolowany jako pierwszy
Enzym x pochodzi z innego drobnoustroju niż prototyp
Odpowiedzi z artykułów:
Różnice pomiędzy strategią antysensowną a antygenową
Strategia antygenowa, polegająca na oddziaływaniu ASO z komplementarnym fragmentem dwuniciowej cząsteczki DNA i zahamowaniu powstawania transkryptu mRNA.
Strategia antysensowa, zazwyczaj stosowana do zahamowania translacji zsyntetyzowanego już mRNA.
Odpowiedzi z wykładów:
Białka biorące udział w replikacji DNA:
Topoizomerazy - powodują relaksację superhelikalnego DNA
Gyrazy DNA - wprowadzają ujemne skręty superhelikalne
Helikazy - rozplatają podwójną helisę
Prymazy - syntetyzują startowy odcinek RNA
SSB - stabilizują rejony jednoniciowe
Polimerazy DNA - syntetyzują DNA, usuwają błędne nukleotydy
Ligazy - łączą końce DNA
Przykłady mutacji dynamicznych i choroby
Nie wiem co ona tu chce więc opis + choroby z konkretnymi sekwencjami jakie się powtarzają
Mutacje dynamiczne - zwielokrotnienie sekwencji trójnukleotydowych w obrębie genów; często w obrębie sekwencji mikrosatelitarnych; prawdopodobna przyczyna to ślizganie się polimerazy; mutacje w niestabilnych sekwencjach DNA (czyli powtarzających się)
Choroba Huntingtona CAG
Bezład rdzeniowo-móżdżkowy CAG
Dystrofia miotoniczna CTG
Zespół kruchego chromosomu X CGG
Enzymy uczestniczące w naprawie bezpośredniej DNA
Ligaza DNA - usuwa pęknięcia jednej nici DNA
Alkilotransferaza - usuwa grupy alkilowe
Fotoliaza DNA - usuwa dimery cyklobutylowe
Naprawa pęknięć dwuniciwych
HR - rekombinacja homologiczna = naprawa rekombinacyjna - pozwala na naprawę uszkodzeń występujących na obu niciach, niebezpieczna dla genomu bo brak matrycy umożliwiającej odtworzenie zmienionego fragmentu (masło maślane!! )
NHEJ =Łączenie niehomologicznych końców DNA; (uczestniczy ligaza DNA IV i kompleks białkowy: białko Ku, białko XRCC4, kinaza białkowa DNA-PKCS); ryzyko połączenia niewłaściwych cząst. DNA; kilkunukleotydowa delecja
Jakie znasz metody naprawy DNA
Rekombinacja homologiczna = naprawa rekombinacyjna
Naprawa typu BER (glikozydaza przecina wiązanie glikozydowe, usuwa uszkodzoną zasadę tworząc miejsce AP, które rozpoznaje endonukleaza i przecina wiąz. fosfodiestrowe, polimeraza wypełnia lukę a ligaza łączy nić odtwarzając wiąz. fosfodiestrowe) alkilowe i hydroksylowe modyfikacje zasad
Naprawa typu NER - poprzez wycinanie uszkodzonych nukleotydów (usuwa duże uszkodzenia; zniekształca strukturę helisy) foto-uszkodzenia, addukty DNA, wiązania sieciujące
MMR - naprawa błędnie sparowanych nukleotydów (rozpoznają je białka hMLH i hMSH2 u eukariota i Mut-S, Mut-H i Mut-L u prokariota; helikaza, egzonukleaza, polimeraza, ligaza)
Dekatenacja - rozdielenie cząsteczek nowo powstałego DNA z udziałem topoizomerazy; zachodzi podczas terminacji replikacji
snRNA - rola w wycinaniu intronów
wymień czynniki transkrypcyjne u prokariota
wymienić klasy enzymów transkrypcyjnych eukariota
|
|
Prokariota |
Eukariota |
Transkrypcja |
Inicjacja |
Czynnik sigma - odpowiada za specyficzność wiązania |
GTF - ogólne czynniki transkypcyjne: |
|
Elongacja |
|
S2 |
|
Terminacja |
Czynnik rho |
|
Translacja |
inicjacja |
IF1, IF2, IF3 |
eIF 1-6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Enzymy |
|||
transkrypcja |
|
Polimeraza RNA |
Polimeraza I RNA - rRNA Polimeraza III RNA - tRNA, rRNA, małe jąderkowe RNA |
|
|
|
|
|
|
|
|
Nić matrycowa, niekodująca, nonsensowna DNA
mRNA komplementarne do nici matrycowej DNA a identyczne z nicią kodującą
nić kodująca, sensowna DNA
budowa polimerazy
u prokariota - cztery podjednostki z których dwie są identyczne a, a, b, b`
u eukariota - trzy typy; posiadają co najmniej 10 podjednostek, duży rozmiar
wymień metody hybrydyzacji:
Southern Blotting - służy do lokalizacji konkretnej sekwencji DNA po elektroforezie. Na drodze dyfuzji DNA przenoszone jest z żelu na membranę nitrocelulozowa lub nylonową. Inkubuje się ją ze znakowanymi izotopowo sondami komplementarnymi z poszukiwanym fragmentem, który następnie uwidacznia się na zdjęciu rentgenowskim.
