Bank, mimo specyficznego charakteru działania, przetrwał i zachował samodzielność, ale jego dalsze istnienie powiązano z wprowadzeniem w Polsce eksportu wewnętrznego. W ramach tego systemu osoby zamieszkałe za granicą przekazywały poprzez placówki Banku waluty obce na rzecz swoich bliskich w Polsce.
W 1969 roku nastąpiły ważne zmiany w strukturze własnościowej Banku - Skarb Państwa wszedł w posiadanie większościowego pakietu akcji Banku. W latach siedemdziesiątych, wraz z liberalizacją przepisów dewizowych i zezwoleniem na posiadanie przez osoby fizyczne rachunków walutowych, zadania Banku zostały rozszerzone i stał się on bankiem wyspecjalizowanym w dewizowej obsłudze ludności. Zadania banku wymagały rozbudowy sieci placówek. Powstawały one głównie w dużych aglomeracjach miejskich gdzie zapotrzebowanie na tego rodzaju usługi było największe. Na początku lat osiemdziesiątych Bank przejął obsługę przedsiębiorstw eksportu wewnętrznego, w tym finansowanie importu oraz rozszerzył obsługę innych transakcji handlu zagranicznego. Podjął również obsługę przedsiębiorstw z udziałem kapitału zagranicznego, tzw. firm polnijnych oraz firm rzemieślniczych.
Nową kartę w historii Banku otworzyła reforma systemu bankowego, zapoczątkowana w 1989 roku wydzieleniem funkcji komercyjnych z banku centralnego i uchwaleniem przez Sejm nowego Prawa bankowego i ustawy o Narodowym Banku Polskim. Reforma zniosła podział kompetencji między bankami i umożliwiła powstawanie nowych banków, tworząc w ten sposób warunki do rozwoju konkurencji w sektorze bankowym.
Zarząd Banku od 1989 r. zaczął realizować strategię Banku uniwersalnego, o pełnym zakresie usług w dziedzinie bankowości detalicznej, korporacyjnej i inwestycyjnej, z założeniem szybkiego osiągnięcia pozycji jednego z wiodących banków polskiego sektora bankowego. W wyniku konsekwentnej realizacji tej strategii Bank osiągnął wyznaczony cel: po kilku latach stał się jednym z wiodących banków na rynku, mimo coraz silniejszej konkurencji. W wielu dziedzinach był i jest liderem, jako pierwszy wprowadzając na rynek innowacyjne produkty i rozwiązania. W początkowym okresie transformacji gospodarki Bank odegrał istotną rolę w tworzeniu nowych rynków finansowych: pieniężnego i kapitałowego. Utworzył pierwsze w Polsce biuro maklerskie, które rozpoczęło działalność w marcu 1991 roku. Aktywność Banku na rynku papierów wartościowych znacząco przyczyniła się do rozwoju polskiego rynku kapitałowego.
Główne cele strategii to: połączenie banków Grupy, prywatyzacja Banku i głęboka restrukturyzacja organizacyjna i technologiczna. W maju 1998 r. Komisja Papierów Wartościowych i Giełd dopuściła do publicznego obrotu akcje Banku Pekao S.A. - Grupa Pekao S.A. Pod koniec czerwca Bank Pekao S.A. - Grupa Pekao S.A. zadebiutował na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. W paśdzierniku 1998 r. rozpoczął działalność pierwszy w Polsce oraz w regionie Europy środkowej i Wschodniej Oddział Elektroniczny Grupy Pekao S.A., który umożliwia klientom dostęp do ich rachunków poprzez sieć Internet. 1 stycznia 1999 roku cztery banki połączyły się w jeden uniwersalny bank pod wspólną nazwą Bank Pekao SA. W dniu 23 czerwca 1999 roku w siedzibie Ministerstwa Skarbu Państwa została zawarta umowa sprzedaży pakietu 75.707.500 akcji Banku Pekao SA na rzecz konsorcjum UniCredito Italiano SpA i Allianz Aktiengesellschaft. W dniu 3 sierpnia 1999 roku została zrealizowana transakcja sprzedaży 52,09 procent kapitału akcyjnego Banku Pekao SA poza rynkiem regulowanym, na rzecz konsorcjum UniCredito Italiano SpA i Allianz Aktiengesellschaft.
