EKONOMICZNE FUNKCJE PAŃSTWA:

Rozróżniamy trzy podstawowe funkcje w gospodarce:

-         funkcja alokacyjna

-         funkcja redystrybucyjna

-         funkcja stabilizacyjna

Funkcja alokacyjna państwa - polega na podejmowaniu działań sprzyjających optymalnej alokacji zasobów gospodarczych. Ogólnie biorąc w gospodarce rynkowej chodzi przede wszystkim o ochronę własności prywatnej oraz o wspomaganie i uzupełnianie, a w pewnych sytuacjach także o korygowanie lub zastępowanie mechanizmu rynkowego.

Alokacja - jest to podział i przeniesienie ograniczonych zasobów między różne dziedziny zastosowania. Alokacja odbywa się przy pomocy mechanizmu rynkowego.

Mechanizm rynkowy nie zapewnia racjonalnej alokacji bez ingerencji Państwa. Struktura produkcji nie odpowiadała w pełni zapotrzebowaniu społeczeństwa.

Prywatyzacja - zmiana formy własności z państwowej na prywatną

Nacjonalizacja - zmiana formy własności z prywatnej na państwową

Dominacja własności prywatnej i rynkowego mechanizmu regulowania procesów gospodarczych to dwa główne filary gospodarki rynkowej i zarazem podstawowe warunki efektywnego gospodarowania. Dlatego też zasadniczym zadaniem państwa w tej gospodarce jest raczej rozszerzanie prywatnej przedsiębiorczości i rynku, niż ich ograniczanie.

Dobra prywatne - to takie dobra, które będąc konsumowane przez jedną osobę nie może być konsumowane przez inną osobę. Zasób dóbr jest ograniczony. Dobra są przedmiotem rywalizacji między konsumentami. Produkcja tych dóbr jest produkcją rentowną.

Dobra publiczne - to takie dobra, które będąc konsumowane przez jedną osobę mogą być konsumowane przez innych ludzi np. czyste powietrze, obrona narodowa - jest usługą, z której możemy korzystać na wszystkich prawach

Dobra społecznie pożądane - dobra, o których społeczeństwo sądzi, że każdy powinien posiadać te dobra bez względu na to czy chce, czy nie. np. oświata i ochrona zdrowia.

Oświata - uzyskanie wykształcenia zwiększa efektywność działania jednostki. Oświata obowiązkowa i bezpłatna do 18 lat.

Ochrona zdrowia - łatwiej jest zapobiegać chorobom jak je leczyć. Badania okresowe i szczepienia są bezpłatne.

Dobra społecznie nie pożądane - dobra te ze społecznego punktu widzenia powinny być eliminowane.

Czy produkcja alkoholu jest opłacalna? - dla Państwa tak, ponieważ Państwo bierze 95% ceny akcyzy. Państwo wprowadza akcyzę po to, aby zmniejszyć ich konsumpcję.

Do istotnych zadań państwa należy m.in.

-    określanie niezbędnego zakresu własności publicznej, a w ramach tej formy własności poszukiwanie takich rozwiązań instytucjonalno-prawnych, które pozwalają na precyzyjne rozgraniczenie praw własności do poszczególnych zasobów między różne społeczności i instytucje, aby w przypadku niekontrolowania własności nie dochodziło do marnotrawstwa zasobów.

-    innym ważnym zadaniem jest wprowadzenie rozwiązań instytucjonalno-prawnych sprzyjających nieustannej wymianie praw własności, która stwarza szanse na to, że zasoby gospodarcze trafiają do tych, którzy potrafią je najlepiej wykorzystać.

-    Ważnym zadaniem jest także wspieranie konkurencji przez działania zbliżające rzeczywiste warunki do założeń konkurencji doskonałej - zwalczanie struktur i praktyk monopolistycznych, eliminowanie barier wejścia na rynek.

Monopol prowadzi m. in. do:

-  nie pełnego wykorzystania potencjału,

-  budowania cen przez monopol

-  hamowania postępu technicznego

-  narzucania innym podmiotom warunków - ceny, terminy, formy płatności

-  wykorzystywania pozycji monopolistycznej (przedłużanie terminów płatności, zbijanie promocji, żądanie płacenia za miejsce na półce w hipermarketach

Taki monopol można zlikwidować przez działania legistracyjne

-         Następnym problemem zmuszającym do ingerencji państwo jest występowanie negatywnych efektów zewnętrznych, dóbr publicznych oraz dóbr szczególnie niekorzystnych lub szczególnie korzystnych, np. konsekwencje decyzji ekonomicznych jednostek lub przedsiębiorstw wpływające na sytuację innych, lecz nie konsumowane przez poziom cen np. decyzja o budowie autostrady.