Northern Blotting - czyli elektroforetyczno - hybrydyzacyjna detekcja transkryptów. Służy do poszukiwania sekwencji RNA i badania aktywności pojedynczych genów. Wykorzystuje się w niej sondy DNA wyznakowane radioaktywnie.
Western blotting - do białek
DNA fingerprinting, czyli metoda genetycznych odcisków palców - wyizolowane DNA trawi się odpowiednimi enzymami restrykcyjnymi, a następnie poddaje elektroforezie i przenosi na filtr nitrocelulozowy, gdzie łączą się z radioaktywnie wyznakowanymi sondami. W ten sposób otrzymuje się „genetyczne odciski palców”, czyli charakterystyczny dla danego osobnika układ pasków DNA.
Hybrydyzacja in situ (ang. in situ hybridization ISH)
Z łac. in situ - w miejscu naturalnego występowania. Znakowany polipeptyd tworzy hybrydę z komplementarnymi sekwencjami znajdującego się w komórce kwasu nukleinowego. Metoda ta pozwala wykryć poszukiwaną sekwencję oraz zlokalizować jej położenie w komórce i na chromosomie. Wykonuje się ją bezpośrednio na szkiełku podstawowym po uprzedniej denaturacji DNA chromosomowego oraz sondy dla uzyskania form jednoniciowych (wysoka temperatura, formamid). Preparat oczyszcza się z białek, a w przypadku stosowania sond DNA należy również uprzednio strawić go RNazą. Niezhybrydyzowane lub słabo zhybrydyzowane fragmenty zostają wypłukane przed uwidocznieniem.
W jaki sposób może wiązać się czynnik transkrypcyjny z DNA (motywy białkowe)
Klasyfikacja białek wiążących DNA
ze względu na domeny wiążące DNA
HTH (helisa-skręt-helisa)
Palce cynkowe
Ze względu na domeny dimeryzacji
HLH (helisa-pętla-helisa)
Zamek leucynowy
Farmakogenetyka - badanie wpływu pojedynczego genu na odpowiedź organizmu na lek, obejmującą skuteczność, bezpieczeństwo oraz interakcje między lekami
Farmakogenomika - badanie genetycznej zmienności odpowiedzi na lek będącej wynikiem zróżnicowanej ekspresji wielu genów w kom poszczególnych tk
Metabolizm leków
Enzymy I fazy: członkowie superrodziny ludzkiego chromosomu p450 (CYP); esterazy; hydrolaza epoksydu
Enzymy II fazy: N-acetylotransferaza NAT1 i NAT2; glukuronylotransferaza UGT; hydrolaza epoksydu; S-transferaza glutationu GST; sulfotransferaza ST; metylotransferazy COMT
Blokowanie replikacji poprzez tworzenie połączenia pomiędzy dwoma niciami DNA lub dodanie dużych grup alkilowych uniemożliwiających postęp replikacji. Związki dołączające grupy alkilowe (najczęściej do guaniny):
Metanosulfonian metylowy MMS
Metanosulfonian etylowy EMS
Dimetylonitrozoamina
Terapeutyczne zastosowania strategii antysensu 102-119
leki antysensowne oddziałują z mRNA lub genem kodującym dane białko
hybrydyzacja ASO (antysensowny oligonukleotyd - krótki, jednoniciowy fragment kwasów nukleinowych) do komplementarnego DNA lub RNA hamuje replikację/transkrypcję/translację
Strategia antygenowa, polegająca na oddziaływaniu ASO z komplementarnym fragmentem dwuniciowej cząsteczki DNA i zahamowaniu powstawania transkryptu mRNA. Dzieje się to poprzez stabilizację trypleksu ASO/DNA przez wiązania wodorowe między zasadami trzeciej nici a zasadami purynowymi dwuniciowej cząsteczki DNA, tzw. wiązania Hoogstena. Utworzony trypleks może inhibować proces transkrypcji w zależności od miejsca hybrydyzacji poprzez uniemożliwienie tworzenia się kompleksu inicjującego DNA-polimeraza lub przez zablokowanie odczytu informacji DNA
Strategia antysensowa, zazwyczaj stosowana do zahamowania translacji zsyntetyzowanego już mRNA. W tym przypadku ASO przyłącza się do komplementarnego fragmentu mRNA, tworząc dupleks z mRNA za pomocą wiązań typu Watsona-Cricka. W ten sposób dochodzi do zablokowania dostępu rybosomu do informacji zakodowanej w mRNA. Dupleks DNA/mRNA może również aktywować działanie endogennego enzymu, RNazy H, która przecina mRNA, uniemożliwiając w ten sposób proces biosyntezy białka przez degradację matrycy.