16 września 1996 rok - Grupa Pekao S.A.
W skład grupy weszły:
Ř Pomorski Bank Kredytowy w Szczecinie,
Ř Bank Depozytowo-Kredytowy S.A. w Lublinie,
Ř Powszechny Bank Gospodarczy w Łodzi,
Ř Bank Polska Kasa Opieki S.A. w Warszawie
Akcjonariat
Liczba posiadanych akcji Procent kapitału akcyjnego Liczba głosów na WZA Procent głosów na WZA
UniCredito Italiano SpA 88 121 725 53,17% 88 121 725 53,17%
Allianz AG 3 539 172 2,14% 3 539 172 2,14%
EBOiR 10 985 803 6,63% 10 985 803 6,63%
Skarb Państwa 6.873.872 4,15% 6.873.872 4,15%
Inni mniejszościowi akcjonariusze * 56 227 631 33,92% 56 227 631 33,92%
Razem 165 748 203 100,00% 165 748 203 100,00%
Większościowym akcjonariuszem banku PEKAO S.A. jest UniCredito Italiano, który jest posiadaczem 53,17% akcji więc jest zarazem głównym decydentem na WZA. Pozostali akcjonariusze są bardzo rozproszeni, z czego 1/3 akcji jest w posiadaniu indywidualnych akcjonariuszy. Na uwagę zasługuje również fakt, iż 4,15% posiada skarb państwa.
Suma bilansowa Pekao S.A. w latach 1999-2002 (w tys zł)
1999 2000 2001 2002
Suma bilansowa 60075102 69716768 74121329 65083500
Rok poprzedni =100 100 116,05 106,32 87,81
Suma bilansowa świadczy o faktycznej skali działalności banku
Głównym źródłem wzrostu sumy bilansowej i finansowania rozwoju działalności był wzrost zobowiązań wobec klientów i sektora budżetowego. Natomiast po stronie pasywów na wzrost sumy bilansowej ma wpływ wzrost depozytów od sektora niefinansowego.
Struktura aktywów Pekao S.A.
W analizowanym okresie zmieniła się ustawa o rachunkowości, dlatego część pozostałych aktywów jest klasyfikowana obecnie jako należności od sektora niefinansowego. Daje się to dostrzec w roku 2002, gdzie pojawia się duża - ponad 40% pozycja należności od sektora niefinansowego. W strukturze aktywów przez cały czas duży udział stanowią dłużne papiery wartościowe, co świadczy o znacznej aktywności banku na rynku kapitałowym.
1999 2000 2001 2002
Kasa, operacje z Bankiem Centralnym 1 792 652,00 3 385 165,00 4 263 970,00 3 175 424,00
Dłużne papiery wartościowe 20 668 777,00 20 248 112,00 20 509 433,00 21 307 672,00
Należności od sektora finansowego 4 488 001,00 8 812 587,00 8 659 808,00 7 431 826,00
Należności od sektora niefinansowego - - - 27 668 596,00
Pozostałe aktywa 33 125 672,00 37 270 904,00 40 688 118,00 5 499 982,00
A k t y w a - r a z e m 60 075 102,00 69 716 768,00 74 121 329,00 65 083 500,00
Kapitały własne i obce w Pekao S.A
Zobowiązania wobec sektora finansowego i niefinansowego
12.1996 12.1997 12.1998 12.1999 06.2000
PASYWA 24258,4 28600,5 34660,8 59733,8 71419,7
Zob. wobec sektora finansowego 2902,5 3447,3 5415,3 6671,8 10545,7
Roczny wzrost/spadek w % 11,96% 12,05% 15,62% 11,17% 14,76%
Zob. wobec sektora niefinansowego 18315,4 22570,9 26039,8 44580,8 48107,0
Roczny wzrost/spadek w % 75,5% 78,92% 75,12% 74,63% 67,36%
Udział depozytów ogółem w pasywach 87,47% 90,98% 90,75% 85,8% 82,12%
Struktura wyniku na działalności bankowej (tys. zł)
1999 2000 2001 2002
Wynik z tytułu odsetek 2 043 597,00 2 659 568,00 2 890 224,00 2 868 355,00
Wynik z tytułu prowizji 833 507,00 1 098 321,00 1 256 459,00 1 225 629,00
Wynik operacji finansowych 20 919,00 144 278,00 220 225,00 283 965,00
Wynik z pozycji wymiany 325 371,00 283 143,00 399 481,00 412 772,00
Przychody z udziałów lub akcji 5 270,00 8 350,00 29 819,00 6 821,00
Wynik na działalności bankowej 3 228 664,00 4 193 660,00 4 796 208,00 4 797 542,00
Bank osiąga największe zyski z tytułu odsetek, zauważa się tendencję wzrostową, z charakterystycznym dla całego banku załamaniem wyników finansowych w roku 2002.
