KONSPEKT WYKŁADU „BADANIE GINEKOLOGICZNE”
dla studentów V roku WL
Klinika Ginekologii AM, przygotowała dr med. Anna Paczkowska
I. BADANIE PODMIOTOWE - WYWIAD
1.Główna dolegliwość
Krwawienie / brak krwawienia
Ból (lokalizacja, czas trwania, natężenie, charakter)
Upławy, świąd, pieczenie
Inne (np. nietrzymanie moczu, niepłodność)
np. Krwawienie 1 rok po menopauzie. Od około ½ roku HTZ (Activelle). Przed rozpoczęciem krwawienia objawy jak w zespole napięcia przedmiesiączkowego.
np. Lekkie dolegliwości bólowe podbrzusza prawego od około 3 tygodni (stały, tępy ból), bez związku z cyklem miesiączkowym. Podwyższona temperatura - nie; zaburzenia oddawania stolca - nie; zaburzenia oddawania moczu - nie. Nie leczona.
PYTANIE O DOLEGLIWOŚCI „GINEKOLOGICZNE”, ORAZ UROLOGICZNE, CHIRURGICZNE I ORTOPEDYCZNE - DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA CHORÓB ZLOKALIZOWANYCH W MIEDNICY MNIEJSZEJ
np. Bez dolegliwości. Przyjęta celem leczenia nadżerki. Papa II st.
2.Wywiad miesiączkowy
Pierwsza miesiączka (rok) PM
Cykle regularne / nieregularne, plamienia międzymiesiączkowe
Data ostatniej miesiączki (pierwszy dzień) OM
[ zabiegi wykonywać po miesiączce ]
(12 / 28 / 5) (PM / cykle regularne co 28 dni / czas trwania miesiączki)
(14/ 28 - 60 / 7-10) (PM / cykle nieregularne, od 28 - 60 dni / krwawienia od 7 do 10 dni)
3.Wywiad położniczy
Liczba ciąż, wymienić (czas trwania ciąży, poród siłami natury / operacyjny, masa dziecka, Ap, powikłania)
(1 - 0 - 2) (porody o czasie / porody przedwczesne / poronienia)
37 - 42 t.c. „o czasie”
22 - 37 t.c. przedwczesne
0 - 22 t.c. poronienia (również ciąże ektopowe)
4.Uprzednie leczenie ginekologiczne, operacje w obrębie miednicy
Data ostatniego badania ginekologicznego, cytologii, badanie piersi, przyjmowane leki (hormonalne, przeciwzapalne, inne)
5.Czy choruje / czy operowana
nadciśnienie, cukrzyca, choroby serca, nerek, wątroby, żylaki, zapalenia żył, itd. DOKUMENTACJA MEDYCZNA !!
6.Wywiad rodzinny
II. BADANIE PRZEDMIOTOWE OGÓLNE
Szczególnie: tarczyca, węzły chłonne nadobojczykowe, PIERSI !!!, brzuch : oglądanie - blizny, rozstępy, powiększenie obwodu brzucha, badanie palpacyjne - wodobrzusze, guzy, wątroba, pęcherzyk żółciowy, nerki, śledziona, pachwiny (węzły chłonne, przepukliny), kończyny - obrzęk, żylaki, owrzodzenia.
cel:
- POMOCNE W POSTĘPOWANIU DIAGNOSTYCZNYM CHORÓB GINEKOLOGICZNYCH
- DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA
- PRZYGOTOWANIE PRZEDOPERACYJNE
III. BADANIE GINEKOLOGICZNE
- Fotel ginekologiczny, odpowiednie ułożenie pacjentki oświetlenie, opróżnienie pęcherza moczowego i odbytnicy (POMYŁKI DIAGNOSTYCZNE)
- Etapy badania:
1. oglądanie narządów płciowych zewnętrznych
2. oglądanie pochwy i części pochwowej szyjki macicy WZIERNIK (rodzaje wzierników)
3. pobranie rozmazu cytologicznego (Papa)
[technika sporządzenia rozmazu i przekazania go do oceny cytologicznej]
(pobranie rozmazu cytohormonalnego (SHORR)
(pobranie materiału do badań bakteriologicznych)
4. badanie wewnętrzne, dwuręczne: ocena pochwy, macicy, jajników
5. badanie zestawione pochwowo - odbytnicze (ocena więzadeł, naciekania (szczególnie istotne w onkologii)
6. badanie ultrasonograficzne
III. PROCEDURY SZCZEGÓŁOWE
1. NARZĄDY PŁCIOWE ZEWNĘTRZNE
oglądanie
biopsja
2. POCHWA I SZYJKA MACICY
oglądanie
rozmaz cytologiczny, interpretacja wyników
kolposkopia
próba jodowa (Schillera)
próba z 3% kwasem octowym
badania HPV
biopsja części pochwowej szyjki macicy (tarcza + kanał)
3. TRZON MACICY
3a. MYOMETRIUM
badanie wewnętrzne dwuręczne
badanie ultrasonograficzne
laparoscopia/laparotomia (+usunięcie/biopsja zmian z ich badaniem histopatologicznym)
3b. ENDOMETRIUM
badanie ultrasonograficzne
biopsja skrobanie/łyżeczkowanie diagnostyczne macicy
hysteroscopia
Pipella
4. PRZYDATKI (jajniki + jajowody)
[jajowody w warunkach fizjologicznych są niebadalne]
badanie palpacyjne (ginekologiczne wewnętrzne)
badanie ultrasonograficzne
markery (Ca 125, CEA, AFP, HCG)
procedury operacyjne -laparoscopia / laparotomia (usunięcie zmian + badanie histopatologiczne)
5. DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA
choroby układu moczowego (zapalenie, kamica)
choroby układu pokarmowego (zapalenie, nowotwory, przepukliny)
choroby ortopedyczne (kręgosłup, miednica) - dolegliwości bólowe
choroby układu nerwowego - dolegliwości bólowe, zaburzenia oddawania moczu
choroby dermatologiczne - zmiany skórne