Narzady moczowe stanowia układ moczowy, czyli wydalniczy,którego zadaniem jest usuwanie z krwi zbędnych produktow przemiany materii utrzymywanie równowagi wodnej i elektrolitowej ustroju oraz wywieranie wpływu na równowagę kwaso-zasadowa środowiska wew.ustroju.Sklad.-parzysty gruczol wytw.mocz-nerki.Drogi odprowadzające mocz czyli:parzysty moczowod nieparzysty pech.moczowy i cewka moczowa.NERKA(ren)narzad parzysty,kształt zbliżony do ziarna fasoli.Wyroznia się koniec gorny i dolny oraz pow.przednia tylna oraz dłuższy wypukly brzeg boczny. I wklęsły brzeg przysrodkowy..Znajduje się tu wneka nerkowa na zagl.brzegu przysrodkowego.,która prowadzi w glab nerki do zatoki nerkowej,wypelnionej miedniczka nerkowa..Pow. nerki jest gladka,ochrania ja torebka wloknista,wew.torebka tluszczowa.u kobet nerka jest mniejsza.Umocowanie nerki:pnie naczyn nerkowych,przylegające do jej przedniej sciany otrzewna scienna,a także napiecie powlok brzucha.Nerka opuszcza się podczas wdechu i podnosi przy wydechu.Nerki leza zaotrzewnowo na tylnej scianie jamy brzuszcha po obu stronach kręgosłupa.Nerka lewa lezy nieco wyzej względem prawej.Budowa wew.nerk RDZEN NERKOWY(edulla renis)staci piramid nerkowych ,liczba wacha się w około 10-20.W każdej piramidzie wyroznia Się podstawe skerowana w stron kory oraz wierzcholek.ktory nosi nazwe brodawki nerkowej.Brodawki nerkowe objęte sa kelichami nerkowymi mniejszymi.Wew nich begna kanaliki zwane cewkami nerkowymi.,które stanowia wewnątrz nerkowe drogi wyprowadzające mocz do kielichow nerkowych.ujscie cewek prostych koncza się na szczycie brodawek nerkowcyh.kazda brodawka obejma jest kieliche nerkowym do którego splywa mocz.nastepnie odchodza jasniejsze prazki bedace przedłużeniem rdzenia.tworza one czesc promienista.KORA NERKI(cortex renis)-stanowi warstwe obwodowa ale tez wnia pomiedzy piramidy nerkowe w postaci słupków nerkowych.Znaduja się tu cialka nerkowe.stanowia początkowy element czesci wydzielniczej nerki i Torza czesc sklebiona. Nerki.Piramidy oraz przylegajaca kora stanowi plat nerkowy.Jednosta wydzielnicza jest nefron.Jest on scisle powiazany z ukl. Krwionośnym. nerkiKrew dochodzi do nerki przez tetnice nerkowa ,nastepnie dzieli się na tetnice miedzy plackowe..Jest tu siec zwana siecia dziwna tetniczotetnicza.BUDOWA NEFRONU-cialo nerkowe ,czesc glowna(sklad :kreta(kanalik I rzedu i czesc prosta,pentla henlego,wstawka lub cewka kreta II rzedu.Klebuszek otoczony jest dwuscienna torebka kłębuszka i razem tworzy cialko nerkowe-poczatkowa czesc nefronu.Blaszka wew.klebuszka pokrywa naczynia tetnicze wnikające miedzy jego petle.Miedzy obu blaszkami torebki znajduje się światło kanalika kretego I rzedu..iejsce to nosi nazwe bieguna moczowego.Przedluza się on w kanalik glowny ,który początkowy odcinek tworzy czesc kreta ,nastepnie zas przechodzi w kanalik prosty ,rozpoczynający petle henlego.Czesc glowna nefronu od strony swiatla kanalika jest wyslana charakterystycznym rabkiem szczoteczkowym.Petla henleho klasa się z ramienia zstępującego iw stepujacego.Wykonue ona luk i