Strategia rybozymowa, w której ASO stosowane są jako syntetyczne rybozymy - katalityczne oligonukleotydy degradujące RNA. Skutkiem ich działania jest eliminacja lub ograniczenie populacji cząsteczek RNA niepożądanych w komórce. Strategia degradacji RNA jest ukierunkowana głównie na geny kodujące białka onkogenne, czynniki wzrostu, receptory powierzchniowe oraz na cząsteczki przekazujące sygnały komórkowe. Także wirusowe RNA stanowią potencjalne sekwencje docelowe
Strategia aptamerowa, która wykorzystuje krótkie fragmenty kwasów nukleinowych (uzyskiwane drogą selekcji in vitro), wykazujące wysokie powinowactwo i specyficzność wiązania ze ściśle określonymi biomolekułami. Określenie aptamer pochodzi od łacińskiego słowa „aptus”, co oznacza „pasować”. Aptamery mogą pełnić rolę inhibitorów białek, których funkcją jest rozpoznawanie i oddziaływanie z kwasami nukleinowymi (np. polimeraz wirusowych), jak i białek, które w warunkach fizjologicznych z RNA nie oddziałują. Mogą również pełnić funkcje katalityczne czy też rolę ligandów wiążących inne molekuły, takie jak aminokwasy, nukleotydy, antybiotyki czy witaminy. Do tej pory uzyskano bardzo wiele aptamerów wobec całego szeregu molekuł, począwszy od małych nieorganicznych cząsteczek, a skończywszy na organizmach jednokomórkowych.
Dotyczy głównie onkologii, angioplastyki naczyń wieńcowych, chorób neurologicznych, wirusowych i pasożytniczych
Faza |
Nazwa leku |
Na co lek |
III |
DNA G3139 Oblimersen sodu |
Hamuje aktywność białka antyapoptycznego Bcl-2; komórki nowotworowe są bardziej podatne na chemioterapię |
I |
OGX-011 |
Obniża aktywność klasteryny hamując jej translację (jest zła bo hamuje Bax które każe kom nowotworowym się zabić); zwiększa efektywność chemioterapii |
I odbytnica trzustka czerniak |
AP 12009 |
Hamuje ekspresję genu kodującego czynnik wzrostu nowotworu TGF-beta2 (eksplozyjny wzrost guza, przerzuty, ochronna warstwa przed ukł immun); rozbicie warstwy ochronnej guza - ukł immun zjada guz, hamowanie przerzutów |
I |
VRX496 |
HIV; blokowanie replikacji wirusa lub zablokowanie ekspresji niektórych genów w zakażonych kom |
II |
ISIS 301012 |
Inhibicja ApoB (każe LDL iść do tętnic i jest zły cholesterol); obniżenie poziomu LDL |
II |
ATL 1102 |
Stwardnienie rozsiane; inhibicja VLA-4 hamuje wnikanie leukocytów do ukł nerwowego; zatrzymanie rozwoju choroby |
przedkliniczne |
ATL 103 |
Hamuje ekspresję receptora hormonu wzrostu -> obniża poziom hormonu wzrostu we krwi |