1) Funkcje ochrony środowiska, przykłady funkcji w przepisach prawnych
Funkcje prawa ochrony środowiska
Funkcja organizacyjna
Powoływanie do życia podmiotów, których celem jest działanie na rzecz ochrony środowiska
Funkcja reglamentacyjno-ochronna
Tworzenie przepisów, których zadaniem jest określanie zasad i ograniczeń w korzystaniu z zasobów środowiska (sposoby korzystania ze środowiska, z wód, zasady postępowania z odpadami, tworzenie parków narodowych, rezerwatów itd.).
Funkcja stymulatora procesów gospodarczych
Stosowanie szerokiego katalogu instrumentów ekonomiczno-prawnych w celu motywowania podmiotów gospodarczych do działań proekologicznych (opłaty, kary, subwencje).
Funkcja wdrażania postępu technicznego
Precyzowanie warunków technicznych i norm w zakresie ochrony środowiska.
Funkcja represyjna
Przepisy prawne określające sankcje za naruszenie prawa ochrony środowiska.
Funkcja ochrony praw podmiotowych
Stworzenie gwarancji prawnych w zakresie dochodzenia roszczeń w związku ze szkodami w środowisku.
Prawne instrumenty ochrony środowiska
Instrumenty administracyjnoprawne:
Normatywne (określające wymagane standardy (np. normy imisji, czystości wód),
planistyczne (np. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego),
pozostałe decyzje administracyjne: reglamentacyjne (np. pozwolenie wodnoprawne), opłatowe (ustalające wymiar opłat za korzystanie ze środowiska), interwencyjne (decyzje o wstrzymaniu działalności naruszającej wymagania ochrony środowiska, o cofnięciu pozwolenia wodnoprawnego czy koncesji)
Instrumenty cywilnoprawne:
odszkodowawcze, - konkretyzujące zakres obowiązku naprawienia szkody,
prewencyjne - konkretyzujące zakres obowiązku zapobieżenia szkodzie.
Instrumenty karnoprawne
Podstawowe akty prawne
Ustawa o Inspekcji Ochrony Środowiska (20 lipca 1991 )
Ustawa o lasach (28 września 1991)
Ustawa o ochronie przyrody (27 kwietnia 2004)
Ustawa Prawo geologiczne i górnicze (4 października 1994)
Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych (3 lutego 1995)
Ustawa Prawo łowieckie (13 października 1995)
Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (13 września 1996)
Ustawa o ochronie zwierząt (21 sierpnia 1997)
Ustawa o postępowaniu z substancjami zubożającymi warstwę ozonową (2 marca 2001)
Ustawa o rolnictwie ekologicznym (16 marca 2001)
Ustawa Prawo ochrony środowiska (27 kwietnia 2001)
Ustawa o odpadach (27 kwietnia 2001)
Ustawa o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (11 maja 2001)
Ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (11 maja 2001)
Ustawa Prawo wodne (18 lipca 2001)
Ustawa o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (27 lipca 2001)
Ustawa o ochronie przyrody (16 kwietnia 2004)
2) Rys historyczny i etapy rozwoju prawa ochrony środowiska ze szczególnym uwzględnieniem pojęcia „ekorozwoju”
Ekorozwój - rozwój nie zagrażający środowisku naturalnemu, harmonijne włączanie człowieka w świat przyrody; proekologiczne działania i próba stworzenia ładu ekologicznego.
Organizacja Narodów Zjednoczonych Powołana w 1946 Siedziba w Paryżu - UNESCO - Cel m.in.:
-Kształtowanie świadomości ekologicznej
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych Powołana w 1948 Siedziba w Marges w Szwajcarii - IUCN Główne cele:
-Zapewnianie konserwacji przyrody, w szczególności różnorodności biologicznej jako podstawy przyszłego rozwoju
-Kierowanie rozwojem wspólnoty ludzkiej tak, aby była zachowana harmonia, równowaga ze wszystkim komponentami środowiska
-Dbanie o mądre, zrównoważone korzystanie z zasobów przyrody, zachowanie jej trwałości
-Prowadzenie szerokiej działalności informacyjno - propagandowej na rzecz ochrony środowiska.