wraca w okolice cialka nerkowego.tworzac ramie wstępujące.Wstawka czyli kanalik II rzedu.Ma przebieg krety,sasiaduje z cialkiem nerkowym i stopniow przybiera budowe cewki zbiorczej do ktoej uchodzi ..Z polaczenia kilku cewek zbiorczychpowstaje przewod brodawkowy.uchodzacy na szczcye piramidy.FUNKCA POSZCZEGOLNYCH ODCINKOW-klebuszek -filtracja,kanalik I rzedu-sekrecja,petla henlego-zageszczanie moczu,wchłanianie wody,kanalik II rzedu-reabsorbcja.Drogi wuprowadzajace mocz.-Mocz nieustanie wydalany jest przez nerki i gromadzony w pęcherzu moczoym..MIEDNICZKA I KIELICHY NERKOWE-drogi wyprowadzające mocz rozpoczynaja się w piramidachnerkowych.Sa to cewki zbiorcze,które uchodza otworami brodawkowymi do kielichow nerkowych mniejszych na szczyce piramid.Kilka kielichow mniejszych tworzy kielyhy wieksze,uchodzące do miedniczki nerkowej.wypelniajace zatok nerkowa.Miedniczki maja kształt lejkowaty.Budowa.Zew warstwa stanowi blona lacznotkankowa warstwa srodkowa blona miesniowa od strony swiatla miedniczka i kielichy nerkowe sa wyslane blona sluzowa,pokryta nabłonkiem przejscowym.MOCZOWOD(ureter)-parzysty cienki przewod o dl okolo30 cm.odprowadzajacy mocz z miedniczki nerkowej do pęcherza moczowego.Wyroznia się dłuższy odcinek początkowy zwany czescia brzuszna oraz krótszy zwana czescia miedniczna.Wyroznia się 3 lukowate zgięcia.Pierwsze w miejscu przejscia miedniczki nerkowej w moczowod -zgeice nerkowedrugie zgiecie brzezne występujące na granicy czesci brzusznej i czesci miednicznej oraz zgiecie trzecie nna krzywiznie sciany miednicy mniejszej.Sciana moczowodu sklada się z 3 warstw.Blona wew. Laczy moczowd z otoczeniem.Srokowa warstwa ,czyli blona miesnowa jest zbudowana z włókien m .gladkich układających się w 3 warstwy.Skorcze mięśniówki wywołują ruchy perystaltyczne moczowodu.Trzecia warstwa stanowi blona sluzowa ,poryta nabłonkiem przejściowym.Blona sluzowa wytwarza w moczowodzie podłużne faldy.PECHERZ MOCZOWY(esica urinaria)-jest okresowym zbiornikiem moczu.Lezy w miednicy mniejszej za spojeniem lonowym.Pjemnosc jego jest zmienna.W pęcherzu wyróżniamy szczyt skierowany ku gorze i do przodu.Ponizej szczytu znajduje się trzon który ku dolowi porzecza się przechodząc w dno pęcherza.Pecherz lezy zew.trzewnowo,bowiem tylko czesciowo pokryty jest otrzewna.Do dna pęcherza moczowego u merzczyzn przylega gruczol krokowy ,pęcherzyki nasienne i banki nasieniowodow.U kobiet dno pęcherza spoczywa na przedniej scianie pochwy i przeponie moczowo-plciowej.Sciana pęcherza moczoweg zbodwana 3 warstw.wew stanowiła blone sluzowa ,Srokowa utworzona z wl mesni gładkich ze znaczna domieszka wl.sprezystych,blona zew.Blona sluzowa wyscielona nabłonkiem przejscowym silnei pofaldowana.Blona miesniowa utworzona z pęczków miesni gładkich które ukaldaja się w 3 warstwyzew,podluzna ,srodkowa okrezna i wew także podluzna.Liczne wl sprężyste.Blona zew jest zruznicowana.NA pow, gornej tylnej stanowi ja blona surowiczna bedaca otrzewna scienna ,natomiast pozostale czesci sciany pokryte luzna tkanka zespalajaca pecerz z otoczeniem.
1