Postanowienie
z dnia 15 maja 1969 r.
Sąd Najwyższy
I CR 132/68
Sentencja
Sąd Najwyższy w sprawie z wniosku Prokuratora Wojewódzkiego w Lublinie o ubezwłasnowolnienie Antoniego T., na skutek rewizji uczestnika postępowania Marianny T. na postanowienie Sądu Wojewódzkiego w Lublinie z dnia 26 grudnia 1967 r., rewizję oddalił.
Uzasadnienie faktyczne
W listopadzie 1965 r. toczyło się przeciwko Antoniemu T. dochodzenie o to, że maltretował on żonę i groził jej zabiciem, ale dochodzenie zostało umorzone ze względu na stwierdzenie u T. zaburzeń psychicznych pod postacią obłędu zazdrości.
W listopadzie 1966 r. T. wystąpił o zniesienie wspólności majątkowej między małżonkami, a następnie Prokurator Wojewódzki zgłosił wniosek o ubezwłasnowolnienie częściowe T.
Sąd Wojewódzki nie uwzględnił wniosku.
Uzasadnienie prawne
Rozpoznając sprawę wskutek rewizji żony T. Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Rewizja trafnie zarzuca, że T. cierpi na zaburzenia psychiczne, których ostrze jest skierowane przeciwko żonie, wobec czego może on być dla niej niebezpieczny. Ale z tego nie wynika jeszcze, żeby T. miał być ubezwłasnowolniony.
Zaburzenia psychiczne, czy choroba psychiczna sama przez się, a bez spełnienia się dalszych przesłanek ustawy, nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia. Ubezwłasnowolnienie zaś nie wywołuje tego skutku, że osoba chora musi być umieszczona w zakładzie dla psychicznie chorych, choćby jej pozostawanie na wolności groziło niebezpieczeństwem dla innej osoby. Jeżeli pozostawanie na wolności osoby uznanej za nieodpowiedzialną grozi niebezpieczeństwem dla innej osoby, to sąd karny umieszcza osobę nieodpowiedzialną w zamkniętym zakładzie dla psychicznie chorych, choćby nie została ona ubezwłasnowolniona (art. 79 k.k.).
Wynika z tego, że instytucja ubezwłasnowolnienia nie ma na celu ochrony osoby, której dobra są zagrożone ze strony osoby chorej.
Ubezwłasnowolnienie jest pomyślane w interesie osoby chorej. W szczególności ubezwłasnowolnienie częściowe jest dopuszczalne dopiero wtedy, gdy zachodzi potrzeba pomocy osobie chorej w prowadzeniu jej spraw (art. 16 § 1 k.c.).
Rewizja nie zwalcza ustaleń i wniosków Sądu Wojewódzkiego co do tego, że T. nie jest potrzebna wspomniana pomoc. Nie może być wiec uwzględniona.