-Wydawanie publikacji, wykazów gatunków wymierających
-Zajmowanie się problematyką edukacji ekologicznej
Program Ochrony Środowiska Narodów Zjednoczonych Powołany w 1972 siedziba w Nairobi -UNEP
Główne cele:
-Koordynacja międzynarodowych badań i działań na rzecz ochrony środowiska.
-Upowszechnianie nowoczesnych technik ochronyü Utrzymywanie nadzoru nad stanem środowiska na świecie
-Gromadzenie funduszy ma pomoc krajom podejmującym przedsięwzięcia na rzecz ochrony środowiska
-Pomoc poszczególnym państwom w kształtowaniu właściwychstosunków między rozwojem ekonomicznym a racjonalnym kształtowaniem środowiska
Światowy Fundusz Na Rzecz PrzyrodyZałożony w 1961 siedziba w Szwajcarii - WWF
Główne cele:
-Wstrzymanie, a następnie odwrócenie procesów degradacji środowiska naszej planety
-Budowanie takiej przyszłości, w której człowiek będzie żył w harmonii z przyrodą
-Ochrona i restytucja systemów wód śródlądowych
-Ochrona lasów i zapewnienie ich trwałego użytkowania
-Promowanie zrównoważonego rozwoju przy wykorzystaniu przedakcesyjnych funduszy Unii Europejskiej
-Zaangażowanie w działania na rzecz ochrony strefy przymorskiej oraz zagrożonych gatunków zwierząt
W trakcie prac nad programem UNESCO dot. badań nad środowiskiem przyrodn., 26.05.1969 r. na forum ONZ ogłoszono tzw. Raport U'Thanta na temat zagrożeń zanieczyszczeniami biosfery. Raport ten przyczynił się do zwołania konferencji światowej w spr. Ratowania środowiska przyrodniczego Ziemi. Konferencja odbyła się w 1972 r. , jej hasło to: „Tylko jedna Ziemia”. Na zakończenie obrad uchwalono Dyrektywę Sztokholmską w spr. Ochrony środowiska przyrodniczego, która formułuje 26 zasad.
W 1973 ONZ powołała wyspecjalizowaną organizację Program Środowiskowy Narodów Zjednoczonych (UNEP), która zajęła się upowszechnianiem nowoczesnych technologii ochrony środowiska, inicjowaniem regionalnych konferencji i organizowaniem międzynarodowego systemu informacji.
W 1987 raport światowej Komisji ds. Środowiska i Rozwoju przedstawił założenia “nowej polityki zrównoważonego harmonijnego wzrostu” (sustainable development), która polegać miała na uwzględnianiu interesów i sytuacji krajów zamożnych i biednych, tak by te drugie mogły również spełnić wymogi ekologicznego rozwoju.
Wspólnota Europejska swą politykę ekol. realizuje w kolejnych programach, np. Piąty Program Działania z 1993 “O trwały i nieszkodliwy dla środowiska rozwój”. Jednak skuteczność przeciwdziałania np. powstawaniu dziury ozonowej czy efektowi cieplarnianemu jest dalekie od doskonałości. Trudno też przychodzi realizacja postanowień w skali całego świata, np. zawartych w Deklaracji Szczytu w Rio de Janeiro, Agendzie 21 i w wielu uchwalonych tam konwencji.
Zasady ochrony środowiska (Ustawa Prawo ochrony środowiska)
zasada zapobiegania:
Kto podejmuje działalność mogącą negatywnie oddziaływać na środowisko, jest obowiązany do zapobiegania temu oddziaływaniu (art. 6, pkt 1).
zasada przezorności:
Kto podejmuje działalność, której negatywne oddziaływanie na środowisko nie jest jeszcze w pełni rozpoznane, jest obowiązany, kierując się przezornością, podjąć wszelkie możliwe środki zapobiegawcze (art. 6, pkt 2).
zasada „zanieczyszczający płaci”:
Kto powoduje zanieczyszczenie środowiska, ponosi koszty usunięcia skutków tego zanieczyszczenia (art. 7, pkt 1), a kto może spowodować zanieczyszczenie środowiska, ponosi koszty zapobiegania temu zanieczyszczeniu (art. 7, pkt 2).