Koszty działalności Pekao S.A. w latach 199-2002 (w tys. zł)
1999 2000 2001 2002
Koszty działania banku 2 052 807,00 2 246 212,00 2 114 377,00 1 964 426,00
rok poprzedni 100 100 109,4214897 94,13078552 92,90802917
Zysk netto Pekao S.A. w latach 1999 - 2002
1999 2000 2001 2002
Zysk (strata) netto 171,52 794,87 1 252,18 769,59
rok poprzedni 100 100 463,44 157,53 61,46
Analiza wskaźnikowa
Analiza wskaźnikowa - płynności i wypłacalności
Płynność to zdolność do zaspokajania zapotrzebowania na gotówkę
Licznik to zawsze odpowiednia co do okresu zapadalności wartość aktywów.
1. Wskaźnik płynności gotówkowej
1999 2000 2001 2002
0,73 0,21 0,22 1,24
2. Wskaźniki płynności i wypłacalności
1999 2000 2001 2002
Współczynnik wypłacalności 12,36 % 13,61 % 15,36 % 17,26 %
Fundusze własne / kredyty 14,1 % 18,5 % 20,1 % 11,24 %
Fundusze własne / depozyty 8,4 % 11,1 % 11,0 % Brak danych
Fundusze własne / pasywa 6,3 % 8,1% 8,4 % 9,4 %
W latach 1999 - 2002 współczynnik wypłacalności sukcesywnie rósł, co rokuje dobre perspektywy co do przyszłości i rozwoju banku. Udział kredytów w funduszach własnych spadł, co może być efektem zmiany polityki kredytowej banku, lub wzrostu kapitałów.
Analiza rentowności
Wskaźniki rentowności dla przedsiębiorstwa są podstawowymi miernikami informującymi o szybkości zwrotu zaangażowanego kapitału. Podstawowymi wskaźnikami rentowności są ROA, ROE, a więc wskaźnik rentowności majątku i kapitału.
Rentowność aktywów (stopa zwrotów z aktywów)
ROA (w%) - (Return on Assets) iloraz zysku netto i aktywów na koniec okresu obrotowego *100
1999r. aktywa razem 60 075 102,00, zysk netto 171 515,00
2000r. aktywa razem 69 716 768,00, zysk netto 794 874,00
2001r. aktywa razem 74 121 329,00, zysk netto 1 252 183,00
2002r. aktywa razem 65 083 500,00 zysk netto 769 588,00
ROA(w %) 1999 0,29 2000 1,14 2001 1,69 2002 1,18
Wskaźnik ten obrazuje i oznacza ogólną zdolność przedsiębiorstwa do gospodarowania zysku, czyli pokazuje jak efektywnie bank zarządza swoimi aktywami. Tak więc w roku 1999 bank z 1 złotówki w postaci składnika aktywów wygospodarowywał 0,0029 zł zysku, natomiast w roku 2002 wskaźnik ten wynosił już 1,18 %.
