POMIAR ŁADUNKU I POJEMNOŚCI ELEKTRYCZNEJ KONDENSATORA.
CEL ĆWICZENIA.
Pojemność kondensatora - stosunek ładunku na jednej z okładzin do napięcia panującego między okładzinami:
C = Q / U [ 1 F ] = [ 1 C / 1 V ]
Pojemność zależy od wymiarów geometrycznych kondensatora oraz od stałej dielektrycznej ośrodka wypełniającego przestrzeń między okładzinami:
C = S / d
gdzie:
0 - przenikalność dielektryczna próżni = 1/36 * 10-9 As / Vm
- stała dielektryczna ośrodka
S - powierzchnia okładzin
d - odległość między okładzinami
Kondensatory można łączyć w układach szeregowo lub równolegle.
WYZNACZANIE ŁADUNKU KONDENSATORA METODĄ GRAFICZNEGO CAŁKOWANIA.
Układ do wyznaczania krzywej rozładowania kondensatora.
R - duża rezystancja zapobiegająca zbyt szybkiemu rozładowaniu kondensatora
Ładowanie odbywa się przy napięciu ustawionym na 100V. Rozładowanie kondensatora przeprowadza się przy otwartym wyłączniku W.
Na podstawie pomiarów sporządza się wykres zależności I = f (t).
a/ dla kondensatora C1:
L.p. |
t |
I |
|
s |
A |
1 |
0 |
46 |
2 |
2 |
38 |
3 |
4 |
32 |
4 |
6 |
27 |
5 |
8 |
22 |
6 |
10 |
19 |
7 |
12 |
16 |
8 |
14 |
10 |
9 |
16 |
9 |
10 |
18 |
7 |
11 |
20 |
6 |
12 |
22 |
4 |
13 |
24 |
3 |
14 |
26 |
2 |
15 |
28 |
2 |
Całkowity ładunek zgromadzony na kondensatorze jest równy:
Q = ( I0 + I1 ) / 2 * 2s + ( I1 + I2 ) / 2 * 2s + … + ( I14 + I15 ) / 2 * 2s
Q = 438 C
Błąd pomiaru ładunku wynosi:
Q = I * tn
Q = 5,6 * 10-9 C
gdzie:
2s - przedział czasowy, co który dokonywano kolejnych pomiarów
I - błąd pomiarowy mikroamperomierza = 2 A
tn - czas rozładowania kondensatora = 28 s
Zatem pojemność badanego kondensatora wynosi:
C1 = Q / U Q / U
C1 = 4,38 F 0,56 F
b/ dla kondensatora C2:
L.p. |
t |
I |
|
s |
A |
1 |
0 |
46 |
2 |
2 |
44 |
3 |
4 |
28 |
4 |
6 |
19 |
5 |
8 |
16 |
6 |
10 |
12 |
7 |
12 |
10 |
8 |
14 |
6 |
9 |
16 |
6 |
10 |
18 |
4 |
11 |
20 |
3 |
12 |
22 |
2 |
Całkowity ładunek zgromadzony na kondensatorze jest równy:
Q = ( I0 + I1 ) / 2 * 2s + ( I1 + I2 ) / 2 * 2s + … + ( I11 + I12 ) / 2 * 2s
Q = 344 C
Błąd pomiaru ładunku wynosi:
Q = I * tn
Q = 4,4 * 10-9 C
I = 2 A
tn = 22 s
Pojemność badanego kondensatora wynosi:
C2 = Q / U Q / U
C2 = 3,44 F 0,44 F
c/ dla połączenia równoległego dwóch kondensatorów:
L.p. |
t |
I |
|
s |
A |
1 |
0 |
46 |
2 |
2 |
42 |
3 |
4 |
37 |
4 |
6 |
34 |
5 |
8 |
28 |
6 |
10 |
26 |
7 |
12 |
22 |
8 |
14 |
20 |
9 |
16 |
18 |
10 |
18 |
16 |
11 |
20 |
14 |
12 |
22 |
12 |
13 |
24 |
11 |
14 |
26 |
10 |
15 |
28 |
9 |
16 |
30 |
8 |
17 |
32 |
7 |
18 |
34 |
6 |
19 |
36 |
5 |
20 |
38 |
5 |
21 |
40 |
4 |
22 |
42 |
4 |
23 |
44 |
3 |
24 |
46 |
3 |
25 |
48 |
2 |
26 |
50 |
2 |
Ładunek zgromadzony na kondensatorach jest równy:
Q = ( I0 + I1 ) / 2 * 2s + ( I1 + I2 ) / 2 * 2s + … + ( I25 + I26 ) / 2 * 2s
Q = 782 C
Błąd pomiaru ładunku wynosi:
Q = I * tn
Q = 1 * 10-9 C
I = 2 A
tn = 50 s
Pojemność badanych kondensatorów wynosi:
C2 = Q / U Q / U
C2 = 7,82 F 0,01 F
WNIOSKI KOŃCOWE.
W badanym układzie potwierdza się prawo mówiące, że pojemność zastępcza kondensatorów połączonych równolegle jest równa sumie algebraicznej wszystkich kondensatorów wchodzących w skład tego układu. W tym przypadku było to:
Cz = C1 + C2
7,82 F = 4,38 F + 3,44 F
Na podstawie uzyskanych wyników można także stwierdzić, iż im mniejsza jest pojemność kondensatora, tym szybszy jest czas jego rozładowania tn.
Błędy pomiarowe występujące w tym ćwiczeniu wynikają z niedokładności analogowych mierników użytych do pomiarów ( dla woltomierza U = 0,75 V, dla mikroamperomierza I = 2 A ) i bezwładności odczytu prądu w kolejnych jednostkach czasu mierzonego stoperem.