zasada ochrony środowiska jako całości:
Ochrona jednego lub kilku elementów przyrodniczych powinna być realizowana z uwzględnieniem ochrony pozostałych elementów (art. 5).
zasada jawności informacji o środowisku i jego ochronie:
Każdy ma prawo do informacji o środowisku i jego ochronie na warunkach określonych ustawą (art. 9).
zasada uspołecznienia procesu decyzyjnego:
Każdy w przypadkach określonych w ustawie ma prawo do uczestniczenia w postępowaniu w sprawie wydania decyzji z zakresu ochrony środowiska lub przyjęcia projektu polityki, strategii, planu lub programu rozwoju i restrukturyzacji oraz projektu studium i planu zagospodarowania przestrzennego (art. 10).
Ekorozwój obejmuje m.in.:
- rozsądne, a przez to długotrwałe wykorzystywanie odnawialnych zasobów przyrody,
- eksploatację nieodnawialnych źródeł energii z maksymalną efektywnością,
- utrzymywanie stabilności procesów ekologicznych i ekosystemów,
- ochronę różnorodności genetycznej
- ogólnie pojętą ochronę przyrody
- zachowanie i polepszenie stanu zdrowia ludzi, bezpieczeństwa pracy, edukacji i dobrobytu,
- wspieranie rozwoju upraw energetycznych.
3) Prawne podstawy ochrony środowiska w kraju oraz zakres ich obowiązywania - wyniki gł. z nich
Konstytucja RP
rozdział I „Rzeczpospolita”, art. 5
Rzeczpospolita strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolność i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju.
rozdział II „Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela” , art. 68, ust. 4
Władze publiczne są zobowiązane do zwalczania chorób epidemicznych i zapobiegania negatywnym dla zdrowia skutkom degradacji środowiska.
art. 74
Władze publiczne prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom.
Ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych.
Każdy ma prawo do informacji o stanie i ochronie środowiska.
Władze publiczne wspierają działania obywateli na rzecz ochrony i poprawy stanu środowiska.
art. 86
Każdy jest obowiązany do dbałości o stan środowiska i ponosi odpowiedzialność za spowodowane przez siebie jego pogorszenie
Konstytucja RP
art. 31 ust. 3,
Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.
Uchwała Sejmu RP
z dnia 8 maja 2003 r. w sprawie przyjęcia "Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010"; (M.P. z dnia 18 czerwca 2003 r.)
4) Powiązanie prawa ochrony środowiska z innymi ustawami, tj. ustawą o planowaniu przestrzennym, ustawą prawo wodne, ust. o ochronie przyrody. Na jakich przesłankach kształtuje się to współoddziaływanie; plan miejscowy; studium uwarunkowania.
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego stanowi podstawę "planowania przestrzennego" w gminie. Zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jest aktem prawa miejscowego. Przy sporządzaniu planów miejscowych wiążące są ustalenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, pod rygorem nieważności planu.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, najczęściej określane w skrócie jako studium uwarunkowań lub studium - dokument określający w sposób ogólny planowany sposób zagospodarowania całego terytorium gminy, zawierający informacje o położeniu przeznaczonych pod zabudowę obszarów, przebiegu głównych szlaków komunikacyjnych, terenów chronionych itp.
Studium uchwalane jest jako uchwała rady gminy, nie posiada jednak rangi przepisu prawa miejscowego, stanowiąc jedynie podstawę do opracowania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego jest dokumentem poprzedzającym wykonanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W dokumencie tym formułuje się zasady polityki przestrzennej miasta, wsi, jednostki osadniczej oraz integruje dokumenty programowe i wizje związane z rozwojem gospodarczym i społecznym jednostki osadniczej. Formy zapisu graficznego, tekstowego i tabelarycznego studium mają służyć technikom promocji walorów jednostki osadniczej kraju i za granicą. Studium nie jest prawem, jest zobowiązaniem władzy lokalnej do działań zgodnie z wyznaczonymi kierunkami. Stanowi więc zespół zapisów ustalonych i uzgodnionych jako nienaruszalne uwarunkowania i kierunki zagospodarowania przyjęte jako podstawa do opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego jednostki osadniczej. dokument ten zawiera bardzo szeroki zakres informacji na temat środowiska naturalnego gminy, jej społeczności i gospodarki.