Rentowność kapitału własnego (stopa zwrotu z kapitału własnego)
ROE (Return on Equity) iloraz zysku netto i kapitałów własnych na koniec okresu obrotowego*100
1999r. kapitał własny 3 909 975
2000r. kapitał własny 5 643 974
2001r. kapitał własny 6 873 651
2002r. kapitał własny 7 077 556
ROE (w%) 1999 4,39 2000 14,08 2001 18,22 2002 10,87
Wskaźnik ten ważny jest przede wszystkim dla kapitałodawców banku, ponieważ określa on w jak bank wykorzystuje powierzone kapitały. Dla inwestorów może on również oznaczać w jaki czasie ich kapitały mogą być zwrócone. Ponadto inwestorzy mogą ocenić czy inwestycja była trafna poprzez porównanie wskaźnika ROE z alternatywną inwestycją np. stopą zwroty z lokat bankowych czy obligacji. Tak więc wyższy wskaźnik ROE od alternatywnych źródeł inwestowania jest z pewnością ważną informacją zarówno dla banku jak i jego inwestorów. Wzrost tego wskaźnika informuje nas o odpowiedniej polityce banku w zakresie powierzonych środków i taki bank będzie z pewnością cieszy ł się większym zainteresowaniem. Należy również zauważyć iż wskaźnik ten powinien być powiązany z działaniem dzwigni finansowej, aby uzyskać efekt z tytułu dzwigni finansowej koszty uzyskania dodatkowego kapitału (odsetki) powinny być niższe niż rentowność kapitału całkowitego. Stąd też wysokość tego wskaźnika zależy przede wszystkim od następujących czynników:
§ Różnicy pomiędzy wskaźnikiem rentowności kapitału całkowitego a stopą płaconych odsetek za pozyskanie kapitału obcego
§ Wskaźnika struktury kapitału
Kolejnym wskaźnikiem rentowności działalności banku jest wskaźnik: Wynik na działalności bankowej / aktywa. Jest on bardzo ważnym wskaźnikiem ponieważ ukazuje rentowność działalności bankowej - podstawowej działalności banku. Wskaźnik ten obrazuje Jak aktywa przedsiębiorstwa, a więc to w co bank inwestuje środki, generują zyski. Z przedstawionych poniżej wskaźników wynika, że w roku 1999 1 złotówka w postaci aktywów przedsiębiorstwa przynosiła 0,05 zł zysku na działalności bankowej a w roku 2001 wskaźnik ten kształtował się na poziomie 6,47% tj. z 1 złotówki w postaci aktywów przedsiębiorstw przedsiębiorstwo wygospodarowało 0,06 zł zysku na działalności bankowej.
1999r. wynik na działalności bankowej 3 228 664,00
2000r. wynik na działalności bankowej 4 193 660,00
2001r. wynik na działalności bankowej 4 796 208,00
2002r. wynik na działalności bankowej brak
1999 5,37 2000 6,02 2001 6,47 2002 brak danych
Dochody odsetkowe / aktywa
1999r. dochody odsetkowe 5 354 692,00
2000r. dochody odsetkowe 2 659 568,00
2001r. dochody odsetkowe 2 890 224,00
2002r. dochody odsetkowe 2 868 355,00
1999 3,4 2000 3,9 2001 3,4 2002 4,4
Wskaźnik ten charakteryzuje trend wzrostowy co możemy uznać za pozytywny aspekt, ponieważ w 1999 1 zł aktywów przynosiła 0,03 zł dochodów odsetkowych, a w roku 2002 już 0,044 zł dochodów odsetkowych
WSKAŻNIKI 1999 2000 2001 2002
ROE 4,39 14,08 18,22 10,87
rok poprzedni = 100 100 321,1 129,4 59,69
ROA 0,29 1,14 1,69 1,18
rok poprzedni = 100 100 399,35 148,17 69,99
rentowność działalności bankowej 5,37 6,02 6,47 0
rok poprzedni = 100 100 111,93 107,57 0,00
dochody odsetkowe/ aktywa 3,4 3,9 3,4 4,4
rok poprzedni = 100 100 114,71 87,18 129,41
Koszty działania/Dochody - iloraz kosztów działania banku oraz sumy wyniku na działalności bankowej i wyniku na pozostałej działalności operacyjnej.
1999 67.5% 2000 55.6% 2001 54.4%
Wskaźnik ten informuje o zawartości kosztów działania banków w jego dochodach, tak więc trend spadkowy jest tutaj pozytywnym aspektem. W roku 1999 bank w 1 złotówce dochodu generował 67,5 % kosztów to jest 0,675 zł, natomiast w roku 2001 w 1 złotówce dochodu było już tylko 0,544 zł kosztów, stąd tez możemy stwierdzić iż nastąpił znaczący wzrost dochodu w roku 2001 z porównaniem z rokiem 1999
Rentowność działalności bankowej netto mierzona jako iloraz zysku netto i wyniku na działalności bankowej.