Ujemne skutki: hałas, spaliny, zajęcia gruntów, zanieczyszczanie środowiska.

Dla Inwestora jest najważniejsze to, aby wybudować jak najtaniej i żeby szybko zwróciły się koszta. nie dba o to, aby zrobić przejścia dla zwierząt, ochronić osiedla przed hałasem - tu potrzebna jest, więc ingerencja i kontrola państwa.

-         Niewątpliwą zasługą państwa jest też udział w walce z zanieczyszczeniami środowiska naturalnego, wyrażający się nie tylko w ustalaniu norm zanieczyszczeń, nakładaniu kar, czy egzekwowaniu administracyjnych nakazów i zakazów, lecz np. przez tworzenie odpowiednich bodźców do działania w zakresie ochrony środowiska - zniżki podatkowe.

 

Funkcja redystrybucyjna - polega przede wszystkim na działaniach zmierzających do niwelowania zbyt dużych nie akceptowanych społecznie różnic dochodowych i majątkowych oraz pomocy ludziom starym, upośledzonym i chorym, którzy nie są w stanie radzić sobie sami.

Państwo przejmuje część dochodów i poprzez transfery pieniężne przekazuje je tym osobom, które mają niskie dochody.

Głównymi instrumentami realizacji tej funkcji są: system podatkowy, wydatki budżetowe, składki na ubezpieczenia społeczne oraz systemy różnego typu opłat i cen.

Głównymi formami pomocy ze strony państwa są, więc różnego typu świadczenia pieniężne (transfery), w tym:

-           dofinansowywane przez państwo (emerytury i renty, zasiłki inwalidzkie i chorobowe, zasiłki dla bezrobotnych),

-           w całości finansowane przed państwo (zasiłki dla osób o niskich dochodach, dodatki rodzinne, dodatki mieszkaniowe)

-           świadczenia w naturze (powszechna służba zdrowia i oświata)

Negatywne zjawiska:

-           wszystkie zjawiska trzeba finansować (poziom tych świadczeń będzie wysoki).

-           sposób realizacji funkcji redystrybucyjnej prowadzi często do sprzeczności między tzw. sprawiedliwością społeczną a efektywnością ekonomiczną,

-           źle skonstruowany oraz zbyt rozbudowany system ubezpieczeń i świadczeń socjalnych podcina system motywacji do pracy i wywołuje problemy z jego dalszym finansowaniem, same świadczenia niejednokrotnie nie trafiają do tych, którzy ich najbardziej potrzebują.

-           sztywne płatności - pewna część budżetu jest przypisana na określone cele.

 

Funkcja stabilizacyjna - polega na podejmowaniu przez państwo działań stabilizujących gospodarkę przez realizację głównie takich celów jak: osiągniecie i utrzymywanie w dłuższym okresie wysokiego tempa wzrostu gospodarczego, ograniczenie do minimum inflacji i bezrobocia, stabilizację rynku pieniężnego, (aby stopa% kredytu nie była zbyt wysoka), możliwie najlepsze wykorzystanie rzeczowych czynników produkcji. Są to najważniejsze cele makroekonomicznej polityki państwa.

Istnieją dwa zasadnicze rodzaje polityki makroekonomicznej państwa: polityka fiskalna (manipulowanie poziomem podatków i wydatków państwa) i polityka monetarna (manipulowanie przez bank centralny stopą wzrostu podaży pieniądza)

Polityka podatkowa powinna zwalniać od podatku, uwzględniać ulgi. Podatki nadmiernie zmniejszają możliwość wydatków domowych, wpływają na inwestycje, potencjalną produkcję i zatrudnienie. Fiskalizm - wysoki poziom podatku.

Polityka regulacji cen i płac, - aby ceny nie wpływały na obniżenie popytu na towary. Wydatki Państwowe G stwarzają określony popyt na produkt społeczny, na jego wytworzenie, wpływają na wielkość konsumpcji zbiorowej.

Z kolei zmiany w podaży pieniądza wpływają na zmiany stóp %, a pośrednia na inwestycje, budownictwo mieszkaniowe oraz eksport i import

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

---