Powiązanie prawa ochrony środowiska z innymi ust.
*) z ust. ochronie przyrody z dn. 16.10.1991 r.:
->Dostęp do informacji o środowisku i jego ochronie ma każdy, a udostępnieniu podlegają:
- wnioski o zezwolenie na usunięcie drzew i krzewów
- wnioski o zezwolenie na uwolnienie organizmów genetycznie zmodyfikowanych do środowiska
- decyzje o karach pieniężnych za zniszczenie terenów zielonych itp., usunięcie drzew itp., niszczenie
->Strategia rozwoju województw, gmin, miast i wsi oparta o zasadę zrównoważonego rozwoju i ochronę środowiska; ograniczenia związane z ochroną parków narodowych, rezerwatów przyrody, itp.
->Ochrona zasobów środowiska
*) z ust. prawo wodne
->Dostęp do informacji o środowisku i jego ochronie ma każdy, a udostępnieniu podlegają:
- wnioski o wydanie pozwolenia oraz pozwolenia wodnoprawne na pobór wody
->Strategia rozwoju województw, gmin, miast i wsi oparta o zasadę zrównoważonego rozwoju i ochronę środowiska; ograniczenia związane z korzystaniem z wód dorzecza oraz ustanowienia stref ochronnych ujęć wodnych, a także zbiorników wód podziemnych
->Ochrona zasobów środowiska; zasobów wodnych
*) z ust. planowaniu przestrzennym
->Postępowanie w spr. skutków realizacji projektów miejscowych, planów zagospodarowania przestrzennego na środowisko
->Ochrona zasobów środowiska; ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości
5) Omów i rozwiń pojęcie zrównoważonego rozwoju środowiska.
Zrównoważony rozwój=ekorozwój (patrz pytanie 2)
„Zrównoważony rozwój to rozwój, który odpowiada potrzebom dzisiejszego pokolenia, nie zagrażając możliwościom przyszłych pokoleń, zaspokajając potrzeby obecne i przyszłe. Bazuje na dwóch podstawowych założeniach:
W pierwszej kolejności należy skupić się na koncepcji potrzeb , w szczególności potrzeb podstawowych najbiedniejszych.
Przy zaspokajaniu aktualnych i przyszłych potrzeb trzeba uwzględnić również ograniczone możliwości, nie ignorować granic wyznaczanych postępowi techniki i społecznego porządku przez środowisko naturalne.“
Agenda 21 (ang. Action Programme - Agenda 21) - Agenda 21 jest dokumentem programowym, który przedstawia sposób opracowania i wdrażania programów zrównoważonego rozwoju w życie lokalne. Dokument ten został przyjęty na konferencji "Środowisko i Rozwój" z inicjatywy ONZ w 1992 roku na II Konferencji w Rio de Janeiro. Jej polska wersja ukazała się w roku 1993 w opracowaniu "Dokumenty końcowe Konferencji Narodów Zjednoczonych Środowisko i Rozwój".