Wskaźniki zyskowności
1999 2000 2001 2002
w tys zł
zysk brutto 413481 1171117 1765525 1173201
zysk netto 171515 794874 1252183 769588
Aktywa ogółem 60075102 69716768 74121329 65083500
Kapitały własne 3909975 5643974 6873651 7077556
Źródło: www.parkiet.com.pl
ROAn = Zn / AO 0,29% 1,14% 1,69% 1,18%
ROAbr= Zb / AO 0,69% 1,68% 2,38% 1,80%
ROEn= Zn / KW 4,39% 14,08% 18,22% 10,87%
ROEbr= Zb / KW 10,58% 20,75% 25,69% 16,58%
Źródło: obliczenia własne na postawie powyższej tabelki
Wskaźniki zyskowności są szczególnym przypadkiem wskaźników rentowności. Rozpatrują one szczególne przypadki, w których w liczniku zawsze ujmowany jest zysk. Zarówno dla wskaźniku ROA jak i ROE obliczamy zyskowność w ujęciu zysku netto jak i brutto.
Zysk z zainwestowania 100 zł w aktywa ogółem daje nam w 1999 roku 6,9gr (brutto) oraz 2,9gr (netto) i stopniowo w poszczególnych latach wzrasta, jedynie w 2002 spada zyskowność aktywów ogółem.
Podobnie ma się sytuacja z zyskownością kapitałów własnych. Każde 100 zł zainwestowane w fundusze własne przynosi w poszczególnych latach odpowiednio : 4,39zł; 14,08zł; 18,22 zł i 10,87zł (w ujęciu netto) oraz 10,58zł; 20,75zł; 25,69zł i 16,58zł.
Na uwagę zasługuję fakt, iż zarówno dla ROA i ROE wartość wskaźnika rośnie do 2001 roku, natomiast w 2002 następuje załamanie. Charakterystyczne jest to dla całego banku, gdyż spowodowane to było niezbyt sprzyjającą koniunkturą gospodarczą w Polsce w roku 2002.
Wskaźniki giełdowe
EPS
EPS = Zysk Netto
Liczba akcji
1999 2000 2001 2002
Zysk netto 171 515,00 794 874,00 1 252 183,00 769 588,00
Liczba akcji 145 340 000,00 165 748 208,00 165 748 203,00 165 748 208,00
EPS99=0,0012
EPS00=0,0048
EPS01=0,0075
EPS02=0,0046
Wskaźnik EPS przedstawia wartościowo, jaka część zysku netto przypada na 1 akcje, analizować więc mogę tylko dynamikę zmian tego wskaźnika, gdyż do porównań z innymi akcjami lub instrumentami dostępnymi na rynku musiałbym używać wskaźnika w wartościach bezwzględnych.
W latach 1999 - 2001 EPS rósł, lecz w 2002 powrócił do poziomu z 2000r. wiąże się to ze zmianą sytuacji rynkowej, oraz przeprowadzaną restrukturyzacja banku, a to się wiąże z dużymi nakładami, dlatego na akcje wartą kilkadziesiąt zł, przypada ułamek gr. zysku.
Wskaźniki efektywności wykorzystania majątku:
Produktywność majątku
Produktywność majątku = Zysk Netto
Przeciętny stan majątku
1999 2000 2001 2002
Zysk netto 171 515,00 794 874,00 1 252 183,00 769 588,00
Kapitał własny 3 909 975,00 5 643 974,00 6 873 651,00 7 077 556,00
Produktywność majątku99=0,0028
Produktywność majątku00=0,0114
Produktywność majątku01=0,0169
Produktywność majątku02=0,0118
Z 1 zł. zaangażowanej w działalność banku w latach 1999 - 2002 osiągano 0,28 - 1,69 gr zysku, wskaźnik ten rósł, za wyjątkiem roku 2002, kiedy to większość wskaźników banku uległa załamaniu.
Bibliografia:
· „Zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie”; M.Sierpińska, D.Wędzki; PWN; Warszawa 1999.
· „Analiza ekonomiczna przedsiębiorstwa”; red. L. Bednarski; wyd. AE we Wrocławiu; Wrocław 2001.
· „Ocena przedsiębiorstwa wg standardów światowych”; M. Sierpińska, T. Jahna
· www.pekao.com.pl 12-maj-2003.
· www.parkiet.com.pl 10-maj-2003.