RYNKI ORGANIZOWANE INACZEJ SFORMALIZOWANE

- GIEŁDY,AUKCJE, TARGI, PRZETARGI

GIEŁDY - to organizowane w ustalonym miejscu i czasie spotkania handlowe, na których są sprzedawane ściśle określone towary po cenach ogłaszanych w codziennych notowaniach.

Giełdy poddane są regulacji i kontroli ze strony państwa, które udziela koncesji na ich działalność i określa sposoby ich nadzorowania. Statut i regulamin działania określają cel giełdy, prawa i obowiązki członków, organizację władz, warunki i technikę zawierania transakcji, formy rozstrzygania sporów i reklamacji.

Władzami giełdy są:

• walne zgromadzenie członków,

• rada giełdy,

• sąd rozjemczy,

• komisje giełdy (np. dyscyplinarna, notowań).

Członkiem giełdy może być osoba fizyczna lub prawna przyjęta przez radę giełdy. Są to zazwyczaj osoby cieszące się dużym autorytetem, producenci i kupcy towarów będących przedmiotem obrotu na danej giełdzie.

Oprócz członków giełdy jej uczestnikami są:

• maklerzy i brokerzy, którzy nie mają praw czynnego i biernego wyboru do władz giełdy, ale mają prawo brania udziału w zebraniach i transakcjach giełdy,

• członkowie stowarzyszeni, którzy mogą zawierać transakcje za pośrednictwem pełnego członka giełdy lub maklera.

Ze względu na zakres rzeczowy transakcji rozróżniamy giełdy:

• towarów,

• usług,

• walorów.

GIEŁDY TOWARÓW - przedmiotem obrotów są towary masowe o wspólnych cechach typowych, takie jak: zboża i rośliny przemysłowe, produkty zwierzęce, metale i surowce przemysłowe. Obrót towarami może być prowadzony na podstawie ich próbek lub określenia jakości standardowej, bez fizycznego przedkładania towaru.

Ogół transakcji giełdowych dzielimy na:

• transakcje rzeczywiste lub efektowne (tzw. spot), których celem jest rzeczywiste przeniesienie prawa własności ze sprzedającego na kupującego,

• transakcje terminowe zawierane w celach spekulacyjnych lub dla zabezpieczenia się przed niekorzystnymi zmianami cen w przyszłości.

Asortyment dóbr będący przedmiotem obrotu giełdowego jest systematycznie poszerzany. Obrót giełdowy bardziej sprzyja stabilizacji cen światowych niż handel wolnorynkowy czy też międzynarodowe porozumienia towarowe.

Do obroty danym najważniejszych giełd towarów, które wpływają na międzynarodowe towarem, należy zaliczyć:

• giełdy zbożowe w Chicago, Winnipeg i Rotterdamie,

• giełdy cukru w Nowym Jorku, Londynie i Paryżu,

• giełdy surowców oleistych w Londynie i Rotterdamie,

• giełdy skór w Chicago i Liverpoolu,

• giełdy metali niezależnych w Londynie (London Metal Exchange), w Nowym Jorku (Comex) oraz w Tokio,

• giełdy produktów naftowych w Amsterdamie, Chicago i Nowym Jorku.

GIEŁDY USŁUG - przedmiotem transakcji są :

• usługi transportowe lub frachtowe,

• usługi ubezpieczeniowe,

• usługi pośrednictwa transakcyjnego.

Giełdy frachtów - transakcje zawierane na tych giełdach obejmują usługi transportu wodnego - morskiego i śródlądowego. Kontrakty są zawierane na transport czarterowany.

Największe światowe giełdy frachtów to:

• The Baltic Mercantile and Shipping Exchange w Londynie (towarowo-frachtowa),

• New York Ship and Cargo Brokers Exchange (frachtów),

• New York Produce Exchange (towarowo-frachtowa),

• Piraeus Exchange (żeglugowa),

• Tokyo Exchange (żeglugowa),

• Giełda w Hamburgu (towarowo-frachtowa),

• Giełda w Hongkongu (frachtowa),

• Borsa Merci di Genowa (towarowo-frachtowa),

• Duisburg, Rotterdam, Antwerpia (żeglugi śródlądowej).