Pytanie 6. Charakterystyka ścieków i zakres państwowego monitoringu środowiska. ( system kontroli stanu)
PMŚ jest źródłem informacji o środowisku, stanowi system pomiarów , ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia przetwarzania i rozpowszechniania informacji o środowisku
PMŚ wspomaga działania na rzecz OŚ poprzez systematyczne informowanie organów administracji i społeczeństwa o:
jakości elementów przyrodniczych
występujących zmianach jakości elementów przyrodniczych i przyczynach tych zmian
PMŚ obejmuje informacje w zakresie:
jakości powietrza
jakości wód śródlądowych powierzchniowych i podziemnych oraz morskich wód wewnętrznych wód morza terytorialnego
jakości gleby i ziemi
hałasu
promieniowania jonizującego i pół elektromagnetycznych
stanu zasobów środowiska, w tym lasów
rodzajów i ilości substancji lub energii wprowadzanych do powietrza , wód , gleby i ziemi
wytwarzania i gospodarowania odpadami:
Charakterystyka ścieków:
Ścieki wprowadzone do wód lub do ziemi w ramach zwykłego albo szczegółowego korzystania z wód, oczyszczone w stopniu wymaganym przepisami ustawy nie mogą zawierać:
odpadów oraz zanieczyszczeń pływających
dwuchloro-dwufenylo-trójchloroetanu (DDT), wielopierścieniowych chlorowanych dwufenyli (PCB) oraz wielopierścieniowych chlorowanych trójfenyli (PCT)
chorobotwórczych drobnoustrojów pochodzących z obiektów w których leczeni są chorzy na choroby zakaźne
Ścieki nie mogą powodować w tych wodach:
zmian naturalnej, charakterystycznej dla nich biocenozie
zmian naturalnej mętności barwy, zapachu,
formowania się osadów lub piany.
Pytanie 7. Podstawy merytoryczne w sprawie oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć.
Wydanie decyzji w sprawie planowanego przedsięwzięcia wymaga prowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowiska.
Przedsięwzięcie - jest to inwestycja budowlana lub inna ingerująca w środowisko, polegająca na przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu, w tym również na wydobywaniu kopalin
Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko stanowi część działań zmierzających do wydania decyzji:
decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
decyzja o pozwoleniu na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego
decyzja o zmianie sposobu użytkowania obiektu budowlanego
koncesja na poszukiwanie złóż kopalin
pozwolenie wodno - prawne ( pobór wód podziemnych , rolnicze wykonywanie urządzeń wodnych)
decyzja ustalająca warunki prowadzenia robót polegających na regulacji wód oraz badanie wałów
przeciwpowodziowych
decyzja zatwierdzająca projekt scalania lub wymiany gruntów
decyzja o zmianie lasu na użytek rolny
decyzja o ustaleniu lokalizacji autostrady
W sprawie oceny oddziaływania na środowisko określa się :
- środowisko oraz zdrowie i warunki życia ludzi
- dobra materialne
- dobra kultury
- dostępność do złóż kopalin
Postępowanie w sprawie OOŚ przeprowadza organ administracji właściwy do wydania decyzji
Wnioskodawca przed wystąpieniem o wydanie decyzji może zwrócić się z zapytaniem do organu właściwego do wydania decyzji o określenie raportu o oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko
Sporządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięciu na środowisko wymagają:
- planowane przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko powinien zawierać:
1. opis planowanego przedsięwzięcia
- charakterystykę całego przedsięwzięcia
- warunki wykorzystania terenu
- główne cechy charakterystyczne procesów produkcji
- przewidywane wielkości emisji wynikające z funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia
2. opis elementów wariantów
3. opis analizowanych wariantów
- najkorzystniejszego dla środowiska
- polegającego na podejmowaniu decyzji przedsięwzięcia
4. uzasadnione wybranego przez wnioskodawcę wariantu.
5. opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko ( obejmujące średnie, krótkie, długie,wtórne,chwilowe oddziaływanie na środowisko )
Pytanie 8.
Jakie segmenty środowiska są objęte ochroną. Rozwiń tę problematykę.
Szczegółowe zasady ochrony wód określają przepisy ustawy - Prawo Wodne
Szczegółowe zasady gospodarowania złożem kopaliny określają przepisy ustawy - Prawo Geologiczne i Górnicze.
ochrona obszarów i obiektów o wartościach przyrodniczych , krajobrazu , zwierząt i roślin zagrożonych wyginięciem oraz drzew , krzewów i zieleni - Ustawa o Ochronie Przyrody
ochrona lasów - Ustawy o Lasach
ochrona dziko występujących zwierząt - Prawo łowieckie
ochrona zwierząt gospodarczych i domowych
ochrona gruntów rolnych i leśnych
Segmenty objęte ochroną:
Ochrona powietrza - polega na zapewnieniu jak najlepszej jego jakości poprzez:
- utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniżej dopuszczalnych dla nich poziomów lub co najmniej na tych poziomach
ochrona wód - polega za zapewnieniu ich jak najlepszej jakości w tym utrzymywaniu ilości wody na poziomie zapewniającym ochronę równowagi biologicznej poprzez:
- utrzymanie jakości wód powyżej albo co najmniej na poziomie wymaganych w przepisach
- wody podziemne i obszary ich zasilania podlegają ochronie polegającej w szczególności na zmniejszaniu ryzyka zanieczyszczenia tych wód poprzez ograniczanie oddziaływania na obszary ich zasilania oraz utrzymywania równowagi zasobów tych wód.
Ochrona powierzchni ziemi - polega na zapewnieniu jak najlepszej jakości poprzez:
- racjonalne gospodarowanie
- zachowanie wartości przyrodniczych
- doprowadzenia jakości gleby i ziemi co najmniej do wymaganych standardów
- zachowanie wartości kulturalnych z uwzględnieniem archeologicznych dóbr kultury
Ochrona przed hałasem - polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu akustycznego poprzez:
- utrzymanie poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego lub co najmniej na tym poziomie
- zmniejszenie poziomu hałasu co najmniej do dopuszczalnego , gdy nie jest on dotrzymany
Ochrona przed polami elektromagnetycznymi - polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu środowiska poprzez:
- utrzymanie pół elektromagnetycznych poniżej dopuszczalnych lub co najmniej na tych poziomach
- zmniejszenie poziomów pól co najmniej do dopuszczalnych, gdy nie są one dotrzymane.
ochrona kopalin - podlegają ochronie polegającej na racjonalnym gospodarowaniu ich zasobami oraz kompleksowym wykorzystaniu kopalin , w tym kopalin towarzyszącym.
Eksploatacje złoża kopaliny prowadzi się w sposób gospodarczo uzasadniony przy zastosowaniu środków ograniczających szkody w środowisku i przy zapewnieniu racjonalnego wydobycia i zagospodarowania kopaliny.
ochrona zwierząt oraz roślin - polega na:
- zachowaniu cennych ekosystemów różnorodności biologicznej i utrzymaniu równowagi przyrodniczej
- tworzeniu warunków prawidłowego rozwoju i optymalnego spełnienia przez zwierzęta i rośliny funkcji biologicznej w środowisku
- zapobieganiu lub ograniczaniu negatywnych oddziaływań na środowisko, które mogłyby niekorzystnie wpływać na zasoby oraz stan zwierząt i roślin
- zapobieganiu zagrożeniom naturalnych kompleksów i tworów przyrody
Pytanie 9.
Omów pojęcie i zakres tzw. pozwoleń zintegrowanych.
Pozwolenie zintegrowane jest swego rodzaju licencją na prowadzenie działalności, zastępuje dotychczasowe decyzje określające:
wielkość emisji gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza z instalacji
dopuszczalny poziom odoru i hałasu
dopuszczalne pole elektromagnetyczne
warunki wytwarzania i sposoby postępowania z odpadami
warunki jakim powinny odpowiadać odprowadzone ścieki do kanalizacji jednocześnie nakładając na operatora konieczność zastosowania Najlepszych Dostępnych Technik
Branże objęte obowiązkiem uzyskania pozwolenia zintegrowanego:
przemysł energetyczny do spalania paliw o mocy nominalnej 500 MW
hutnictwo i przemysł metalurgiczny
przemysł chemiczny
przemysł mineralny
gospodarka odpadami
inne specyficzne gałęzie w tym branża spożywcza i przemysł papierniczy
* ( 1 x na 5 lat odpowiednie władze ochrony środowisko dokonują analizy wydanego pozwolenia zintegrowanego )
Zakres pozwoleń zintegrowanych:
podejmowanie wszelkich niezbędnych kroków zapobiegających powstaniu zanieczyszczeń , w szczególności poprzez stosowanie Najlepszych Dostępnych Technik
niepowodowanie znaczącego zanieczyszczenia środowiska
unikanie wytwarzania odpadów
efektywne wykorzystanie energii
podejmowanie wszelkich niezbędnych działań i stosowanie koniecznych środków, zapobiegających wypadkom oraz służącym ograniczaniu i usuwaniu ich skutków
monitorowanie instalacji i raportowanie do właściwych władz w uzgodnionym trybie
Pozwolenia zintegrowane powinno także określać:
rodzaj prowadzonej działalności
sposób osiągania wysokiego poziomu ochrony środowiska jako całości
sposób ograniczenia oddziaływań transgranicznych na środowisko
wymóg informowania o wystąpienia awarii przemysłowej
sposoby postępowania w przypadku zakończenia eksploatacji instalacji, w tym sposoby usunięcia negatywnych skutków powstałych w środowisku w wyniku prowadzonej eksploatacji, gdy są one przewidywane.