Giełdy ubezpieczeń - Lloyds - najbardziej znana i najsilniej oddziałująca na rynek ubezpieczeń w świecie korporacja. Istnieje od 1811 r. i zrzesza 26 tysięcy członków zgrupowanych w branżowe syndykaty zatrudniające maklerów, którzy w ich imieniu przyjmują ryzyka ubezpieczeń. Głównym źródłem wpływów Korporacji Lloydsa (ok.50%) są ubezpieczenia środków transportu.

GIEŁDY USŁUG TRANSAKCYJNYCH - przedmiotem transakcji są różnorakie usługi pośrednictwa i wspomagania w zawieraniu transakcji handlowych i finansowych.

Funkcje giełdy:

• handlowa

• informacyjna

• spekulacyjna

• regulacyjna

AUKCJE - sprzedaż towarów w ustalonym miejscu, najczęściej w domu aukcyjnym poprzez licytację - pod młotek.

Towar na aukcji jest sprzedawany w drodze licytacji temu spośród uczestników, który zaoferował najwyższą cenę. Zainteresowani nabyciem określonego towaru korzystają często z pośrednictwa brokerów, którzy lepiej znają zwyczaje panujące na danej aukcji.

Wyróżnia się aukcje:

• regularne - odbywają się w określonych terminach i w tym samym miejscu

• nieregularne - organizowane dla upłynnienia towarów, które nie znalazły nabywcy w normalnym trybie.

Najbardziej znanymi aukcjami surowców są:

• aukcje wełny w Australii i Nowej Zelandii,

• aukcje kauczuku w Singapurze,

• aukcje herbaty w Kalkucie,

• aukcje skór surowych w Amsterdamie,

• aukcje skór zwierząt futerkowych w Sankt Petersburgu i Kopenhadze.

Typy aukcji:

• angielski

• holenderski

Znaną w świecie aukcją towarów jednostkowych jest aukcja koni w Janowie Podlaskim organizowana przez PHZ Animex.

TARGI - spotkania sprzedawców i nabywców w określonym miejscu i periodycznie powtarzającym się czasie. Mogą być różne z uwagi na towary czy wzory prezentowane -ekspozycyjne - wystawiennictwo wzorów, modeli.

Targi są najstarszą formą rynku zorganizowanego w XIV wieku wyłoniły się we Francji dwa typy targów:

• targi detaliczne - handel towarami pierwszej potrzeby, mogą w nich brać udział wszyscy chętni

• targi hurtowe - uczestniczą w nich producenci i kupcy zbywając zakupiony towar na targach detalicznych

Targi są klasyfikowane w/g kryteriów:

• geograficznego:

• targi regionalne

• targi krajowe

• targi międzynarodowe

• rzeczowego:

• targi wielobranżowe

• targi jednobranżowe (specjalistyczne)

Funkcje targów:

• kreator rynku

• informacyjno - promocyjna

Zakres targów:

• branżowe

• specjalistyczne (dotyczą jakiegoś asortymentu)

• ogólne

Największym wystawcą i organizatorem są Międzynarodowe Targi Poznańskie S.A.

PRZETARGI - szukanie możliwie najlepszego nabywcy, dostawcy lub wykonawcę i inwestora.

Rodzaje przetargów:

• otwarte - bywają czasem ograniczone - ogłaszane w prasie, mediach

• zamknięte - nie są podawane do publicznej wiadomości; do udziału w nich zapraszane są wybrane firmy

• krajowe

• międzynarodowe - wymagają:

• kto organizuje, adres

• czego dotyczy, jaki projekt

• źródła finansowania

• kto może uczestniczyć w targach

• gdzie można wykupić dokumentację i za ile - koszt 200 - 1000 $, zawiera część ogólną, potem wymienione rzeczy, wypełniona staje się ofertą

• kiedy i gdzie złożyć

• wadium - jaka jego wysokość ( 10% wartości, zwracane wszystkim oprócz zwycięzcy przetargu

• termin i miejsce otwarcia

• kiedy wyniki

W handlu międzynarodowym przetargi ogłaszane są na ogół przez państwo, organizacje gospodarcze, ponadnarodowe przedsiębiorstwa i dotyczą zakupu towarów bądź realizacji inwestycji o dużej wartości. W drodze przetargu dokonuje się zwłaszcza zakupu kompletnych obiektów przemysłowych i dużych robót publicznych, jak np. budowa dróg, linii kolejowych, lotnisk.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

1

1

---