Pytanie 10. Omów problematykę finansową związaną z korzystaniem ze środowiska :
a) w przypadku posiadanego ............ pozwolenia
b) w przypadku przekroczenia warunków pozwolenia
c)w przypadku braku pozwolenia
Ad b)
W razie uiszczenia przez przedmiot korzystający ze środowiska opłaty albo uiszczenia opłaty w wysokości nasuwającej zastrzeżenia marszałek województwa wymierza opłatę w drodze decyzji na podstawie własnych ustaleń lub kontroli oraz wyników kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska
Marszałek dokonuje ustaleń własnych na podstawie:
pomiarów dokonywanych przez organy administracji lub przez podmiot korzystający ze środowiska obowiązany do podniesienia opłat
innych danych technicznych i technologicznych
Nie wnosi się opłat z tytułu rodzajów korzystania ze środowiska spośród wymienionych w art. 273 ust. 1 których kwartalna wysokość ( z zastrzeżeniem ust. 2 ) nie przekracza 25 % najniższego wynagrodzenia za pracę pracowników
Sejmik województwa może, w drodze aktu prawa miejscowego, uchwalić podwyższenie wartości procentowej , o której mowa w ustawie 1 jednak nie więcej niż 50 %
Ad c)
Podmiot korzystający ze środowiska ponosi opłaty podwyższone o 500 % w przypadku braku wymaganego pozwolenia na:
wprowadzenie do powietrza gazów lub pyłów
pobór lub wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi
za składowanie odpadów bez uzyskania decyzji zatwierdzającej instrukcje eksploatacji składowiska odpadów podmiot korzystający ze środowiska ponosi opłaty podwyższone o 0,05 jednostkowej stawki opłaty za umieszczenie odpadów na składowisku za każdą dobę.
Magazynowanie odpadów bez wymaganej decyzji określającej sposób i miejsce magazynowania traktuje się jako składowiska odpadów bez wymaganej decyzji zatwierdzającej instrukcje eksploatacji składowiska
za składowanie odpadów w miejscu na ten cel nieprzeznaczonym podmiot korzystający ze środowiska ponosi opłaty za umieszczenie odpadów na składowisku za każdą dobę składowania.
w przypadku pozbycia się odpadów:
- nad brzegami zbiorników wodnych
- na terenach parków narodowych, rezerwatów przyrody
- na terenach leśnych lub uzdrowiskowych
Podmiot ponosi opłaty podwyższone w wysokości 0,15 jednostkowej stawki opłaty za umieszczenie odpadów na składowisku za każdą dobę składowania.
Podmiot korzystający ze środowiska w przypadku pozbycia się odpadów do wód śródlądowych powierzchniowych o podziemnych, morskich wód wewnętrznych lub wód morza terytorialnego ponosi opłatę podwyższoną w wysokości 100 krotnej jednostkowej stawki opłaty za umieszczenie odpadów na składowisku.
Z opłat zwolnione jest wprowadzone:
- do ziemi ; ścieków w celu rolniczego wykorzystania
- do wód; wód chłodniczych o temp < 26 stopni lub naturalnej temp. wody , w przyadpku , gdy jest ona > + 26 stopni
- do wód ; wód zasolonych, jeżeli wartość sumy jonów Cl- i SO42- w tych wodach nie przekracza
500 mg / l